DARTHUIZEN
t Zwaantje
^Q)6hann6s\
Zonnegloren schakelt over op
'patiëntgerichte' aanpak
STIJLVOL HUWELIJK
Soest wil zoveel mogelijk af van
onkruid- 'spuiten'
TUIN-ADV1ESCENTRUM
't vaardêHwogt
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1987
SOESTER COURANT
PAGINA 11
Politiek
in haar
Knollentuin
Vernieling aan auto
R. Zwennes nieuw hoofd verplegingsdienst
einüaov
Restaurant
Voor een goed verzorgd
Smitsveen, Klaarwater en Overhees 'proefgebieden'
Rooie Vrouwen over roldoorbreking in het onderwijs
Hond verijdelt inbraak
Onder invloed
Alle goede dingen in
drieën.
Centrale verwarming
HET WITTE HUIS
M
voor doe-het-zelvers
Bemesten, waarmee en wanneer? (deel 1)
1981
1984
1983
1981
3C. 1981
1981
1982
1982
1980
door Ane
Wandelaar
Politiek, ook als het zich op dorpsni
veau afspeelt, is een boeiende zaak.
Zowel in positief als negatief opzicht.
Inhoudelijk gaan veel vergaderingen
van de Soester gemeenteraad boven
Arie's, om het maar eens populair te
zeggen, pet.
De onderwerpen die in het Griftland-
college ter sprake worden gebracht zijn
voor specialisten soms nauwelijks te
volgen, laat staan voor buitenstaan
ders. Dat is jammer, Arie noch Marie
liggen er wakker van. Een tijdje terug
hebben ze in groot vertrouwen hun
stemmen aan politieke partijen gege
ven. Die moeten het, mede namens
ons, in de zittende jaren dus maar be
kijken en controleren!
Incidenteel wekken onze partijen wel
eens de indruk dat het in hen gestelde
vertrouwen iets vermetels, iets over
moedigs, iets onbezonnens heeft ge
kend.
Donderdag jl. was daarvan, tijdens de
laatst gehouden Raadsvergadering,
weer eens sprake.
Aan de orde kwam o.a. de kwestie, zeg
maar het gekrakeel, rond "De Knol
lentuin".
Een alleraardigst, smakelijk en druk
bezocht eet-café, waarvan de eigenaar
het in de afgelopen tijd gepresteerd
had, zonder voorafgaande goedkeu
ring van gemeentelijke instanties, een
overkapping te bouwen en in gebruik
te nemen...
Wie is Arie om de man daarop boos
aan te kijken? Zijn zegen heeft ie! Al
zou hij een filiaal van De Bijenkorf uit
het niets uit de grond laten komen!
Van Arie en Marie mag 't. Lang leve
het particulier initiatief!
Boos, verontwaardigd, zelfs ontdaan,
was wel het gros van de politieke par
tijen die U en ons vertegenwoordigen.
Om de stemming te laten proeven en
kele citaten uit de laatst gehouden
Raadsvergadering die betrekking heb
ben op het onderwerp "DE KNOL
LENTUIN".
Een CDA-voorman sprak: "Dit is te
gek om los te lopen. Hoe vertellen we
het de burgers die wel een vergunning
geweigerd is?"
Bewogen en zorgelijke taak!
Of niet soms?
Meer praktisch dan boos was WD-er
Bert Krijger. "Buurtbewoners hebben
niet geklaagd, dus zand er over." Alsof
het daar om ging in deze kwestie.
Jan Visser, jawel hij weer, sprekend
namens Progressief Soest, was geheel
ontdaan. "Je kunt hier je gang maar
gaan. De wet opzij zetten! Maar bou
wen wat je wilt! Ais je maar voldoende
geld hebt om de advocaten te betalen!
Dit kan je toch niet maken tegenover
alle andere burgers?", vroeg hij zich
vertwijfeld af.
Jan Visser, een speelse, soms slimme
demagogische dorpspoliticus. Een re
torisch talent.
U en ik, wij weten ai sinds jaar en dag
dat wat het bouwen betreft aan-rot-
zooien er niet bij is. Van kippehok tot
dakkapel, er wordt op U gelet. Ook
weten we dat rechtsbijstand in onze-
voor-bijna-alles-wordt-gezorgd-staat
tegen een minimale vergoeding bij een
rechtswinkel, dan wel met een bewijs
van onvermogen te krijgen is.
