TRA'S
IS EEN
IAAL.
jan buis baurn
sa
fllNGü!
Hulleman optiek
Schmtemakeiu
iiJUR
c
nland
C
Speciaal
voor het
voorjaar
GRATIS
r anolor
[riinsters verrassen 'Sara' (Joke) van Os
Bejaarde botten breken gemakkelijk
4977,-
1495,-
1197,-
795,-
377,-
2995,-
2995,-
1795,-
299,-
Boekenweek 6-16 maart in bibliotheken
PAGINA 30
jENSDAG 27 FEBRUAR11991
VF F 29.990,
INTERIEURVERZORGING
V VOOR STEEDS NIEUWE WOONIDEEËN
Forse buit bij inbraak
Wiardi Beckinanstraat
Woningbouw
Beetzlaan blijft
mogelijk
6D - 1")T>Sö SWP
10 -18.00 uur,
van 10.00 -17.00 uur.
inesserweg 16 - 22
foon 02154 - 1 55 55*
- MEXX - BF - RTM
Kindermodeshow
T BRANDPUNT
m
EN
ïiken en modern
VN WOERKOM
Soester onder invloed
mist kruising
Gewijzigd
programma maart
1991 "De Flint"
Kratje bier weg
Voor een volledige oogmeting naar
===- Hulleman optiek
OOGMETING
PER COMPUTER
OOGDRUKMETING
Cd>
B.V.
Schrijfster Hermine de Graaf en Aya Zikken bezoeken Soest
E0T0-0PBERGCASSETTE
Wem Van Oosten
.^fotoservice
Mestoverschot geringer dan wordt aangenomen
Landbouwschap-Utrecht
presenteert 'De Stichtse Hoop'
SOESTER COURANT
PAGINA 31
en op de voorstoelen:
estuurdersstoel; TM
>bare achterbankleuning,
ndaardverhaal zijn we er
:rra hebt u keuze uit vier
>edan, de 3- en 5-deurs
rijdige 5-deurs Station
zijn bovendien leverbaar
5 CFi, 2.0 DOHC, 2.0
dieselmotor,
s langs voor een proefrit,
it het
lesbe-
laalis. FORD SIËRRA
iuij een 5@e verjaardag hoort, als het om een vertegenwoor-
'jpler van het zwakke geslacht gaat, tegenwoordig op z'n
rjnst een Sara - de vrouwelijke evenknie van een "Abra-
yffl"- waarmee als het goed is een zeker respect wordt uitge
hakt voor de wijsheid en levenservaring die de betrokkene in
0 halve eeuw heeft opgedaan. Meestal echter is het (ookge-
m een bewijs dat mensen je graag mogen.
mis vorige week donderdag heeft ook Joke van Os, van de
Middelwijkstraat en in Soest niet onbekend als echtgenote van
gemeentevoorlichter Ben, deze aanvallige leeftijd bereikt.
Voor de dames van de beide trimgroepen die zij dinsdags en
donderdags onder haar hoede heeft - luisterend naar de naam
"De Zandlopers" - was dat aanleiding om haar thuis op te
wachten en meteen "Sara" te verrassen. Hoewel onkundig van
deze plotselinge overval onthaalde Joke haar trimsters uiter
aard op een gezellig kopje koffie.
NIEUWSTRAAT 18-24 - BAARN - TEL. 02154-12600
Bewoners van de Wiardi Beekman-
straat ontdekten zaterdagavond dat een
onbekende dader hun huis was binnen
gedrongen. Hij had het hele huis over
hoop gehaald en was verdwenen met
medeneming van de video-apparatuur,
de geluidsinstallatie en diverse siera
den. Aan de achterzijde van het huis
was een raam geforceerd.
Nieuwbouw op het veldje op de
hoek van de Beetzlaan en de
Schrikslaan blijft tot de mogelijk
heden behoren. Een meerderheid
van de gemeenteraad wilde wo
ningbouw op die plek niet uitslui
ten.
