WSQÊSTt
Verdwenen
Soest
O
OP SOEST!
Verdwenen Soest hervonden
)rukke Koppeltjesmaandag bij 'Oud Soest'
maand
Even grappig
Even serieus
IWÖENSDAG 15 JANUARI 1992
SOESTER COURANT
PAGINA 13
Rondje Soest
Vim Schimmel laat vooroorlogse dorpspolitiek herleven
DE
JANUARI
Soest
Hui.se Tjemara
iE'IÊiSEilli!
SMËiifcotMkr
Museum Oud Soest
Sponsor
Ouderenbus
19190.
Koelewijn
Licht- en
Krachtinstallaties
Praten met B W'
in Soesterberg
Wim van Hoorn
Cola-kratten weg
ort het nieuwbouw-
npijTrebbe-Utrecht
lovenste woonlaag,
sentweedeverdie-
ale premie C-pent-
i de appartementen
ond met alle woon-
werkkamer.
iede verdieping zijn
ses op de bovenste
emeente Soest.
UTRECHT B.V.
tannemingsmaat-
A en 4 ruime pre-
trijgen een garage
leerwerksfeer kan
ining bedraagt ca.
ie-bepalingen van
ITRECHT B.V.
door Arie Wandelaar
I Het zal wel aan Arie liggen, maar hij
I vindt januari een sombere maand.
I Merkwaardig, want de eerste maand
I van het nieuwe jaar zou eigenlijk een
I belofte moeten inhouden.
|Nog steeds werden we op straat door
de aanwezigheid van restjes snippers,
I hulzen en lonten herinnerd aan de
I beste wensen die de welvaart kan
I brengen.
I Met z'n allen hebben we daar Oude-
I jaarsavond en de daaropvolgende da-
gen 40 miljoen voor uitgetrokken.
Kan ook ietsje meer zijn, want half ja-
I nuari wordt het buurtje waar Arie
I woont nog wel eens opgeschrikt door
I het geluid van een belegen rotje of een
I verdwaalde voetzoeker.
I Was januari vroeger in Arie's beleven
een maand waarin gedurende 31 da
gen letterlijk en figuurlijk nieuwe
veerkracht werd ingeschonken en ge
slikt, januari 1992 heeft, zoals Arie de
eerste helft heeft ervaren, iets aange-
brands.
Weliswaar worden de glazen deze
i maand nog steeds gevuld, kijken we
elkaar welmenend in de ogen en wis
selen we goede wensen uit, het aanste-
kelijke vuurwerk waarmee we 1992
inknalden ontbreekt.
Arie heeft de laatste weken in lange
rijen gestaan om allerlei mensen met
hun voortbestaan in 1992 te felicite
ren. Tradities die erbij horen. Als je
het niet doet, wek je argwaan. Afwe
zigheid zou op een minder goede wens
kunnen duiden.
Bij al die recepties waar op het nieuwe
jaar werd gedronken is het hem opge
vallen dat, op een enkele uitzondering
na, de officiële woordvoerders van
verenigingen en bedrijfsleven met een
eczeem dat pessimisme heet aan 1992
begonnen zijn en, bewust of onbewust,
pogingen in het werk stellen het aan
wezige gehoor daarmee te infecteren,
Sta Arie toe even tegengas te geven.
In het openbaar wauwelen over wel
licht moeilijke tijden die wij met z'n al
len tegemoet kunnen gaan slaat ner
gens op. De mensen met zo'n instelling
praten ieder jaar over hetzelfde, dus
nergens over. Geloven in, hopen op
een goed jaar of een goede organisatie,
ze krijgen het om een of andere manier
niet uit de mond, terwijl het voor ie
dereen de pijlers zijn om positief tegen
1992 aan te kijken.
Voordat u Arie struisvogelpolitiek
verwijt, hij geen oog voor realiteit
heeft omdat de koopkracht minder
wordt, AOW en VUT op de tocht ko
men te staan en we aan tal van andere
zaken niet kunne doen wat we zo graag
zouden willen, even de andere kant
van de medaille blootgelegd.
