Trema "87 vijf jaar:
een begrip in Soest
■nözhulp:
'ISPECIAL
mmers
De lessen toen ...Trema'87 nu!
U krijgt er geen spijt van!
in start
Het team 'van alle markten thuis'
De kinderopvang
Cursussen voor Nederlandse Soesters
Trema'87 prijst zich gelukkig
met inzet vrijwilligers
Cursussen voor buitenlandse Soesters
Extra activiteiten, buiten de lesuren om...
|(lj
PAGINA 24 WOENSDAG 22 JANUARI 1992
SOESTER COURANT
PAGINA 25
90
124
189
>81
104
70
197
KMAJ-..
'RAArT;;;
1)
De administratie
,j kil"//
In de jaren '70 kwamen relatief veel
buitenlandse werknemers naar Soest.
De noodzaak om Nederlands te leren
tjg uiteraard voor de hand, maar van
enige structuur was nog geen sprake.
Door enthousiaste vrijwilligers wer-
jen - veelal bij de mensen zelf thuis -
eerste beginselen van het Neder
lands aangeleerd.
Na verloop van tijd werd een bestuurs-
ijd van de VU ingeschakeld om - orga
nisatorisch - de zaak op poten te zetten,
twee docenten werden aangetrokken,
waarvan één de huidige adjunct-direc
teur Nelleke Streefkerk en er werd één
keer per week anderhalf uur les gege
ten aan een groep buitenlandse man
nen met sterk wisselende vooropleidin
gen. Ook werd er één keer per week
(naailes aan buitenlandse vrouwen gege
ven.
Materiaal en methoden waren er nage
noeg niet, maar met veel vindingrijk
heid toog men aan de slag. De proble
men - vooral op het organisatorische
vlak - namen echter steeds grotere vor
men aan en deze leidden tot de aanstel
ling van een speciale ambtenaar van de
afdeling Onderwijs.
Rond 1981 verscheen een circulaire
van het ministerie van Onderwijs en So
ciale Zaken, waarin bekend werd ge
maakt dat gemeenten geld kregen vooi
lessen aan Nederlanders en Neder-
lands-
taligen, die - door welke omstandigheid
aan ook - moeilijkheden ondervonden
vanwege het niet of nauwelijks kunnen
lezen en schrijven en voor lessen in Ne
derlands aan mensen uit de mediterra
ne landen.
Project
De gemeente Soest startte meteen het
Project Alfabetisering en Educatieve
Activiteiten. Er werden twee groepen
geformeerd:
De Lees- en Schrijfgroep voor de Ne
derlanders en de Nederlandstaligen,
met als stuwende kracht Marijke King-
ma. Zij wierf voor deze groep docenten
en benaderde mogelijke kandidaat
cursisten.
De lessen Nederlands voor andersta
ligen.
Coördinator voor beide groepen werd
de ambtenaar van bureau Onderwijs
Henny Visser-Dumoulin, de huidige
directeur van Trema'87. Maar liefst op
vijf locaties - verspreid over Soest - wer
den lessen gegeven: clubhuis "De
Vangrail", de Desmond Tutuschool,
het Internationaal Vrouwencentrum,
eerst aan de Parallelweg en later aan de
Smitsweg, het Artishockgebouw en de
MAVO Soest.
In 1986 verscheen de Rijksregeling Ba
siseducatie, die op 1 augustus 1987 ook
in Soest werd toegepast.
nteraadsleden valt
I geen aktie hebben
Volgend jaar be-
e voorbereidingen
:ingen van 1994 en
wij weer mee.
Eigen ruimte
Op 17 januari 1987 werd een eigen
ruimte aan de Klaarwaterweg op feeste
lijke wijze officieel in gebruik genomen.
Het gebouwtje kreeg de naam: Tre
ma'87. Over deze naam was duidelijk
nagedacht: trema als accentteken, de
puntjes op de i zetten en uiteindelijk de
afkorting van Taal - REkenen en
MAatschappijleer verbonden met het
jaartal van de oprichting.
Nu - bij het eerste lustrum - wordt aan
drieëndertig verschillende nationalitei
ten, waaronder uiteraard ook Neder
landers, in groepen op verschillende ni
veaus les gegeven in o.a. lezen en schrij
ven, Open Schoolse Activiteiten, com-
puterkunde, sollicitatietrainingen en
Nederlands als tweede taal.
Trema'87 aan de Klaarwaterweg is nu
veel te klein geworden. Voor de kinder
opvang moet worden uitgeweken naar
de naast het gebouwtje staande basis
school "De Schakel" en ook daar is een
extra leslokaal voor Trema'87 inge
richt. Ook op het gemeentehuis, in de
MAVO-Soest en in het Internationaal
Vrouwencentrum en zelfs in "Don Bos-
co" in Leusden worden lessen gegeven.