Dat bleek donderdagavond in de
raadsvergadering. Het college heeft
een wijzigingsbevoegdheid, waarbij
er zonder een artikel 19-procedure,
dus zonder dat er toestemming van
de provincie vereist is, de bestem
ming woningbouw aan het speel
veldje gegeven kan worden. Wet
houder Jan Visser verzekerde de
aanwezigen dat er helemaal nog
geen sprake was van dat daar huizen
zouden komen, maar dat er in de
toekomst misschien wel behoefte
aan was. Het college moest een plek
hebben om zonder artikel 19-proce-
dure te kunnen bouwen, meende hij.
De WD was het daar niet mee eens
en probeerde met een motie de pas
sage waarin de wijzigingsbevoegd
heid van het college aan de orde
komt, uit het bestemmingsplan te la
ten schrappen. Alleen Gemeentebe
langen Groen Soest steunde het
WD-voorstel. Alle andere partijen
vonden dat het beter was als er een
groenstrook bleef, maar vonden het
niet zo'n uniek gebied, dat deze de
bestemming groenvoorziening
moest krijgen.
m
DE NIEUWSTE
DACFIL/VIS
TOTAL RECALL
THE ABYSS
BACK TO THE FUTURE 3
DELTA FORCE 2
of 5 weekfilms
voor 25,-
Van Weedestraat 253
3761 CD Soest
Telefoon 02155-22339
(naas( de Wibra)
avond 1 maart a.s. in
Jtrechtseweg 6 - Baarn
eciale attractie,
ïg geheel gratis,
iw begint om 19.00 uur.
3n is welkom!
- TEL. 02154-2 36 99
69,- voor697,-
Dffstraat 61, tel. 02155-13280
Ouderdom komt met gebreken,
hl neten we allemaa. Ook is he
lend, dat ouderdom vaak komt
met het breken van botten. Als een
bejaard iemand valt, dan loopt hij
of tij gemakkelijk een breuk van
nja bovenarm of bovenbeen op.
Deze beenderen breken dan vaak
^luciferhoutjes: bij het geringste
letsel is het al zover. Ik heb wel
eens meegemaakt dat een oudere
dame, die zich plotseling moest
omdraaien, al door deze plotselin
ge beweging haar enkels brak.
Waar komen al die botbreuken bij
[deouder wordende mens vandaan?
De oorzaak is dat naarmate we ou
der worden vaak het kalkgehalte
het bot terugloopt. Als je rönt
genfoto's bekijkt van oudere men-
p, zie je vaak in plaats van de
mooie verkalkte beenstukken,
denderen, waar je a.h.w. doorheen
kunt kijken alsof ze van glas zijn.
Over de oorzaken van deze ontkal
king van botten op latere leeftijd
verscheen een interessant proef
schrift van de hand van dr. G.
Schaafsma, een landbouwinge
nieur, die zich in het bijzonder met
voedingsproblemen bezig heeft ge
houden. U weet misschien niet, dat
lonze Landbouwhogeschool in Wa-
geningen hoog staat aangeschreven
voor haar werk op het gebied van de
normale voeding van mens en dier.
Dr. Schaafsma heeft een uitvoerig
onderzoek gedaan, zowel op proef
dieren als door de bestudering van
voedselpatronen van ouder wor
dende mensen. Hij deed dit uiter
aard in nauwe samenwerking met
een aantal medici en medische labo
ratoria.
Het kalkgehalte van onze botten is
van een groot aantal factoren afhan
kelijk. Ik zal er enkele noemen. Op
de eerste plaats speelt de normale
aanvoer van kalk een rol. De meeste
kalk krijgen we met onze voeding
binnen via melk en zuivelproduc
ten. In tijden van hongersnood zien
we dan ook, dat de breekbaarheid
van de botten toeneemt.
Een tweede factor, die de kalkopna-
me door de botten bevordert, is het
vitamine-D. Een gebrek aan dit vi
tamine geeft een duidelijke ontkal
king van bot. De ouderen onder u
zullen zich de Engelse ziekte (rha-
chitis) nog wel herinneren; deze
aandoening berustte op een gebrek
aan dit vitamine. De botten werden
dan minder stevig en belasting van
het lichaam gaf dan aanleiding tot
het ontstaan van O-benen of X-be-
nen.
Vitamine-D krijgen we binnen met
allerlei vetten en oliën (kreeg u
vroeger ook levertraan te drin
ken?), maar ook de huid kan onder
invloed van bestraling met ultravio
let licht zelf vitamine-D aanmaken.
