DARTHUIZEN
H
'Minderheden' kraakt Sportnota
EEN El IS EEN El
STIJLVOL HUWELIJK
SLAGERIJ DUWEL
Bijbelse musical in Soest
een ongekend succes
Start groot-onderhoudsproject Smitsveen
TUIN-ADVIESCENTRUM
't vaanleriwoQt
m
WOENSDAG 30 MAART 1988
SOESTER COURANT
PAGINA 17
SOE8&
'Peter pech...'
'Conclusies gebaseerd op veronderstellingen
Maar neem er ook wat
vlees en vleeswaren bij.
SCHNITZEL 'TROPICAL' 0 qc
KATENHAASJE
KIP-CORDON BLEU
KALKOENHAM 0Qo
GEKOOKTE RUNDERTONG 0 «n
EIERSALADE 150 gram 2,75
HAM-MELOENSALADE 9 Q«
Wij wensen u prettige Paasdagen.
Gratis knipbeurt bij Syllie Hair
Soester Courant,
goede informatiebron
Restaurant
Voor een perfekt verzorgd
Werkzaamheden aan negentien blokken kost 25 miljoen gulden
Eemeroord zoekt
vrijwilligers
voor doe-het-zelvers
Ouderwetse vaste planten
I
door Arie
Wandelaar
Arie is met zijn vrienden Piet Ekel en
Piet Daalhuisen betrokken geweest bij
de produktie en samenstelling van en
kele evenementen van het onvergete
lijke Landjuweelgebeuren in 1987.
Nu kun je na afloop van een dergelijk
gebeuren overgaan tot de orde van de
dag, of je de logische vraag stellen of er
met indrukken, ervaringen en het en
thousiasme van de Soester bevolking
nog verder iets gedaan zou kunnen
worden. We kozen voor het laatste.
Een half jaar lang bezig geweest plan
nen op papier te zetten, waarvan de
uitkomst een evenementenhal c.q.
theater is. Een uitgaansgelegenheid,
waarin ruimte is voor tentoostellin-
gen, shows, manifestaties op velerlei
terrein, voorstellingen door professio
nals en amateurs, filmmiddagen en
avonden. Terwille van onze onafhan
kelijkheid lapte ieder van ons deze
week een briefje van honderd, waar
door het mogelijk werd dat er, van
daag 30 maart, bij alle representanten
van de Soester samenleving een ont
werpplan en een enquête-formulier in
de brievenbus rolt, waarin er met na
druk op wordt aangedrongen te hel
pen met de uitvoering van de plannen,
door aan te geven wat er eventueel aan
ontbreekt, te schrappen wat men over
bodig acht.
Eerder lieten B. en W. informeel we
ten het idee serieus te nemen, zij 't met
de opmerking ook open te zullen staan
voor andere suggesties. Uit het ge
meentehuis kwam tevens het advies,
vrijblijvend overigens, contact op te
nemen met de in Soest woonachtige
projectontwikkelaar Taphoorn. Mo
gelijk konden zijn plannen, zo werd
verondersteld, corresponderen met
die van de drie Soester burger. Een ad
vies, dat in eerste instantie met frisse
tegenzin werd ontvangen. De Project
ontwikkelaars staan er immers niet om
bekend bij voorkeur het algemeen be
lang voorrang te verlenen ten opzichte
van hun eigen portemonnee. Niet ge
schoten, altijd mis, dus werden tijdens
twee geheel vrijblijvende gesprekken
wederzijdse plannen en ideeën uitge
wisseld. in aanpak en uitwerking ble
ken op vele punten gelijk gestemde ge
dachten te bestaan.
Nog voordat deze drie bij Taphoorn
aan de bel hadden getrokken ontdek
ten ze een niet voorziene lekkage. Een
journalist van de Amersfoortse Cou
rant deelde Arie mede geheel van de
hoed en de rand op de hoogte te zijn.
De publicaties die volgden leverden
uiteenlopende reacties op. Een was
van een allooi waarop straatvechters
patent hebben, de ander werd uitge
sproken door Jan Visser, door zijn
vriend Boudewijn Paans uitgeroepen
tot "het geweten van Soest".
