'Bijons op Soest'
'Elk schilderij heeft zijn eigen verhaal'
P. van Buuren
Honsbergen viert zijn 15e verjaardag!
voor veiliger schoolroutes
Handtekeningen
Schoen-aktie van
Smitshof slaat aan
Uw volkoren
specialist
Brood- en
banketbakkerij
Jeugd-EHBO Soest
POSTZEGELBEURS
Postzegelhandel
OVERDUIN
Postzegelvereniging
viert jubileum
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1989
SOESTER COURANT PAGINA 12
Bewoners maken gezellig feest van 3e lustrum
Nadja van Ittersum in Amersfoort Foto: goos van der wnt.
Buitenwereld
Al voor f 45.- per dag
even er tussenuit
knijpen in je eigen
Huur-Qpel.
HENRI NEFKENS
SOEST BV
Per daa
Per week
Corsa f 45,-
f 287,-
Kadett f 53,-
f 340,-
Ascona f 62,-
f 395,-
Vraag onze volledige tarieflijst
aan. Reserveer tijdig.
Prijzen zijn exclusief 18,5% BTW
en all-risks-verzekerinq en 200 km
vrij per dag.
De schoen-aktie die ter gelegenheid
van het bezoek van Sinterklaas wordt
georganiseerd is nu al een groot succes.
Vorige week vrijdag telden de winke
liers al zo'n 400 ingeleverde labels, die
recht geven op een "gevulde schoen"
tijdens de aanwezigheid van Sin
terklaas, die op dinsdag 5 december zit
ting houdt in het Shell-station aan de
Smitsweg.
Er kunnen in totaal 500 schoenen wor
den ingeleverd door kinderen in de
leeftijd van 0 t.e.m. 10 jaar. De organi
satoren gingen ervan uit dat de laatste
honderd labels in de afgelopen dagen
nog wel zouden woren "afgehaald", zo
dat er inderdaad sprake is van een "uit
verkochte voorstelling".
De 500 gelukkigen mogen hun schoen -
volgens de indeling die op de labels ver
meld staat - die dinsdag tussen 14.00 en
18.00 uur ophalen en worden ongetwij
feld getracteerd op iets lekkers.
Nu ook zuurdesem
volkoren
Winkelcentrum Smitshof
Soest - Tel. 1 18 30
De Jeugd-EHBO afd. Soest heeft zater
dag weer meegedaan aan wedstrijden
om de mevr. van Velzen wisselbeker A
en B, georganiseerd (ioor de afdeling
Eemnes van de Kon. Ned. Veren. Eer
ste Hulp bij Ongelukken.
De Soester A jeugd (11 t/m 13 jaar)
ging met drie ploegen op stap; er waren
in totaal vijf ploegen die moesten laten
zien hoe je het beste (lotus)slachtoffers
eerste hulp kunt verlenen. Baarn werd
hier no. 1Soest tweede, derde en vier
de, Eemnes vijfde.
De B-jeugd (13 t/m 15 jaar) moest het
opnemen tegen twee ploegen uit Eem
nes en behaalde een tweede plaats. De
Soesters waren bij de hulpverlening in
de praktijk verreweg het beste, maar
behaalden helaas bij de schriftelijke
EHBO vragen wat minder punten.
Voor de jeugd was het een geslaagde
middag. Geweldig dat de afdeling Soest
zulke goede jeugd-EHBO-ers heeft!
Zaterdag 25 november in
"De Vijverhof', Klarinet 39, Soest
van 10.00 tot 16.30 uur.
Wij zijn daar met een stand
aanwezig.
Ruime keus Nederlandse zegels,
FDC, PTT-mapjes enz. enz.
AANBIEDINGEN!!
Ook voor uw St. Nicolaas
en Kerstkado's op
postzegelgebied naar
Bosstraat 5, Soest, Tel. 1 48 41
Naar aanleiding van het 20-jarig be
staan van postzegelvereniging "Eem-
land" op 14 november j.1., zal er op za
terdag 25 november a.s. een jubileum
tentoonstelling zijn in de zalen van De
Vijverhof aan de Klarinet te Soest
(Overhees). Deze tentoonstelling be
staat uit 128 kaders, bijééngebracht
door de leden en jeugdleden van de ver
eniging en enkele inzendingen uit Soest
Duitsland.
Naast deze tentoonstelling is er een ruil
beurs voor leden en niet leden, waar ie
dereen ook welkom is. Ook is één van
de zalen apart ingericht als filatelistisch
jeugdhonk, waar de jeugd ook onder
ling kan ruilen.