Hierop berust voor een deel de ge
zonde werking van het zonnebaden.
Een derde factor is de belasting van
het skelet: hoe meer u beweegt, des
te beter vindt de verkalking van het
skelet plaats. Voor een deel kan de
ontkalking van botten bij ouderen
worden verklaard door gebrek aan
beweging. U kunt dat trouwens ook
op röntgenfoto's zien: als u b.v. een
tijd met uw been of uw arm in een
gipsverband moet liggen zien we
een behoorlijke ontkalking optre
den. Vandaar dat tegenwoordig bij
beenfracturen veel vaker de z.g.
loopgipsen worden toegepast om
die ontkalking tegen te gaan.
Er zijn ook klieren in ons lichaam,
die te maken hebben met een goede
kalkafzetting in de botten. Op de
•eerste plaats zijn dat de bij-
schildklieren: erwtgrote kliertjes die
in de kapsels van de schildklier zijn
gelegen. Werken deze kliertjes te
sterk, dan treedt een ontkalking van
de botten op. Aandoening van bij
schildklieren gaat dan ook met een
sterk kalkverlies uit de botten ge
paard. Ook de geslachtshormonen
hebben met de kalkafzetting te ma
ken. Vermindert de productie van
deze hormonen, zoals dat b.v. bij
vrouwen na hun 50e jaar het geval
is, dan zijn zij kandidaat voor ont
kalking van de skelet. Om deze re
den wordt aan deze vrouwen vaak
kalktabletten voorgeschreven. Er
zijn ook veel geneesmiddelen, die
uit hormonen bestaan, o.a. bijnier-
produkten, die aan de botten kalk
kunnen geneesmiddelen, die uit
hormonen bestaan, o.a. bijnierpro-
dukten, die aan de botten kalk kun
nen onttrekken, b.v. het cortison.
Mensen, die lang deze stoffen ge
bruiken, kunnen een sterke ontkal
king en zelfs breuken in hun botten
krijgen.
Bekend is ook - en de proeven van
dr. Schaafsma hebben dat duidelijk
aangetoond - dat een teveel aan fos
for in de voeding het ontkalken van
bot in de hand kan werken. Hij wist
er dan ook op, dat vooral de oude
ren hiervoor moeten oppassen. Fos
for vinden we vooral in wild, gevo
gelte en in het algemen in vlees.
Als we al deze zaken op een rijtje
zetten, hoe moeten we dan een ide
aal dieet voor de ouder wordende
mens opstellen? Op de eerste plaats
.moeten we ervan verzekerd zijn, dat
voldoende calcium binnenkomt.
Dit kunnen we doen door een ruime
hoeveelheid zuivelprodukten (pap,
melk, pudding, kwark) op het menu
te zetten. Een goed besmeerde bo
terham, wat vettere jus en salades
met rijkelijk slaolie geeft een anvoer
van vitamine-D. Met alle eiwithou-
dende voedingsmiddelen moeten
we oppassen: weinig vlees, weinig
wild, weinig kip. In het algemeen is
het goed het menu rijkelijk van fruit
en groente te voorzien.
Dr. Michel .de Gcood, Nieuwsblad
Overgenomen uit 'De Hartbrug'
De politie heeft vrijdag een 25-jarige
automobilist uit Soest aangehouden,
die onder invloed van alcohol een onge
val veroorzaakte op de kruising Simon
Stevinlaan-Generaal Winkelmanstraat
in Soesterberg. De man had te laat in de
gaten dat hij op een T-kruising reed.
Aan de overzijde van het kruispunt
knalde hij tegen een lantaarnpaal.
Daarbij liep hij een snee in zijn lip op,
die door een arts moest worden ge
hecht. De politie onthaalde hem op een
proces-verbaal en eeft rijverbod van ze-
Het uitbranden van de theaterzaal op
25 november jl. heeft tot gevolg dat di
verse voorstellingen, die aangekon
digd ivaren in het jaarboekje van De
Flint, voor de maand maart niet door
kunnen gaan of verplaatst zijn naar
een ander podium. Lees daarom de
komende tijd altijd goed de agenda
van De Flint, volg de plaatselijke pers
of bel de infolijn 758404.
