ian buis
O
^£)aztkuitfen
Jacqueline Duwel (19)
slaagt op slagersvakschool
Het Schoolhuys op den Bergh; 150 jaar jong
TUIN-ADVIESCENTRU M
tvaaniêriwogt
WOENSDAG 25 JUNI 1986
SOESTER COURANT
PAGINA 11
SOES^
Weerzien^ V Wandelaar
Rapport Rijksuniversiteit:
Mest van invloed op kwaliteit
grondwater in provincie Utrecht
INTERIEURVERZORGING
VOOR STEEDS NIEUWE WOONIDEEËN
Helicoptervlucht voor vijftig klanten
Smitshof zoekt het hogerop
Voor dineren in de
mooiste tuin van Nederland
soest
Hele week feest op de Wethouder de Haansehool
Vrijwilligers
Vakature Bank
Sanitair
HET WITTE HUIS
voor doe-het-zelvers
Zelf kompost maken
(deel I)
door Arie
Wie "Rondje Soest" met enige regel
maat leest kan weten dat Arie een ge
boren en getogen Hagenaar is. "Daar
om ben je nog niet slecht", oordeelde
Marie bij onze eerste kennismaking.
Met zo'n vaststelling valt te leven.
Het is nu bijna dertig jaar geleden dat
Arie de stad met z'n mooie paleizen
inruilde voor Soest.
Spijt?
Laten we 't er op houden dat vergelij
kingen in de meeste gevallen mank
gaan. Den Haag - Soest is er een voor
beeld van.
Arie's zwak voor de weer in ere her
stelde Hofstad heeft te maken met de
vele herinneringen uit zijn jeugd die hij
er aan heeft overgehouden.
Met het klimmen der jaren vervagen
en verdwijnen ze, tenzij iets of iemand
er onverwacht iets van terugroept.
Dit nu gebeurde deze week.
Op de Soester Promenade van Hartje-
Zuid zag Arie haar staan. Ze was 21,
toen ze ruim 50 jaar geleden, met Arie
in zo'n gek matrozenpakje, voor een
foto met haar le klas-kleuters poseerde.
Het moet een historisch moment zijn
geweest. Arie's moeder vond het des
tijds nodig de achterkant van de foto
te voorzien van de tekst: "Juni 1935,
Arie met juffrouw Dolman van de le
klas."
Juffrouw Dolman, Arie's eerste op
recht grote liefde. Haar warme stem,
vriendelijke ogen, en wat men toen
engelengeduld noemde, tilden haar in
zijn beleving boven alles en iedereen
uit. "Ik hou van juffrouw Dolman en
ga later met haar trouwen" was dan
ook het onvermijdelijke gevolg. Een
voornemen waarin hij overigens niet
alleen stond. In de dagelijkse strijd de
genegenheid van juffrouw Dolman te
veroveren mengde zich een klasge
nootje. Een zekere Jopie. Hij, rap van
tong, zette een nog wel eens stotteren
de Arie regelmatig op achterstand.
Bovendien was hij in het bezit van een
nieuwe fiets waarmee hij iedere dag
parade voor de 'juf' draaide.
Arie stelde daar tegenover dat hij be
ter en langer kon hardlopen, en boven
dien uit eigen mond menige appel voor
z'n toekomstige bruid had gespaard.
Weliswaar heeft hij haar de appels
van Arie nimmer zien consumeren, de
niet te beschrijven betoverende glim
lach waarmee ze in ontvangst werden
genomen vergoedde alles.
Hoe Jopie, Arie's concurrent, 't later
in het leven heeft gemaakt is tot nu toe
onbekend gebleven. Veel zal 't niet zijn
geworden. Hij had al vroeg iets glui
perigs over zich.
Arie's oprechte liefde voor de juffrouw
van de le klas speelde zich af binnen
de muren van een gigantisch groot
Rooms-Katholiek scholencomplex.
