een
jl
I
HA
Open Huis van 15 t/m 22 oktober
Autobedrijf Stam viert 75-jarig bestaan
llD
ft
Koninklijk zilver voor
Stam-medewerker
Jubilerend autobedrijf introduceert 'Stam-fiets'
pagina
WOENSDAG 12 OKTOBER 1988~
-Wal
SOESTER COURANT
PAGINA 17
A's er in Soest (en de zeer wijde omgeving daarvan) een autobedrijf is dat
mei alleen bij vrijwel iedereen bekend is, maar waarvan de naam ook al
ige geslachten lang tot de verbeelding spreekt en met gepast ontzag
irdt genoemd, dan kan dat niet anders zijn dan de firma "Stam". In de
op der jaren is het bedrijf uitgegroeid tot de meest vooraanstaande au-
tp-ondernemlng van Soest en zeker in de combinatie met de al even roem
ruchte naam "Renault" is "Stam" bij de meeste inwoners van midden-
Nederland minstens even bekend als - om maar wat willekeurige voor-
Teelden te noemen - Douwe Egberts-koffie, Heineken-bier en Fokker-
liegtuigen.
-
Sterk geworteld in Midden-Nederland
srai
u ook nog
luifwanden
si ten, moge
erialen.
jst en te
jper
t vindt u
ollektie
ijlen en
nu van
t of van
hipper
-Vat u nog
vindt, is
n een per-
Dus als u
ian kopen
)ij Schipper
veet u
I is.
ito meer
brengen wij
ge auto.
keiijk maakt
- Renault.
oktober is
>om.
profiteren,
met dubbel
Foto: Goos van der Wilt.
Het enige verschil met de naambe
kendheid van de genoemde merken
is misschien dat de firma Stam haar
Renaults nog nét niet zelf maakt,
naar ze rechtstreeks van de be-
oemde Franse autofabriek naar
Nederland haalt en ze daar ver
koopt aan een klantenkring die in
de loop der jaren is uitgegroeid tot
jpen zeer aanzienlijk deel van de au
torijdende bevolking. Stam-Re-
nault is, in al zijn eenvoud, dan ook
een veelzeggend begrip geworden.
Een begrip dat overigens niet van de
ene dag op de andere is ontstaan.
"De naam Stam is ook niet vanaf het
begin aan die van Renault gekop
peld geweest, al kan worden gesteld
dat beide namen al tientallen jaren
lang als onafscheidelijk dienen te
yorden beschouwd.
De Stam-historie reikt echter veel
dieper in het verleden. In 1913 zette
de grondlegger van het bedrijf, Her-
nan Stam, de eerste schreden op
naar de zelfstandige onderne
ming die zijn "troonopvolger",
zoon Geerlof Stam, later zou uit
bouwen tot een onderneming van
formaat en die onder leiding van de
"derde generatie" een gigantische,
respect afdwingende groei door
maakte. "Stam" bestaat deze
maand dan ook vijfenzeventig jaar!
Driekwart eeuw geschiedenis laten
zich, met alle wel en wee, niet uit
voerig beschrijven in eenkrariR Ver-^
haal. Wel kunnen uit die historie éri-
kele markante punten worden aan
gehaald, als kilometerpalen op een
lange weg, die - althans voor zover
het menselijk oog reikt - zeker tot in
de 21e eeuw zal leiden.
Hartstocht
Het verhaal begint in 1912 als Her
man Stam, afkomstig uit Amstel
veen waar hij het boerenbedrijf uit
oefende, zich in Soest vestigt en zijn
ondernemerskwaliteiten voortaan
ten dienste stelt van de heer Boisse-
vain, eigenaar van een bekende
paardenstal en stoeterij. Boissevain
en Stam delen een en dezelfde hart
stocht: auto's - in die tijd ongetwij
feld nog deftig "automobielen" ge
heten - wekken hun grote interesse
op.