De openingstijd is: van 10.00 uur tot
16.30 uur.
Vandaag: Soest Natuurlijk (960 jaar oud).
Met een bijzonder gezellige feestdag
hebben de bewoners van Honsbergen
- het woningcomplex voor ouderen
aan de Wiardi Beckmanstraat - vorige
week woensdag het 15-jarig bestaan
gevierd. Zowel 's morgens, 's middags
als 's avonds was er in de grote zaal van
bet bijbehorende dienstencentrum het
nodige te beleven.
De feestelijkheden begonnen die och
tend al om negen uur met het hijsen van
twee vlaggen, het nationale rood-wit-
blauw en de groen-gele Honsbergen-
vlag. Die eer viel te beurt aan de beide
huismeesters van Honsbergen en de
Vijverhof, de heren Van Boeyen en
Verbeek. Beide gebouwen zijn in be
heer bij de SBBS, de stichting die zich in
Soest beijvert voor speciale huisvesting
voor de ouderen onder de inwoners. De
voorzitter van de bewonerscommissie
Honsbergen, de heer Zondag, sprak na
het vlaghijsen een korte felicitatie uit.
De bijna 200 bewoners werden vervol
gens onthaald op een kopje koffie met
gebak, tijdens een gezellige bijeen
komst in de grote zaal, waar Gerand En-
gelsma aan de piano er de stemming al
inbracht. Ceremoniemeester Ponsteen
verleende het woord voor enkele korte
toespraken aan de heer Zondag en
SBBS-voorzitter Breedeveld. Zondag
legde uit dat het - gezien de leeftijd van
de meesten - het beste was om elke vijf
jaar feest te vieren. "Als we aan het 25-
jarig jubileum toe zijn geldt: wie dan
leeft, wie dan zorgt," aldus de bewo
nersvoorzitter.
Hofjes
Breedeveld hield een uitgebreider ver
haal, waarin hij o.a. stilstond bij de
voorgeschiedenis en de naam van het
complex (ter plaatse stond ooit een
hoeve met de naam "Honberg"). Hij
schetste tevens in kort bestek de historie
van de ouderenhuisvesting in Neder
land, compleet met "hofjes" en "oude-
liedentehuizen", waar de bejaarden
min of meer werden opgeborgen. Met
het toenemen van de leeftijd (nu wor
den de mensen gemiddeld zo'n 74 a 75
jaar) nam ook de behoefte aan eigen
tijdse vormen van huisvesting toe.
Breedeveld wees o.a. op de verzor
gingstehuizen als Molenschot, Groot
Engendaal en Mariënburg, waaraan de
SBBS de complexen Honsbergen en de
Vijverhof heeft toegevoegd, speciaal
voor "jonge" ouderen die nog wel zelf
standig kunnen wonen. Op die manier
wordt de vereenzaming, een van de
grootste problemen bij het ouder wor
den, ook tegengegaan. Het diensten
centrum fungeert in feite als een grote
"huiskamer", en dat kan niet zonder de
onmisbare steun van de vrijwilligers,
waarvan Breedeveld met name de da
mes Hartsuiker, Gemen en Bonekamp
in het zonnetje zette.
Het gaat goed niet de Soester kunste
nares Nadjezjda van Ittersum. De 44-
jarige Nadja, zoals haar roepnaam
luidt, opende vorige week haar exposi
tie in het Amersfoortse theater De
Lieve Vrouw. Op die tentoonstelling is
abstract werk te zien dat in de periode
1987-1989 uit Nadja's handen kwam.
Nadja zelf is erg blij met de expositie.
De ruimte en de lichtval in het theater
doen haar schilderijen goed tot hun
recht komen. Bovendien is er aan be
langstelling geen gebrek.
Het eerste doek dat de bezoekers van de
tentoonstelling te zien krijgen, is 'At-
lantis'. Nadja noemt 'Atlantis' een 'uit
barsting van emoties'. "Ik heb dat doek
gemaakt nadat ik een hele tijd niet had
geschilderd. Mijn vader was overleden
en er moest ontzettend veel geregeld
worden. Daardoor had ik voor schilde
ren geen tijd. Ik was dolblij dat ik weer
aan de gang kon."
Ook met het schilderij 'Tempo Fugit'
heeft Nadja een speciale band. Het was
haar eerste abstracte schilderij. "Ik had
al vaak geprobeerd om abstract te schil
deren", vertelt de kunstenares. "Dal
lukte echter nooit. Altijd kwam er, on
gewild, weer iets reëels uit mijn handen.