Leest U even mee wat de leraar, politi
cus en dichter als eerste reactie op on
ze plannen aan de Amersfoortse Cou
rant toevertrouwde.
"Het is de vertrossing van Soest, waar
straks vreselijk veel geld bij moet. Het is
een geschift plan: deze drie oude heren
uit de tijd van de Bonte Dinsdagavond-
trein is het Landju weel in de hersens ge
slagen. Ik wens niet mee te doen aan de
grillen van drie uitgerangeerde man
netjes. Bouw huizen voor bejaarden,
daar hebben Soesters behoefte aan. Een
gezellig hofje waar je klein en goedkoop
kunt wonen. Koop de kerk bij C-drie op
en trek 't bij het cultureel centrum. Dan
heb je ook een leuke ruimte.
Jan Visser, niet alleen leraar, dichter,
politicus, nu ook nog helderziende.
Zonder te weten waar hij het over
heeft, (ook hij krijgt vandaag het vol
ledige plan voor het eerst onder ogen)
nu al vooraf de voorspelling dat er
straks vreselijk veel geld bij zal moe
ten. Helderziendheid, een gave waar
over Arie helaas niet beschikt. Hij kan
alleen achteraf vaststellen dat C-drie,
en het destijds ondergeschoven kind
De Borg, de meerderheid van de Soes
ter bevolking (40.000) niet aanspreekt
en de gemeenschap daardoor in de
loop der jaren miljoenen heeft gekost.
Vissers uithaal naar mogelijk nieuwe
ontwikkelingen kan Arie overigens
best begrijpen. Onze Jan is een
schoenwinkelier die hoofdzakelijk
links-voetige schoenen in voorraad
heeft. Nu komt er concurrentie met
schoenen die aan beide voeten passen
en dan ook nog in alle maten. Daar is
Jan heel duidelijk niet gerust op, Iaat
staan blij mee.
Dat de fractieleider van PS (Polarisa
tie Soest, pardon, Progressief Soest)
de initiatiefnemers in de Bonte Dins-
dagavontrein laat plaatsnemen lijkt
misschien op het eerste gezicht deni
grerend. Een misverstand. Iemand als
hij die zijn woorden altijd wikt en
weegt doet zoiets niet. Gewoon een
progressieve grap. Zo goed, dat Arie
er graag op wil doorborduren.
Jan Visser, over een paar flessen wijn
en cognac zelf Vutter.
Jan Visser, personificatie van PETER
PECH, destijds een wat zielige en
daardoor zeer populaire figuur in de
radio-programma's van de VARA.
Programma's, waarvoor kinderen uit
Jan's jeugd in hun hansopje op zater
dagavonden een half uurtje langer
mochten opblijven.
Sinds enige tijd blijkt dat dit late op
blijven geen gunstige invloed heeft ge
had op Jan's ontwikkeling. Het gaat
Arie absoluut te ver om te veronder
stellen, laat staan beweren, dat het Jan
in de hersens geslagen is, maar toch, er
is iets.
Neem nou zijn ontroerende pleidooi
om gezellige, goedkope hofjes voor
bejaarden te bemachtigen.
"Middels een uitvoerige opsomming
van teksten doet u vóórkomen dat de
minderheidsgroepen in Soest binnen
het sportbeleid bijzondere aandacht
verdienen. Het feit dat u vooraf niet te
rade bent gegaan bij deze doelgroepen
zélf wekt reeds de indruk van een een
zijdige benadering van het probleem.
Maar nu u ook de financiële conse
quenties van een eventueel op te zet
ten beleid wilt afwentelen op een an
der, wekt u de indruk dat uw bereid
willigheid maar zeer beperkt is en dat
uw bereidheid om binnen eigen be
leidsterrein daartoe offers te brengen
ontbreekt."
Deze scherpe kritiek staat te lezen in de
brief die het gemeentebestuur een dezer
dagen ontvangt van de commissie Min
derheden, naar aanleiding van de on
langs uitgebrachte (lang verwachte)
Sportnota. De commissie laat weten
enigszins "geschrokken" te zijn van
voorstellen voor de financiële onder
bouwing van het beleid. Zij wijst erop
dat het geld dat de gemeente via een
(tijdelijke) rijksbijdrage van het minis
terie van WVC ontvangt, bestemd is
voor het stimuleren van een sociaal-cul
tureel aanbod voor de minderheden.
