"NEN.
Verschillende culturen
werpen vruchten al
COSMETICA ZONDER DIERPROEVEN
IS NU VOLOP VERKRIJGBAAR!
iservice
vervangen
PROEFKONEEN START CAMPAGNE VOOR DIERVRIENDELIJKE COSMETICA
inservice
ibenemend.
ismaking...
instraat 82,
?st,
55-21719.
Recept
MUIZEOORTJESSALADE
'ir
Recept
AVOCADO MET WALNOTENIJS
WAT JE VÉR HAALT IS LEKKER
DIERPROEVEN OVERBODIG
PROEFKONEEN
ANJA WINTER:
"IK GEBRUIK HET
AL JAREN"
BON OM GIDS TE BESTELLEN
PAGINA 40
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1991
rne
:e afdeling.
i sportvelgen
jjpassende
an
odernste
ronische
lapparatuur
02155 - 1 67 47
jur
gen Groep
Door Ambitie
033-951550.
cu LIS
n fraaie
icm uit
staat hij
Zo eet de mensheid al zeker driedui
zend jaar kool. De naam komt van het
Latijnse woord Caulis, dat stengel
betekent.
Volgens de geschiedschrijvers, aten
de pyramidebouwers in het oude
Egypte uien en prei. En sla, in vele
soorten, was al bij de Romeinen po
pulair.
De bloemkool, in de middeleeuwen
een geliefd Arabisch voedsel, werd
pas in de zeventiende eeuw in Enge
land bekend. En de tomaat, nu een
van Nederlands grootste exportpro-
dukten, werd in 1889 op de wereld
tentoonstelling te Amsterdam nog als
een primeur getoond onder de naam
Pomme d'amour.
SOESTER COURANT
PAGINA 41
Al in de oudheid voedde de mens zich met groenten die nog altijd
niet weg te denken zijn bij onze maaltijden. Toch heeft het lang
geduurd voordat dergelijke groenten, maar ook nu bekende
vruchten, in Europa of in Nederland ingeburgerd raakten.
Verspreiding
De verspreiding werd aanvankelijk
vooral bepaald door de uitwisseling
die binnen culturen plaatsvond. De
Romeinen zijn bijvoorbeeld een be
langrijke schakel geweest tussen het
Midden-Oosten en Europa.
De grootste omwenteling heeft onge
twijfeld plaatsgevonden in de tijd van
de ontdekkingsreizen. Uit de 'Nieu
we Wereld' werden nieuwe, onbeken
de zaden en planten ingevoerd.
De ontdekkingsreizigers moeten hun
ogen hebben uitgekeken op de tropi
sche eilanden. Wuivende palmen, een
weldadig klimaat en een overdaad
(bijgerecht of voorgerecht, 4 personen)
Paddestoelen zijn in het verleden
nogal eens onderwerp geweest van
legenden en bijgeloof. Ze werden
geheimzinnig gevonden omdat ze
ogenschijnlijk 's nachts verschenen
en geen voedsel nodig hadden. Pad
destoelen zijn echter alleen planten
die bladgroen missen.
De meeste paddestoelen zijn het ge
hele jaar verkrijgbaar, en de bijzon
dere soortèn zijn nog altijd een deli
catesse.
1 rode ui, 1 zakje muizeoortjespad-
destoelen (te koop bij toko), klein
stronkje andijvie, handvol kleine
rode pepertjes of 1 grote rode peper,
enkele takjes koriander, sap van een
halve citroen, 2 eetl. nampla (thaise
vissaus, te koop bij toko), 1 eetl. chili-
olie.
Laat de muizeoortjespaddestoelen 2 a
3 uur weken in lauwwarm water en
laat ze goed uitlekken. Was de andij
vie en snijd de stronk in reepjes. Snijd
de ui in ringen. Schik de padde-stoe-
len met de andijvie en ui in een schaal.
Snijd de pepers in ringen en meng ze
door de salade. Maak een dressing
van het citroensap, de chili-olie en de
nampla, en giet de saus bij de salade.
Muizeoortjessalade is lekker bij een
Aziatische maaltijd.
aan sappig fruit. Bananen met hun
vele soorten en hoge voedingswaar
de, kokosnoten én palmen die voed
sel, olie, wijn en vezels verschaffen,
het zijn slecht enkele voorbeelden.
Maar bij al deze ontdekkingen ging
het natuurlijk om gewassen die, hoe
wel soms gecultiveerd, nog altijd nauw
verwant waren aan hun wilde fami
lieleden.