Ere wie ere toekomt; de partij van Jan
Visser hield zeer konsekwent voet bij
stuk.
Tegen de goedkeuring dus!
De verantwoording daarentegen die de
verantwoordelijke wethouder, de heer
G. Plomp, aflegde was er een die het in
Carnavalstijd prima gedaan zou heb
ben.
"Dit kan niet. Het is volstrekt onjuist",
liet hij zonder blikken of blozen weten.
"Dit soort zaken zijn niet zo maar te
regelen met ambtenaren en politici.4'
Zijn gelijk bestond uit vijftig procent.
Niets te regelen met ambtenaren, wel
daarentegen met sommige politici.
Uitgerekend wethouder G. Plomp
stemde, na zijn dappere en waarschu
wende taal vóór, met in zijn kielzog de
gehele WD - fractie, twee CDA-ers
en een politiek onwel geworden
P.v.d.A-er.
Uitkomst: de eigenaar van "De Knol
lentuin" was letterlijk en figuurlijk in
"De Knollentuin".
Eén dag later werd de operette voort
gezet. Alsof er van een precedent geen
sprake was werd de nieuwe eigenaar
van bar-café THE QUEEN, op het
matje geroepen door gemeentelijke in
stanties. De man had geklust rond en
binnen zijn nieuwe zaak, zonder ver
gunning overigens, aan wat Maduro-
damachtige veranderingen, welk werk
op bevel van hogerhand (gemeente
Soest) terstond diende te worden ge
staakt, aangezien ook dit klusje een
bouwvergunning zou vereisen.
Zit het leven dan toch zo in elkaar, zo
als Arie's wijze, onvergetelijke moeder
wel eens met enige bitterheid vaststel
de?
"De een mag een paard stelen, de an
der mag er aan het hek niet naar kij
ken!"
Over retoriek gesproken Arie?
Enfin, we wachten af!
ARIE WANDELAAR
P.S. Arie heeft ook nog een foto onder
ogen gekregen waarop wethouder G.
Plomp staat afgebeeld; een glas drin
kend in "De Knollentuin" na afloop
van de bewuste Raadsvergadering.
Om het te vieren zeker?
Onbekenden hebben in het weekeinde
vernielingen aangericht aan de auto van
R.S. uit Soest. De wagen stond op het
parkeerterrein aan de Veenbesstraat.
De motorkap en het kofferdeksel wer
den met een scherp voorwerp bekrast.
"Wat me boeit is vooral de ontwikke
ling van de organisatie binnen het zie
kenhuis. Daarom is Zonnegloren voor
mij ook een uitdaging, ondanks de wat
onzekere toekomst, waarvan ik me
wel afvraag of het zo'n vaart zal lopen.
In het plan van mevrouw Gardeniers
moesten er meer dan tien ziekenhui
zen dicht. Bij mijn weten is dat nog
maar met één ziekenhuis gebeurd...
Nee, Zonnegloren is springlevend!"
De heer R. Zwennes, het nieuwe hoofd
van de verplegingsdienst in Zonneglo
ren, spreekt vooral die laatste woorden
met onverholen geestdrift uit. De man
die deze belangrijke functie "aan de
binnenkant" van Zonnegloren sinds 1
november vervult - als opvolger van
mevrouw Goudriaan - is dan ook best te
spreken over zijn nieuwe baan en de
omgeving waarin hij werkt. "Ik wilde
graag nog eens iets met nieuwbouw
doen, en zoveel ziekenhuizen met
bouwplannen zijn er niet in Nederland,
ook al is 't wel een gokje als de Oelte
niet doorgaat. Bovendien trekt een
klein ziekenhuis me erg aan; je hebt
meet kontakt met de medewerkers en
de communicatielijnen zijn kort."
Een management-functie, zo karakte
riseert hij zijn werkkring bij Zonneglo
ren, al startte hij zijn loopbaan destijds
als "gewone" verpleegkundige. De heer
Zwennes (37) is een geboren Hagenaar
en volgde de opleiding in het Leyen-
burg-ziekenhuis in de stad waar zijn
wieg stond. Daarna sloeg hij echter een
andere weg in en volgde diverse oplei
dingen in de managementsfeer. "Op
een goed moment merkje toch ook zelf
waar je kwaliteiten liggen. Vroeger al
organiseerde ik graag dingen, en dat
ontwikkelt zich. De bed-verpleging gaf
me eerlijk gezegd te weinig voldoening
en ik ben me toen meer gaan bezighou
den met de organisatie. Dan liep ik wel
eens te mopperen op m'n superieuren,
tot ik hoorde: maak net maar eens waar.
