Hart je-Zuid" in de weer met het weer 'Binnen en Buiten' exposeert exclusief pottenbakkerswerk van Bob Ernsting Joegoslavisch volksdansen start nieuw seizoen Bij ons op Soest Kan bloedgeven kwaad voorde gezondheid? Schilderijen van Lambertus van de Kooy De werkloze PAGINA 13 Met raad en daad HARTJE-ZUID Kamerplanten in de zomervakantie De Vliegenier Met raad en daad r WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1984 Wie een straatfpp«t nian* ««i i_ Wie een straatfeest plant, zal zich be raden op het tijdstip waarop iets derge lijks dient plaats te vinden. Meestal bedenkt men eerst het feest zelf en zoekt daar dan een geschikt tijdstip bij. Vooral als het om het weer gaat, ben je geneigd zulke toestanden te or. ganiseren in het niet te vroege voor jaar en in de zomer en vroege herfst. Maar dan houdt het wei op. Dan weet jé voor de rest van het jaar je weetje wel: kou en nattigheid...Maar wat te doen, als je moet beginnen met het tijd stip om daar dan een buitengebeuren bij te bedenken? De promotiecommissie van het a s nieuwe Winkelcentrum "Hartje-Zuid" zit een beetje met zo'n probleem. Het zijn voor een goed deel dezelfde mensen, die al zeven keer met veel succes een braderie in Zuid uit de grond stampten en ze zijn zeker niet voor een kleintje vervaard, maar 31 oktober, 1,2 en 3 november vraagt toch op zijn minst om enige bedacht zaamheid. Artiesten Bij de eerste schreden, die werden ge zet om goede artiesten te contracte ren, werd men al snel geconfronteerd met de vraag, of het buiten of binnen was. De heer Meijer (van Drukkerij Practicum), die zich in de commissie belast met het leggen van dit soort contracten, kreeg al rap door. dat menig artiest er weinig voor voelt de neus buiten de deuren van het Cen trum te steken. Er waren magnifieke plannen gesmeed, maar de omstandig heden leken er niet naar dat program ma volledig door te kunnen voeren. Een extra vergadering voorzag echter m prima oplossingen, met als gevolg dat Zuid straks, ook als het een tikkel tje kouder is en het misschien af en toe een beetje druppelt, op flink wat feestelijk rumoer kan rekenen. Vooral commerciële activiteiten, die de klant gedurende vier dagen wel naar het Centrum zullen krijgen. Het begint met de officiële opening op woensdagmorgen 31 oktober. Die ope ning betreft uitsluitend de nieuwbouw Meteen 's middags is er al overal in het gehele centrum (dus ook bij alle winkels buiten de nieuwbouw, die zich hebben aangesloten en die te herken nen zullen zijn aan de vlaggen en het "Hartje-Zuid"-vignet) prima voordeel te halen. In alle winkels is er wel wat te doen. Een speciale huis-aan- huis-aktie wordt in heel Soest uitge voerd en het volledige programma zal, van dag tot dag, duidelijk aan de man en de vrouw worden gebracht. Onder het motto "Beter uit in Hartje-Zuid" is er voor "elck wat wils". Jeugd Natuurlijk wordt de jeugd niet ver geten. Op woensdagmiddag komt die volop aan zijn trekken. Alle Soester scholen worden uitgenodigd mee te doen aan de aktie "Soest groen, samen doen!" Dan zal onder deskundige lei ding en met medewerking van de Ge meentelijke Plantsoenendienst een grootscheepse plantaktiviteit rondom de nieuwbouw worden gerealiseerd. Een uurtje laten verzamelen de klei neren (de onderbouw van de basis school zou je kunnen zeggen) zich voor de deur van Hooijer en laten mas saal honderden ballonnen los. Daarna worden ze getracteerd op een kinder voorstelling in De Rank. Die zal om on geveer vijf uur afgelopen zijn. Ze krij gen een Hartje-Zuid-zak vol kleine verrassingen mee naar huis. iümpeo-instuif De project-ontwikkelaar Empeo, die de bouw in handen heeft, nodigt alle be trokkenen en met name de winkeliers uit het oude Hart-Zuid-gedeelte, 's avonds uit voor een gezellige instuif in restaurant "De Soester Duinen". Empeo wil een toast uitbrengen op de start van