"De middelen zijn beperkt en moeten
worden ingezet op een breed terrein. Ze
zijn ook bedoeld als een aanvulling op
het bestaande budget," aldus de com
missie.
Ook inhoudelijk is het oordeel van de
commissie Minderheden over de Sport
nota negatief. "Er wordt teveel uitge
gaan van veronderstellingen en te wei
nig van feitelijke gegevens," vindt men.
Zo worden de minderheden in de nota
alleen getalsmatig weergegeven, zon
der onderscheid naar geslacht en leef
tijd. Er is geen overzicht van de deelna
me van minderheidsgroepen aan de
sport in Soest, laat staan dat er enig in
zicht wordt gegeven hoe de deelname
van de minderheden zich verhoudt tot
de deelname van Nederlanders.
Verder is er geen overzicht van de
Een kleine greep uit ons assortiment:
(Schnitzel met een frisse vruchtenvulling) 100 gram
(Varkenshaasje in een pikante marinade en
omwikkeld met katenspek, braadtijd plm 15 min.) n QC
100 gram £.,«73
(Malse kipfilet, romige kaas en natuurlijk ham) -4 CC
100 gramIjOO
Fijne vleeswaren uit onze eigen worstkeuken:
(Kalkoenfilet met een zachte rooksmaak) 100 gram C.«/O
100 gramZ.,OVJ
Salades uit eigen keuken:
150 gram^,«70
i!( ïf STEENHOFFSTRAAT 58 - SOEST
- TELEFOON 02155-12377
Sedert 1931 Uw slager!
Uw specialist voor saladeschotels, bittergarnituren
en koude buffetten.
sport-activiteiten die de buitenlanders
momenteel bedrijven: de deelname met
twee voetbalelftallen aan de provinciale
interculturele sportdag, de zwemlessen,
het volleybal dat al langere tijd wordt
gespeeld. "Uw nota wekt de indruk dat
er in het geheel geen sport wordt bedre
ven door buitenlandse inwoners van
Soest."
Knelpunten?
Daarom wordt er ook met geen woord
gerept over de opgedane ervaringen, al
dus de commissie. "Uw opmerking dat
de knelpunten toenemen bij een toene
mende intolerantie ten aanzien van
minderheidsgroepen werkt prikkelend
op de fantasie, maar is naar onze me
ning minder relevant." In plaats van het
begrip "intolerantie" stelt de commissie
de omschrijving "het meer of minder
besteden van bijzonder aandacht"
voor.
De commissie is ook in het geheel niet te
spreken over de ideeën die in de Sport
nota zijn neergelegd over het wegne
men van de "aanzienlijke barrières"
voor minderheden om deel te nemen
aan de sport, zoals het tijdelijk verlagen
van de eigen bijdrage en aparte zwem-
instructiegroepen voor vrouwen. "Als
commissie Minderheden hebben wij
ons reeds eerder uitgesproken tegen
een bijzondere behandeling van buiten
landse inwoners op grond van hun in
komenspositie. Daarmee spreken we
het feit dat deze inwoners veelal tot de
laagst betaalden behoren niet tegen."
Volgens de commissie zou er voor alle
lage inkomens een bijzondere regeling
moeten komen om deel te nemen aan
het verenigingsleven, "maar dan gel
dend voor iedere inwoner van Soest."
Verder wordt erop gewezen dat de me
ningen over de aparte zwemlessen voor
vrouwen binnen de betreffende ge
meenschap sterk uiteenlopen. "De
tekst van de nota wekt de indruk dat uw
conclusies gebaseerd zijn op veronder
stellingen. Een inventarisatie vanuit de
doelgroepen zelf ontbreekt; aan hen
werd niet gevraagd waarom men wel of
niet lid is van een plaatselijke sportver
eniging. Uw conclusie dat niet aan spor
tieve activiteiten wordt deelgenomen is
zelfs voorbarig."