En dat heb ik gedaan..."
Zijn loopbaan bracht hem via Hoorn -
waar hij nog woont, want pas komende
zomer vestigt hij zich met vrouw en
dochter definitief in Soest - en het Mari
nehospitaal in Overveen naar Amster
dam, waar hij de laatste tweeëneenhalf
jaar hoofd van de verpleging in hét
Juliana-ziekenhuis was, tot het opging
in een nieuw ziekenhuis. Bij het fusie-
en integratieproces was hij sterk be
trokken.
Als schakel tussen de directie en de af
delingshoofden heeft hij ook in Zonne
gloren een belangrijke functie. Niet al
leen heeft hij een adviserende en bege
leidende taak, maar hij speelt ook een
stimulerende rol in de "vertaling" van
de nieuwe ontwikkelingen in de ver-
pleegzorg naar Zonnegloren. "Er is
landelijk en maatschappelijk veel in be
weging, en het is mijn taak om te zien
wat haalbaar is om daarvan hier door te
voeren," legt hij uit.
Omschakeling
Als voorbeeld wijst de heer Zwennes op
de omschakeling van een taakgerichte
naar een meer patiëntgerichte verple
ging, waarmee overigens in Zonneglo
ren al een begin is gemaakt. "We zitten
nog in het experimentele stadium, maar
het tekent zich intussen al duidelijk af
en het krijgt steeds verder gestalte. Het
doel is uiteindelijk verbetering van de
patiëntenzorg, maar tegelijk is dat ook
het uitgangspunt. In de oude opvatting
had elke verpleegkundige een stukje
van die zorg, waarbij niemand eigenlijk
een volledig beeld kreeg van de aan zijn
of haar zorg toevertrouwde patiënten.
De patiënt zag zoveel verpleegkundi
gen om zich heen, dat hij nauwelijks
wist wie wie was en wie er verantwoor
delijk was. Dat werkte demotiverend,
zowel bij de verpleegkundige als bij de
patiënt. Nu gaan we dat 180 graden
draaien."
De heer Zwennes legt vervolgens uit
dat de "teamverpleging" als organisa
tiemodel in Zonnegloren wordt inge
voerd. "Dan heb je voor een x-aantal
patiënten een team verpleegkundigen,
waarbij de taken door elkaar heen lo
pen. Om een voorbeeld te geven: als de
patiënt een pilletje nodig heeft hoeft er
geen éndere verpleegkundige meer te
komen."
Belangrijk in die nieuwe aanpak is dat
Steenhoffstraat 13
3764 BH Soest
Telefoon 02155-10115
kontoor
KANTOORMACHINES
Copieërmachines
Kasregisters
Schrijfmachines
Rekenmachines
Microcumputers
Dicteermachines
Inbindapparatuur
Plastificeermachines
de patiënt centraal komt te staan. In
overleg met de patiënt wordt ook een
"verpleegplan" opgesteld, waarin het
doel van de verpleging wordt vastgee-
legd en ook de stappen die daarnaar
moeten leiden. "Het voordeel is dat de
patiënt inzicht krijgt en inspraak heeft,
maar dat er op de afdeling zelf ook een
beter werkklimaat ontstaat, omdat de
verpleegkundigen niet meer zo routine
matig steeds dezelfde werkzaamheden
hoeft te doen en de patiënt ook beter
leert kennen. En omgekeerd natuurlijk
ook: die krijgt een veel minder 'onper
soonlijke' behandeling. Vroeger kreeg
een patiënt misschien wel tien verschil
lende verpleegkundigen om z'n bed,
straks zijn het er misschien nog vier."
Geen brokken maken
De omschakeling van de ene naar de
andere aanpak is geen zaak die van het
ene op het andere moment tot stand
komt. "Het moet ook gedragen wor
den," aldus de heer Zwennes. "In
spraak is belangrijk, want het brengt
voor de verpleegkundigen heel wat met
zich mee, ook in de zin van bijscholing:
discussievaardigheid, vergadertech
niek. Het moet verder allemaal ook
zorgvuldig en doordacht gebeuren,
want je moet natuurlijk geen brokken
maken. Anders krijg je een gigantische
onrust, en de patiëntenzorg mag er
nooit onder lijden."