Er is, zo meent Arie, alle reden tot op
timisme. Hebben we in 1991 en de ja
ren daarvoor soms geen kans gezien
persoonlijke en zakelijke tegenvallers
het hoofd te bieden? Zijn we soms in
1992 niet van plan ons nek uit te ste
ken, desnoods voor positieve zaken
onze vingers te branden? In zaken,
verenigingen en organisaties met be
taald en onbetaald werk, als werkne
mers en vrijwilligers handen uitsteken
en er in 1992 tegenaan gaan.
Ieder voor zich, en vooral samen, kun
nen we er alles aan doen om de veel
gehoorde pessimistische toekomstver
wachtingen om te buigen in een realis
tisch optimisme.
Een afspraak moet daarvoor worden
gemaakt:
We laten ons niet kisten...
ARIE WANDELAAR
Koppeltjesmaandag - zo heet de eerste
maandag na Driekoningen - en voor
de Historische Vereniging en de stich
ting Oud Soest is dat sinds een aantal
jaren de aangewezen dag voor hun ge
zamenlijke nieuwjaarsbijeenkomst.
Ook nu weer gebeurde dat in de grote
zaal van "buurman" Arfishock, gezien
de grote belangstelling.
"Oud Soest" - om de beide clubs nu
meer even zo samen te vatten - be
schouwt de Koppeltjesmaandag-bij
eenkomsten inmiddels als een voortref
felijke traditie, die het waard is in stand
gehouden te worden. Veel oude Soes-
ters treffen elkaar onder het genot van
ouderwetse drankjes als boerenjongens
en boerenmeisjes, resp. rozijnen en
abrikozen op brandewijn. Voor de laat
ste versnapering zorgde, net als vorig
jaar, ook nu mevrouw Hilhorst-de
Jong, een van de weinigen die de kunst
nog verstaat om boerenmeisjes zelf te
maken.
Uiteraard werd er teruggeblikt op het
afgéiopen jaar. De beide voorzitters,
Piet van Doorn van de Historische Ver-
v eniging en Anton van den Dijssel van
het museum, namen de opening en de
sluiting van de avond voor hun reke
ning, waarbij uiteraard ook werd stilge
staan bij het wel en wee in 1991.
Hoofdschotel van de bijeenkomst was
opnieuw het optreden van Wim Schim
mel, die zich bij vorige gelegenheden al
eens had gepresenteerd als een beroem
de figuur uit de Soester historie, zoals
"Jacob van Gaesbeek" en "Wullem de
Wim Schimmel aan het woord tijdens
de Koppeltjesmaandag-bijeenkomst
van Oud Soest.
Foto: Goos van der Wilt.
daggelder". Ditmaal nam Schimmel
zijn gehoor mee in een uitvoerige, amu
sante en zeker interessante terugblik op
de Soester dorpspolitiek in de jaren
dertig, onder het motto "Een dorp in
beroering", waarmee hij duidelijk
maakte dat er op de keper beschouwd
nog niet zo vreselijk veel in Soest veran
derd is. Twee onderwerpen had hij
daarvoor gekozen: de gang van zaken
rondom het Soester Natuurbad en de
woelingen rondom het toenmalige uit
breidingsplan.
Ogenschijnlijk een modern pand, nau
welijks iets voor de rubriek 'Verdwenen
Soest', maar op de achterkant staat ge
schreven: "Slooppand, juli 1978". Niet
zo héél erg lang geleden, dus, maar ja,
als het toen een slooppand was, dan zal
het nu toch wel helemaal verdwenen
zijn.
Ons eigen geheugen schiet te kort - wie
helpt ons verder: waar heeft dit pand
gestaan, waarom is het gesloopt, en wie
heeft er gewoond?
Als steeds onze dank voor uw informa
tie, ófwel bij de redactie, ofwel bij Boris
Berkhout, tel. 16372.
Lezers die de ontbrekende infor
matie over de foto hebben, gezich
ten herkennen worden uitgeno
digd ons dat te laten weten, onder
het motto "Verdwenen Soest",
Soester Courant, Postbus 57,3760
AB Soest. Bij voorbaat dank voor
de medewerking!
Dat verhaal over Villa Tjemara, dat had
u nog te goed. De villa is niet verdwe
nen, schreven we al, maar gaat nu onder
een andere naam door het leven. Die
naam is sinds 1 januari ook al weer ach
terhaald, want Zonnegloren (ja, daar
staat het pand. Als u het terrein oprijdt.,
kijkt u er recht tegenaan) is nu "Me
disch Centrum Molendael Soest". Dat
u het niet meteen hebt herkend, zal wel
komen doordat er nogal wat bomen om
zijn gegroeid.