'Zeepbel'
Volgens secretaris Andries Schokker is
de belangrijkste kritiek op de Sportnota
vanuit de minderheden gezien "dat er
eigenlijk helemaal niks in staat". Het is
een grote zeepbel," liet hij vorige week
in de vergadering van de commissie we
ten. Uit de commissie zelf werd daaraan
nog toegevoegd dat de Sportnota "alles
wat niet-Nederlands is op één hoop
veegt, alsof er geen onderscheid zou
zijn tussen Amerikanen en Turken."
Felle kritiek was er op het feit dat in de
nota minderheden en gehandicapten
min of meer m één adem "apart" wor
den gezet. "Ik krijg daar een heel naar
gevoel van," aldus commissielid Wim
v.d. Bergh. "Dit is bijna op de grens van
discriminatie." Niettemin stelde de
heer El Hamdioui van het Marokkaan
se comité vast dat veel buitenlanders nu
eenmaal een taai-handicap hebben.
"De Sportnota maakt een fout door te
suggereren dat de integratie van de
minderheden tot stand kan komen door
gewoon niets-doen," aldus Schokker.
"Het gaat er niet alleen om dat de min
derheden hun kansen benutten; ook de
'meerderheden' zullen over de brug
moeten komen."
Arie veronderstelt niet dat hij daarbij
aan een toekomst heeft gedacht die
binnenkort op hem van toepassing is.
Geen sprake van, zo is Jan niet. P.S. en
Jan Visser, rotsen in de branding als
het er om gaat de schijn te vermijden.
Arie vond het gewoon een warme, so
ciaal voelende en vooral sympathieke
gedachte, tot hij plotseling bedacht dat
het ook een extreem goedkoop fop
speentje zou kunnen zijn.
Hoezo?
Waarom eerst nu deze gedachte van
Jan, en niet in een tijd dat er aan de
bouw van De Borg nog moest worden
begonnen. Het zou kunnen zijn dat de
broodnodige goedkope, gezellige hof
jes voor ouderen Jan's speelgoed in
gevaar hadden kunnen brengen. Want
wat Jan in zijn hoofd heeft zit nergens
anders. Vandaar, dat ook andersden
kenden als het aan Visser ligt in het
belang van het cultureel centrum hun
kerkje dienen te verlaten. De gedachte
is natuurlijk progressief, alleen het
luchtje er aan is er niet mee in over
eenstemming. Net zo min als Vissers
veldtocht in '87 tegen een gemeente
lijke subsidie en garantie-verklaring
voor het organiseren van het Landju
weel. Een misser die alleen door een
greep in de trucendoos kon worden
gered.
Wat was namelijk het geval?
Jan's politieke trein, die deze manifes
tatie moest tegenhouden, was uitge
rangeerd. Wat deed onze helderziende
politicus? Hij nam op het laatste ogen
blik een overstapje op de politieke
trein die het Landjuweel wel wenste te
trekken, bood zijn culturele diensten
aan machinist Schimmel aan en leed
schijnbaar geen gezichtsverlies.
Jan Visser, slimme vogel, briljant de
magoog. Jammer slechts, dat er voor
Soest en voor hemzelf zo weinig duur
zaams van over blijft. Als leraar, dich
ter, politicus en helderziende verstaat
hij als geen ander de kunst in Soest en
wijde omgeving schitterend vuurwerk
de lucht in te schieten. Dat het, als zijn
pijlen zijn gedoofd, meteen weer don-
-ker wordt is een ervaring die PETER
PECH, in tegenstelling tot welden
kende anderen, heiaas regelmatig ont
gaat.
ARIE WANDELAAR
P.S. Omdat in Soest alles 50 jaar later
lijkt te gebeuren ziet 't er naar uit dat
het plan toch een kansje van slagen
heeft. In 1948 was een theater ook on
derwerp van gesprek in de toenmalige
gemeenteraad. Nog even geduld dus
a.u.b.