Arie weet niet hoe 't nu is, maar in die
tijd, terwijl je aan de eerste vinger
oefeningen van schrijven eri rekenen
- nog moest beginnen, startte iedere
schooldag met een kinderlijk gebedje.
Je stond aan het eind van ieder school-
ochtend- en middag niet eerder op het
schoolplein na eerst de Lieve Heer mon
deling te hebben bedankt, dan wel be
terschap te hebben beloofd. Meestal
betrof het 't laatste. Van jongs af aan
werden kinderen in Arie's jeugd opge
voed in een niet aflatend besef dat
schier alles zonde was, zij 't met de
geruststellende zekerheid dat één gram
oprechte spijt voldoende was om een
nieuw begin te maken.
Juffrouw Dolman ging dagelijks voor
in het gebed op een wijze, die deed ver
moeden dat ze de geadresseerde zo niet
dagelijks, dan toch regelmatig hoogst
persoonlijk ontmoette. Tijdens die se
rene ogenblikken bewonderde Arie
haar met open ogen, hetgeen nu juist
net niet de bedoeling was.
Als de dag van gisteren weet Arie zich
nog het verraad van concurrent Jopie
te herinneren. Nadat het Amen uit
juffrouw's mond geklonken had stak
Jopie z'n vinger in de lucht en deelde
geheel ongevraagd mede: "Juffrouw.
Arie had onder het bidden z'n ogen
open."
Een mededeling die je als kind van
schaamte en boosheid door de grond
deed zakken. Nota bene afkomstig van
een mannetje die, weliswaar in com
pagnonschap met Arie, een dag eerder
een rolletje drop uit een snoepwinkel
gejat had.
Tot intense vreugde van Arie kon hij
uit de reactie van juffrouw Dolman op
maken dat hij niet voor een verloren
zaak streed, sterker nog, hij wist zeker
dat de gevoelens, er later iets moois
van te maken, wederzijds waren.
"Dan had jij je ogen ook open Jopie,
anders had je het niet kunnen zien."
De publieke tribune in de klas gniffel
de hoorbaar om het recht dat gespro
ken werd.
Juffrouw Dolman, een mens om te zoe
nen.
En zo stonden we, ruim 50 jaar later,
oog in oog. Het kon niet missen. Slechts
d'r volle bos haar was wat van kleur
verschoten, het gezicht ouder, maar
niet versleten door de jaren en nog al
tijd zonder hulpmiddelen als bril en
gehoorapparaat.
Arie stak zijn hand uit en sprak: "Dag
mevrouw Dolman. Kent U mij nog na
al die jaren?"
De aangesprokene verraadde geen en
kele emotie en reageerde kort en bon
dig. "Ich bin kein Hollanderin. Iel»
komm aus Bremen. Entschuldigung.
"Wat zie je bleek", vond Marie toen
Arie even later de tas met boodschap
pen uitpakte.
"Het is de warmte", lichtte Arie toe.
"Pas maar op dat je geen zonnesteek
oploopt. Daar is 't net weer voor
waarschuwde Marie met oprechte be
zorgdheid.
arie wandelaar
Doorgereden na een
aanrijding
Direct nadat de politie een melding
binnenkreeg van doorrijden na een
aanrijding, stelde de politie zoniif^'
nacht een onderzoek in in de omgevi g
van de Koninginnelaan.
Een automobilist was tegen een gepar
keerde wagen aangereden, maar was
er daarna vandoor gegaan. De po i i
trof een gedeukte auto aan, maar
n°g geen teken van de dader vinden.
In grote delen van de provincie Utrecht
is de kwaliteit van het ondiepe grond
water duidelijk beïnvloed door bemes
ting. In het water onder akkers op zand
grond zit gemiddeld vier tot vijf maal
zoveel nitraat als in drinkwater toelaat
baar is. Dat blijkt uit een onderzoek
naar de invloed van bemesting op het
ondiepe grondwater, dat de Rijksuni
versiteit Utrecht in opdracht van de
provincie heeft uitgevoerd.