Wanneer de villa is gebouwd, hebben
we nog niet achterhaald, maar waar
schijnlijk is dat in de buurt van de eeuw
wisseling geweest. Wel weten we dat
burgemeester De Beaufort (de éérste)
er heeft gewoond, en die was van eind
1914 tot eind 1923 eerste burger van
Soest. We weten dit dank zij de heer
Littooij uit Bilthoven, die als oud-Soes-
ter nog steeds de Soester Courant leest.
De heer Littooij had contact met de
burgemeestersfamilie, doordat hij des
tijds samen met burgemeestersdochter
Berendina op de toenmalige Engen-
daalschool aan de Bosstraat zat, daar
waar nu de jeugdherberg is gevestigd.
Wie ons ook allerlei informatie ver
schafte, is mevrouw Warnies, bij velen
beter bekend als zuster Warnies, jaren
lang hoofd van de afdeling chirurgie.
De villa kreeg de naam Zonnegloren in
1927, toen het sanatorium werd opge
richt, en er kwamen zusters in te wonen
(het is nog altijd zusterhuis). Links van
de trap, aldus zuster Warnies, waar des
tijds mooie sparren stonden, was de ka
mer van de directrice, en rechts de con
versatiezaal, "de conv". Achter het
raampje boven in de gevel was de zol
der. Daar, in de "kippenhemel", sliepen
de nachtzusters.
In de jaren '50 was het zo dat zusters die
's avonds te laat thuis kwamen (de nor
male ingang was dan op slot) via de trap
en de voordeur naar binnen moesten.
Daar stond de directrice - toen zuster
Kley, je op te wachten en dan kreeg je
huisarrest, d.w.z. je mocht de volgende
avond niet uit.
"Wat dat betreft zijn de tijden wel ver
anderd", aldus zuster Warnies, "maar
ik heb daar jarenlang met plezier ge
werkt."
Natuurbad
Aan de hand van oude gemeenteraads-
notulen liet Schimmel de soms hoog
oplaaide discussies over de inrichting
van het natuurbad de revue passeren:
het gedoe over al dan niet openstelling
op zondag, de "zedelijke" aspecten van
het zonnenbaden en nog zo het een en
ander, en hij schetste daarmee een
boeiend beeld van de dorpspolitieke
verwikkelingen, waarin ook een du
bieuze rol werd gespeeld door het toen
malige plaatselijk weekblad De Soester
- niet te verwarren met de Soester Cou
rant.
"Onze vroede vaderen uit de jaren der
tig," aldus Schimmel, "waakten over de
zedelijkheid van de Soester bevolking.
Het is verheugend te constateren dat
diezelfde bezorgdheid nog aanwezig is.
Nee, niet meer een bad op een stille hei
de, maar midden in de gemeente met
een klein overzichtelijk buitenbad en
een ligweide. Weinig ruimte dus om te
rotzooien en voorts goed te controleren
vanuit het gemeentehuis."Het tweede
thema dat Schimmel aanroerde was het
uitbreidingsplan, waarover in Soest in
die periode heel wat te doen was. De
discussie voltrok zich o.a. rondom het
"geraamteplan", het historische equi
valent van de huidige structuurvisie.
Veelzeggend was de uitspraak van het
toenmalige r.-k. raadslid Hendrik van
Klooster, die meende dat Soest hiermee
wel voor 100 jaar vooruitkon. "Hij had
eens moeten weten," aldus Schimmel.
Er stonden ook destijds grote belangen
op het spel, financieel en politiek, en het
regende over en weer verdachtmakin
gen en aantijgingen in de Soester ge
meenteraad, omdat sommige raadsle
den wel erg nauwe banden onderhiel
den met de bouwwereld. Volop bonje
dus, die overigens wel weer wegebde
maar wel het beeld achterliet dat Soest
vooral groot kan zijn in kleine zaken.