De Stadshal van De Flint is gelukkig ge
spaard gebleven van de brand. Hier
door gaan alle evenementen die voor de
zaal waren aangekondigd, gewoon
door. En voor zover het de technische
en artistieke kwaliteit van een produktie
toelaat, wordt er geprobeerd voorstel
lingen die aangekondigd waren voor de
theaterzaal, om te zetten naar de Stads
hal.
Een bewoonster van de Clemensstraat
waarschuwde zaterdag de politie, om
dat ze gezien had dat een aantal opge
schoten knapen met een kratje bier
wegliep bij de bouwplaats aan de Ko
ningsweg. De politie stelde een onder
zoek in, maar vond van de jongens geen
spoor. Van het bier trouwens ook niet.
SPECIAALZAAK VOOR BRILLEN
OOGMETING - CONTACTLENZEN
Optometristen O.V. - Contactlensspecialist A.N.V.C.
BURG. GROTHESTRAAT 8 - 3761 CM SOEST - TELEFOON 02155 - 1 38
's Maandags de gehele dag gesloten
SOESTERBERGSESTRAAT 49A
SOEST
TEL. 02155 - 2 35 84
Van 6 tot 16 maart vieren de bibliothe
ken de Boekenweek. Het thema van de
Boekenweek '91 is "Schrijvers op
reis". De centrale Bibliotheek aan de
Albert Cuyplaan, de Bibliotheek in
Overhees en de Bibliotheek in Soes
terberg hebben dit jaar tijdens de Boe
kenweek verschillende activiteiten
georganiseerd.
Het programma ziet er als volgt uit. De
Centrale Bibliotheek besteedt aandacht
aan het thema Eilanden. Er is een ten
toonstelling ingericht in de vitrine, met
boeken, cd's, tijdschriften en video's.
Deze materialen zijn allemaal te leen.
Op 6 maart, 20.00 uur, komt de schrijf
ster Hermine de Graaf naar de biblio
theek. Zij gaat voorlezen en vertellen
over haar werk. Het thema eilanden
speelt soms een rol in haar verhalen,
omdat het, zoals de schrijfster zegt,
overgangsgebieden zijn. En haar
hoofdpersonen bevinden zich ook vaak
in een overgangsgebied, van helderheid
naar onzekerheid, of andersom.
Hermine de Graaf debuteerde in 1984
met de verhalenbundel "Een kaart, niet
het gebied". Hiervoor kreeg zij de
Geert Jan Lubberhuizen prijs, de prijs
voor het beste debuut van dat jaar. La
ter schreef ze nog enkele verhalenbun
dels en voor de bundel "Aanklacht te
gen onbekend" werd ze genomineerd
voor de AKO literatuurprijs. Haar laat
ste boek, "Stella Klein", is een roman.
In de bibliotheek in Soesterberg is een
tentoonstelling ingericht over Indone
sië. Ook in bejaardentehuis De Drie Ei
ken, tegenover de bibliotheek, is een ex
positie ingericht over dit onderwerp.
Men kan deze boeken lenen bij de bi
bliotheek.
Op 8 maart, 14.00 uur, komt de schrijf
ster Aya Zikken naar de bibliotheek. Zij
is schrijfster die in haar eentje veel lange
reizen maakt en daar mooie verhalen
over schrijft. Ze is opgegroeid in Indo
nesië en kwam op haar 19e naar Neder
land. Over die jeugd heeft ze een boek
geschreven, "De Atlasvlinder". Later,
toen haar kinderen de deur uit waren, is
ze weer terug gegaan naar Indonesië en
schreef "Terug naar de Atlasvlinder".
Nu ze 71 jaar is, heeft ze ongeveer twin
tig boeken op haar naam staan, romans
en reisverhalen.
De Bibliotheek Overhees heeft gekozen
voor het Thema Noord Amerika. Sa
men met cultureel centrum C-drie wor
den er gedurende de Boekenweek aller
lei tentoonstellingen ingericht over as
pecten van Noord-Amerika, zoals Hol
lywood, Indianen, Rocky Mountains,
New York, Jazz, het Amerikaanse plat
teland en sport.