Het onderzoek is voor Nederland uniek
omdat nooit eerder in zo'n groot ge
bied als de provincie Utrecht een der
gelijk onderzoek naar de grondwater-
kwaliteit is uitgevoerd. Met het onder
zoek was een bedrag gemoeid van
164.900,-, waarvan de provincie de
helft voor haar rekening nam. De an
dere helft werd bekostigd door de In
spectie Milieuhygiëne (30%), het Wa
terleidingbedrijf Midden-Nederland
(150%) en de gemeentewaterleiding
bedrijven van Amersfoort en Amster
dam (elk 2%%).
Op ruim driehonderd plaatsen, ver
spreid over de provincie, hebben de
onderzoekers van de vakgroep Fysische
Geografie monsters uit de bovenste
meter van het grondwater verzameld.
In het laboratorium zijn die onder
zocht op onder andere nitraat- en fos
faatgehalte, zuurgraad, kalium, kalk
en sulfaat.
Nitraat en fosfaat
Vooral stikstof (in de vorm van nitraat)
en fosfor (in de vorm van fosfaat) zijn
stoffen, die door bemesting in de bodem
komen en kunnen uitspoelen. Dat ge
beurt als er meer stoffen op het land
worden gebracht dan het gewas kan
opnemen.
Vrijwel nergens in de provincie zijn
door de onderzoekers te hoge fosfaat
gehaltes aangetroffen. Als de mestgif-
ten niet worden verlaagd, verwachten
zij in de toekomst wel problemen door
te hoge fosfaatgehaltes in het grond
water.
Op veel plaatsen zijn te hoge nitraat
gehaltes gevonden: in het grondwater
onder akkers op zandgronden zit gemid
deld vier tot vijf maal zoveel nitraat
als toelaatbaar is in drinkwater. In
drinkwater mag maximaal 50 milli
gram nitraat per liter water zitten.
Onder grasland op zandgronden en on
der bouwland op kleigrond zijn de ni
traatgehaltes gemiddeld tweemaal de
drinkwaternorm. Onder klei-graslan-
den en natuurterreinen werd gemiddeld
minder dan 25 milligram nitraat per
liter water aangetroffen.
Maatregelen
Als er geen maatregelen worden ge
troffen, zal het nitraat ook in het diepe
re grondwater terechtkomen, aldus de
onderzoekers. Omdat op veel plaatsen
in de provincie drinkwater uit het die
pere grondwater wordt gewonnen,
vormt nitraat een bedreiging voor de
waterwinning. Ook natuurterreinen en
oppervlaktewater worden bedreigd
door nitraat, dat zich ongehinderd kan
verspreiden.
De onderzoekers menen dat er nader
onderzoek nodig is om tot concrete
maatregelen te komen. Zij merken
op dat de invoering van eerste fase
van de Wet Bodembescherming de pro
blemen met de hoge nitraatgehaltes
niet oplost. Deze wet gaat namelijk uit
van de zogenaamde fosfaatnorm. Dat
is de maximale hoeveelheid fosfaat,
die jaarlijks op de bodem mag worden
gebracht.
"Vooral binnen de beschermings-zönes
van drinkwaterwinputten lijken nade
re maatregelen gewenst", aldus het
rapport.
Samen met de provinciale "aspecten
studie mestoverschotten" zal het rap
port van de Rijksuniversiteit op 26 juni
a.s. de Statencommissie Milieubeheer
worden besproken.
Ze was er van kind af aan al bij wan
neer ze met haar vader naar het slacht
huis ging. In de slagerij van haar vader
aan de Steenhoffstraat raakte ze ook
al snel bekend, en op 15-jarige leeftijd
ging ze naar de slagersvakschool in
Utrecht. Nu, vier jaar later, is ze in het
bezit van het slagersdiploma, en kan ze
haar ouders volledig bijstaan.