Kritische parallellen
Schimmel scnroomde niet enige kriti
sche parallellen te trekken met de ac
tuele discussie in Soest over de struc
tuurvisie. "Toen maakte een commissie
een plan dat door een 'overtollige teke
naar met dom potlood, schaar en lijm
pot' moest worden uitgewerkt. Nu heb
ben we een groot en deskundig ambte
narenapparaat, maar wordt de opzet
uitbesteed. Het resultaat is een advies
voor een aantal mogelijkheden - je kunt
hier bouwen, je kunt daar bouwen
maar voor zo'n advies kunnen we wel
bij onze ambtenaren terecht. Je hoeft de
kaart van Soest maar op tafel te leggen
om de mogelijkheden te zien, dunkt mij
zo."
Schimmel had zo zijn twijfels over wat
er her en der met grote stelligheid wordt
beweerd over de "volheid" van Soest of
niet, het milieu-aspect en andere ele
menten. Hij liet tenslotte de oude Hen
drik van Klooster nog even uit zijn graf
opstaan, die om te beginnen erkende
dat hij zich destijds had vergist en als hij
alles had kunnen voorzien allerlei
'wildgroei" had voorkomen en voor
een mooi centrum had gezorgd. "Van
Klooster" deed in dat verband de ern
stige suggestie toch maar een weg-om-
de-noord aan te leggen ("U offert wel
een stukje natuur op, maar u krijgt er
een stukje levensgenot voor terug"),
hetgeen uiteraard tot het nodige protest
zou leiden van een denkbeeldig raads
lid met de naam "Groen".
Vermaningen uit het graf
"Van Klooster" vond daarin aanleiding
voor enkele vermaningen uit het graf,
om nog eens duidelijk te maken dat het
niet zijn bedoeling was geweest van
Soest een slaapdorp te maken: "Mis
schien mooi voor een historische ver
eniging of een museum over honderd
jaar, een bezienswaardigheid, leuk om
te zien maar niet om te wonen." Een
plaats waar de ontwikkeling stopt,
dood. Of met een citaat van zijn a.r. col
lega Endendijk: "Wanneer men geen
ruime opvatting heeft over de wegen en
de bouw, zal men Soest vermoorden."
Hij wekte de raad tenslotte op zich on
der het volk te begeven, maar zich te
hoeden voor actiegroepen. "Anders
loopt u het gevaar om, net als in mijn
tijd, de risée te worden in den lande. Ik
ga nu weer terug in mijn graf en zal van
daaruit uw werk met belangstelling blij
ven volgen."
Maandagmorgen, 30 december, zat ik
lekker onderuit op de bank. Kopje kof
fie, licht boterhammetje én de ochtend
krant. M'n relaxte houding verdween
meteen bij het lezen van de kop op pagi
na 17: "Peter Koelewijn sponsort Libo-
ton.
Wat was dat? Ik wist nergens van! De
dag daarvóór was ik jarig geweest en ik
had een paar pakkende pinten geno
men, maar ik was daarbij redelijk op de
been gebleven. Géén geheugen verlies oj
een 'black-out'. Ik las verder: "Zanger
Peter Koelewijn stapt met ingang van 1
januari de wielerwereld binnen. Samen
met zijn zakelijke compagnon Ludc
Voeten neemt hij veldrijder Roland Li-
boton onder zijn hoede. De vijfvoudige
wereldkampioen zal zondag in Asper
voor het eerst in het shirt rijden van
'Rocket Management'.
Het werd me al iets duidelijker. Com
pagnon Ludo zit in de wielrennerij. Hij
efficiency
Steenhoffstraat 13
3764 BH Soest
Telefoon 02155 - 1 01 15
VERHUUR VAN
Schrijfmachines
Rekenmachines
Telefoonbeantwoorders
Inbindapparatuur
Overheadprojectoren
Plastificeermachines
Installatiebedrijf
j. cornelisse bv.
Telefoon (02155) -1 30 14
Onder het motto 'Praten met Burge
meester en Wethouders' wordt op
woensdagavond 22 januari 1992 in het
Dorpshuis, Dorpsplein 17, een bijeen
komst gehouden, waar iedere inwoner
van Soesterberg van harte welkom is.
Het voltallige College van burgemees
ter en Wethouders plus de aanwezige
gemeentesecretaris zal van 20.00 uur
tot circa 22.00 uur aanwezig zijn om te
horen wat er aan vragen, opmerkingen,
wensen of kritiek richting het gemeen
tebestuur leeft onder de ingezetenen
"over de berg".
