een jl I HA Open Huis van 15 t/m 22 oktober Autobedrijf Stam viert 75-jarig bestaan llD ft Koninklijk zilver voor Stam-medewerker Jubilerend autobedrijf introduceert 'Stam-fiets' pagina WOENSDAG 12 OKTOBER 1988~ -Wal SOESTER COURANT PAGINA 17 A's er in Soest (en de zeer wijde omgeving daarvan) een autobedrijf is dat mei alleen bij vrijwel iedereen bekend is, maar waarvan de naam ook al ige geslachten lang tot de verbeelding spreekt en met gepast ontzag irdt genoemd, dan kan dat niet anders zijn dan de firma "Stam". In de op der jaren is het bedrijf uitgegroeid tot de meest vooraanstaande au- tp-ondernemlng van Soest en zeker in de combinatie met de al even roem ruchte naam "Renault" is "Stam" bij de meeste inwoners van midden- Nederland minstens even bekend als - om maar wat willekeurige voor- Teelden te noemen - Douwe Egberts-koffie, Heineken-bier en Fokker- liegtuigen. - Sterk geworteld in Midden-Nederland srai u ook nog luifwanden si ten, moge erialen. jst en te jper t vindt u ollektie ijlen en nu van t of van hipper -Vat u nog vindt, is n een per- Dus als u ian kopen )ij Schipper veet u I is. ito meer brengen wij ge auto. keiijk maakt - Renault. oktober is >om. profiteren, met dubbel Foto: Goos van der Wilt. Het enige verschil met de naambe kendheid van de genoemde merken is misschien dat de firma Stam haar Renaults nog nét niet zelf maakt, naar ze rechtstreeks van de be- oemde Franse autofabriek naar Nederland haalt en ze daar ver koopt aan een klantenkring die in de loop der jaren is uitgegroeid tot jpen zeer aanzienlijk deel van de au torijdende bevolking. Stam-Re- nault is, in al zijn eenvoud, dan ook een veelzeggend begrip geworden. Een begrip dat overigens niet van de ene dag op de andere is ontstaan. "De naam Stam is ook niet vanaf het begin aan die van Renault gekop peld geweest, al kan worden gesteld dat beide namen al tientallen jaren lang als onafscheidelijk dienen te yorden beschouwd. De Stam-historie reikt echter veel dieper in het verleden. In 1913 zette de grondlegger van het bedrijf, Her- nan Stam, de eerste schreden op naar de zelfstandige onderne ming die zijn "troonopvolger", zoon Geerlof Stam, later zou uit bouwen tot een onderneming van formaat en die onder leiding van de "derde generatie" een gigantische, respect afdwingende groei door maakte. "Stam" bestaat deze maand dan ook vijfenzeventig jaar! Driekwart eeuw geschiedenis laten zich, met alle wel en wee, niet uit voerig beschrijven in eenkrariR Ver-^ haal. Wel kunnen uit die historie éri- kele markante punten worden aan gehaald, als kilometerpalen op een lange weg, die - althans voor zover het menselijk oog reikt - zeker tot in de 21e eeuw zal leiden. Hartstocht Het verhaal begint in 1912 als Her man Stam, afkomstig uit Amstel veen waar hij het boerenbedrijf uit oefende, zich in Soest vestigt en zijn ondernemerskwaliteiten voortaan ten dienste stelt van de heer Boisse- vain, eigenaar van een bekende paardenstal en stoeterij. Boissevain en Stam delen een en dezelfde hart stocht: auto's - in die tijd ongetwij feld nog deftig "automobielen" ge heten - wekken hun grote interesse op. Het duurde dan ook niet lang voor dat Herman Stam de paarden en koetsen voor gezien hield en zich volop wijdde aan dat nieuwe feno meen de auto, en zich als zelfstandig ondernemer vestigde. Dat was in 1913 en de familie Stam woonde destijds in het huis aan de Praam gracht nummer vijf, waarvan de ser re in die eerste tijd werd opgeofferd aan de zaak, die daarmee beschikte over de eerste showroom voor mo toren en auto's met namen die nu nóg tot de verbeelding spreken: Harley Davidson, Daimler, Adler. Later werden aan het "assortiment" ook andere beroemde merken toe gevoegd, zoals de roemruchte OM, bijgenaamd de "Alpenduivel", die door Stam persoonlijk in Nederland werd geïntroduceerd en zeker nog meer naam zou hebben gemaakt als de Tweede Wereldoorlog zijn scha duwen niet voouit had geworpen en de verkoop van deze Italiaanse top- auto's nagenoeg onmogelijk maak te. Bugatti Niet bij de pakken neerzitten was ook toen al een bekend Stam-pa- rool, en Herman Stam wendde de steven om zijn zaak in plaats van de OM een nieuwe "trekpleister" te verschaffen. Dat werd de Bugatti, een naam die staat in de geschiede nis van de automobiel en die door de ware liefhebbers ook nu nog slechts met eerbied, vermengd met een forse vleug weemoed, kan wor den