Jacqueline Duwel, dochter van slager
F. F. Duwel, stapt het slagersvak in,
een keuze die ze eigenlijk lang gele
den min of meer onbewust al maakte.
"Op de MAVO zat ik nog te twijfelen.
Ik wilde kapster of schoonheidsspecia
liste worden, maar toen dacht ik: 'Eigen
lijk ben ik bek'. Hetgene wat ik het
liefste wil schuif ik naar achteren.
Ik heb altijd slager willen worden, en
ik ben blij dat ik naar de vakschool
ben gegaan", zegt Jacqueline. Naar
alle waarschijnlijkheid zal ze ter zij
ner tijd de winkel van haar ouders
overnemen. Dat willen tenminste haar
vader en moeder graag, en het is ook
de grootste wens van Jaqueline.
De slagersvakschool is een vierjarige
dagopleiding in Utrecht. Jacqueline
Duwel maakte daar eerst twee theo
retische jaren mee. Het derde school
jaar liep ze stage bij een slagerij in
Utrecht en in de Bilt.
In die tijd slaagde ze voor het praktijk-
examen. Bedrijfsbeleid en organisatie
waren de vakken, die ze het afgelopen
jaar theoretisch leerde voor het onder
Jacqueline Duwel, geslaagd voor
het examen van de slagerschool in
Utrecht zal ter zijner tijd de winkel van
haar ouders aan de Steenhoffstraat
overnemen. poto(300s van der Wilt
nemerschap.
Jacqueline kan 'alles' met een koe of
een varken. Van de inkoop tot de ver
koop en van het slachthuis tot op de
toonbank, alle facetten van het slagers
vak heeft ze doorlopen. De ervaring
is haar dan ook niet vreemd, al geeft
ze ruiterlijk toe dat de snelheid pas
na enige tijd in de slagerij tot stand
komt.
Jacqueline Duwel, die graag danst,
gitaar speelt en sport, heeft het laatste
half jaar alle tijd aan haar studie ge
geven. Hobbies werden aan de kant
geschoven om na het examen goed
voorbereid aan haar vak te beginnen.
Het uitbenen van vlees, het uitsnijden
van varkens, vlees klaarmaken en de
worstmakerij, niets is haar vreemd.
In de slagerij van haar ouders zal ze
daarom vast en zeker haar mannetje
staan, terwijl het volgens haar zeg
gen moeilijk is voor een meisje in
de praktijk aan de bak te komen. "Ja,
het is een mannenberoep. In onze klas
waren we met 35 jongens en maar
2 meisjes", aldus Jacqueline Duwel,
die toch duidelijk wel aan de bak is ge
komen, en dan niet als winkelmeisje,
maar als volleerd slager.
NIEUWSTRAAT 18-24 - BAARN - TEL. 02154-12600
Soest van uit de lucht. Vijftig klanten
van het winkelcentrum Smitshof kun
nen aanstaande zaterdag van uit een
helicopter neerkijken op Soest. Hen
wordt door het winkelcentrum Smits
hof namelijk een rondvlucht aangebo
den, omdat ze als winnaars naar vo
ren zijn gekomen uit een boodschappen-
actie.
In de periode van maandag 2 tot en
met zaterdag 14 juni kreeg iedereen,
die in de Smitshof winkelde, bij de
kassa van de verschillende zaken een
deelnemerscoupon. Deze kaarten
moesten, ingevuld met naam en adres
worden ingeleverd. Uit het aantal in
zendingen zijn vijftig kaarten getrok-
xen. ueze iiizenuexj» mugeu zaterdag
plaatsnemen in een driepersoons Hug
hes 300 C van Ryfas-Heli-Service. Be
halve enkele interessante plekjes van
Soest worden ook de woningen van de
passagiers 'aangedaan'. Het opstijgen
en landen gebeurt in de directe omge
ving. Voorheen moesten de winnaars
naar Lelystad waar ze werden inge
scheept in sport vliegtuigen.