Het duurde dan ook niet lang voor
dat Herman Stam de paarden en
koetsen voor gezien hield en zich
volop wijdde aan dat nieuwe feno
meen de auto, en zich als zelfstandig
ondernemer vestigde. Dat was in
1913 en de familie Stam woonde
destijds in het huis aan de Praam
gracht nummer vijf, waarvan de ser
re in die eerste tijd werd opgeofferd
aan de zaak, die daarmee beschikte
over de eerste showroom voor mo
toren en auto's met namen die nu
nóg tot de verbeelding spreken:
Harley Davidson, Daimler, Adler.
Later werden aan het "assortiment"
ook andere beroemde merken toe
gevoegd, zoals de roemruchte OM,
bijgenaamd de "Alpenduivel", die
door Stam persoonlijk in Nederland
werd geïntroduceerd en zeker nog
meer naam zou hebben gemaakt als
de Tweede Wereldoorlog zijn scha
duwen niet voouit had geworpen en
de verkoop van deze Italiaanse top-
auto's nagenoeg onmogelijk maak
te.
Bugatti
Niet bij de pakken neerzitten was
ook toen al een bekend Stam-pa-
rool, en Herman Stam wendde de
steven om zijn zaak in plaats van de
OM een nieuwe "trekpleister" te
verschaffen. Dat werd de Bugatti,
een naam die staat in de geschiede
nis van de automobiel en die door
de ware liefhebbers ook nu nog
slechts met eerbied, vermengd met
een forse vleug weemoed, kan wor
den uitgesproken. Herman Stam
haalde in die jaren ook nog eens de
landelijk pers met zijn Bugatti's, zij
het op niet onverdeeld gunstige wij
ze. Hij raakte namelijk betrokken
bij een ernstig ongeluk en kwam
daar niet geheel en al onbeschadigd
uit.
deskundige en ervaren handen had
gelegd van Geerlof Stam, zijn zoon
en opvolger. Van Geerlof Stam was
al bekend dat hij "autogek" in hart
en nieren was, een eigenschap die
hij sinds 1933 ten gunste van het be
drijf kon aanwenden.
Renault
Die eerste jaren na de oorlog luid
den een belangrijke verandering in.
Niet alleen verhuisde het bedrijf
naar het Nieuwerhoekplein, waar
tevoren het bekende hotel de Vier
sprong had gestaan, dat echter door
de bezetters als represaillemaatre
gel met de grond gelijk was ge
maakt, maar ook verbond Stam zich
in die jaren voor het eerst met Re
nault. Dat gebeurde vooral na de in
troductie van de beroemde kleine
Renault 4. Overigens was de Re
nault voor de firma Stam ook voor
die tijd geen onbekend verschijnsel,
want al in de jaren dertig vonden
heel wat Franse auto's op bestelling
hun weg naar de klanten in Soest en
omgeving. Aanvankelijk was Geer
lof Stam niet zo'n geestdriftig be-
wonderaard van de nieuwe Renaul-
tjes, fot hij zelf eens een ritje maakte
en onmiddellijk zijn hart aan de
wagentjes verloor. In 1949 werd de
"verbintenis" met Renault omgezet
in het officiële dealerschap.
In de jaren vijftig en zestig maakte
het autobedrijf een stormachtige
groei door. Soestdijk alleen was te
klein, zo bleek al gauw, en daarom
werden de vleugels uitgeslagen naar
omliggende gemeenten: Baarn,
Amersfoort, Hilversum, en nog
makkelijk omdat het bedrijf in de ja
ren zestig uitgroeide tot een van de
grootste auto-ondernemingen van
midden-Nederland en er gelukkig
ook voldoende "Stammen" waren
om die groei op te vangen en mede
mogelijk te maken. In Soestdijk, van
oudsher de bakermat van alle Stam-
bedrijven, waar de grootscheepse
verbouwing het bedrijf onlangs nog
een volkomen ander aanzien heeft
gegeven, is het Jan Stam die de
scepter zwaait, samen met Maija de
Ruiter-Stam, die de centrale boek
houding beheert, en Ingrid Stam,
die zich bezighoudt met de receptie
In Amersfoort staat het bedrijf on
der de directie van Herman Stam Jr.
en Paul Stam als verkoopleider. In
Een Bugatti - met Utrechts nummer
bord - uit 1939.