Voor de specialisten wordt het er niet
eenvoudiger op, erkent Zwennes, maar
daar staat tegenover dat de artsen-visi
tes "inhoudelijk" beter zullen worden.
"Ook voor hen is het een kwestie van
inburgeren, maar er heerst hier een
enorme bereidheid, ook van die kant. Ik
ken voorbeelden van ziekenhuizen
waar de specialisten de ontwikkelingen
gigantisch tegen zitten te houden, maar
dat is hier gelukkig heel anders."
Hij is ervan overtuigd dat ook de pa
tiënten gaan merken dat de zorg voor
hen wordt "geoptimaliseerd". Voor het
behoud van de goede werksfeer in het
ziekenhuis is dat van groot belang, en
niet minder ook voor de "reputatie"
van Zonnegloren. Zwennes: "Het lijkt
me vreselijk om straks bij de bakker of
de slager in de winkel te horen dat Zon
negloren toch maar niks is. Kritiek is
natuurlijk altijd welkom, onder het
motto: 'Hebt u klachten, zeg het ons -
hebt u ze niet, zeg het anderen'. In dat
verband wijst hij ook op de enquêtefor
mulieren die eike patiënt bij opname
krijgt aangereikt. "Dat geeft ons veel in
formatie over de manier waarop de pa
tiënt aankijkt tegen de gang van zaken
binnen het ziekenhuis." Verder noemt
hij de nieuwe "patiëntengids", die over
enige weken verschijnt en "wel wat
meer is dan alleen maar een wegwijs-
gidsje voor Zonnegloren".
Renovatieplan
Voor hem zijn al die ontwikkelingen
bewijzen van het feit dat Zonnegloren
inderdaad "springlevend" is. In dat ver
band noemt hij ook het renovatieplan
dat binnenkort van start gaat en waarbij
o.m. de sanitaire voorzieningen aan de
eisen van een moderne patiëntenzorg
worden aangepast. Ook dit past - heel
praktisch - in het streven om meer reke
ning te houden met de behoeften van de
individuele patiënt. De patiënten wor
den voor de verpleegkundigen wel "be
werkelijker", geeft hij toe, ook al door
het streven naar kortere opnames. "Dat
betekent dat de werklast toeneemt, en
in dat verband is de eerste-lijns zorg
weer zo belangrijk." Met de vertegen
woordigers daarvan is overigens ook in
zijn ondervinding het kontakt uitste
kend.
In zijn bedrijfsleiders-functie bij Zon
negloren is hij ook betrokken bij de
werving en de selectie van het perso
neel. Blij is hij met het feit dat het
"slechte imago" van het beroep van de
verpleegkundige op Zonnegloren geen
nadelige effecten heeft. "Het beeld be
staat dat leerling-verpleegkundigen ei
genlijk alleen maar worden opgeleid
voor de WW. In veel ziekenhuizen wer
den afgestudeerde leerlingen ontsla
gen, maar er is nu een duidelijk tekort.
Als er niets verandert neemt dat straks
gigantische vormen aan; alleen als van
af nu één van elke zes mavo/havo
schoolverlaters voor het beroep van
verpleegkundige kiest kan dat tekort in
het jaar 2000 worden voorkomen."
In Zonnegloren speelt dat allemaal niet.
"Toen ik hier kwam waren er zeven va-
katures voor gediplomeerde verpleeg
kundigen; die zijn per 1 april a.s. alle
maal opgevuld, óndanks de onzekere
toekomstvoorspellingen voor Zonne
gloren," onderstreept hij. In januari is
de opleiding weer gestart met zes leer
ling-verpleegkundigen en voor de op
leiding die in september begint zijn er
zo'n veertig sollicitaties binnengeko
men. Ook dat is een teken van de ge
zondheid van het Soester ziekenhuis:
"Zonnegloren is nog altijd een aantrek
kelijk ziekenhuis om te werken. Zo'n
groot personeelsverloop als in de grote
ziekenhuizen is hier onbekend. Daar
ben je een nummer, en Zonnegloren
heeft juist iets knus..."