Naast de vijftig prijzen voor de rond
vlucht boven Soest, hebben alle win
keliers van de Smitshof een boodschap-
penpakket ter waarde van vijftig gul
den beschikbaar gesteld. Alle inzen
dingen dingen mee naar deze 'cheques',
die bij de betreffende winkelier besteed
moet worden.
Restaurant
prins hendriklaan 1
tel. 02155-13807
tholieke school in "Soest op den
Bergh" resulteerde in een enorme
leegloop met als gevolg dat de openba
re school nog welgeteld twee leerlingen
onderdak bood. Het gemeentebestuur
sloot de school, maar kwam in 1923 terug
op haar besluit toen de bewoners van
de nieuwe wijk Ons Belang (waar on
langs het levensmiddelenditributiecen-
trum Food Express uit de grond rees
een request indienden voor een openba
re school. Het betekende werk voor
meester Lub, die vier maanden nadat
de school ter ziele was gegaan twintig
kinderen in zijn klas kreeg. Het aantal
breidde zich vervolgens snel uit.
Een belangrijk jaar in de geschiedenis
van de school was 1929. Na een periode,
waarin op figuurlijke wijze gevochten
was voor een gebouw, verhuisde de
school inderdaad naar een nieuw pand,
iets verder aan de Professor Lorentz-
De Wethouder de Haansehool in Soesterberg staat deze week in het teken van het
150-jarig bestaan. Een groot aantal activiteiten zet de viering daarvan luister
bij. Afgelopen maandag startten de eerste festiviteiten, terwijl vrijdag een feest
avond met onder meer enkele honderden oud-leerlingen de feestweek afsluit. De
openbare basisschool aan de Professor Lorentzlaan telt momenteel 229 leerlin
gen. In het eerste jaar waren dat er ongeveer zeventig, die één onderwijzer tot
hun beschikking hadden. Dat was Theodorus Moes veld, de voorganger van
Gerrit Stekelenburg, die tegenwoordig directeur van de Wethouder de Haan-
school is. Aanvankelijk bestond enige onduidelijkheid over de juiste leeftijd van
de school, maar dankzij het graaf- en spitwerk van de heer Paul J. Daams in de
archieven, kwam men tot de ontdekking dat in 1836 de toenmalige burgemeester
Schout Gerrit van Steyn van Hensbroek in overleg met de gemeenteraad de be
slissing nam tot de bouw "eener Schoolhuys op den Bergh".
Anderhalf jaar terug begon men met
de organisatie van de feestelijkheden
rond het 150-jarig bestaan. Het produkt
van de uit zes personen bestaande
commissie speelt zich deze week af in
en rond het schoolgebouw. Iedere och
tend worden activiteiten gehouden op
het gebied van drama, dans, beeldende
vorming, muziek en audio-visuele
hulpmiddelen. Medewerkers van het
cultureel creatief centrum C-Drie ver
lenen assistentie. In de middaguren
staan tal van "dingen" op het
programma. Gistermiddag werd bij
voorbeeld een Qudhiollandse zeskamp
gehouden, morgen kynnen de kinderen
kijken naar denjioristraties van de
brandweer, de politie en de GG en GD.
De Wethouder de Haansehool houdt ge
durende de festiviteiten ook open huis
en daarbij is een bezoekje aan de ten
toonstelling in het oudste gedeelte van
de school zeker het bekijken waard.
Een klaslokaal is helemaal aangepast
aan de situatie van begin deze eeuw.
Originele tekeningen hebben de basis
daarvoor gelegd. Het is tevens de be
doeling dat de leerlingen en het onder
wijzend personeel zoveel mogelijk in
oude kleding "ten schole" verschij
nen.
