Maandag en dinsdag bij Sdioemaker...
sclMMMiinkcr
Ui] Gehandicapt...
Hobbeldam
boi en loeb ook gewoon leven
Maandag 1 oktober
Dinsdag 2 oktober van 10.00 tot 21.00 uur
Parkeerplaats: Korte Brinkweg/hoek Stadhouderslaan
'De aantekeningen van mijn vader mochten niet verloren gaan'
Het gaat gebeuren! De unieke Bang&Olufsen
Road Show komt in Soest. Met een
huis dat u een blik gunt in de wereld van
audio, video en TV van de toekomst. Kom kijken,
luisteren en ontdek die wereld.
De wereld van Bang&Olufsen.
De Bang&Olufsen Road show komt op:
Uw gastheer is:
Bang&Olufsen Center
Wij hopen u te mogen begroeten.
J.H. van Doorne schrijft boek over gijzeling 25 Soesters in 1944
06-11
Bij Auto van Doom Soest
Complete Seat Marbella-Kleurcollectie
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1990
SOESTER COURANT
PAGINA 9
Ook Lucifer mocht van een vakantie
genieten, en dat kwam goed uit,
want in de Soester politiek was het
ook komkommertijd, zodat ik me
even van de plicht ontslagen voelde
om voor U de zaak te volgen. Er was
amper iets wat in de Soester politiek
te volgen was.
Nu, na alweer ene poosje thuis te
zijn, mijmerde ik na over mijn
vakantieplekjes. In gedachten schie
ten de plaatsjes weer voorbij: aller
eerst Haarlem.
Natuurlijk moet je als rechtgeaarde
Nederlander een keer in Haarlem
zijn geweest, al is het alleen maar om
er de kunst te bewonderen. Bij een
fraai gebouw ontdekte ik een massa
mensen en dacht: "hier zal wel iets
aan de hand zijn!" En ja hoor, vol
gens mij was er net een spelletjesdag
van oerhollandse kinderspelen op
komst. Grote palen in de vorm van
ee kubus moesten mijns inziens die
nen voor het spel: was ophangen.
Dus ik verheugde me dit spektakel
mee te kunnen maken. Maar niets.
Na informatie bleek dat de mensen
massa ook toeristen waren die hier
een kunstwerk kwamen bekijken.
Kubussen van ene kunstenares Ma
rijke de Goey. Waar had ik die naam
toch meer gehoord en die kubussen
ook al weer meer gezien?, vroeg ik
me af.
Hobbeldam
Na lang peinzen schoot het me te
binnen: in Hobbeldam. Een redelijk
dorp op de Heuvelrug. Om zeker te
zijn van mijn veronderstellingen
fietste ik vervolgens naar Hobbel
dam en ontdekte allereerst dat die
plaats zijn naam eer aandeed. Ver
draaid, om de veertig, soms twintig
meter zo'n hobbel over het hele weg
dek. Ik was blij dat ik daar niet woon
de, 't zou niks voor mij zijn. Ik moest
er niet aan denken zeg. Een brand
weerauto die nauwelijk tussen de ob
stakels doorkon en enorm tijdverlies
leed om bij de brand te komen. Ook
dacht ik aan mijn oma, eens een vita
le vrouw, die nu al drie hartinfarcten
achter de rug heeft en nog steeds
leeft dankzij de snelheid van ambu
lances. Maar ja, in haar dorp zijn ook
geen hobbels! Ik moest er niet aan
denken dat ik hier zou wonen, ook
niet in een straatje waar geen hob
bels waren. Natuurlijk kozen alle
mobilisten die wegen uit, om de hob
bels te vermijden, en zou ik niet eens
meer rustig buiten kunnen theedrin
ken. Nee, niets voor mij. Maar, ik
hoefde er ook niet te wonen, ik was
op zoek naar de waslijnstellage.
Hobbel 1
Na informatie bleek dat ik bij het ge
meentehuis moest zijn op het raad
huisplein. Een rare naam. Moest ik
nu bij het raadhuis op het raadhuis
plein zijn, of het gemeentehuisplein?
Een toevallige voorbijganger wees
me de weg, en zo kwam ik aan bij het
plein. Ik kon mijn ogen niet geloven.
Warempel ja, ook hier van die waslij
nen die ook de naam kunst meekre
gen voor het nageslacht. Ik stond
perplex. Tot nu toe geloofde ik altijd
dat kunst uniek was, nooit eerder
verschenen, zelfs niet in replica's.