uitgesproken. Herman Stam haalde in die jaren ook nog eens de landelijk pers met zijn Bugatti's, zij het op niet onverdeeld gunstige wij ze. Hij raakte namelijk betrokken bij een ernstig ongeluk en kwam daar niet geheel en al onbeschadigd uit. deskundige en ervaren handen had gelegd van Geerlof Stam, zijn zoon en opvolger. Van Geerlof Stam was al bekend dat hij "autogek" in hart en nieren was, een eigenschap die hij sinds 1933 ten gunste van het be drijf kon aanwenden. Renault Die eerste jaren na de oorlog luid den een belangrijke verandering in. Niet alleen verhuisde het bedrijf naar het Nieuwerhoekplein, waar tevoren het bekende hotel de Vier sprong had gestaan, dat echter door de bezetters als represaillemaatre gel met de grond gelijk was ge maakt, maar ook verbond Stam zich in die jaren voor het eerst met Re nault. Dat gebeurde vooral na de in troductie van de beroemde kleine Renault 4. Overigens was de Re nault voor de firma Stam ook voor die tijd geen onbekend verschijnsel, want al in de jaren dertig vonden heel wat Franse auto's op bestelling hun weg naar de klanten in Soest en omgeving. Aanvankelijk was Geer lof Stam niet zo'n geestdriftig be- wonderaard van de nieuwe Renaul- tjes, fot hij zelf eens een ritje maakte en onmiddellijk zijn hart aan de wagentjes verloor. In 1949 werd de "verbintenis" met Renault omgezet in het officiële dealerschap. In de jaren vijftig en zestig maakte het autobedrijf een stormachtige groei door. Soestdijk alleen was te klein, zo bleek al gauw, en daarom werden de vleugels uitgeslagen naar omliggende gemeenten: Baarn, Amersfoort, Hilversum, en nog makkelijk omdat het bedrijf in de ja ren zestig uitgroeide tot een van de grootste auto-ondernemingen van midden-Nederland en er gelukkig ook voldoende "Stammen" waren om die groei op te vangen en mede mogelijk te maken. In Soestdijk, van oudsher de bakermat van alle Stam- bedrijven, waar de grootscheepse verbouwing het bedrijf onlangs nog een volkomen ander aanzien heeft gegeven, is het Jan Stam die de scepter zwaait, samen met Maija de Ruiter-Stam, die de centrale boek houding beheert, en Ingrid Stam, die zich bezighoudt met de receptie In Amersfoort staat het bedrijf on der de directie van Herman Stam Jr. en Paul Stam als verkoopleider. In Een Bugatti - met Utrechts nummer bord - uit 1939. In de oorlogsjaren probeerde Stam zijn bedrijf zo goed en zo kwaad als dat ging draaiende te houden. Dat viel niet mee, omdat de garage al gauw werd gevorderd voor militaire doeleinden en gebruikt werd als on derkomen voor legerpaarden. Het leek er dus op dat grootvader Stam min of meer "terug naar af' moest. Auto's konden al gauw uitsluitend nog op de provisorische aandrijving van een houtgenerator rijden, maar zelfs daarmee slaagde Stam erin een uiterst belangrijke bijdrage te leve ren aan de voedseltransporten naar en van het platteland, die voor velen van onschatbare betekenis zijn ge weest. Na de oorlog volgde een nieuwe episode in de geschiedenis van het autobedrijf. Grootvader Herman Stam overleed, echter niet dan na dat hij de leiding inmiddels in de weer later Dronten kregen allemaal een onvervalste Stam-vestiging bin nen de muren. De plaatwerkerij die aanvankelijk in Baarn gevestigd was verhuisde enkele jaren geleden als nog naar Soest, waar aan de Ener gieweg een ultramoderne schade- afdeling werd geopend. Derde generatie... Al deze vestigingen worden, hoe kan het ook anders, bemand door de "Stammen" van inmiddels de derde generatie. Dat kon ook ge- De tweede en de derde generatie van defamilie Stam: de zonen op de voorste rij en de heer en mevrouw G. StamSr., middeninop de achterste rij, geflankeerd door hun dochters en schoondochters. Hilversum draagt Geerlof Stam Jr. - bij velen bekend als de "racende Stam" - de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken, en in Dronten - in feite een "onder afdeling" van Soest - heeft Rob Stam de leiding van het bedrijf. Alle zeven "Stammen" bekleden dus een functie op directie-niveau, terwijl vader Stam nog altijd bij het bedrijf betrokken is, zij het op wat meer af stand dan in zijn jongere jaren. Wel staat hij nog altijd aan het hoofd van de dealer-kontaktgroep, waarin alle Renault-dealers van Nederland verenigd zijn. Namens hen is hij ook de "spreekbuis" naar de Renault- directie in Parijs. ...en de vierde De "Stammen-van-nu" weten zich overigens verzekerd van