Ontwikkeling
De ontwikkeling en beheersing van
het kweken en cultiveren van gewas
sen, heeft in loop der eeuwen nieuwe
mogelijkheden geopend. De land- en
tuinbouw is waarschijnlijk begonnen
toen nomadestammen zich vestigden
op een vaste plek. De van oorsprong
wilde planten werden door kweken
nog beter geschikt gemaakt om te
worden gegeten.
Vanaf de renaissance ging de tuin
bouw met grote sprongen vooruit. In
die tijd werden bijvoorbeeld, selderij,
asperges en bloemkool, veredeld tot
de blanke varianten die we nu nog
eten. Een goed voorbeeld zijn de in
heemse kardoenen die veredeld wer
den tot artisjokken.
Nu wordt de verkregen kennis op dit
gebied gebruikt om de produktie van
exotische groenten en fruit te vergro
ten en de kwaliteit te verbeteren. Sei
zoenen worden verlengd door de teelt
in kassen en de oogsten kunnen wor
den vergroot. Zo worden van oor
sprong tropische vruchten en groen-
De groei van het tour isme heeft iie vraag naar exotische groenten en fruit doen toenemen.
ten met succes in Europese landen,
waaronder Nederland, verbouwd.
Invloed
Maar nog steeds zijn culturen en hun
raakvlakken van invloed op de ver
spreiding van groenten en fruit. Gro
te groepen buitenlanders hebben zich
immers in Europa gevestigd en brach
ten iets van de eigen cultuur mee. Ook
de groei van het toerisme heeft de
vraag naar exotische groenten en fruit
doen toenemen. Onze reislust bracht
ons naar landen en markten waar we
kennis maakten met produkten die,
althans tot voor kort, in Nederland
onbekend waren.
Exotische produkten, aanvankelijk
alleen verkrijgbaar in Surinaamse,
Indonesische, Turkse winkeltjes of
Toko's, trekken inmiddels een breder
publiek en zijn daarom tegenwoordig
ook verkrijgbaar op markten, bij de
vakhandel en zelfs in vele supermark
ten.
EEN WERELD GAAT VOOR U OPEN
De wereld wordt steeds kleiner. De mens overbrugt moeite
loos en snel enorme afstanden. Onze winkels en markten
vormen een afspiegeling hiervan. Groente- en fruit soorten,
welke we tot voor kort alleen van beschrijving of vakantie
kenden, liggen nu gewoon te koop en worden hier zelfs in
kassen geteeld.
Het aanbod is overstelpend, de na
men vaak even kleurrijk als de pro
dukten; Doerian, kiwano, babaco,
mango, kiwi enzovoort.
Onze technologische eeuw heeft
veel bijgedragen aan de versprei
ding van exotische produkten. Snel
lere transportmiddelen en vooral
de ontwikkelingen in de koeltech
niek, maken het mogelijk om de sei
zoenen te foppen. Fruit en groenten
is niet langer seizoensgebonden. Het
wordt vanuit de hele wereld aange
voerd, waardoor seizoenen van uit
eenlopende gebieden op elkaar aan
sluiten.
Zo kan men ook in de winter de bij
zondere groenten en vruchten op
tafel zetten. Daarbij worden groen
ten en fruit door de voedingsauto
riteiten aangemerkt als de grote
leveranciers van vitamine C, die
we goed kunnen gebruiken in de
winter.
De aarde ligt, in de vorm van heer
lijke groenten en vruchten, aan onze
voeten. I I
Recept
De artisjok is door kweken ont
staan uit de kardoen, een distel die
nog steeds in het wild voorkomt.
Het is de gesloten, geschubde bloem-
kop van de plant. De plant wordt
beschouwd als een delicatesse, die
bovendien makkelijk in de tuin te
kweken is. Artisjokken zijn gezond
en gezellig.
GEVULDE ARTISJOKKEN
(voorgerecht 4 personen)
4artisokken, 2 eetl. wijnazijn, 1 theel.
peper, 1 theel. mosterd, 2 hardge
kookte eieren, 50 g gekookte ham in
plakjes, 50 g gekookte garnalen, 50
g gekookte mosselen, 2 tomaten, 4
eetl. crème fraiche, 2 eetl. mayonai
se, 2 theel. kappertjes.
Artisjokken gaarkoken in ca. 40-60
minuten in ruim water met zout en
een scheut azijn of citroensap. Ar
tisjokken omgekeerd op een thee
doek laten uitlekken en afkoelen.
Het 'hooi' en de binnenste blaadjes
verwijderen.
In een kommetje een sausje roeren
van wijnazijn, peper en mosterd.
Dit sausje op de bodem en over de
rest van de artisjokken sprenkelen
en ca. 30 minuten in laten trekken.