In de oorlogsjaren probeerde Stam
zijn bedrijf zo goed en zo kwaad als
dat ging draaiende te houden. Dat
viel niet mee, omdat de garage al
gauw werd gevorderd voor militaire
doeleinden en gebruikt werd als on
derkomen voor legerpaarden. Het
leek er dus op dat grootvader Stam
min of meer "terug naar af' moest.
Auto's konden al gauw uitsluitend
nog op de provisorische aandrijving
van een houtgenerator rijden, maar
zelfs daarmee slaagde Stam erin een
uiterst belangrijke bijdrage te leve
ren aan de voedseltransporten naar
en van het platteland, die voor velen
van onschatbare betekenis zijn ge
weest.
Na de oorlog volgde een nieuwe
episode in de geschiedenis van het
autobedrijf. Grootvader Herman
Stam overleed, echter niet dan na
dat hij de leiding inmiddels in de
weer later Dronten kregen allemaal
een onvervalste Stam-vestiging bin
nen de muren. De plaatwerkerij die
aanvankelijk in Baarn gevestigd was
verhuisde enkele jaren geleden als
nog naar Soest, waar aan de Ener
gieweg een ultramoderne schade-
afdeling werd geopend.
Derde generatie...
Al deze vestigingen worden, hoe
kan het ook anders, bemand door
de "Stammen" van inmiddels de
derde generatie. Dat kon ook ge-
De tweede en de derde generatie van defamilie Stam: de zonen op de voorste rij en de heer en mevrouw G. StamSr., middeninop
de achterste rij, geflankeerd door hun dochters en schoondochters.
Hilversum draagt Geerlof Stam Jr. -
bij velen bekend als de "racende
Stam" - de verantwoordelijkheid
voor de dagelijkse gang van zaken,
en in Dronten - in feite een "onder
afdeling" van Soest - heeft Rob
Stam de leiding van het bedrijf. Alle
zeven "Stammen" bekleden dus een
functie op directie-niveau, terwijl
vader Stam nog altijd bij het bedrijf
betrokken is, zij het op wat meer af
stand dan in zijn jongere jaren. Wel
staat hij nog altijd aan het hoofd van
de dealer-kontaktgroep, waarin alle
Renault-dealers van Nederland
verenigd zijn. Namens hen is hij ook
de "spreekbuis" naar de Renault-
directie in Parijs.
...en de vierde
De "Stammen-van-nu" weten zich
overigens verzekerd van de enthou
siaste medewerking van inmiddels
meer dan tachtig ervaren medewer
kers. Daarnaast dient ook de vierde
generatie-Stam zich al nadrukkelijk
aan, zij het dat van deze "lichting" -
er zijn twaalf kleinkinderen - de
meesten hun tijd nog kwijt zijn aan
school en studie. Er zijn overigens
concrete plannen voor een nieuwe
Stam-vestiging en wel in het Gel
derse Nijkerk, waar de firma nog via
een sub-dealer vertegenwoordigd
is. Het is de bedoeling dat hier over
niet al te lange tijd ook een zelfstan
dig opererend Stam-bedrijf wordt
gevestigd, waarin zeker emplooi te
vinden is voor de komende genera
tie.
Alle Stam-bedrijven zijn op zichzelf
complete auto-ondernemingen,
waarvan men voor alle diensten te
recht kan. Eerder dit jaar werd de
Amersfoortse vestiging verbouwd
en dat was tegelijk een goede aanlei
ding voor de omschakeling op Elf,
het bekende Franse benzinemerk,
dat sinds de verbouwing van
"Soestdijk" - zojuist afgerond - ook
in Soest is geïntroduceerd. Over de
fraaie opknapbeurt van het bedrijf
aan het Nieuwerhoekplein, com
pleet met de nieuwe showroom, de
shop en het moderne pompstation,
is nog niet zo lang geleden in deze
krant al uitvoerig bericht. Aan het
Nieuwerhoekplein is een "ander ge
zicht" gekomen, want de verbou
wing heeft geleid tot een uiterst mo
dern bedrijf, voorzien van alle tech
nieken en gemakken, ten dienste
van zowel de klanten als de mede
werkers.