de samenwerking, die er gaat komen tussen wat men zelf pleegt te noemen "de oude club" en "de nieuwe club". Voor de consument gaan ze hand in hand als éen groot samenwer kingsverband door het leven: "Hartje- Zuid". Officiëel eindigt de avond om ca. 22.00 uur, maar het kan best een beetje later worden. Winkeliers stellen een klein feestje op zijn tijd best op prijs Ouderen en gehandicapten Overal waar het extreem druk is wordt het moeilijk voor ouderen en gehandi capten. Daarom besloot de promotie commissie juist die mensen, die zich wat minder gemakkelijk kunnen wen den en keren, op donderdagmorgen tussen 10 en 12 uur de gelegenheid te bieden alles op hun gemak te komen bekijken. Over de manier waarop zal contact worden gelegd met de deskun dige instanties. De middag zal het van zelf ook wel lekker druk zijn. Per slot is er nogal wat nieuws te zien, reden waarom men juist op die middag geen andere activiteiten heeft gepland. De donderdagavond wordt een extra koop avond. Dan is het om allerlei feest redenen weer bijzonder interessant om naar de Soesterbergsestraat te gaan. Conny Vink Dat Conny Vink dichtbij woont en dat ze vrolijk en goed kan zingen weet ie dereen in ons dorp, maar dat ze ook vlot en vaardig allerlei andere zaken aan elkaar weet te praten en dat ze bijzonder bedreven is in het leiden van demonstraties door winkeliers en het aanvoeren van een professionele play- backwedstrijd, is wellicht minder be kend. Wie denkt, dat hij/zij mee wil doen moet nu maar vast goed gaan oefenen. Er zijn fraaie prijzen te win nen. Wedstrijden Oorspronkelijk heeft het in de bedoe ling gelegen de bekende braderie onder te brengen in een grote tent. Men heeft daarvan afgezien, omdat men bang is dat bij kou zo'n onderkomen snel te vol kan worden, hetgeen een goede or ganisatie niet ten goede komt. Men is van plan een zeer grote braderie te or- Conny Vink. ganiseren in het voorjaar van 1985. In de plaats van de traditionele brade rie wordt het publiek nu in de gelegen heid gesteld deel te nemen aan diverse wedstrijden en puzzles, waarbij veel prijzen te winnen zullen zijn. Uit de plannen lichten wij er éen: op vrijdag avond wordt een "kans op gratis-bood- schappendoen-avond" op touw gezet. Men is dat nog aan het uitwerken, maar het komt erop neer, dat u aan het eind van de avond kans maakt uw bestede geld van die avond (u moet dat dan wel kunnen aantonenterug te winnen, hetzij geheel, hetzij gedeelte lijk. Gedacht wordt ook aan een ferme hoofdprijs, die zou kunnen bestaan uit een reis of een theaterabonnement. Er zijn vele gedachten; zeker is dat het vooral die vrijdagavond bijzonder inte ressant wordt om in Hartje-Zuid in te kopen. Kermisattracties Door de hele buurt heen zullen kleinere kermisattracties gedurende de feest dagen open zijn. Welke dat zullen zijn en waar ze komen te staan wordt nader bekeken. Er is gedurende die vier feestdagen altijd wel iets aan de hand in Zuid. De zaterdag wordt een soort finale-dag, waarop de finale van de playback-wedstrijd wordt gehouden en waar ook de Tros de gehele dag aan wezig zal zijn. Vanuit het Winkelcen trum wordt het zaterdagse Tros-radio- dagprogramma "Nieuws Show" live uitgezonden via Hilversum 2. Hoe dat precies gaat worden is nog niet bekend, maar wie de radio nu eens van dichtbij wil zien werken, zal zeker vooraan willen staan. De promotie commissie heeft de handen vol. Wie mee wil helpen, wie informatie wil of wie iets heeft aan te bieden, dat kan bijdragen aan het Hartje-Zuidfeest van 31 oktober t/m 3 november, kan bellen met de heer D. Koblens, van maandag tot en met vrijdag tussen 09.00 en 22.00 uur, tel. 15417. SOESTER COURANT Vanaf morgen tot eind september is bij de verlichtingsspeciaalzaak "Binnen en Buiten" aan de F.C. Kuyperstraat een aantal kunstwerken geëxposeerd van Bob Ernsting uit Beemster. Het gaat