Toen het me dan met 'Tempo Fugit'
eindelijk lukte was ik daar ontzettend
blij mee. Ik voelde het als een soort 'ge
boorte'."
"Eigenlijk heeft elk schilderij op de ex
positie zijn eigen verhaal", zegt Nadja.
Hoop
Nadja werd in 1945 geboren, tijdens de
beruchte hongerwinter. Haar grootva
der was Russisch en haar ouders gaven
haar dan ook een Russische naam mee.
Hopend op betere tijden noemden zij
haar Nadjezjda, wat letterlijk 'hoop' be
tekent. "Al in mijn vroege jeugd was ik
altijd bezig met tekenen en boetseren",
vertelt ze. "Later ben ik de kunstacade
mie in Den Haag gaan volgen." Nadja
was 'trendsetter' wat betreft de broodd-
deegkunst. Ze gaf ook les in het boetse-
ren met brooddeeg. "Daarmee heb ik
eigenlijk een beetje mijn eigen markt
verpest, want iedereen ging toen met
brooddeeg werken." Tijd dus om zich
weer op iets anders toe te leggen.
In 1982 ging Nadia weer aqaurelleren.
"Het werken met waterverf vergt veel
geduld, dat kon ik vroeger niet opbren
gen. Misschien is die rust iets wat mét de
jaren komt", lacht ze. "Ik vind het nog
steeds heerlijk om met olieverf en acryl
te werken. Dal gaat lekker snel en daar
houd ik van."
Nadia is dol op kleuren. Dat wordt ook
duidelijk op haar expositie. "Ik geloof
dat ik alle kleuren wel gebruikt heb",
Nadja kan zich nu helemaal vinden in
de abstracte schilderkunst
zegt ze zelf. Haar uucken lopen sterk
uiteen. Van vrolijke, felle kleuren, zoals
neonrose stapt ze soms plotseling over
naar somber donkerblauw of bruin.
Overigens werkt ze niet alleen met verf.
Zilverpapier, hout en andere materia
len die op het doek zijn bevestigt geven
af en toe een onverwacht effect.
De expositie van Nadia in theater De
Lieve Vrouw loopt nog tot 9 december.
Het theater is te vinden in de Lieve
Vrouwestraat, nummer 13 in Amers
foort. Openingstijden: 11.00 uur -
01.00 uur.
k
Modeshow
De ochtendbijeenkomst werd vervolgd
met een modeshow, waarin elf dames
zich van hun charmantste kant toon
den. Onder de mannequins waren er
die zich bijzonder fraai hadden uitge
dost, o.a. als haremdame, een Spaanse
danseres, een Marokkaanse bruid en als
een nauwelijks van echt te onderschei
den Mariene Dietrich.
's Middags konden de bewoners zich
uitleven tijdens een quiz, waaraan en
thousiast werd meegedaan, en tijdens
een playbackshow die de toeschouwers
tot verrukking bracht. Ovaties waren er
o.a. voor "De Jantjes" en voor de pater
tjes die het door André van Duin on
sterfelijk geworden lied over de koster
die het klokluiden niet kon laten op de
planken brachten.
De avonduren waren gereserveerd voor
een gezellige show-avond, waaraan
o.m. werd megewerkt door "Artiesten
club 500", compleet met een gooche
laar-illusionist en een conferencier, als
mede door de bekende artiesten Dirk
Witte en Ronnie Tober. Het werd zelfs
zó gezellig dat de bewoners hun bed pas
om half twaalf opzochten, een vol uur
later dan de organiserende feestcom
missie had gepland!
Foto: Goos van der Wilt.
Een wel heel bijzondere modeshow
behoorde tot de evenementen in Hons
bergen.
Soest is jarig! Ons dorp schijnt van
daag precies 960 jaar oud te zijn ge
worden. Ik had het zelf niet geweten,
maar kreeg het te horen tijdens de bij
zondere raadsvergadering ter gelegen
heid van de installatie van onze nieu
we burgemeester J. de Widt.
Interessante informatie over Soest, of
Zoyst zoals sommige mensen zeggen,
werd de vorige week dinsdagavond
geventileerd door de heer W.H.A.
Klein van de Gallenkamppelsweg.
Deze historicus hield in het Museum
Oud Soest een boeiende maar wat
warrige inleiding voor de Historische
Vereniging over de ontsluitingswegen
die Soest verbinden met de buitenwe
reld.
Hij toonde aan de hand van archief
kaarten van de Rijksdienst voor Oud
heidkundig Bodemonderzoek in
Amersfoort en de Geologische Dienst
in Haarlem aan hoe Soest zich in de
loop der eeuwen heeft trachten te ont
wikkelen.