Wat waren nu de echte? Die in Haar
lem of die in Hobbeldam? Ik besloot
er het mijne van te weten te komen
en stapte het gemeentehuis binnen.
Hobbel 2
"Ja zie U... eh... we zitten er ook een
beetje mee...", begon stuntelig mijn
zegsman. "En dan te bedenken dat
die dingen 330.000 gulden hebben
gekost", liet hij er meteen op volgen.
Ik stond als aan de grond genageld
en dacht: "Wat zouden de echte in
Haarlem dan wel niet gekost heb
ben?" Driehonderddertigduizend-
gulden! Wat zou ik daar allemaal
niet mee kunnen doen? En dacht aan
kinderspeeltuigen, helpen van
kleine verenigingen, bejaardenzitjes,
een gift aan het Rode Kruis en
vliegende dokters, dat is voor mij pas
een echte kunst. "Ja..." vervolgde
mijn zegsman,... "en dat is nog niet
ales. We hebben er 16 besteld, die
staan ook op tekening, maar er staan
er maar 15! "Een glimlach tekende
zich af op mijn gezicht, terwijl ik
dacht: "Ben ik even blij dat ik niet in
Hobbeldam woon; bij ons zouden ze
er niet met open ogen instinken.
Daar willen we waar voor ons geld!"
Hobbel 3
Ik raakte hoe langer hoe meer
nieuwsgierig naar de bestuurders
van dit dorp en probeerde de weg te
vinden naar de top. De gemeentese
cretaris zei me: "Kunst is pas kunst
als er over gepraat wordt". De bur
gemeester zei: "Ja ziet U, binnen het
gebouw en eromheen (haar uitstra
ling) laat het het bezielende hart van
haar bewoners zien!" Nou, dacht ik
tegelijkertijd, dat moeten rechtlijni
ge, hoekige mensen zijn. Ik vroeg:
"En waarom 15 in plaats van 16?"
Onze slager heeft zelf een aanbie
ding in de week 3 halen 2 betalen en
niet andersom. "Hebt U ze dan ge
teld?" vroegen ze mij. Typisch Hob
beldam!
En de architekt? "Kunst wordt pas
door onze kleinkinderen begrepen!"
Ik hoop het van ganser harte dat de
kleinkinderen van deze Hobbeldam
mers er echt iets van begrijpen. Nu
loopt dit dorp blijkbaar al zijn tijd ver
vooruit.
Hobbel 4
Ik raakte totaal in de ban van deze
plaats en besloot nog even te blijven.
Logeerde in een illegaal bouwsel,
grenzend aan een bungalowpark en
kocht een plaatselijke courant. In
derdaad, de tijd ver vooruit. Op een
van de pagina's lees ik dat twee man
nen uit Vlaardingen gevraagd heb
ben om hier te mogen trouwen, om
dat daar geen homo-huwelijken
kunnen worden gesloten, net zo min
als in de rest van het land. Daarom
stuurden zijn naar alle gemeenten in
Nederland zo'n brief. Ook deze hob
bel heeft men hier overwonnen: een
brief aan de minister, of hij het maar
even wilde regelen.
In de plaats was ik woon zouden ze
dat nooit hebben gedaan. Niet om
dat men daar niet ieder het recht
gunt om naar eigen kunnen en willen
zijn leven in te richten, maar omdat
men daar zelf tot een uitspraak wil
komen en dat niet afdoet door het op
het bordje van een minister neer te
leggen. Er is trouwens nog een reden
waarom de bestuurders van mijn
dorp een ander antwoord zouden
geven. In mijn dorp hebben de be
stuurders respect voor ieder mens,
ongeacht kleur, ras, geloof of sexuele
geaardheid. Maar wenst men ook
respekt voor de opvatting van hen
zelf. Voor een deel van hen gelden de
landswetten, die men ziet als afgelei
de deel van hen gelden de landswet
ten, die men ziet als afgeleide van
Gods wetten. Daar vecht men voor,
met respekt voor ieder, maar met
meer (en dat klinkt radicaal) respekt
voor Gods wet. Dus een unaniem
besluit over een dergelijk zaak zou er
nooit geweest kunnen zijn in de
plaats waar ik woon, want daar zitten
nog CDA- en GPV/RPF/SGP-
bestuurders die hun grondslag trouw
blijven. Dat wordt immers door hun
kiezers verwacht?!
Hobbel 5
Ik word wakker en constateer tot
mijn schrik dat ik mijn vakantiefoto's
nog voor sluitingstijd moet ophalen.