om ca. 15 vazen en schalen, die opvallen door hun fraaie vormen en kleuren. Bob Ernsting (29) voert in Beemster sinds enige jaren een pottenbakkerij. Al tijdens zijn studie aan de leraren opleiding d' Witte Leli in Amsterdam zette hij een keramiekatelier op, ter wijl hij ook een opleiding in de vakken handvaardigheid en tekenen volgde. In het laatste jaar specialiseerde hij zich op het gebied van de keramiek o.l.v. Adri Baarspal. Ernsting's werkstukken zijn samenge steld uit Franse grès en porselein. Beide produkten worden met hout ge stookt, zodat ze hard en duurzaam zijn. De potten worden gestookt op een tem peratuur van ca. 1250 graden Celsius. Het bijzondere van een houtgestookte oven is dat de werkstukken daardoor een natuurlijk gevarieerd oppervlak krijgen. De vliegas, de reducerende atmosfeer en de vlammen laten hun sporen op de produkten achter. De glazuren die Bob Ernsting gebruikt bevatten allemaal een bepaald per centage as. Die is afkomstig van ver brand snoeihout uit de boomgaard rond zijn atelier. Gras en riet gebruikt hij om bepaalde delen van de pot of de vaas te decoreren door middel van uit sparen. Zo probeert hij zijn werk sa men te stellen uit ingrediënten die de natuur biedt, om een versteend beeld van haar schoonheid te geven. Ernsting exposeerde eerder in Bever wijk, Purmerland, Amsterdam, Maar tensdijk en Rumpt. De werkstukken zijn bij "Binnen en Buiten" zowel in de etalage als in de winkel zelf te zien. De stukken zijn ook te koop; de prijzen variëren van ca. 100 tot ca. 250 gulden. Voor wie de pottenbakkerskunst een warm hart toedraagt is een bezoekje aan 'Binnen en Buiten" in de komende weken zeer de moeite waard Links een vaas van Bob Ernsting rechts de beroemde Tizio-lamp van Artemide. Te zien bij "Binnen en Buiten. VLIEGENSTIFT - Ik heb zo'n viltstift tegen insekten gekocht en nu vallen af en toe de vliegen van de ramen. Maar mijn poes is gek op vliegend ongedierte en vreet ze op. Kan dat nu geen kwaad? Antwoord: Met die stift strijkt u een kontaktgif op ramen, deuren en wan den. Dat krijgen muggen, vliegen, wes pen enz. aan de poten of lichaam en de zelfde giftige stof komt dan in de bek en de darmen van uw huisdier. Het lijkt ons verstandiger als u ervoor zorgt, dat poes of hond de aldus omgebrachte in sekten niet vangen en opeten. Na tuurlijk moet u ook kinderen van die ramen verwijderd houden. STAANDE SLAPEN Hoe kan een paard rechtop blijven staan als het slaapt? En ls het waar, dat een olifant zelfs blijft staan als hij dood is? Antwoord: De poten van veel planten- eters, waaronder ook olifanten, bezit ten een heel ander spierstelsel dan wij. Daardoor kan de recht stand zonder enige moeite worden vastgezet. Deze dieren rusten dan veel beter uit dan wanneer ze liggen. Als ze staan te slapen hebben de hersenen geen con trole over de spieren die de rechtstan dige houding moeten waarborgen. Die taak wordt dan overgenomen door re flexen die van het ruggemerg uitgaan. Verslappen bepaalde spieren, dan weten deze dieren zichzelf tijdig op te vangen, zodat ze niet omvallen. Ster ven ze, dan blijven die reflexen uit en zullen ze dus wél ten val komen. Méér hierover kunt u vinden in het interes sante boekje "Paardenpraat" van W. Geldof, uitgave Het Spectrum, no. 2013 van de Prismareeks. Kapsalon n goed verzorgd kapsel voor HAAR en voor HEM Steenhoffstraat 53 - Soest - 02155-21433 Sinds september 1974 bestaat er in Soest een kursus Joegoslavisch dansen. Na het succes van de eerste tien jaar wordt donderdag 13 september met een nieuwe kursus begonnen. In het elfde jaar zal deze kursus door een aantal enthousiaste deelnemers met een nieuwe opzet georganiseerd worden onder de naam "Prijatna". Ook nu is de leiding in handen van de bekende Joegoslavische choreograaf Ciga Despotovic, die ruim 18 jaar heeft gedanst bij het Nationaal Joegoslavisch