Syllie Hair, de bekende dames- (en
heren-) kapsalon aan de Soestere-
bergsestraat, heeft een verrassing voor
de klanten in petto. De kapsalon staat
in de komende week - van disndag 5
april tot en met zaterdag 9 april - extra
in het teken van kleur en permanent,
en dat wordt "gevierd" met een ca
deautje.
Bij Syllie Hair vinden ze een mooi kap
sel pas compleet als het geheel wordt
voltooid met een ondersteuning of een
kleurtje. "Als ik in Parijs loop zie ik dat
overal om me heen," aldus Syllie zelf.
"Het is het dagelijks beeld, zowel van de
vrouwen als de mannen. In Nederland
zijn we vaak wat bang om dat soort ver
anderingen aan te brengen."
Vandaar dat Syllie Hair haar klanten
deze speciale week een aantrekkelijk
aanbod doet, waarbij zij kennis kunnen
maken met de ondersteuning of kleu
ring en daarmee bovendien het al ge
noemde cadeautje krijgen: een gratis
knipbeurt.
Dit aanbod geldt voor iedereen die vol
gende week zijn of haar haar laat per
manenten of kleuren ("Look Soleil",
"Coup Soleil" of "Coup Colour"). Bij
de vólgende keer dat men zich het haar
laat wassen, knippen of föhnen - op
voorwaarde dat dat binnen zeven we
ken na volgende week is - doet Syllie
Hair het knippen gratis!
Meer dan zevenhonderd bezoekers!
Toen vorige week woensdagavond in
de aula van Zonnegloren na de derde
en laatste voorstelling van de musical
"De witte stenen" het doek viel,
bracht de stampvolle zaal de ruim zes
tig spelers minutenlang een staande
ovatie. Terecht, want in veel lange re-
petitie-avonden is er een half jaar lang
naar deze uitvoeringen toegewerkt.
"De witte stenen" is een zang- en to
neelspel van Kees de Bruine. Het speelt
zich beurtelings af in het begin van onze
jaartelling en in de tijd van nu. Dat stelt
hoge eisen aan de kleding van de spe
lers. Ook de vele décorwisselingen op
het toneel in Zonnegloren hebben heel
wat hoofdbrekens en vindingrijkheid
gekost om alles goed in elkaar te passen.
Maar er is met veel creativiteit aan ge
werkt en het resultaat was een voorstel
ling die met kleur en vaart over het voet
licht werd getild.
De scènewisselingen werden door de
uitgekiende belichting goed opgevan
gen en de mensen van de AROS zorg
den voor een gaaf geluid.
Voor de critische toneelkijker bleef er
misschien nog wel wat te wensen over.
Zo kwam het geheel een beetje traag op
gang en in het spel zaten hier en daar
wat zwakke plekjes waardoor de bijbel
se boodschap en de climax aan het slot
soms wat minder sterk overkwamen.
Deze onvolkomenheden werden echter
ruimschoots goedgemaakt door de pro
fessionele aankleding van spelers en dé
cor en het spontane en hartverwarmen
de enthousiasme waarmee de gespeelde
en gezongen teksten de zaal in werden
gespeeld. Het ovationeel applaus aan
het slot was verdiend. Zeker ook de mu
zikale omlijsting en voor de onzichtbare
medewerkers achter de schermen aan
deze massale produktie. En niet minder
voor regisseur Ab Faas, die met wijs
heid en vakmanschap van mensen uit
twee kerken één homogene groep wist
te maken. Een van de spelers zei hier
over: "De sfeer was fantastisch. Ik heb
een heel stel nieuwe vrienden gemaakt.
Zo 'n belevenis doet meer voor de een
wording van twee kerken dan tien syno
de-boodschappen." Als deze speler ge
lijk heeft, dan is het applaus van de ruim
zevenhonderd bezoekers van de drie
uitverkochte avonden in Zonnegloren
ook bedoeld voor de Nederlands her
vormde gemeente rond de Oude Kerk
en de Gereformeerde wijkgemeente
van de Wilhelminakerk, die dit initiatief
hebben gesteund en mogelijk gemaakt.
Niet alleen als dank, maar ook als aan
moediging om zo gauw mogelijk op
zoek te gaan naar een volgend evene
ment.
H.