Karrespoor
Hij vertelde, wat ik altijd gedacht had,
dat namelijk 6000 jaar vóór Christus
hier al mensen woonden die afkomstig
waren uit het Donaubekken. Na de
tijd van langstrekkende jagers die
nooit lang op één plek vertoefden, ves
tigden zich hiel* landbouwers in kleine
boerderijtjes, die bereikt konden wor
den via karresporen die door ossekar-
ren werden gevormd.
In de jonge steentijd ontstonden pas
de heirwegen waarlangs kooplieden
trokken, met name uit Frankrijk, die
Soest passeerden op weg naar Duits
land.
In de bronstijd deden dit de Engelse
bronshandelaren die hun spulletjes in
kisten vervoerden en eveneens via
Hilversum/Soest richting Duitsland
reisden. Bijlen, speerpunten en siera
den werden in die oertijden geruild te
gen huiden en trekvee.
In de Romeinse tijd breidde de handel
zich sterk uit en was vooral aardewerk
een geliefd artikel.
Onze regio moet destijds een woest
landschap geweest zijn met wegen die
vooral langs de lage, vlakke gedeelten
liepen, omdat het uiteraard niet mee
viel met een volgeladen kar op massie
ve wielen een heuvel of helling te over
winnen.
Het primitieve mode- en mensbeeld
van die tijd verwijst de heer Klein naar
het land der fabeltjes.
Knuppelweg
Vijf eeuwen hoot je dan niets meer. Ze
zijn spoorloos verdwenén in hét zwar
te gat van de geschiedenis waarin de
ene volksverhuizing na de andere
plaatsvond.
Pas na Karei de Grote en als Wille-
brord, de apostel der Friezen, in de ze
vende eeuw bisschop van Utrecht
wordt, krijgt Soest weer reliëf. Hij
sticht in Lisidusa (Leusden) een kerk
voor de hele streek en schenkt Soest
een dochterkerk hiervan waardoor het
dorp een heuse parochie wordt. Om
deze hoge positie van bisschop van
Utrecht te veroveren, liep Wille-
brord heen en terug, Herman Post,
naar Rome om de zegen van de paus te
ontvangen.
Amersfoort stelde toen nog niets voor
al baande zich in die tijd wel een weg
door het veen van Hilversum naar de
keistad. Een andere belangrijke heir-
weg liep door de bossen van Utrecht
richting Amersfoort die 't Sticht ver
bond met Oversticht, belangrijk voor
de bisschop die vaak ten strijde trok
tegen de heren van Gelre met wie hij
constant overhoop lag. Huize ter Eem
was voor hem een regelmatige pleis
terplaats temidden van zijn horige
leenmannen, die hem strijdbare jon
gemannen moesten leveren om hun ei
gen veiligheid tè garanderen.
Om in het moeras hier geen natte voe
ten te halen werden voor de bisschop
pelijke koets "knuppelwegen" aange-
Waar u ook heen wilt,
Happy-Rent wijst u de weg.
In zo'n comfortabele luxe
Huur-Opel.
Het openbaar
vervoer is
duurder,
kijkt u maar.
Birkstraat 30, Soest
Telefoon 02155- 1 23 64
Twee van de drie vrouwen die actie
voeren voor veiliger verkeerssituaties
voor scholieren boden wethouder Gün-
ther Plomp van Ruimtelijke Ordening
maandagochtend 340 handtekeningen
van ouders van schoolgaande kinderen
aan. De routes van en naar school zijn
volgens de verontruste ouders te gevaar
lijk.
Op elke school was de actie eoed aange
slagen. "Alleen van de Kardinaal Al-
frink Mavo hebben we niet zo veel
handtekeningen binnengekregen", al
dus Margje Kooring, één van de twee ac
tievoerster s. "Dat zijn wat grotere kin
deren die zich over dit soort dingen niet
zo druk maken. Zij laten dergelijke
brieven ook vaak in hun tas zitten zodat
hun ouders die ook niet eens te zien krij
gen.
Foto: Goos van der Wilt.
'Tijdens een onderhoud met wethouder
Plomp zetten de vrouwen hun stand
punt nog eens uiteen. Plomp beloofde de
zaak te zullen bekijken en legde de na
druk op de maatregelen die bij veel
Soester basisscholen al zijn genomen.
Doodeweg
Landbouw bleef hier het hoofdmiddel
van bestaan. Schapen werden gehou
den als mestproducenten voor het
bouwland. In de Eempolders vond je
het hooiland en richting Utrechtse
Heuvelrug
lagen uitgestrekte heidevelden.