Voor informatie: tel. 1 38 07
De gemeente Soest wil binnen onge
veer vijf jaar de toepassing van chemi
sche onkruidbestrijdingsmiddelen -
het "spuiten" - tot een minimum heb
ben beperkt. Alleen in de bossen is
een volledige afschaffing van het ge
bruik van chemische middelen niet
mogelijk, al kan het door het conse
quente beheer eveneens tot een mini
mum worden gereduceerd.
Dit staat in de notitie chemische on-
kruidbestrijding, die B. en W. van Soest
aan de commissie milieubeheer en de
gemeenteraad hebben voorgelegd. Zij
stellen daarin voor gedurende driejaar
een proef te nemen met alternatief be
heer als start van een geleidelijke over
gang naar alternatieve onkruidbestrij-
ding in de hele gemeente. De kosten
daarvan worden in het eerste jaar ge
schat op ruim 92.000 gulden.
De notitie gaat onder meer in op de
vraag of er eigenlijk wel sprake is van
het bestaan van onkruiden. Vaak zijn er
bepaalde redenen om een bepaalde
plantengroep op een bepaalde plaats
niet te willen. Deze plantengroei wordt
om die reden en op die plaats dan vaak
als onkruid beschouwd, aldus B. en W.
Vanwege de aard en de omvang van het
totale groenbeheer hebben wijzigingen
in het beleid gevolgen voor het perso
neel, het milieu, de kwaliteit, de finan
ciën en de visuele waarde van het groen.
Proef
Ervaring met alternatieve methoden is
er in Soest niet. B. en W. zijn van oor
deel zijn dat een proef met drie verschil
lende methoden gedurende driejaar in
het gebied Soesterveen (de wijken
Smitsveen, Klaarwater en Overhees)
moet worden gehouden.
In die jaren wordt in één wijk de on-
kruidbestrijding op de huidige, traditio
nele wijze toegepast, dus met chemi
sche middelen; in een andere wijk
wordt de bestrijding handmatig of ma
chinaal aangepakt, en in de derde wijk
wordt een alternatieve manier van on-
kruidbestrijding toegepast door middel
van een alternatief beheer met bodem
bedekkers, zoals kruiden.
Momenteel worden in Soest selectief en
in beperkte mate zowel in het openbaar
groen en op de openbare verharding als
in de gemeentelijke bossen chemische
onkruidbestrijdingsmiddelen toege
past. Hiervoor zijn niet-chemische al
ternatieven aanwezig, maar deze zijn in
een aantal gevallen erg kostbaar. Daar
door wordt veelal uit financieel oog
punt de voorkeur gegeven aan een che
mische bestrijding, boven bij voorbeeld
schoffelen, mechanische bestrijding,
vegen (straten en trottoirs) en maaien.
Aan de hand van de gegevens die mo
menteel ter beschikking zijn, is ook
voor Soest niet te bepalen wat de finan
ciële consequenties zijn bij overgang
naar een alternatieve onkruidbestrij-
dingsmethode. Wel kan worden gesteld
dat de kosten hoger zijn dan bij beheer
met chemische middelen als men bij een
alternatief beheer dezelfde eisen blijft
stellen aan het uiterlijk van plantsoen
en bestratingen. Immers, in dat geval
moet het onkruid mechanisch (hand
matig of machinaal) worden verwij
derd.
Prunus
In de notitie gaan burgemeester en wet
houders ook in op de bestrijding van
prunus (Amerikaanse vogelkers of bos-
pest) in de bossen. Vooral door de
Roundup-affaire, waarbij onzorgvuldig
spuiten werd vastgesteld die de ge
meente een veroordeling door de rech
ter opleverde, is de prunusbestrijding in
1986, achterwege gebleven. De ver
wachting is echter, dat een consequente
behandeling nog enige jaren noodzake
lijk is.
In Soest is ongeveer 540 hectare bos. In
de afgelopen jaren is met subsidie de
agressieve groei en uitbreiding van de
prunus zodanig bestreden, dat bij nog
zo'n 25 hectare bosopstand de prunus
in het laatste stadium van bestrijding is
gekomen. Dit jaar zal deze 25 hectare
worden behandeld door een speciale
(stobben) behandeling en incidentele
bladbehandeling (met de rugspuit).
Daarmee is dan de totale prunusbe
groeiing zo goed als onder controle ge
bracht.