Danstheater Kolo uit Belgrado. Sinds 1966 is Ciga woonachtig in Neder land en schrijft hij choreografieën voor verschillende danstheaters waaronder het Internationaal Folkloristisch Dans theater, en geeft hij in heel Nederland volksdanskursussen. In verband met werkzaamheden in het buitenland van Ciga Despotovic zal het nieuwe seizoen geopend worden door Paja Milic, een in de volksdans- wereld bekend danser en docent. Paja Milic heeft zowel in Joegoslavië als in Nederland bij verschillende danstheaters gedanst. Om de Oosteuropese volksdansen in Soest meer hekendheid te geven wordt op donderdag 13 september a.s. om 19.30 uur in de gymnastiekzaal van de kleuterschool De Bron, Sweelinck- straat 2, in Soest (Overhees) een ope ningsavond gegeven. Iedere geïnteres seerde, beginner zowel als diegene die reeds enige danservaring heeft, is van harte welkom op deze openingsavond. Op deze avond zullen ook enige dansen (in kostuum) worden gedemonstreerd door de gevorderde kursisten. Hierna zult u de gelegenheid krijgen een paar dansen te leren of de kennis weer op te halen. Het bezoeken van de openingsavond verplicht tot niets, de organisatoren hopen dat veel inwoners van Soest en omstreken zullen komen kijken. De kursus zal op ditzelde adres gege ven worden op de donderdagavond. Van 19.30 uur tot 21.00 uur voor de be ginners en van 21.00 uur tot 22.30 uur voor de gevorderden. De kursus loopt van september t/m. december en van januari t/m. eind mei, waarvoor een bedrag van twee maal 60,- verschuldigd is._ Inlichtingen: W. Nolens, tel. 02155- 18837; L. van Dijk, tel. 02155-23903 en J. van der Putten, tel. 02155-18965. Via het Nederlandse Rode Kruis geven ca. 500.000 mensen regelmatig een halve liter bloed. Hoewel men van het goede doel overtuigd is, zijn er donoren die er niet helemaal zeker van zijn of het geven van bloed voor hen zelf wel zo'n goede zaak is. Op een aantal van de meest voorkomende vragen wordt hieronder antwoord gegeven. ZnnHor Ho hnln nnn i Jongeren hebben weinig tijd en aandacht voor oude mensen en de dingen die voorbijgaan. Zelden vragen moderne lieden aan een bejaarde man of vrouw: wat deed V toen, wat gebeurde er precies in Soest, hoe zat dat eigenlijk? In "Bij ons op Soest" publiceert de Soester Courant verhalen van echte Soesters die in deze gemeente zijn geboren of getogen. Jan Visser loopt hen tegen het lijf, luistert geïnteres seerd en schrijft hun relaas op. Vandaag: Opoe Stad (86) Zonder de hulp van vriendelijke buren zouden heel wat kamerplanten de zo mer niet overleven. Méér dan een dag zonder water kan in de warmte al scha delijk zijn, tenzij men uitsluitend grote bakken bezit met een watergeefsys- teem of planten die groeien volgens de hydrocultuur. 's Zomers de tuin in Gelukkig kan een aantal kamerplanten buiten overzomeren. Op een plek waar ook genoeg schaduw is kunnen ze niet uitdrogen, zeker niet als er proppen krantepapier tussen de potten wordt gestopt. Dit papier houdt het water vast zodat elke dag sproeien of begie ten niet nodig is. In de tuin kunnen de planten ingegraven worden, maar op het balkon kunnen ze tegen omwaaien worden beschermd als ze in een oude teil, een groentekrat of een piep- schuimkist worden gezet. Alles kan dienst doen, als de bodem maar genoeg gaten heeft, waardoor het overtollige water kan weglopen. De volgende kamerplanten komen in aanmerking voor een plaatsje in de tuin. Fuchsia, Chinese roos (Hibiscus), allerlei palmsoorten, yucca's, kamer dennen, Sanseviernia, Ster van Betle- hem en nog veel meer. De passie bloem, vingerplant en klimop kunnen zelfs blijvend buiten staan, hoewel ze niet geheel winterhard zijn. Vlijtige Liesjes, kamerazalea's, en cyclamen moeten op een schaduwrijke plek staan. Maak het de buren gemakkelijk Voor de verzorging van kamerplanten door de buren, volgen enkele tips. Maak het