Voor informatie: tel. 1 38 07
In het centrum voor geestelijk gehandi
capten Eemeroord, aan de Zandheu-
belweg 4, 3744 MN in Baarn, wordt
door zo'n 75 vijwilligers clubwerk ge
daan voor de bewoners van verschillen
de leeftijden en verstandelijke niveau's.
Er zijn timmerclubs, handwerkgroe
pen, muziekclubs en ook diverse crea
tieve groepen. Allen onder de leiding
van Vrijwilligers.
Voor enkele van deze groepen zoekt de
leiding een aantal enthousiaste mensen
die wekelijks mee willen helpen de be
woners een gezellig uurtje "uit" te be
zorgen.
Een dringende aanvulling van mede
werkers is nodig op de dinsdagavond
voorde Radio/luisterclub, DeTimmer-
club en de Handarbeidgroep.
Astrid v. Vonno en Janny Berg, club
werkbegeleidsters, kunnen alle infor
matie verschaffen: tel. 035-852741,
toestel 331 of 460.
Installatiebedrijf
j. cornelisse bv
Computer
beveiligingen
Tel.(02155)13014-12577
In het Smitsveen is een begin gemaakt
met het groot onderhoudsproject aan
de flats van de woningbouwvereniging
Soest (WS). De komende vier jaar zal
WS 25 miljoen gulden besteden aan de
werkzaamheden.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling
dat de flatwijk gerenoveerd zou wor
den. Op verzoek van het rijk had WS
daarvoor plannen ontwikkeld, maar
toen WS op papier alles rond had gaf de
overheid niet thuis. De woningcoöpe
ratie zat daardoor met een verlies van
300.000 gulden, en moet nu zelf de kos
ten van het project betalen. De kans en
de hoop op rijkssubsidie was overigens
groot, vooral toen WS in 1986 een na
tionale prijs voor het renovatieplan
kreeg uitgereikt. De flats zouden volle
dig worden veranderd; van sommige
gebouwen zouden zelfs enkele lagen
worden afgebroken. Omdat het rijk uit
eindelijk niet wenste mee te werken
moest de ledenvergadering van WS vo
rig jaar haar aan het groot-onderhouds
plan. Het bedrag dat daarvoor nodig is,
25 miljoen gulden, betekent een forse
aderlating in de kas van WS, al geeft de
gemeente Soest subsidie.
Voorzitter P. Storimans van WS bena
drukte maandagmiddag na de start van
het project dat de gemeente veel heeft
geholpen in het totale plan. Ook de be
wonersvereniging is steeds betrokken
geweest bij de voorbereidingen. In de
komende vier jaar zullen negentien
blokken worden aangepakt in het
Smitsveen.
Deze muur werd door wethouder drs.
Günther Plomp omver getrokken.
Daarmee werd het startsein voor het
groot-onderhoudsproject gegeven.
Foto: Herman van Dam
Namens de gemeente mocht wethou
der drs. Günther Plomp maandag het
startsein geven voor het ingrijpende
project. Met behulp van anderen trok
hij een muur omver. Op een voorzet
van Storimans zei Plomp dat de ge
meente eventueel bereid is met WS
rond de tafel te gaan zitten als blijkt dat
men nog meer subsidie nodig heeft.
Plomp noemde in dat verband de pot
'stads- en dorpsvernieuwing', waaruit
mogelijk gelden beschikbaar kunnen
komen voor het groot-onderhoudspro
ject in het Smitsveen.
effitiencv
COPIESERVICE
Vergroten
Verkleinen
Inbinden
Plastificeren
Steenhoffstraat 13
3764 BH Soest
Telefoon 02155-101 15
Erik van Dorresteyn
medewerker 't Vaarderhoogt
De vraag naar tuinplanten in het algemeen wordt de
laatste jaren sterk beïnvloed door een zweem van
nostalgie, die de interesse voor diverse enigszins uit
het oog verloren plantengroepen weer doet herleven.