In 1988 en de daarop volgende jaren
vindt de prunusbestrijding in de totale
bosopstand in eerste instantie handma-
Vanwege de hiervoor benodigde man
kracht blijft uit efficiëncyoogpunt inci
denteel een stobben- of bladbehande
ling noodzakelijk. Mogelijk kan de in
schakeling van vrijwilligers bij het uit
trekken van de prunus een uitkomst
bieden, aldus aldus B. en W.
In het gebouwtje van Amnesty wordt
nogal eens ingebroken. Vorige week
dinsdagavond was het weer raak, maar
ditmaal ging het om een 'kraak' van
het goedaardige type. De rooie vrou
wen kwamen er, in gezelschap van een
paar gasten, praten over rolgedrag in
het onderwijs. Daartoe hadden zij, te
gen hun gewoonte in, een man uitge
nodigd: Wim van Holstein, schoolbe-
geleider.
Het gesprek werd ingeleid met een dia
serie over 'de Boei', een basisschool in
Leusden. De dia's illustreerden trefze
ker de grote verschillen in benadering
tussen jongens en meusjes. Ook de
taakverdeling tussen mannelijke en
vrouwelijke leerkrachten leverde veel
herkenning op: net als thuislHoe door
breek je die rolpatronen, zö dat kinde
ren vrijer worden om te kiezen welk ge
drag bij hun persoon past?
Voor Wim van Holstein was het heel
eenvoudig een zaak van bewustmaking
te beginnen bij de leerkrachten en het
scheppen van een pedagogisch klimaat.
Door kinderen serieus te nemen en veel
met ze te praten ontwikkel je hun kri
tisch denkvermogen. Mensen die zelf
standig leren oordelen komen daarmee
ook vrijer te staan tegenover vooroor
delen. Zo leren kinderen oude gewoon
ten minder vanzelfsprekend te vinden
en nieuwe gedragsvormen makkelijker
te accepteren. Dit bepaalt hun houding
tegenover emancipatorisch gedrag, ho
moseksuele liefde, andere cultuurge
woonten, vrede en veiligheid e.d.
Een mooi verhaal. Voor de aanwezige
vrouwen net iets të mooi. Hier blijken
de theorie en de praktijk vaak weer niet
logisch aan te sluiten. Rol-gedrag wordt
niet alleen door de sekse bepaald, maar
is dat vaak al. Ook in een vrijere keuze
situatie tonen meisjes toch vaak een
grotere voorkeuze voor poppenspel
dan voor autootjes. Verder valt in de
hofmakerij tussen jongens en meisjes,
sinds de oertijd, vaak opvallend weinig
verandering te bespeuren. Op een be
paalde leeftijd staan de voorkeuren van
kinderen ook nog eens extra onder druk
van groepsnormen.
Bovendien: verschillen tussen mannen
en vrouwen hebben soms ook wel iets
De dader van een inbraak in de woning
van de familie S. aan de Den Blieklaan
had maandagnacht niet veel geluk. De
bewoner werd wakker omdat de hond
begon te blaffen. Hij ging beneden een
kijkje nemen nadat hij de deur had ge
hoord. Er bleek een raampje te zijn ver
nield. De bewoner hoorde nog iemand
op een bromfiets wegrijden en het ver
moeden bestaat dat dat de dader was,
die van verdere euveldaden maar had
afgezien.
Op de Dalweg hield de politie maan
dagavond de 54-jarige J. de V. uit Soest
staande, nadat rijn rijgedrag de aan
dacht had getrokken. De man moest
blazen en bloeden en kreeg een rijver
bod en een proces-verbaal.
Een petit restaurant, een
specialiteiten restaurant en
een grote zaalruimte.
En dat gecombineerd met
een voortreffelijke keuken,
dan kan er haast niets mis
gaan
Rademakerstraat 2 03463 -1423
3769 BD Soesterberg
Installatiebedrijf
j. cornelisse bv.
c
Tel.(02155)13014-12577
aardigs. Zo tonen vrouwen zich vaak
andere leiders dan mannen. Een vrou
welijke schooldirecteur vertelde tevre
den dat rij toch een andere inbreng
heeft dan haar mannelijke voorganger.
Vrouwen investeren meer aandacht in
de samenwerking met anderen.Dit
komt de teamvorming op school ten
goede. Ook staan vrouwen minder
gauw op hun strepen, waardoor ze toe
gankelijker worden voor de kinderen
en hun ouders.
Wil je die verschillen opheffen? Zou dat
een positieve verandering betekenen?