Het college wordt in het bijzonder na de
pauze bijgestaan door enkele ambtena
ren, met bijvoorbeeld kaartmateriaal
over actuele verkeerssituaties, speelter
reinen, en dergelijke.
Voor de pauze heeft de bijeenkomst het
karakter van een forum onder leiding
van de burgemeester. De collegeleden
zullen trachten de vragen zoveel moge
lijk rechtstreeks te beantwoorden.
Soms zal een definitief antwoord pas la
ter kunnen worden gegeven. Om die re
den wordt van dit gedeelte een verslag
gemaakt. Ieder die zijn naam op de pre
sentielijst zet, krijgt het verslag later
thuisgestuurd.
Na de pauze bestaat de gelegenheid om
op ongedwongen wijze persoonlijk met
de leden van het college te spreken.
Voor nieuwe inwoners van Soesterberg
is het een mogelijkheid om kennis te
maken met hun gemeentebestuur.
BOUWBEDRIJF SOEST
TEL. 02155-15073-FAX 17496
NIEUWBOUW
VERBOUW
RENOVATIE
ONDERHOUD
Onbekende daders hebben vorige week
nog heel wat moeite gedaan om een
achttal kratten, elk gevuld met tien lege
cola-flessen, weg te nemen bij een su
permarkt aan de Schrikslaan. De krat
ten stonden buiten aan de achterkant
van de zaak en de dieven konden daar
alleen bijkomen door een fors gat in de
ligusterheg te knippen. De waarde van
de buit was 128 gulden.
Een dame stapt in de
bus en gaat achteloos
op de hoed zitten van
een heer,die deze naast
zich had neergelegd.
Hij zegt:" pardon dame,
u zit op mijn hoed.
Zij: "o. moet u dan al
uitstappen?"
Wie bij ons komt
voor een bril of
contactlenzen zal
ervaren dat het met
vakmanschap en service
wel "goed zit." En al
hebt u bijzondere
wensen... het komt
allemaal "prettig
in de bus"...
is manager van de wielerploeg van Tu-
lip. Maanden geleden heb ik via deze
plek daar al eens overgeschreven, maar
zijn passie voor coureurs heb ik altijd
beschouwd als hobby. Een dure overi
gens, want het sponsoren van zo 'n ploeg
als Tulip is een miljoenenzaak. Nu is
ons Rocket Management een gezonde
zaak, maar ik heb nimmer de intentie
gehad ons hele hebben en houwen in
wielrenners te steken. Iets doen voor de
voetbalamateurs van SEC, a la, met een
paar honderd gulden is 't wel bekeken,
maar de familie Liboton ondersteunen
met een paar ton, da 's andere koek.
"Wat is dat?", vroeg mijn vrouw die be
zorgd over mijn schouder had meegele
zen. Want zij zag al een bordje 'Te koop
in de tuin staan. "Dat ga ik maar eens
aan m'n vriendje vragen", antwoordde
ik en trok mijn jas aan, want in Hilver
sum lag het antwoord.
Ludo zat achter z'n bureau. "What the
heil...begon ik, maar hij hief lachend
zijn hand op. "Jij bent van je stoel ge
rold", riep hij monter, "en dat kan ik me
wel voorstellen. Ik lees 't ook net. Die
journalist heeft de zaak lichtelijk over
dreven. Ja, wij sponsoren Liboton, ik
had je dat vandaag willen zeggen. "Ik
vertrouw hem, we werken al bijna der
tien jaar samen, maar ik ken ook zijn
liefde voorde wielrennerij. "Waarom en
wat kost 't ons?", bracht ik met een ang
stig stemmetje uit. "Een paar duizend
pietermannen", glimlachte de cycle-
strateeg, "en let maar op, we krijgen een
bom publiciteit mee. Want nog nooit
heeft de showbizz een wielrenner onder
steund. En hij legde uit dat hij aan de
ene kant Liboton uit de brand had wil
len helpen. De man kreeg zonder een ex
tra sponsor-naam blijkbaar geen start
vergunning én voor de investering zou
de naam van ons bedrijf redelijk in de
publiciteit komen.
"En aangezien jij mijn compagnon bent
en journalisten dat ook weten, vinden
die het leuker om jouw naam in vette let
ters te vermelden, Ludo Voeten zegt de
mensen niks, maar Peter Koelewijn....