Schooltje
De heer Daams heeft veel tijd gestoken
in het opgraven van de historische ge
gevens van de school, die tien jaar
geleden de naam van de voormalige
wethouder van onderwijs kreeg. Op de
hoek van de Professor Lorentzlaan/-
Rademakerstraat werd in 1836 gestart
met de bouw van een schooltje. Het
betrof een gebouw met één lokaal, dat
onder de zogenaamde hoofdschool in
Soest viel. Het lesgeven gebeurde in
die tijd onder andere omstandigheden
als vandaag de dag. Meester Moesveld
moest in een donker lokaal zeventig
kinderen onderrichten voor een
jaarsalaris van honder gulden en een
jaarlijkse toelage van zegge en schrij
ve vijftien gulden een behoeve van de
stookkosten. In Soesterberg stonden
destijds ongeveer vijftig boerderijen.
Toch werd besloten de school te stich
ten, temeer daar met de gemeente
Seyst (Zeist) overeengekomen was dat
dertig kinderen uit de naburige
gemeente naarde school in
Soesterberg zouden komen.
Het schoolgebouw, waarin zich geen
vloer bevond, werd verschillende
malen zo goed als het kon opgeknapt.
Omstreeks 1870 werd het afgebroken
en maakte het plaats voor een nieuw
gebouw met twee lokalen. Omdat het
leerlingenaantal de zeventig over
schreed kreeg de meester mede
werking van een hulponderwijzer.
De laatste moest dan wel in zijn
vrije avonduren een groep armlastige
kinderen onderwijzen. De leraren
hadden vooral in de vorige eeuw vaak
bijbaantjes als koster of schrijver om
aan de kost te kunnen komen. De lonen,
die zij ontvingen voor lesgeven waren
namelijk geen vetpot.
Leegloop
In de twintiger jaren kreeg de school
met problemen te kampen. De komst
van een christelijke- en een roomska-
De oude tijden herleven deze week
op de wethouder de Haansehool in
Soesterberg. De openbare basisschool
bestaat 150 jaar.
FotoGoos van der Wilt
laan. De school kwam te bestaan uit
vier klassen en dus diende meester
Lub's "eenmansstaf" te worden uitge
breid. Juffrouw Rupp en juffrouw
Koopmans kwamen naar de Proffesor
Lorentzlaan om daar respectievelijk 42
en 41 jaar in dienst te zijn. Beide dames
zullen aanwezig zijn op de reünie
vrijdag. De meeste van de meer dan
300 reünisten, die inmiddels toegezegd
hebben te komen, hebben zij ooit in de
klas gehad.
Het genoemde trio had een groot
aandeel in de groei van de school, waar
in 1959 een vleugel met twee lokalen
werd aangebouwd. Een jaar later werd
het zevende lokaal gebouwd, in 1979
gevolgd door nog een lesruimte.
Op de wethouder de Haansehool is men
de heer Daams bijzonder dankbaar
voor al het speurwerk dat hij geleverd
heeft. Deze week zal een door hem ge
schreven boekwerk over de 150-jarige
geschiedenis van de school van de pers
rollen. Het naslaan van het archief
heeft er overigens toe bijgedragen dat
verschillende historische papieren van
de gemeente Soest niet verloren zijn
gegaan. Ze zijn opgeslagen in het ar
chief van het gemeentehuis in
Amersfoort, dat enige tijd geleden
gedeeltelijk vernield werd door brand.
Juist in die tijd had Daams de papieren
tot zijn beschikking, zodat de documen
ten gespaard bleven van de vuurzee.
Feestvieren
De door Daams beschreven periode
wordt deze week herdacht door alle be
trokkenen van de school. De kinderen
van de Wethouder de Haansehool staan
daarbij in het middelpunt van de be
langstelling. Zij hoeven zich kort voor
de zomervakantie niet in te spannen
om tot de oplossing van rekensomme
tjes te komen. Ze kunnen wél tot de
slotsom komen dat een hele week feest
vieren een leuke bezigheid is. En dat
allemaal dankzij meester Moesveld,
meester Lub en vele anderen die zich
op enigerlei wijze hebben ingespannen
voor de school, of zoals wethouder drs.