de buren gemakkelijk en zorg voor een flinke gieter en een giet- rand voor elke plant. Laat aanwijzin gen achter als bepaalde planten een speciale behandeling nodig hebben. Laat de buren een raam open zetten tij dens de verzorging. Frisse lucht en een goede ventilatie voorkomen dat de planten het slachoffer worden van bladluis en spint. Druk de buren echter op het hart niet te vergeten het raam weer te sluiten, zodat inbrekers geen ongewenste bezoeken kunnen afleggen. Om deze reden is het ook aan te beve len de planten in de vensterbank te la ten staan, zoat het huis er bewoond uit ziet. 1. Is er ooit gebleken dat bloed geven kwaad kan? Sedert 1936 hebben duizenden donoren, zowel in Nederland als in andere lan den, tientallen malen (tot 50 keer toe) in hun leven bloed afgestaan en nooit is er ook maar de geringste aanwijzing geweest dat dit kwaad kan. 2. Kan bloedgeven kanker ver oorzaken? De laatste jaren is in sommige publica ties weieens gesuggereerd dat bloedge ven op den duur kanker of leukemie zou kunnen veroorzaken. Op zichzelf hoeft dit geen verbazing te wekken als men bedenkt hoeveel men sen op zoek zijn naar de oorzaak van deze ziekten, die nog steeds niet goed zijn opgehelderd. Men mag echter ge rust aannemen dat de talrijke weten schapsmensen, die zoeken naar moge lijke oorzaken van kanker, al lang ge leden verband tussen bloedgeven en kanker zouden hebben gelegd wanneer dit inderdaad had bestaan. 3. Kan het lichaam het afge nomen bloed weer snel aan maken? Dit is natuurlijk een belangrijke vraag. Het water en de daarin opgeloste zou ten die in het bloed zitten, worden ei genlijk dagelijks vervangen door wa ter en zouten die met het voedsel wor den opgenomen. De eiwitten in het plasma en de rode bloedcellen worden ook steeds opnieuw aangemaakt vanuit bouwstenen die ook via het voedsel worden opgenomen. De vervanging van de plasma-eiwitten door nieuwe ei witten is na enkele weken voltooid. Ui teraard moet de donor zich wel goed voeden, maar hierop wordt bij de do norkeuring gelet. De afgenomen rode bloedcellen worden wat langzamer aangemaakt door het beenmerg. Normaal leven deze ook langer, namelijk drie tot vier maanden. Door versterkte aanmaak zijn de afgenomen cellen echter weer na. één maand geheel vervangen. 4. Wat is de rol van het ijzer in het bloed? Voor de aanmaak van rode bloedcellen De kampeerster: "We moesten naar de bossen voor onze gezondheid. Ik was veertien, toen ik in 1912 met mijn ou ders, mijn zuster, mijn grootouders en tante Mien van de Kinkerbuurt in Amsterdam naaar Soestduinen reed in zo'n piezierkarretje. Op vakantie. De hele familie zat achterin en bij de "Gooise Boer" stopten we altijd even, dan waren we op de helft, en dronken een kroes meegebrachte melk. We gingen nooit naar binnen. Sinds die tijd zit ik hier elk jaar in Soestduinen. Hier aan de overzij kampeerden we met z'n twintigen in een ronde tent op beddezakken, opgevuld met stro. Bij de waterleiding haalden we twee emmers water aan zo'n juk. We zetten een ketel thee en aten er een bis- kwietje bij. 's Avonds maakten we een kampvuur in de Soester duinen en de den spelletjes. Later verhuisden we naar de Paltz, daar stonden negentig mensen, en dit kampterrein van de ge meente bestaat precies 66 jaar. Ik heb twee kinderen, twaalf kleinkinderen en tien achterkleinkinderen. Die zijn bij na allemaal hier geboren of zeker ge maakt. Sommigen gingen hier op school. Mijn man lag altijd vóór in de tent, op een plankje voor zijn rug,vlak bij de ingang. Buiten stonden van die lange schragen met ijzeren borden en kroezen. We zaten op houten krukjes. Melk haalden we bij Bertus. We aten vaak warm gesneden spek of ballen gehakt. We hadden het niet royaal, maar heel gezellig. Iedereen had alles voor elkaar over, nu is iedereen meer op z'n eigen. Naast ons stonden Rotterdammers: tante Fie en ome Gijs met zeventien kinderen. Elke zomer brachten ze weer een nieuwe baby mee. Meestal arri veerden we in april. De tent lieten we staan en we hoefden geen staangeld te betalen. Ik werkte toen als schoon maakster in een Amsterdamse school, dus 's morgens om vier uur weer terug. Alleen 's winters wonen we in Amster dam en 's zomers op Soest. Iedereen kent ons. Voor de Soester middenstand zijn we goede klanten. Ik zou hier nu best willen wonen. Ome Janus v.d. Valk haalde voor ons petroleum aan de Wieksloot. We gaven hem een kwar tje, maar soms kwam hij pas na vier dagen weer boven water en dan was het kwartje verdwenen. Diaz kwam hier altijd langs met z'n kruideniers- wagentje en de ijsman op de bakfiets uit Amersfoort deelde soms gratis ijs jes uit als hij te diep in het glaasje had gekeken. Bij bakker van Brumme- len kochten we om zes uur de laatste krentebollen voor éen cent of tien broodjes voor een dubbeltje. Als de postbode brieven bezorgde, ging hij hier midden op het terrein staan, blies op een posthoorn en deelde de poststukken uit. In het begin bonden we een vlag in de boom, anders kon hij ons nooit vinden. De meisjes liepen achter de militairen aan in Soester- berg. Er was éen vliegenier, die kwam hier vaak en zei: morgen haal ik die vlag uit de boom. We zeiden nog: je kan hem beter halen dan leggen. Ik weet het nog precies, het was op zes au gustus, de verjaardag van mijn dochter Pietje. Hij dook met zijn vlie- machien rakelings over die boom zo de grond in. Dood. Daar in de bossen staat nog steeds een gedenkteken met een kruis. Niemand op Soest weet dat nog. We lapten wat dubbeltjes en kwartjes bij elkaar voor een krans met een lint waarop stond: "van de kampeerders". Een dag later was die krans verdwe nen. En nog een dag later kwamen zijn collega's met een krans. Ze hadden de onze gepikt en het lint eraf geknipt. Op het nieuwe lint stond: "van je kame raden". Konijntjes Later moesten we staangeld betalen. Vijfentwintig cent. Dat geld werd opge haald door Hummel, de jachtopziener. Ais je betaalde kreeg je een zegeltje. Hij zette strikken achter het zwembad. Soms zaten zijn fietstassen vol met ge stroopte konijntjes. De jongens wisten dat, haalden die konijnen stiekum uit zijn zijtassen en stopten er stenen voor in de plaats. Woedend was hij. De volgende dag zag hij overal in het bos konijntjes doodstil rechtop tussen de bomen staan. Dan vulden de jongens die beesten op met stro en zetten ze weer uit. Wat was die kerel kwaad. Het was een gezellige tijd, een goeie tijd. Toen mijn man doodziek werd, zei hij tegen de huisarts in Amsterdam: ik wil naar Soestduinen. Dokter Rip dacht, dat hij ome Floor nooit terug zou zien en was verbaasd hem hier weer aan te treffen. Toen mijn man stierf, lag het hier bezaaid met bloe men voor de tent. Hier vandaan is hij naar het kerkhof aan de Veldweg ge bracht. Ze kenden hem allemaal op Soest. Er was veel belangstelling. De spoorbomen waren naar beneden gedraaid en mijnheer Versteeg (van de gemeente) stond in de houding. Dat is nu drieëntwintig jaar geleden. Elke zomer bracht ik een bloemetje naar zijn graf." JAN VISSER 8 Gesel van deze tijd is de werkloosheid. Jongelui op school, schoolverlaters, werkers in de kracht van hun leven zien het niet meer zitten. De man die ik bij dit schilderij voor ogen had is er een typisch voorbeeld van. Niemand kan weten en begrijpen wat er in hem omgaat. Hij weet met zijn tijd geen raad en zit met zijn han den in het haar. Hij maakt zijn dage lijkse wandeling naar bos of park. Zijn bankje is zijn rustpunt. Ook daar ko men zijn gedachten niet tot rust. Het knaagt aan hem dat nijvere mieren arbeid vinden rond een armzalige mie renhoop. Zij wel, hij niet. Het ant woord op het waarom houdt hem dage lijks bezig. L. v.d. K. is naast de eerdergenoemde bouwste nen één bijzondere