de enthou siaste medewerking van inmiddels meer dan tachtig ervaren medewer kers. Daarnaast dient ook de vierde generatie-Stam zich al nadrukkelijk aan, zij het dat van deze "lichting" - er zijn twaalf kleinkinderen - de meesten hun tijd nog kwijt zijn aan school en studie. Er zijn overigens concrete plannen voor een nieuwe Stam-vestiging en wel in het Gel derse Nijkerk, waar de firma nog via een sub-dealer vertegenwoordigd is. Het is de bedoeling dat hier over niet al te lange tijd ook een zelfstan dig opererend Stam-bedrijf wordt gevestigd, waarin zeker emplooi te vinden is voor de komende genera tie. Alle Stam-bedrijven zijn op zichzelf complete auto-ondernemingen, waarvan men voor alle diensten te recht kan. Eerder dit jaar werd de Amersfoortse vestiging verbouwd en dat was tegelijk een goede aanlei ding voor de omschakeling op Elf, het bekende Franse benzinemerk, dat sinds de verbouwing van "Soestdijk" - zojuist afgerond - ook in Soest is geïntroduceerd. Over de fraaie opknapbeurt van het bedrijf aan het Nieuwerhoekplein, com pleet met de nieuwe showroom, de shop en het moderne pompstation, is nog niet zo lang geleden in deze krant al uitvoerig bericht. Aan het Nieuwerhoekplein is een "ander ge zicht" gekomen, want de verbou wing heeft geleid tot een uiterst mo dern bedrijf, voorzien van alle tech nieken en gemakken, ten dienste van zowel de klanten als de mede werkers. Open Huis Uiteraard worden beide catego rieën - klanten en medewerkers - volop betrokken bij de feestelijke viering van het 75-jarig jubileum van de firma Stam. De'cliëntèle bij voorbeeld is hartelijk welkom tij dens het Open Huis, dat maar liefst een week lang gaat duren. Van za terdag 15 oktober tot zaterdag 22 oktober is het dus feest bij Stam, waar de klanten worden verwel komd met een drankje en een hapje, maar ook worden onthaald op een aantal zeer aantrekkelijk aanbiedin gen, waarover in de advertentie in deze krant meer informatie te vin den is. Voorafgaande aan het Open Huis, op vrijdag 14 oktober, vindt in be sloten kring de officiële heropening van het bedrijf en de herdenking van het 75-jarig jubileum plaats. Dat gebeurt door niemand minder dan de heer P. de Butler, directeur van Renault-Nederland. Uiteraard zou de familie Stam het appreciëren als ook de klanten daarbij aanwezig hadden kunnen zijn, maar dat is ge zien hun aantal ondoenlijk. Voor hen is dan ook speciaal het Open Huis georganiseerd. Wie het jubi leumfeest wil meemaken is daar bij zonder hartelijk welkom. Het onlangs geheel vernieuwde auto bedrijf aan het Nieuwerhoekplein, van ouds de "moedervestiging" van alle Stam-bedrijven. Tijdens de jubileumviering met het gezamenlijke personeel van de firma Stam, die vrijdagavond j.l. plaatsvond in het bedrijf aan het Nieuwerhoekplein, is eeh van de "oudgediendenbegiftigd met een koninklijke onderscheiding. Dat was de heer J. G.A. Hazelaar, die uit handen van burgemeester P. Scholten de versierselen kreeg uitgereikt van de eremedaille in zilver, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau. De heer Hazelaar is al 45 jaar werkzaam in de Amersfoortse vestiging van de firma Stam. Hij begon destijds als leerling-monteur bij de firma IJ ff, die later werd overge nomen door de firma Lips. In 1977ging het bedrijf geheel over naar de firma Stam. De heer Hazelaar bracht het in zijn loopbaan tot chef werkplaats en is sinds de ver bouwing van het Amersfoortse bedrijf - in maart j.l. - chef aflevering. "wtninyH; nï£Hibfc;ltran wart De meer dan tachtig medewerkers van alle Stam-bedrijven werden afgelopen vrijdag onthaald op een gezellig perso neelsfeest ter gelegenheid van het 75-ja- rig jubileum en de heropening van het bedrijf aan het Nieuwerhoekplein in Soestdijk. Hoogtepunt van de avond was ongetwijfeld de verrassing die de fa milie Stam haar medewerkers aanbood: voor iedere werknemer was er een fon kelnieuwe fiets van het merk "Stam". Naast de "eigen auto- de bekende Re nault 5 Stam - heeft de jubilerende on derneming nu dus ook een eigen fiets ge lanceerd. Het spreekt vanzelf dat de me dewerkers in hun nopjes waren met dit jubileumgeschenk, waardoor zij de trot se bezitters zijn geworden van een uit zonderlijk rijwiel: van de Stam-fiets zijn niet meer dan tachtig exemplaren in om loop gebracht, zodat er sprake is van een unieke fiets.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1988 | | pagina 17