Reikhalzend wordt dan ook naar een
ruimere locatie, bijvoorbeeld in de
vorm van een vrijgekomen basisschool
in Soest, gekeken om alle activiteiten
toch weer onder één dak te krijgen. We
blijven optimistisch en gaan met volle
moed het tweede lustrum in.
Docente Thea van Wijk
instantie gemakke-
•ver hun financiële
lagen van 9.30 tot
ontakt gezocht wor-
sniorenvoorlichters,
le telefoonnummer
SWOS-secretariaat:
ter van dit secreta-
lelding door aan de
an het team senio-
die ervoor zorgt
ivoorlichter kon takt
- betrokken belang-
'rager.
en vanzelfsprekend
in de seniorenvoor
de uiterste discretie
In ons cursusboekje en op folders staat
altijd geschreven: "Bij Trema'87 is le
ren leuk en boeiend". Niet zomaar een
kreet, hoor ik van cursisten die nu bij
Trema'87 op les zitten en van oud-cur
sisten die ik bij het boodschappen
doen in Soest tegenkom. Men heeft
veel geleerd en het was nog leuk ook.
De eerste stap naar Trema'87 is voor de
meeste mensen lastig. Er is een beetje
durf voor nodig. U bent echt niet de eni-
Directeur Henny Visser (r.) en ad
junct-directeur Nelleke Streefkerk.
nisterie van Onderwijs, net zoals in het
jeugdonderwijs, de meeste kosten voor
zijn rekening neemt. De gemeente
Soest draagt geld bij, alsmede het Ar
beidsbureau in Amersfoort. U betaalt
alleen inschrijfgeld en boekengeld.
U wilt alleen naar de basiseducatie en
verder niet? Dan kan dat.
U wilt naar de basiseducatie om u
ge die zichzelf een duwtje moet geven, 'voor te bereiden op werk?Dat kan ook.
Basiseducatie is voor alle Soesters die in
hun jeugd geen diploma's hebben be
haald, om welke reden dan ook, of voor
Soesters met een verouderd diploma
van het LHNO, LTS of MULO.
Wat u bij Trema'87 kunt leren vindt u in
artikelen op deze pagina, geschreven
door de verschillende medewerkers van
Trema'87.
Bij Trema'87 wordt in 25 verschillende
lesgroepen gewerkt. Op de ochtend,
middag of avond. Eén keer per week,
twee keer per week of vier keer per
week.
U betaalt geen lesgeld, omdat het mi-
U wilt doorleren voor een diploma?
Na de basiseducatie kan dat. U kunt
naar het PBVE (Primaire Beroepsge
richte Volwasseneneducatie) of naar de
Dagschool voor Volwassenen om een
MAVO-Diploma te behalen.
Kom eens langs, of maak een afspraak.
Adres: Klaarwaterweg 5, 3762 XT
Soest, tel. 25771. Het kantoor is ge
opend: maandag-, dinsdag-, woens
dag- en donderdagmorgen van 10.00
uur tot 13.00 uur.
U krijgt er geen spijt van!
Henny Visser-Dumoulin,
directeur.
Trema'87 is een nog steeds groeiende
instelling met ongeveer 250 cursisten
die begeleid worden door een team
van dertien hardwerkende mensen:
één kleuterleidster voor de kinderop
vang en tien docenten.
Lachen, huilen, slapen. Bezigheden
die internationaal zijn en overal ter
wereld herkend worden. Ook bij Tre
ma'87. Niet alleen volwassenen leren
bij ons. Vier morgen per week hebben
we wel erg jonge "cursistjes". In de
kinderopvang verblijven op die mor
gen 10 a 12 kinderen, in de leeftijd van
ongeveer 3 maanden tot 4 jaar, van in
ternationale afkomst.
In het begin van het cursusjaar is er veel
verdriet. Voor de meeste kinderen is
onze opvang immers de eerste stap bui
ten het vertrouwde, eigen wereldje.
Mamma laatje opeens achter bij een juf
en allerlei andere kinderen, die je niet
Trema'87 heeft een ruim cursusaan
bod voor Nederlandse Soesters. Dit
aanbod bestaat uit lang- en kortlopen
de cursussen. Deze cursussen worden
één keer per week gegeven.
Langlopende cursussen
Er wordt op verschillende niveaus les
gegeven. Het eenvoudigste niveau is de
leer- en schrijfgroep: voor mensen die
(heel) veel moeite hebben met lezen en
schrijven.
Daarna hebben we de cursussen Alge
mene ontwikkeling en Open School I en
II. Deze cursussen bestaan uit de onder
delen: Nederlands, rekenen en sociale
vaardigheden. Sociale vaardigheden
kun je omschrijven als kennis van onze
maatschappij en ook de vaardigheden
om die kennis toe te passen.
Tijdens de lessen wordt regelmatig
rond een project gewerkt. Enkele we
ken (maanden) wordt één onderwerp
uitgediept en alle vakken worden daar
omheen gegroepeerd.