Hij kreeg gelijk ook, want een uur later
belde AVRO's Sportpanorama op. Ze
wilden een 'item' wijden aan het feno
meen en onder andere op TV een inter
view met mij en met Roland Liboton.
"Maar ik weet niks van die gozer", zei ik
tegen Ludo. "De man is vijfendertig,
misschien maakt 'ie niks meer klaar.
Hij lachte fijntjes. "Jij bent eenenvijftig
en nog steeds één van de meest gevraag
de artiesten van onze tent. Jij beheerst
nog steeds de bühne als een jonge god.
Overigens, jij bent daarin niet de enige.
Rob de Nijs loopt ook al tegen de vijftig,
om over Bennie van Normaal, Lee To-
wers, WillTura, Ria Valk, MickJagger,
Chuck Berry, Fats Domino en Tina
Turner maar niet te spreken. Dus wat lui
je eigenlijk...
Hij had me plat. Natuurlijk had hij ge
lijk toen hij mij met een jonge god verge
leek. Nou ja, hij moest eens weten hoe
gesloopt ik af en toe van de bühne wan
kelde. En hoe gemakkelijk 't me afging,
vijfentwintig jaar geleden... Dus, een
jonge god, eerder een bezeten vogel, die
door zijn routine altijd wel overeind
blijft.
DeA VRO trok zelfs tien minuten zend
tijd uit. Als we dat bij de STER hadden
moeten kopen a f 20.000,- per halve
minuut, waren we meteen failliet ge
weest. Dus ons geld was er al dubbel en
dwars uit, zullen we maar zeggen. Ik
verdedigde 'onze' renner met verve,
hoewel ik de goede man nog nooit had
gezien. "En wat doe je nu als Liboton
steeds helemaal achterin eindigt?, vroeg
A VRO-presentator Arno Vermeulen
aan het eind van het interview. "Dum
pen jullie 'm dan weer?" Ik keek hem
meewarig aan, want hij hoefde niet te
weten dat hij me met die vraag overviel.
Zou onze crack kunnen falen? "Nee",
antwoorde ik ferm. "Wij houden bij ons
van planning. In dat geval maken we
een zanger van 'm. Dan start hij een car
rière in de showbusiness. "Arno blikte
ongelovig naar me, maar ik bleef hem
met die stalen blik aankijken, waarom
ik zo bekend ben.
In de eerste race van Roland Liboton te
Asper in het Rocket Management-shirt
eindigde de renner als dertiende. "Hart-
stikke goed", vond Ludo de dag daarna.
"Hij heeft lang niet gereden. Hij is top-
fit. We bouwen de zaak langzaam op.
Hij zal in de cycle-cross de wereld nog
eens versteld doen staan.Ik aarzelde
om zijn enthousiasme te delen, maar je
moet uiteindelijk gelóven in je eigen
produkt.
Daarin word ik gesterkt door 't verhaal
dat ik deze week hoorde. Zoals bekend
is er al jarenlang een dodelijke strijd
gaande tussen de giganten Pepsi Cola en
Coca-Cola. Pepsi scoort heel goed met
grote internationale artiesten op 't pro
motie-vlak. Een doorn in 't oog van de
concurrent. Coca-Cola wilde een we-
reldom vattende stunt. Daarvoor ging de
direktie naar de paus. "Uwe Heilig
heid", vroegen ze aan de man in 't Vati-
caan, "is 't niet mogelijk om in het gebed
wat extra's in te bouwen. Bijvoorbeeld:
Geef ons heden ons dagelijks brood én
een blikje Coca Cola Het maakt niet uit
wat het kost.De paus fronste de wenk
brauwen. "Volgende week houd ik rug
gespraak met God, "peinsde hij. "Ik zal
't voorleggen.Toen hij met de Heer alle
problemen had doorgenomen, roerde
hij het onderwerp aan. "Coca-Cola
heeft er alles voor over als wij in 't gebed
voortaan het volgende zouden toevoe
gen: "Geef ons heden ons dagelijks
brood én een blikje Coke. "Even bleef 't
stil. Toen klonk de stem: "Wat hebben
we eigenlijk toentertijd die bakker laten
betalen...
PETER KOELEWIJN