Na 30 minuten het sausje uit de
artisjokken gieten en opvangen. In
een kom een sausje roeren van crè
me fraiche, mayonaise en het opge
vangen wijnazijnmengsel. Even
tueel iets zout toevoegen.
Eieren pellen en in partjes snijden.
Tomaten wassen, halveren, ontpit
ten en in reepjes snijden. Plakjes
ham fijnsnijden en mosselen halve
ren. Ham door de saus roeren. Ar
tisjokken vulllen met 1 tomaat in
reepjes, 1 ei in partjes, de mosselen
en de garnalert. Het sausje over dit
vulsel gieten. Artisjokken garneren
met het overige ei, tomaat en de
kappertjes.
(nagerecht, 2 personen)
De avocado is de romige vrucht
van een struikachtige boom, die
oorspronkelijk uit Midden- en
Zuid-Amerika komt. Het is èèn van
de weinige vruchten die vet bevat.
Het vet heeft echter een goede
kwaliteit. Het bestaat uit onverza
digde vetzuren en heeft een cho
lesterolverlagende werking op het
bloed. De vrucht bevat vitamine A,
vitamines van het B-complex en vi
tamine E.
Ondanks het vet is de vrucht licht
verteerbaar en is voedzaam voor
het lichaam en de huid.
1 avocado, citroensap, 2 bolletjes
walnotenijs, sinaasappelrasp,
slagroom voor garnering.
Avocado halveren en de pit verwij
deren. Het vruchtvlees besprenke
len met enkele druppels citroen
sap. Helften op twee bordjes zétten
en de holten vullen met ijs. Bestrooi
het nagerecht met een klein beetje
sinaasappelrasp en spuit er een
toefje slagroom op. Direct serve
ren.
Exotische produkten zijn heerlijke en veelzijdige vruchten, maar
waarschijnlijk minder bekend dan de banaan of de ananas.
Daarom heeft het Promotieburo Groenten en Fruit in Den Haag,
het boekje 'Wat je van vér haalt is lekker' samengesteld.
In dit boek worden bij ieder pro-
dukt praktische tips gegeven voor
de aankoop, het bewaren en behan
delen, en wordt er aandacht besteed
aan de voedingswaarde.
Natuurlijk staan er ook smakelijke
recepten in, en wordt er veel achter
grond informatie gegeven omtrent
de betreffende vrucht.
Met 150 kleurenfoto's is, 'Wat je van
vér haalt is lekker', een uiterst han
dige hulp bij het kopen en gebrui
ken van bijzondere groenten en
vruchten uit binnen- en buitenland.
'Wat je van vér haalt is lekker', is
voor f5,50,- verkrijgbaar bij de plaat
selijke groenteman of supermarkt,
indien deze is aangesloten bij het
Promotieburo Groenten en Fruit.
U kunt het boek ook bestellen bij het
Promotieburo Groenten en Fruit in
Den Haag, door f. 10,50 (inclusief
portokosten) over te maken op:
Gironummer: 4257200 t.a.v. Pro
motieburo Groenten en Fruit, Den
Haag.
Banknummer: 192303929 Rabo-bank
t.a.v. Promotieburo Groenten en
Fruit, Den Haag.
Wje
tórftaaU 1
Sinds kort is bekend welke cosmetica wel en niet
zonder dierenleed gemaakt is. Proefkoneen -een sa
menwerkingsverband van vier Nederlandse dieren
beschermingsorganisaties-heefteen lijst uitgebracht
met daarop alle merken cosmetica die niet op dieren
is getest.
Voortaan kunt u met een gerust
hart cosmetica kopen zonder bang
te zijn dat uw lipstick of shampoo
op konijnen of honden is uitge
test.
Meer dan 40 merken zijn inmid
dels al bij Proefkoneen aangeslo
ten en binnenkort volgen er nog
meer. Proefkoneen houdt u daar
van op de hoogte.
5 JAAR GEEN DIERPROEVEN.
Proefkoneen beveelt cosmetica
merken aan waarvan de produk
ten, maar ook alle ingrediënten
de laatste vijf jaar niet zijn getest
op dieren. Bovendien moeten de
producenten het strikte beleid
voeren om ook in de toekomst
geen dierproeven te laten doen
en dit vastleggen in een beleids
verklaring.
Als u op een artikel of in de win
kel het proefkoneen-konijntjeziet
afgebeeld, dan weet u zeker dat
het een goedgekeurd artikel is.