Jan Menne van onderwijs in de jubi
leumkrant van de school schrijft: "De
kinderen, die 150 jaar geleden en 100
jaar geleden de school nieuwsgierig
en misschien ook een beetje trots be
zochten, zijn al lang niet meer onder
ons, maar de namen komen we nog
steeds tegen en ook de kennis, die ze op
school vergaarden en overdroegen aan
anderen en misschien ook aan ons".
0 "Het Schoolhuys op den Bergh'
(1937)
Hannes van de Neng is
met vakantie
kantfllir Steenhoffstraat 13
3764BH Soest
effKieiKV Telefoon 02155-10115
VERKOOP VAN
OCCASIONS
Schrijfmachines
Rekenmachines
Copieermachines
Evenals voorgaande jaren zal de Vrij
willigers Vakature Bank in de maand
juli gesloten zijn in verband met va
kantie van de medewerkers. De vakan
tieperiode loopt van 30 juni t/m 1 augus
tus. Voor dringende zaken kan in de
tweede helft van juli kontakt worden
opgenomen met de heer Schrandt tel.
02155-11603.
Voor mensen met enige journalistieke
aanleg of belangstelling daarvoor vol
gen enkele vakatures.
Het gaat om vakatures ter verster
king van de redaktie van de Stichting
Baanlozenkrant Eemland te Amers
foort. De Baanlozenkrant wordt gratis
verspreid door gemeentelijke en so
ciale instellingen in de regio Eemland
(Amersfoort, Baarn, Bunschoten,
Eemnes, Leusden en Soest.
Medewerker m/v lay-out:
- ontwerpen van koppen
- het op aanwijzing van de eindredak-
teur plaatsen van de testblokken
- ontwerpen van logo's, beeldmerken,
fignetten en advertenties
- het bepalen van de uitsneden van de
foto's
- het afwerken van de vormgeving
Eindredakteur:
- Is verantwoordelijk voor de uiteinde
lijke vormgeving
- Bepaalt de plaats van de artikelen
in de krant
- Maakt de artikelen passend (in over
leg inkorten of veranderen)
- Heeft de eindverantwoordelijkheid
voor de koppen.
Schrijvende medewerkers m/v.
- Het opdoen van ervaring in het schrij
ven van diverse onderwerpen
- Vergroten van de mogelijkheden op
betaalde arbeid door het opdoen van
werkervaring in een gezellig team.
Iemand die zich wil belasten met de
verspreiding van de Baanlozenkrant.
Belangstellenden voor één van boven
staande funkties kunnen kontakt opne
men met de Stichting Vrijwilligers
Vakature Bank, Willaertstraat 49. tel.
12630.
Openingstijden op maandag, dinsdag
en de donderdag van 10.00 - 12.30 uur
en 3.30 - 15.30 uur. Vrijdag van 11.00 -
12.30 uur.
Tas gestolen
In een supermarkt aan de Smitsweg is
een plastic tas gestolen. Daarin bevon
den zich een portemonnee met een
geldbedrag van 80 gulden, huissleutels
en een witte trui. De tas lag op het
bagagerek onder de kinderwagen van
mevrouw B.W. uit Soest.
Installatiebedrijf
j. cornelisse bv.