Bovendien stuiten veranderingen vaak
op grote weerstanden. Niet iedereen
bezit de moed en de kracht om die te be
vechten. Dus is er altijd een kleine kop
groep van onverbeterlijke verbeteraars.
Tegenover een grote meerderheid die
het beter vindt om onverbeterlijk te blij
ven. Alleen rigoureuze wonderen of
rampen, zoals de uitvinding van de anti
conceptiepil of massale werkloosheid,
wil de mensheid nog wel eens in bewe
ging brengen. Maar dan zijn de veran
deringen ook vaak onontkoombaar.
Een sombere boodschap wellicht? In
ieder geval een boodschap die ons leert
hoe mensen, in tijden van verandering,
vooral zichzelf blijven. De vrouwen gin
gen dan ook, aan het eind van de avond,
opgewekt weer op huis aan, mogelijk
gesterkt door de gedachte: de ware
wijsheid schuilt niet in het antwoord,
maar in het formuleren van de vraag
(Socrates).
Vrogger haawwe op Soest un haarstik-
ke goeie braangdweer. Ze haadde wel
niet zo'n grote vloot woages as noeng,
moar as ter braangd waas, daan woare
ze d'r aal veurdaat ut begong. En noeng
hewwe nog meer rooie woages as sjuf-
feurs en daan ben zepaas bie de braangd
as 'i aal brangt. Ze hebbe un echte ka
zerne met un zooi spulle d 'rin, woardaat
un grote staad jaloers op ken weze. 't Is
aal un heule tied 'eleje, daat de sirene
gong as ter braangd waas en daan reje
wullie as jonges zo haard as we kongde
op de fiets noar de Laange Brink om te
kieke "woar ut waas". Voak woare we
d'r tegeliek met de vriewillegers, die ok
op d'rfietsie kwoame ansprinte en daan
smete ze die neer en ze woare as de blik
sem vurt met die eejne motorspuut.
Noeng hebbe die maanne un piepertje
op zaak en as daat aafloopt daan staape
ze in de automobiel en rieje op de Brink
an. Sommige kaarre moar meteejn noar
de plek woar de rooie hoan stoat te koa-
kele, moar ut duurt aallemoal laanger
veurdaatter woater uut de slaange komt.
Wij je wel gleuve, daa'k glaad beduusd
waas toen 'k daat in ongze kraangt ge-
woar wier? Hoe ouwd dochte jullie daat
die "nieuwe" braangdweerkazzerne
waas? Zaa'k je zeige. Aal heulemoal
nog geenj twintig joare! En daat het
toeng waat 'ekost! Kappitoale. Net zo as
ut kluphuus vaan gemeentewaarke.
Daat waas aallemoal 'ebouwd mettut
oog op de toekomst, zeeje ze vaan de ge-
meengte. Daan hadde ze zeker geejn
goeie oge of ze kongde niet over de Neng
heejn kieke of ze wiste niet daat Soest die
kaangt uutgreuïde met ze flatte en hoffe,
Tromsloagers, kloarinetteen Turfddre-
ve. Moar ik vaalt heulemoal vaan me
verboazing aaf a'k leest daazze daan
moar effe de heule braangdweerburcht
wille verhuze. Waat betreft de vloot
woages zouwe ze daat omtrent wel in ei-
ge beheer kenne uutvoere en daan
kompt de Laadderwoage ok weer goed
vaan paas. Moar waar heejn Ok aal bo-
ve op de Neng zeker? 't Wordt voorte-
meej haarstikke gezellig op de Neng.
Kriege we d'r toch nog un staadscen-
trum, waant 'Roadhuus zouw d'r ok
komme. Loat ik noeng toch aaltied
'edacht hebbe daat in de huze an de
Schaans aallemoal braangdweermaan-
ne woengde? Niks heur, doar woneaan-
gdere Soesders, die d'r niet bie heure.