SAMENWERKING
Proefkoneen is een samenwer
kingsverband van vier dierenbe
schermingsorganisaties: Dieren
bescherming, Nederlandse Bond
tot Bestrijding van de Vivisectie,
Anti-Vivisectie-Stichting en Stich
ting Schoonheid Zonder Wreed-
heid.
Gezamenlijk zetten zij zich in voor
de beindiging van dierproeven.
Dat doen ze onder andere door
op scholen voorlichting te geven
en mee te werken aan een cam
pagne om in geheel Europa dier
proeven te verbieden.
WAT U KUNT DOEN
U kunt ook meehelpen het
dierenleed te verminderen.
koop alleen cosmetica
die niet op dieren is ge
test.
schrijf een brief naar
cosmeticafabrikanten
die niet op de lijst staan
met het verzoek hun be
leid aan te passen.
vraag uw winkelier de
door Proefkoneen aan
bevolen produkten in het
assortiment op te nemen.
steun de campagne van
Proefkoneen door mini
maal 10/00 over te
maken op giro 77013.
Wij houden u dan op de
hoogte van alle nieuwe
ontwikkelingen van
diervriendelijke cosme
tica.
Wr
Zolang de mens bestaat, maakt
hij zich mooi. Hoever je ook
terug gaat in de tijd, er zijn
altijd smeerseltjes en poeders
gemaakt waardoor het li
chaam meer verfraaid en ver
zorgd werd. Ook de Romeinen
kenden lippenstift, rouge en
parfum; en de Batavieren
hadden zelfs al zonnebrand
crème met beschermingsfak-
tor 6.
Tegenwoordig wordt cosmetica op
grote schaal geproduceerd en uit
voerig getest op werking en be
trouwbaarheid.
Wat lang niet iedereen weet is dat
deze testen heel wat tranen kos
ten en dat door deze testen jaar
lijks duizenden dieren sterven.
DIERPROEVEN
Véél ingrediënten die in de cos
metica gebruikt worden, zijn ge
test op dieren. Omdat shampoo in
je ogen kan komen wordt die
getest op schadelijkheid. Om die
schadelijkheid te testen wordt bij
konijnen de 'oogirritatietest'
gedaan. De konijnen, zittend in
een klem, krijgen shampoo-ingre
diënten in hun ogen gedruppeld
om te kijken wat de uitwerking is.
Zo'n pijnlijke test kan weken du
ren. Vaak raken de ogen ontsto
ken of worden de konijnen blind.
Om te onderzoeken of een be
paalde crème de huid irriteert
wordt een konijn of een cavia
kaal geschoren en de huid inge
wreven met die crème. Hierdoor
ontstaan zwellingen en bloedin
gen.
Zinloze proeven omdat het heel
goed anders kan. Bovendien weet
iedereen dat een konijnenhuid
anders reageert dan een mensen
huid.
Dit zijn maar een paar voorbeel
den van testen die nog steeds op
hulpeloze dieren worden uitge
voerd om te kijken of cosmetica
veilig is. 200.000 konijnen, cavia's,
ratten en muizen moeten jaar
lijks pijnlijke en dodelijke testen
ondergaan.
En dat alleen omdat veel fabri
kanten nog steeds geloven dat je
cosmetica alleen maar op dieren
kunt testen.
COSMETICA ZONDER TRANEN.
Diervriendelijke cosmetica is ge
maakt van bestaande ingrediën
ten, waarvan bekend is dat ze
veilig zijn.
Als testen nodig zijn, maakt men
gebruik van cellen of bacteriën of
nagemaakte mensenhuid. Ook
vrijwilligers dragen een steentje
bij. Gewoon in het dagelijks ge
bruik ervaart men of een middel
prettig is of niet.
Ingewikkelde computerprogram
ma's kunnen zelfs irritaties van
stoffen voorspellen. En dat be
spaart duizenden dierenlevens.
"Toen ik eenmaal van de dierproeven
wist ben ik op zoek gegaan naar dier
vriendelijke cosmetica. Het begon met
een lekker ruikende badolie en een
geurig zeepje maartegenwoordig heb
ik alles. Er is steeds meer keus. Vroe
ger was ik afhankelijk van een paar
merken en als ik dan een crème niet
lekker vond ruiken had ik pech. Uit de
lijstvan Proefkoneen kan ik kiezen uit
allerlei verschillende crèmes die alle
maal diervriendelijk zijn".
De verpakking vindt Anja ook belang
rijk: "Gelukkig wordt er steeds meer
aandacht besteed aan de verpakking
want ik vind het belangrijk dat een
potje of flesje er mooi uit ziet. Ik
geniet er van als op mijn kaptafel
mooie spulletjes staan. Ik vind het ook
leuk om zoiets kado te geven. Het is
met zorg verpakt en je hebt echt het
gevoel dat je de ander een beetje
verwent. Een goede vriend van me
had ik voor zijn verjaardag een setje
uit de mannen-lijn gegeven. Sindsdien
is hij er aan verslaafd!"