Open Huis
Uiteraard worden beide catego
rieën - klanten en medewerkers -
volop betrokken bij de feestelijke
viering van het 75-jarig jubileum
van de firma Stam. De'cliëntèle bij
voorbeeld is hartelijk welkom tij
dens het Open Huis, dat maar liefst
een week lang gaat duren. Van za
terdag 15 oktober tot zaterdag 22
oktober is het dus feest bij Stam,
waar de klanten worden verwel
komd met een drankje en een hapje,
maar ook worden onthaald op een
aantal zeer aantrekkelijk aanbiedin
gen, waarover in de advertentie in
deze krant meer informatie te vin
den is.
Voorafgaande aan het Open Huis,
op vrijdag 14 oktober, vindt in be
sloten kring de officiële heropening
van het bedrijf en de herdenking
van het 75-jarig jubileum plaats.
Dat gebeurt door niemand minder
dan de heer P. de Butler, directeur
van Renault-Nederland. Uiteraard
zou de familie Stam het appreciëren
als ook de klanten daarbij aanwezig
hadden kunnen zijn, maar dat is ge
zien hun aantal ondoenlijk. Voor
hen is dan ook speciaal het Open
Huis georganiseerd. Wie het jubi
leumfeest wil meemaken is daar bij
zonder hartelijk welkom.
Het onlangs geheel vernieuwde auto
bedrijf aan het Nieuwerhoekplein, van
ouds de "moedervestiging" van alle
Stam-bedrijven.
Tijdens de jubileumviering met het gezamenlijke personeel van de firma Stam, die
vrijdagavond j.l. plaatsvond in het bedrijf aan het Nieuwerhoekplein, is eeh van de
"oudgediendenbegiftigd met een koninklijke onderscheiding. Dat was de heer
J. G.A. Hazelaar, die uit handen van burgemeester P. Scholten de versierselen kreeg
uitgereikt van de eremedaille in zilver, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau.
De heer Hazelaar is al 45 jaar werkzaam in de Amersfoortse vestiging van de firma
Stam. Hij begon destijds als leerling-monteur bij de firma IJ ff, die later werd overge
nomen door de firma Lips. In 1977ging het bedrijf geheel over naar de firma Stam.
De heer Hazelaar bracht het in zijn loopbaan tot chef werkplaats en is sinds de ver
bouwing van het Amersfoortse bedrijf - in maart j.l. - chef aflevering.
"wtninyH;
nï£Hibfc;ltran
wart
De meer dan tachtig medewerkers van
alle Stam-bedrijven werden afgelopen
vrijdag onthaald op een gezellig perso
neelsfeest ter gelegenheid van het 75-ja-
rig jubileum en de heropening van het
bedrijf aan het Nieuwerhoekplein in
Soestdijk. Hoogtepunt van de avond
was ongetwijfeld de verrassing die de fa
milie Stam haar medewerkers aanbood:
voor iedere werknemer was er een fon
kelnieuwe fiets van het merk "Stam".
Naast de "eigen auto- de bekende Re
nault 5 Stam - heeft de jubilerende on
derneming nu dus ook een eigen fiets ge
lanceerd. Het spreekt vanzelf dat de me
dewerkers in hun nopjes waren met dit
jubileumgeschenk, waardoor zij de trot
se bezitters zijn geworden van een uit
zonderlijk rijwiel: van de Stam-fiets zijn
niet meer dan tachtig exemplaren in om
loop gebracht, zodat er sprake is van een
unieke fiets.