De Buvus of Palmstruik, de Hortensia in al zijn ver
schijningsvormen, de ouderwetse geurende rozen, tal
van kruisen, ze zijn weer allemaal van de partij. Ook is
er een flinke groep van ouderwetse vaste planten die
door een beperkt aantal kwekers aan de vergetelheid
wordt onttrokken. Het zijn planten van uiteenlopende
aard met een veelheid aan gebruiksmogelijkheden,
die in de loop der tijd om onbegrijpelijke redenen op
de achtergrond gedrongen zijn. Om enig inzicht te ver
schaffen in deze plantengroep plaats ik er een aantal
onder het voetlicht.
Verfplanten: Dit zijn planten die vroeger massaal ge
bruikt werden en nu nog op bescheiden schaal ge
bruikt worden om textiel te verven. Agrimonie is zo'n
plant. Deze wordt tot 60 cm. hoog en bloeit met slanke
gele bloemkaarsen van juni tot september. Het is een
verfplant voor geel en werd vroeger tevens gebruikt
tegen lever- en darmkwalen. De plant vraagt een zon
nige standplaats. Een goede verfplant voor rood is het
Taurisch Bedstro, een aardige bodembedekker met
bloemen die geuren als zoete amandelen. Deze plant
bloeit wit van april - juli cn gedijt het beste op een niet
te droge plek in de schaduw of halfschaduw. Ook de
Tormentil is te gebruiken als verfplant voor rood. Het
is een geelbloeiende bodembedekker tot 20 cm.
bloeiend in de maanden juni en juli. De wortel van de
plant bevat tannine hetgeen vroeger tegen allerlei
kwalen werd aangewend. Halfschaduw is voor deze
plant het meest ideaal. Een laatste voorbeeld van een
verfplant is het fijnbladige Verfbedstro, een plant
waarvan zowel het blad als de bloeiwijze sierlijk zijn.
Talloze kleine witte bloemetjes hangen van mei tot juli
als een wolk boven de plant. Halfschaduw en schaduw
genieten ook bij deze plant de voorkeur.
Ouderwetse groenten- en keukenkruiden.
De Aardaker en de Aardpeer zijn twee van deze bij
zondere planten die beiden eetbare plantedelen voort
brengen. De Aardaker is een Lathyrusachtige, een be
schermde heemplant uit de IJsselstreek overigens,
waarvan de wortelknol eetbaar is (nootachtige
smaak). De bloem is zoals bij veel Lathyrussoorten
welriekend; de plant is licht kalkminnend, gedijt in
zon en halfschaduw en kan klimmen tot 70 cm. hoog
te. De bloei is rood en valt van juni tot augustus. De
aardpeer stamt ook uit een bekend geslacht, dat van de
Helianthus- of Zonnebloem. De plant heeft een vrij
krachtige groei, bloeit geel van augustus tot november
en ontleent zijn naam aan de wortelknol, die als groen
te gegeten wordt. Zon of halfschaduw voldoen bij de
ze tot 150 cm. hoog groeiende herfstbloeier, die ten
overvloede nog fraaie snijbloemen levert.
Van de Adderwortel is het blad als sla eetbaar. Het is
van oorsprong een heemplant uit moerassig grasland
en vochtige duinbossen. De bloei is rose in aren en
vindt plaats in mei-juni. Vaak volgt er een tweede
bloei in september. De Adderwortel is schaduwmin-
nend. Appelmunt dankt zijn naam aan het decöratie-
ve groen-witte blad, dat sterk naar appel ruikt. Het
kruid is te gebruiken in sausen, bij bonen en aardap
pelsalade. De bloei stelt weinig voor maar het vrolijke-
gevlekte blad maakt veel goed. Appelmunt groeit in
zon of halfschaduw en wordt 50 cm. hoog. Tenslotte
nog even aandacht voor de Artisjok, een fraaie tot 120
cm. hoge solitairplant. De fraaie paarse bloemen
bloeien van augustus tot oktober. We zullen met deze
plant alleen succes hebben als we hem een zeer zonni
ge plaats toebedelen en hem 's winters afdekken. Een
goede afrijping van de eetbare bloembodems de zgn.
Artisjokken vereist een goede zomer. Omdat ik graag
nog een aantal van deze fascinerende ouderwetse vas
te planten wil bespreken gaan we volgende week ver
der.