Anja Winter, chirurg Liza Messing in Medisch Centrum West, is
blij met de nieuwe campagne van Proefkoneen. Anja is op de
hoogte van de afschuwelijke dierproeven en gebruikt al een
paar jaar diervriendelijke cosmetica. "Sinds ik weet wat er
met cavia's, konijnen en andere dieren wordt gedaan om cos
metica te testen ben ik mijn mascara heel anders gaan bekij
ken. Zoveel dieren die pijn lijden terwijl het niet eens nodig is.
Ik moet er niet aan denken dat mijn kat bijvoorbeeld een bij
tende stof in zijn ogen krijgt gedruppeld en daar dagen mee
rond moet lopen. Ik wil niet dat hij pijn lijdt en ik wil ook niet
dat ze dieren in een laboratorium pijn laten lijden".
IEDER ZIJN EIGEN KEUS
Anja voelt zich geen predikant die
zonodig iedereen moet bekeren,
"ledereen moet zelf zijn keuze maken
maar ik vind het wel belangrijk dat wij
als consument in ieder geval goed
worden voorgelicht en dat we ook de
mogelijkheid hebben om te kiezen. Ik
kies voor deze produkten en ik merk
dat steeds meer mensen voor dier
vriendelijke produkten kiezen. Ik merk
het aan de drogisterij bij mij in de
buurt: hij heeft steeds meer diervrien
delijke produkten in zijn assortiment.
Als hij merkt dat klanten regelmatig
om een bepaald produkt vragen dan
bestelt hij dat. Dus als een winkel een
bepaald produkt niet verkoopt vraag
ik er toch naar. Ik vind het dan ook
een goed idee van Proefkoneen om
een overzicht van alle diervriendelij
ke merken en produkten te maken."
GRATIS
WINKELGIDS
Steeds meer mensen vinden dat
dierproeven voor cosmetica uit den
boze zijn en vragen naar diervrien
delijke make-up. En gelukkig ko
men er steeds meer producenten
die diervriendelijke produkten
ontwikkelen en verkopen.
Proefkoneen heeft een overzichte
lijk gidsje laten maken waarin u nu
precies kunt vinden welke merken
en produkten diervriendelijk zijn
en waar ze in Nederland te koop
zijn. Bovendien bevat deze gids aan
trekkelijke kortingsbonnen.
Dit gidsje is gratis te bestellen met
de bon die op deze pagina aan
treft of bel nu 06.83.82
PRIJSVRAAG
Win nu een gratis schoonheidsbe
handeling of voor honderden gul
dens aan diervriendelijke cosme
tica I
Beantwoord de onderstaande vra
gen, maak de slagzin af en ding
mee naar deze prachtige prijzen en
cadeaus.
1. Onder welke naam voeren die
renbeschermers een campagne
voor diervriendelijke cosmetica?
2. Hoelang mag een fabrikant geen
dierproeven hebben gedaan om
zijn produkten diervriendelijk te
mogen noemen?
3. Welk beroep heeft Anja Winter
in de serie Medisch Centrum
West?
Ik wil weten welke merken diervriendelijke cosmetica verkrijgbaar zijn.
Stuur mij de gratis wmkelgid*.
Uitknippen
naam:en opsturen naar:
adres:
pcplaatst
Proefkoneen
Jan van Nassaustraat 19
2596 BL DEN HAAG
MAAK DE VOLGENDE SLAGZIN AF:
"Mijn make-up wordt niet op die
ren getest
Stuur de antwoorden en de slagzin
naar:
Proefkoneen
Jan van Nassaustraat 19
2596 BL DEN HAAG
Hoofdprijs: Een Beauty Verwendag
bij Millbeach Cosmetics in Vlijmen.
Een dag lang wordt u verwend met
een complete schoonheidsbehan
deling. Huid en haar worden uitge
breid verzorgd. Met een fraai kap
sel, een verwende huid en een
pakket diervriendelijke HAGINA
cosmetica ter waarde van 250,00
gaat u weer naar huis. Zelfs de koffie
met gebak en een lichte lunch zijn
inbegrepen!
Tweede prijs is een pakket dier
vriendelijke cosmetica verpakt in
een rieten koffertje ter waarde van
200,00
Derde prijs: Tientallen pakketten
bestaande uit verschillende soor
ten diervriendelijke cosmetica.