Abonnementhouders krijgen bericht of
de voorstelling waarvoor zij kaarten
hebben en die in de theaterzaal zou
plaatsvinden wordt afgelast of wordt
verzet naar een ander podium.
In deze agenda zult u regelmatig lezen,
dat de voorstelling die ten gevolge van
de brandschade in de theaterzaal in De
Flint niet kunnen doorgaan verplaatst
zijn naar een ander podium. Ais de op
lossing niet in Amersfoort gevonden
kon worden, is er voor sommige geval
len bij theaters in de regio speelruimte
gevonden. In dat geval vervoert VAD-
tours u gratis vanaf de parkeerplaats
naast De Flint en brengt u daar 's avonds
weer terug. Een service die door veel
bezoekers bijzonder op prijs wordt ge
steld, gezien de positieve ervaringen tot
nu toe. Abonementshouders krijgen
hierover schriftelijk bericht.
Kassa De Flint, Coninckstraat 60, Ope
ningstijden: maandag t/m vrijdag van
8.30-9.30 uur en 12.30-17.30 uur en
één uur voor aanvang van de voorstel
ling. Telefonisch reserveren: maandag
t/m vrijdag 14.00-17.30 uur, tel. 033-
726094. Kaartverkoop: vanaf een week
voor het betreffende evenement. De
kaartverkoop voor voorstellingen op
zaterdag en zondag start op maandag
eraan voorafgaande. De losse kaartver
koop voor voorstellingen, die vaker dan
1 avond achter elkaar staan, start één
week voor de eerste voorstellingsda
tum. Telefonisch gereserveerde kaarten
dienen een halfuur voor aanvang te zijn
afgehaald. Naast verkooppunt voor
toegangskaarten, cultureel jongeren
paspoort (cjp) en theaterbonnen is de
kassa van De Flint tevens uw informa
tiebalie.
De volgende voorstellingen zijn in de
maand maart komen te vervallen:
vrijdag 1 en zaterdag 2 maart; Zak en
As met 'Zak en As ontkent alles'
Zondag 3 maart
Frank Degruyter met 'De Oever'
vrijdag 8 maart
Ton Oosterhuis met 'De grote door
braak van Charlie de Boer
vrijdag 15 maart
Mathilde Santing Ensemble
zaterdag 16 maart
Habbe und Meik met "Tiemvvork"
zondag 17 maart
Aurelia Saxafoon Kwartet met 'De Bre-
mer Stadsmuzikanten'
Verplaats zijn:
Ton Lensink, Huub Stapel e.a. met
Moordspel op 6 maart naar Theater de
Lampegiet te Veenendaal op donder
dag 25 april.
Willem Nijholt, Paul Röttger e.a. met
Amadeus op 21 en 22 maart naar thea
ter De Lampegiet in mei.
Hans Liberg met Kadet 4711 op 26
maart naar de Stadshal van De Flint op
2 april.
Agenda
vrijdag 1, Reis-show, Video-presen
tatie over Canada en Amerika. 19.15
uur Stadshal. Prijs f 2,50; leden gratis.
Org. Wereldkontakt reizen.
zaterdag 2, Stenenbeurs; 10-17 uur
Stadshal. Prijs f 2,50; f 1,25 p 65/leden;
f 0,50 t/m 14 jaar.
zondag 3, Fotografica-beurs; 10.30-
17 uur Stadshal. Prijs f 4,00; f 2,50 le
den.
zondag 3 en maandag 4, Harold
Maude van Colin Higgins, verplaatst
naar Theater De Lampegiet op 3 en 4
maart. 20.15 uur Theater De Lampe
giet, Kerkewijk 10 te Veenendaal. Re
serveren via tel. 08385-40141 tussen
10-16.00 uur. Prijs f 27,50; f 25,- p65; f
22,50 cjp.
vrijdag 8, I Fiamminghi, Dirigent:
Rudolf Werthen, Soliste: Vera Beths,
viool Mozartprogramma. 20.15 uur
Stadshal. Prijs f 20,00; f 17,50 p65, f 15
CJP-
zaterdag 9, The International Super
Street Performers Theatre Show, 23.00
uur Stadshal. Prijs f 25,--; f 22,50 p65/
vw-pas; f 20,-- cjp.
zondag 10, Witte Plek: Lois Lane.