Hetter wel es iemaangd bekeke of ze
geejn huze bove op ut daak vaan de cen-
troale kenne zette? D 'r ben zaat aamte-
noare bie gemeengtewaarke, die baar
mooi kennen tekene, zaa'k ut ze us
vroage? Daan mo'k gauw weze waant
metpaasse en mete wordt de meeste tied
verslete en de rooie hoan ken geejn klok
kieke. Om ut uutrukke vaan de spute te
bespoeige willezeprobereom d'r nog us
un poar woages bie te neme met zwoai-
laamped'ropom de sjuffeurs gauwer an
de Brink te kriege. Weljoa, nog meer
woages d'r bie. Ajje 'tming vroagt, daan
mo'k zeige, daat ajje ut heule woage-
paark vaan de braangdweer, gemeeng
tewaarke en 't gaasbedrief bie mekoar
zet, daan staot doar un rie woages, zo
laang as de heule Laange Brink laang is,
moar daan wel heejn en weer. In juni
goat de gemeengte proateover de ciefers
op ut huusvesting rapport. Die het ik aal
vaast'esteld:
Aallemoal ongvoldoende's
Hannes van de Neng
Welkom in
HotelCaféRestaurant,
Motel
in Soest
Ook gelegenheid voor
bruiloften en partijen
Birkstraat 138 - 3768 HN Soest
Telefoon (033) 17147* -14140
Telex 79479 nl
Erik van Dorresteyn
medewerker 't Vaarderhoogt
In de wir-war van organische en anorganische mest
stoffen, die in een schijnbaar onuitputtelijk assorti
ment op tuincentra te koop worden aangeboden,
raakt de tuinliefhebbers wel eens verstrikt.
Als we de kunst- en korrelmeststoffen eens buiten be
schouwing laten blijft er nog meer dan genoeg over
waar we ons in kunnen verdiepen. De komende afle
veringen van de tuintip wil ik graag het gangbare sorti- v
ment meststoffen en bodemverbeteringsprodukten
bespreken, laten we om te beginnen het verschil tussen
tuinturf en turfstrooisel (ook wel turfmolm genaamd)
eens bezien.
Turfstrooisel heeft een vrij lichte bruine kleur en is als
we het in droge toestand aankopen ook heel licht in
gewicht. Het wordt opgegraven uit het hoogveen, de
bovenste laag of "bolster" van een veengebied. De ge
bruikswaarde van turfstrooisel ligt in het vlak van het
afdekken. Het produkt is goed te strooien als afwerk-
laag tussen heide en Rhododendron. Direkt na aan
plant en daarna ieder voorjaar na de jaarlijkse onder-
houdssnoei strooien we op de grond tussen de planten
een laagje van zo'n 2-3 cm. dikte. Dit laagje turfstrooi
sel dient als zonnescherm voor de erg oppervlakkig
wortelende heideplanten; het houdt bovendien vocht
vast en gaat onkruidvorming tegen. Door een dek van
droog strooisel dringt ook de vorst minder diep in de
grond, zodat vorstgevoelige gewassen en bloembollen
hiermee beschermd kunnen worden. Let wel, dit
werkt alleen als het strooisel goed droog is als het gaat
vriezen! De struktuur van de grond tenslotte met na
me de water en lucht circulatie) blijft gedurende de
winter door zo'n dekentje in een betere conditie,
waardoor de hergroei van de planten in het voorjaar
beter van start gaat.
Als we in het laagveen gaan afgraven krijgen we een
produkt dat al wel wat wegheeft van tuinturf. Voordat
het ons echter op de tuincentra in zakken als goed ver
werkende tuinturf wordt aangeboden moet de ruwe
turf eerst goed doorvriezen gedurende een winter. Na
dat het produkt eventueel nog een keer wordt gemalen
is het gebruiksklaar. Tuinturf is te onderscheiden van
turfstrooisel door de veel donkerder kleur. Waar dient
tuinturf voor?
Doorvroren zwartveen zoals het produkt ook wel ge
noemd wordt kunnen we gebruiken om droge grond
vochtvasthoudender te maken en om plantgaten van
bomen en heesters meer door te werken. Bij de aan
plant van heide wordt eveneens een behoorlijke hoe
veelheid door de bovenlaag gespit. Dit houdt dus
vocht vast en het vergemakkelijkt de pas aangeplante
gewassen om door te wortelen.
Bovendien ontstaat er door het in flinke hoeveelheden
toepassen van tuinturf een andere zuurgraad, hetgeen
voor de groei van heide en heide-acbtigen bevorder
lijk is.
Er moet bij het gebruik van tuinturf altijd worden uit
gegaan van het feit dat het praktisch geen voedings
waarde bezit. Daarom wordt tuinturf meestal in com
binatie met kompost of koemest gebruikt. Volgende
week ga ik verder in op een aantal belangrijke grond-
verbeteringsprodukten als koemest en kompost.