Tel. (02155) 13014-12577
Welkom in
Hotel, Café, Restaurant,
Motel
in Soest
kkk
Ook gelegenheid voor
bruiloften en partijen
Birkstraat 138 - 3768 HN Soest
Telefoon (033) 17147* 14140
Telex 79479 nl
Erik van Dorresteyn
medewerker 't Vaarderhoogt
Dagelijks gooien erg veel tuinbezitters tezamen gi
gantische hoeveelheden komposteerbaar tuin- en
huisafval in de vuilnisbak. Diezelfde tuinbezitters
besteden jaarlijks tezamen aanzienlijke bedragen
aan bemesting voor hun tuin. Een jammerlijke zaak
dus; goed bruikbare voedingsstoffen verdwijnen in
de vuilniswagen. Terwijl er aan de andere kant
voor een gezonde groei en bloei weer moet worden
bijgemest. Onder het motto "het afval van vandaag
is de humus van morgen", kunnen we zelf op vrij
eenvoudige wijze ons verteerbaar afval omzetten in
een voedzame kompost.
Wat het tuinafval betreft gelft dat alles wat tijdens
een gevarieerd tuinseizoen vrijkomt gebezigd kan
worden voor hergebruik. Blad, uitgebloeide bloemen,
erwtenstro, groenteresten, heggeknipsel, onkruid,
afgemaaid gras, takjes etc.
Het organische keukenafval kunnen we verzamelen
in een kompostemmer. Hiervoor komen bijv. aar
dappelschillen, theezakjes, koffiedik, fruit en groen
teresten, eierdoppen en afhankelijk van de inhoud
zelfs stofzuigerzakken in aanmerking. Voor glas,
plastic en conserveerblikken is natuurlijk géén
plaats op de komposthoop
De komposthoop moeten we niet zien als een afval
hoop, waar alle organische resten eenvoudig worden
opgeworpen. Op die manier ontstaat er slechts een
kwalijk ruikende vuilnishoop. Wie een rijke geuren
de humus als eindresultaat wil moet zorgvuldig en
netjes te werk gaan. Toch is het recept voor een
goede kompost eenvoudig en praktisch.
Om te beginnen verzamelen we een vrij grote hoe
veelheid organisch afval. Dit materiaal wordt zo
goed mogelijk versnipperd. Daarvoor gebruiken we
een snoeischaar of spade. We moeten goed bedenken
dat het afval dat goed verhakseld is al half ver-
komposteerd is. Hoe kleiner het organisch afval
is gemaakt des te sneller verloopt het rottingspro
ces. Overal op snij- en breukplaatsen kunnen de
mikro-organismen gemakkelijk binnendringen en
het resterende materiaal afbreken. Verkleind ma
teriaal is dus als het ware min of meer voorgekauwd.
Er zijn voor het verkleinen van grote hoeveelheden
afval ook speciale elektrisch aangedreven hakse-
laars in de handel, die zonder probleem door iedere
hobby-tuinder bediend kunnen worden. Deze machi
nes verkleinen alle snoeihout dat tussen hun hak
messen komt, maar ook afval van timmerhout,
keukenafval, vochtig karton, koolstronken, onkruid,
blad en groenteresten veranderen in overzichtelijke
kompostheuveltjes
Als we het afval verkleind hebben vermengen we
de droge en vochtiger substanties, waarna het klaar
is voor kompostering. Om het verrottingsproces
te versnellen en om te komen tot een voedzamer eind-
produkt zijn er verschillende produkten te koop die
we aan ons te verteren afval toevoegen.
Een produkt dat als "Bio-kompostmaker-vlokken"
in de handel is zorgt voor een krachtige omzettings
impuls door middel van miljarden ijverige mikro-
organismen. Bio-kompostmaker bevat namelijk een
gedroogde massa belangrijke bacteriën en humus-
vormende organismen, die in het vochtige kompost
mengsel met veel enthousiasme tot grote aktiviteit
komen. Ze storten zich direkt op het ontdekte voed
sel om dit om te zetten in aarde. Andere niet op de
biologische tuinder afgestemde middelen als bijv.
Asef kompostmaker werken op de chemische om
zetting van het afval en hebben daarnaast een voe
dende waarde. Volgende week meer over het zelf
bereiden van kompost, de beste plaats voor de pro-
duktie ervan en belangrijke regels voor een vlot
verloop van afvalomzetting.