20.15 uur Stadshal. Prijs f 20,—; f 17,50
p65; f 15,- cjp.
zondag 10, Koffietoneel: Een Ody-
see. Variaties op een heldenleven. Let
op! Deze voorstelling is verplaatst naar
Theater De Lieve Vrouw, Lieve Vrou
westraat 13. 12.00 uur. Prijs f 10,—;
f9,— p65; f 8,-- cjp. Kaartverkoop via
kassa De Flint of 10 maart aan de zaal.
dinsdag 12 en woensdag 13, Seth
Gaaikema De avonturen van Seth
Gaaikema. 20.15 uur Stadshal. Prijs f
30,-; f 27,50 p65; f 25,- cjp.
vrijdag 15, Radio Filharmonisch Or
kest, Dirigent: Paavo Jarvi, Solist: Elia-
ne Rodriguez, piano, NCRV-radio-
opname. 20.15 uur Stadshal. Prijs f 15,-
-; f 10,— p65/cjp.
zaterdag 16, Les Voix de Gand, 20.15
uur. St. Aegtenkapel. 'tZand 37. Prijs: f
15,-; f 12,50 p65; f 10,- cjp.
18 maart, Helmert Woudenberg:
Zwarte Kunst. Let op! De datum van
deze voorstelling is veranderd van 14
maart naar 18 maart in Theater De Lie
ve Vrouw, Lieve Vrouwestraat 13.
20.20 uur. Prijs: f 20,-; f 17,50 p65; f
15,00 cjp. Kaartverkoop via kassa van
De Flint.
dinsdag 19 Folklorisch Danstheater:
Dansend langs de zijderoute. 20.15 uur
Stadshal. Prijs: f 20,—; f 17,50 p65; f
15,- cjp.
zaterdag 23 Algemene Verzamel
beurs, 10-17 uur Stadshal. Prijs: f 2,50;
f 1,25 p65; f 0,50 t/m 14 jaar.
zaterdag 23. Chr. Muziek- en Show
band Juliana: Lenteconcert. 20 uur
Stadshal. Prijs f 6,--.
zondag 24 Koffieconcert Amster
dams Fortepiano Trio Mozartprogram
ma. Let op! Dit concert is verplaatst
naar de St. Aegtenkapel. 't Zand 37.12
uur. Prijs: f 10,00; f 9,~ p65; f 8,~ cjp.
donderdag 28, Flairck: De Reünie,
20.15 uur Stadshal. Prijs: f25,—; f
22,50; f 20,00 cjp.
maandag 1, Het groot niet te vermij
den Dans- en show orkest. De Stadshal.
20.15 uur. Prijs: f 25,00; f 22,50 p65; f
20,00 cjp.
Uitgave: Cultureel Centrum De Flint,
Coninckstraat 60, 3811 WK Amers
foort, tel. 033-726094 (kassa); tel.
033-758404 (info-lijn) tel. 033-751184
(adm.).
bij het ontwikkelen en afdrukken
van uw kleurenfilm.
Soesterbergsestraat 57 Winkelcentrum Soest-Zuid 02155-13109
Van Weedestraat 147 (naast Jac Hermans) Soestdijk 02155-25942
Mest veroorzaakt een milieupro
bleem. Er wordt hard gewerkt om dit
probleem aan te pakken, zowel be
leidsmatig als technisch. Dat lukt, ten
minste als het rijk, de provincie en ge
meenten het nu vastliggende beleid
niet weer wijzigen of verscherpen,
meent de Gewestelijke Raad van het
Utrechts Landbouwschap.
In het rapport "De Stichtse Hoop"
wordt een overzicht gegeven van de
mestproblematiek en bijbehorende op
lossingen, toegespitst op de provincie
Utrecht. Problemen en investeringen
die hieruit voortvloeien voor de
(Utrechtse) veehouder worden be
schreven. Óp 22 februari is het rapport
"De Stichtse Hoop" aangeboden aan
de Utrechtse Gedeputeerde voor
Landbouw, de heer P. Smink, door de
voorzitter van de Gewestelijke Raad
voor Utrecht, de heer H. A. P. van der
Maat.