Rennend naar de fotozaak ben ik
nog net op tijd. De winkelbediende
laat me nog gauw de foto's zien en
zegt: "Zo, U had mooi weer in
Frankrijk zeg!" Heb ik dan ge
droomd?
LUCIFER
II II Bij werk, scholing en recreatie,
INTEGRATIE
GEHflNDIKAPTEN Telefoon (033) 75.33.44, postbus 850,3800 AW Amersfoort
Bang&Olufsen
van 14.00 tot 21.00 uur
van Weedestraat 78 - Soest - Tel. 02155-17253
TECHNISCHE DIENST TEL. 02155-10344*
'Vijfentwintig keurige Soester huisva
ders werden op de avond van de 13de
januari 1944 uit hun huizen gehaald.,
Twee daarvan werden onverhoeds
neergeschoten en drieëntwintig aan
vankelijk weggevoerd naar het con
centratiekamp te Amersfoort. Waar
om werden juist die twee vermoord?
Waarom moesten er de volgende dag
nóg drie vallen, waarvan er twee op
wonderbaarlijke wijze aan de dood
ontsnapten? Op die vragen kan dit
boek geen antwoord geven. De basis
van dit - uiteraard nogal eenzijdig -
document, worden gevormd door het
relaas van Mr. Jan van Doorne's ver
blijf in twee concentratiekampen, dat
hij deelde met een groep van tweë-
ntwintig Soester ingezetenen.'
Dit is een fragment van de eerste blad
zijde van het boek dat door de oud-
Soester J.H. van Doorne werd geschre
ven. Enkele maanden geleden plaatste
de nu in Anna Paulowna woonachtige
J.H. van Doorne een oproep in de Soes
ter Courant. Hij was op zoek naar over
levenden of nabestaanden van de vijf
entwintig Soesters die op die 13de ja
nuari door de bezetter werden opge
pakt. Aanleiding tot het plaatsen van
deze oproep waren de aantekeningen
van zijn vader, mr. Jan van Doorne, één
van die vijfentwintig. Zijn zoon vond,
jaren na het overlijden van vader Jan
die aantekeningen weer. Hij besloot iets
achter te laten aan de familie van de gij
zelaars, zodat zij wat meer zouden be
grijpen van de maanden dat hun vaders
of grootvaders in het concentratiekamp
zaten. Aan de hand van deze aanteke
ningen over het leven van alle dag in een
concentratiekamp schreef Van Doorne
het boek 'Gijzelaars achter prikkel
draad, in het concentratiekamp van
Amersfoort en Vught', 45 jaar na de
dramatische gebeurtenis op die 13de
januari. "Ik denk dat mijn vader zijn
aantekeningen ook hiervoor bedoeld
heeft."
Het boek gaat verder: 'Aan Soest is WO
II evenmin ongemerkt voorbijgegaan.
Er zouden geen vliegtuigen zijn neerge
stort, gebouwen zijn afgebrand of
moedwillig opgeblazen, geen fansoen-
lijke burgers door het gewelddadig op
treden van de bezetter zijn vermoord of
geen eerzame ingezetenen in gevangen
schap zijn weggevoerd als die oorlog er
niet was geweest. Maar die oorlog was
er wél!'
Advocaat
"Mijn vader heeft altijd geschreven. Hij
was belastingconsulent en advocaat.
Behalve vakliteratuur heeft hij ook een
aantal boeken gepubliceerd, waarvan
'Achter de Waaldijk', een bundel ver
halen en gedichten uit zijn jeugd, veel
succes had. Hij was een emotioneel
mens, en schrijven was zijn uitlaatklep.
Daarom heeft hij ook in die moeilijke
tijd in het concentratiekamp geschre
ven. Hij heeft het leven van alle dag op
getekend, het verdriet en het plezier.
Het typerende van mijn vader was zijn
optimisme. Tussen alle ellende door,
vind je vrolijke passages. Dat optimis
me hield hem op de been.
Oproep
J.H. van Doorne, een 69-jarige gepen
sioneerde hoofdambtenaar en zoon van
de in 1954 overleden Soester Jan van
Doorne, herschreef 45 jaar na zijn va
der het verhaal over zijn vader. "Ik heb
twee keer een oproep geplaatst. Ik wil
de weten of er nog mensen van die
groep gijzelaars in leven waren en of er
belangstelling was voor dit boek. Ik wist
dat alle gijzelaars die in het kamp te
recht waren gekomen, er ook weer uit
zijn gekomen. Niet allemaal tegelijk, en
ook niet allemaal op dezelfde manier.