Eeuwenlang liepen de Eembewoners
langs een lokale zandweg "De Doode
weg" (topografische kaart 1847) naar
de hoge gebieden zoals de Stompert
om hun doden te begraven. De graf
heuvels van het R.O.B. tonen dit aan.
Deze lokale zandweg groeide uit tot
een interlokale weg: de Soesterberg-
scstraat. x
Wolven waren toen in deze gebieden
een ware plaag. Voor elke gevangen
wolf ontving de jager dertig gulden.
In 1786 woonden in Soest 268 gezin
nen bestaande uit 1124 personen.
Vijfenzeventig procent bestond uit
agrariërs. Het dorp telde vier notabe
len. Eén van de armlastigste burgers
was de chirurgrijn.
De Peter van den Breemerweg (Lage
Birkseweg) was destijd de postweg
door de polders naar Amersfoort. La
ter werd de Birkstraat belangrijker.
De Eem vormde de vaarweg voor het
vervoer van turf uit het veengebied
richting Amsterdam. Aan de Grote
Melm stond een kalkoven, de Kleine
Melm was laad- en losplaats en had
een veerbootje naar de overkant.
De (nu Amersfoorts industrieterrein)
hoorde toen nog bij Soest. In de acht
tiende eeuw vestigde zich op die plek
een glasblazerij voor gebruiksflessen
die "kattekoppen" werden genoemd.
Het bedrijf maakte een half miljoen
flessen per jaar.
Spoorweg
In 1863 werd Soest ontsloten van de
buitenwereld door de aanleg van de
eerste spoorlijn. Station Soest-midden
heette toen Soest/Baarn. Later kreeg
Baarn zijn eigen station en werd de
verbinding Baarn-Soest onderhouden
met een echte paardentram (1895).
In 1910 verhuisde eenzelfde voertuig
van de wereldtentoonstelling in Mi
laan naar Soesterberg en werd ge
bruikt om de bezoekers van vlieg-
shows te vervoeren. Dit liintie ging al
in 1912 failliet.
In 1898 kreeg Soestduinen een sta
tion. De uitbreiding en groei van Soest
waren te danken aan deze spoorlijnen,
die net als de oudste paden altijd wer
den aangelegd over vlakke terreinen.
Soest werd ontdekt als vakantieoord
waar welgestelde pensioengerechtig
den hun villakamers in de zomer ver
huurden aan stadse vakantiegangers.
In 1900 telde Soest vierduizend inwo
ners en in 1940 achttiendduizend. Tot
zover het verhaal van mijnheer Klein,
die Soest onschatbare diensten bewijst
door zijn gespit en gegraaf in oude ar
chieven. Hij publiceert hierover regel
matig bij de Historische Vereniging
Soest, waarvan elke Soester lid moet
zijn.
Om de noord
Anno 1989 raken de meeste wegen in
ons dorp propvol en wordt het fraaie
stationnetje in Soestduinen bedreigd
met sluiting. Handel en landbouw
hebben het nog steeds voor het zeggen
bij ons op Soest. Af en toe steekt "de
weg om de noord" weer de kop op
langs de spoorlijn door de weilanden.
Om de N 221 te ontlasten. In de zesti
ger jaren hield de heer Hoegen Dijk-
hof al een pleidooi voor deze omstre
den ontsluiting met de buitenwereld.
Onlangs bleek nog duidelijk dat een
ambtenaar die deze discussie durft aan
te gaan nog niet jarig is.
Nog vele jaren, Soest Natuurlijk
JAN VISSER
legd. Zo het hij ook een stuk dijk aan
leggen om diezelfde reden ter hoogte
van Nieuwerhoek/Vredehofstraat,
waarvan de naam Soestdijk afkomstig
is.
Het heeft in die oorlogszuchtige dagen
vaak "geknald" op de Eng, vertelt de
heer Klein, waardoor ons dorp zeker
gebrand, maar steeds kwam Soest er
weer bovenop!
Een beruchte vechtersbaas was Maar
ten van Rossem, die een klooster in de
Birkt van de Broeders des Gemenen
Levens verwoestte, waarvan de bak
stenen later in Amersfoort opnieuw
zijn gebruikt in de bouw.
Romantischer werd het toen verschil
lende prinsen van Oranje vanaf Soest
dijk te paard over de Eng naar de
Leusderhei op jacht gingen.
Al de tot nu toe aangeduide paden en
wegen vormen nog steeds de belang
rijkste wegenstructuur van Soest.