Gemeentelijke en provinciale bestuur
ders die met het milieu te maken heb
ben blijken vaak onvoldoende op de
hoogte te zijn van het mestproblema
tiek, de regelingen en de gevolgen voor
de veehouderij; Om hierover informa
tie te geven is het rapport "De Stichtse
Hoop" opgesteld door een drietal in
stanties, namelijk de Gewestelijke
Raad voor Utrecht van het Landbouw
schap, het Consulentschap voor Land
bouw en de Provincie Utrecht.
Mest
Uit het rapport komt naar voren dat de
mestoverschotten (zelfs in Oost-
Utrecht) geringer zijn dan wel wordt
aangenomen. Binnen de landelijke re
gels en bij de huidige goede acceptatie
van bedrijven om dierlijke mest als
meststof te gebruiken kan de mest, ge
produceerd in Utrecht, de komende ja
ren ook in de provincie Utrecht worden
benut. Op dit moment wordt in geheel
Utrecht gemiddeld 138 kg fosfaat per
hectare geproduceerd; in Oost-Utrecht
177 kg fosfaat.
Bij aanwijzing van bijzondere bescher-
mingsgebieden, zoals fosfaatgevoelige
gronden, zal er meer mest moeten wor
den afgevoerd. Ook het onttrekken van
grond ten behoeve van verstedelijking,
natuur en recreatie geeft problemen.
Voor extensivering van de landbouw,
minder mest per hectare, is ook meer
grond nodig.
Om de milieubelasting met fosfaat, be
halve door regels en normen, terug te
brengen, wordt door de landbouw ook
aan andere oplossingen gewerkt. On
der andere zijn dit het bijhouden van
een mineralenboekhouding, aanpas
singen in het veevoer, mestdistributie
en mestverwerking.
Utrechtse bedrijven hebben de afgelo
penjaren aanzienlijk geïnvesteerd in de
uitbreiding van de mestopslag. De op
slagcapaciteit is uitgebreid tot meer dan
5 maanden; een gemiddelde investe
ring van f 70.000,- per bedrijf.
Ammoniak
Niet de intensieve veehouderij, maar de
rundveehouderij levert de grootste bij
drage aan het mestoverschot en de am-
moniak-uitstoot. De helft van de am-
moniak-uitstoot vindtbij uitrijden van
mest plaats. Verschillende systemen
voor emissie-arme aanwending zijn
reeds op praktijkschaal in gebruik, zo
als zodebemesters en mestinjecteurs.
Ook het voeren van maïs en ander eiwi-
tarm voer levert een bijdrage bij het ver
minderen van de ammoniak-uitstoot.
De meeste emissie-arme stallen bevin
den zich nog in de onderzoekfase. Al
leen al de wijze om de uitstoot van am
moniak nauwkeurig te meten vergt veel
onderzoek.
De richtlijn ammoniak en veehouderij
bij de hinderwet draagt op geen enkele
wijze bij tot een perspectief biedende,
duurzame landbouw in grote delen van
met name Oost-Utrecht. Bijvoor
beelden de gemeente Woudenberg kan
bij een stringente toepassing van de
richtlijn ruim 90% van de bedrijven niet
uitbreiden.
De kosten om de noodzakelijke milieu-
investeringen te doen, kunnen slechts
deels worden gehaald uit verbetering
van de technische resultaten. Ook uit
een stuk bedrijfsvergroting zal het be
nodigde geld moeten komen. Om deze
reden beschouwt de landbouw deze
richtlijn nog steeds als onacceptabel,
ook na de aangebrachte aanpassing.
Kosten
Van veehouders zullen de komende ja
ren grote (financiële) inspanningen
worden gevergd om hun bedrijf te vol
doen aan de nieuwe regels op het ge
bied van milieu. De kosten voor de pe
riode 1995-2000 worden geschat op 20
tot 50% van het jaarinkomen van vee
houders. Bijvoorbeeld voor een mest-
varkenshouderijbedrijf in Utrecht-
Oost, met 1.200 varkens, komt dit neer
op een bedrag van f 30.000,-