stof van essentieel belang, namelijk het ijzer. Dit ijzer is absoluut noodzakelijk voor de aan maak van het hemoglobine, de bloed- kleurstof (het ijzer is verantwoordelijk voor de rode kleur Bij het afstaan van bloed gaat voor het lichaam dus vrij veel ijzer verloren en dit wordt vanuit het voedsel slechts langzaam weer opgenomen. Een donor moet zich dus goed voeden met ijzer houdend voedsel, zoals rood vlees, groene groenten, eieren en dergelijke. Ook moet hij bij voorkeur een voorraad ijzer in het lichaam "hebben om hét vér- lies op te vangen. Donoren die reeds een tekort aan ijzer hebben, mogen geen bloed geven. Een dergelijk tekort geeft als regel een bloedarmoededaarom wordt voor elke donatie het bloedgehalte van de donor bepaald. Een ijzertekort kan het gevolg zijn van slechte voedingsge woonten of bloedverlies, bijvoorbeeld door overvloedige menstruatie of bloe dende aambeien, of door een combi natie Van beide factoren. ...ij 5. Kan het geen kwaad dat er in tien minuten een halve liter bloed aan de bloedsom loop wordt onttrokken? Wanneer men van de vijf liter bloed die het lichaam bevat een halve liter bloed afneemt, is dit inderdaad een niet te verwaarlozen hoeveelheid 10%). Toch kan het lichaam een dergelijk verlies goed opvangen. Men moet daarbij bedenken dat het bloedvaat stelsel van de mens zich voortdurend aanpast aan het bloedvolume. Wan neer iemand van een liggende houding rechtop gaat staan, zakt minstens een halve liter bloed binnen een paar tellen in de benen. Het lichaam vangt dit di rect op doordat de bloedvaten zich snel samentrekken. Wanneer iemand bij het bloedgeven flauw valt, komt dit dan ook niet zozeer doordat het bloed volume afneemt als wel doordat de bloedvaten onder invloed van emoties (bloed zien) open gaan staan, waar door de bloeddruk daalt. Het flauwval len komt dan ook veel meer voor bij do noren die voor de eerste maal bloed ge ven en daardoor nog angstig zijn, dan bij donoren die dit al veel vaker hebben gedaan. Toch is het zeer verstandig om na het bloedgeven nog 15-20 minuten te blij ven zitten en wat te drinken, omdat in deze tijd vocht vanuit de weefsels naar de bloedbaan stroomt, waardoor de vo lumevermindering weer gedeeltelijk wordt aangevuld. Na zes tot twaalf uur (afhankelijk van onder andere het drinken van vocht) is het volume weer volledig hersteld. ZILVEREN MUNTEN - Ik heb wat zil veren munten verzameld, maar ze worden op de duur bruin en zwart. Wat kan ik daar tegen doen en hoe krijg ik die verkleurde exemplaren weer schoon en glanzend? Antwoord: De oorzaak schuilt" ik het zwavel, dat wel eens gebruikt is bij de aanmaak van het muntzilver. Zolang het bij een mooi laagje patine blijft, moet u er niets tegen doen, want mun- tenverzamelaars geven minder voor opgepoetste glanzende en glimmende munten. Maar bruine en zwarte exem plaren kunt u op een schoteltje leggen en er dan wat zuiveringszout op strooien. Daarover giet u enige drup pels citroenzuur, dat u ook bij de dro gist kunt halen. Dan wat water en dat doet de genoemde middelen bruisen Als het bruisen ophoudt, kunt u de zil veren munten in lauw water schoon- spoelen en met een watje afdrogen Dus nóóit wrijven, krassen of poetsen. EIEREN BEWAREN - De eierboer raadde altijd aan de gekochte verse eieren beslist niet de koelkast te be waren, maar nu zijn er in die warme weken toch veel bedorven. Wat is dan de beste plek? Antwoord: Verse eieren kunt u het beste bewaren bij een temperatuur van K 10 graden C. Ze blijven bij 18- ook enkele weken eetbaar, maar 30" en meer is teveel. Dan kunnen ze beter in de kelder, of kelderkast, of koelkast, deur. In de praktijk nemen ze echter snel iets van de smaak of de geur van sterk riekende spijzen of voorraden over. Die moet u er vèr vandaan houden.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1984 | | pagina 13