Eentje was heel snel vrij, die was dood
ziek. Een ander heeft weten te ontsnap
pen, maar toen was het al september.
Mijn vader heeft bijna drie maanden in
Amersfoort en Vught doorgebracht.
Omdat er in de kampen niet veel veran
derde, heeft hij ook een goed beeld
kunnen geven van de andere maan
den."
Wat precies de aanleiding was van de
gijzeling en de moord op drie van de
vijfentwintig, zal misschien nooit hele
maal duidelijke worden. Van Doorne
denkt echter dat hij het ^rhaal vrijwel
compleet heeft weten te krijgen. "Toen
ik me in het voorval ging verdiepen,
kwam ik erachter dat het in feite al op
10 januari was begonnen, toen een
SS'er door verzetsmensen werd ver
wond. De Duitsers wilden dit afstraffen
en grepen hun kans op de Birkt, op 13
januari. Toen waren twee verzetsmen
sen na een klus in Amersfoort op weg
naar huis. Ze werden opgewacht door
de Duitsers en sloegen op de vlucht. Bij
een huiszoeking in hun woningen trof
fen ze echter een derde verzetsman aan,
die niet wist wat er daarvoor gebeurd
was. Deze man schoot één SS'er dood
en de andere raakte zwaar gewond. Dat
was de aanleiding van de razzia. Vijfen
twintig werden er opgepakt, uit alle la
gen van de bevolking. Het was de be
doeling van de bezetter er vijf dood te
schieten, maar twee overleefden hun
zware verwondingen op wonderbaarlij
ke wijze. Later bleek dat de lijsten met
namen van anti-Duitsers al klaar had
den gelegen.
Emotioneel
Van Doorne kreeg veel reacties op zijn
oproep. "Hele emotionele brieven,
maar ook brieven met veel informatie,
waar ik veel aan heb gehad. Lang niet
alles was mij duidelijk toen ik de notities
van mijn vader had gelezen. De belang
stelling voor het boek was ook groot,
een aantal mensen hebben er zelfs tien
besteld. Het lezerspubliek op zich is niet
echt groot, maar het is ook meer ge
schreven voor de nabestaanden." Van
Doorne pretendeert geenzins een ge
schiedschrijver te zijn. "Wat ik heb ge
schreven is een tijdsdocument. Het
handelt over een vrij korte periode -13
januari 1944 tot 19 september 1944 -
en gaat maar over een aantal personen.
Natuurlijk is er nog veel meer gebeurd
in die tijd. Maar het was niet mijn stre
ven om een compleet tijdsbeeld te
scheppen. Ik wilde een verhaal schrij
ven over de ervaringen van die vijfen
twintig gijzelaars. Ik interesseer me
voor geschiedenis en ook daarom vond
ik het leuk om te doen. Maar mijn be
langrijkste drijfveer was, dat ik vond dat
de ervaringen van mijn vader niet verlo
ren mochten gaan."
Het boek van J.H. van Doorne is niet
gedrukt. Het 133 pagina's dikke docu
ment is door hemzelf vermenigvuldigd
op A4 formaat. Belangstellenden kun
nen het boek bestellen. Het kost f 17,50
en geïnteresseerden kunnen contact
opnemen met de auteur J.H. van
Doorne in Anna Palowna, telefoon
02233 - 2503.
Alarmnummer politie,
brandweer en ambulance:
SEAT MARBELLA BLACK. RED WHITE
Onder de noemer Marbella "Colours"
introduceert Seat een in twee opzichten
complete Seat Marbella voor de prijs
van het voordeligste basismodel. Com
pleet is allereerst het kleurenaanbod
met zes verschillende kleuren. Com
pleet is ook de uitrusting van de Mar
bella "Colours". Met onder andere
twee buitenspiegels, hoedenplank,
hoofdsteunen, vloermatten, tankdop
met slot en kleurenlogo's.
De Seat Marbella is één van de meest
royaal uitgeruste auto's onder de f
13.000,-. De Marbella "Colours" zijn
voorzien van een 903cc 4 cilinder mo
tor met katalysator, evenmin gemeen
goed in deze prijsklasse.
Elke Marbella "Colours" is vernoemd
naar zijn eigen buitenkleur. De kleurrij
ke naamlogo's op motorkap en flanken
geven dus aan of u bijvoorbeeld te doen
heeft met een Marbella "Red", een
"blue", een "White" of een "Green".
Voor f 12.595,- neemt Seat-dealer Au
to van Doorn in Soest afscheid van een
Marbella uit de"Colours"-serie.
B