Enkele onderwerpen van het laatste
jaar: Europa'92, massacommunicatie
middelen (radio, krant, t.v.), wonen,
geld, etc. Soms worden daarbij gast
sprekers uitgenodigd of gaan we zelf op
pad.' Er werden excursies gemaakt naar
het Provinciehuis in Utrecht (in de Sta
tenzaal hebben we een vergadering van
de Provinciale Staten nagespeeld), de
bibliotheek, Kasteel Groeneveld, Slot
Zeist, het politiebureau, een raadsver
gadering, het Naardermeer. Ook wer
den tentoonstellingen bezocht.
Mensen die vroeger op school een hekel
hadden aan leren, hebben er nu plezier
in. De manier van lesgeven en leren is
volkomen anders dan u vroeger op
school gewend was. Ook leren de cur
sisten veel van elkaar.
ts.ennismaK.en met ae computer, een
van de kortlopende cursussen.
t de hieraan verbon-
isico's ging de Twee-
3ord met uitstel van
van de premieplicht
^92. In de tussenlig-
zou dan onderzoek
aar het gebruik van
loor gehandicapten,
iet kabinet besloten
nde herschikking en
het voorzieningen-
handicapten. In ver-
visering en de beno-
ig van de wet- en re
en de voorgenomen
eerder dan per 1 ja
den ingevoerd. Het
wetsvoorstel regelt
n 65 jaar en ouder
ten de verzekerings-
t vallen.
Kortlopende cursussen
Dit zijn cursussen die drie tot zes maan
den duren: sollicitatietraining, typecur
sus, kennismaken met de computer en
zojuist gestart De Aanloop. De Aan
loop moet een aanloop zijn voor de vol
wassenen Mavo, een beroepsopleiding
of werk. Naast de bekende vakken Ne
derlands en rekenen, wordt er aandacht
besteed aan studievaardigheden en
oriëntatie op opleidingen en de arbeids
markt. Er is nog plaats! (2x per week
les, kosten f 25,- inschrijfgeld, f 25,-
boekengeld).
De redenen waarom men een cursus bij
Trema'87 volgt lopen zeer uiteen:
men wil najaren thuis te zijn geweest,
straks weer gaan werken;
de kinderen beter kunnen helpen bij
het huiswerk;
als voorbereiding voor een cursus En
gels of Duits bij de VU;
als voorbereiding voor de volwasse
nen- Mavo/Havo of een beroepsoplei
ding;
men voelt een tekort aan algemene
ontwikkeling.
Terugkijkend op vijf jaar Trema'87
denk ik aan zeer enthousiaste en mij als
docente zeer inspirerende cursisten.
Misschien wat voor u? Probeer het
eens. Docente Nelfke Streefkerk
In samenwerking met de Openbare
Bibliotheek wordt de Boekenweek
voorbereid.
kent en bovendien niet verstaat. En
waar er één huilt volgen er vaak
meer! Al vrij snel treedt er echter een
soort herkenning en vertrouwen in en
wordt de sfeer ontspannen en gezellig.
Elkaar verstaan geeft inderdaad wel
wat problemen, maar lachen wordt al
tijd begrepen en boos kijken ook! Of je
dat nu doet in 't Turks, Filippijns, Ma
rokkaans, Pools, Amerikaans, Thais,
Eritrees, Somalisch of gewoon in 't Ne
derlands! Er wordt gezellig gespeeld,
gezongen en vaak gelachen en onder
tussen wordt er spelenderwijs ook nog
Nederlands geleerd. Misschien leren de
peuters wel sneller dan hun moeders die
op dezelfde tijd hun best doen om onze
taal onder de knie te krijgen of hun weg
gezakte kennis ophalen.
Het is erg leuk om te horen dat de peu
ters, na de eerste moeilijke aanloop,
vragen of mamma weer naar Trema'87
moet, want dan mogen zij ook weer
naar school. Maar als ze de eerste voor
zichtige stapjes gaan zetten in het echte
schoolleven dan is het fijn te weten dat
je, dank zij Trema'87, bij hebt kunnen
dragen aan de ontwikkeling van het
kind en aan de integratie van allerlei na
tionaliteiten. AI is het dan letterlijk op
"laag niveau". Alle kleine beetjes hel
pen!
Lien Strijbosch.
kleuterleidster.
Gisela van der Geest,
vrijwilliger kinderopvang.
De docenten van Trema'87: zittend
v.l.n.r. Joke Rip en Corrie Meijers;
staand: Carla Hottentot, Maria Sulenta
en Ineke Knollenburg.
•Marina Bruning
Uw belangstelling voor Trema'87 is ge
wekt?
Bij uw eerste bezoek aan Trema'87
vraag ik naar uw wensen en ik vertel
over de verschillende mogelijkheden.
Als u besluit een cursus te gaan volgen,
vul ik een inschrijfformulier in. Dat geef
ik aan één van de educatief werkers
(docenten). De educatief werker nodigt
u uit voor een gesprek. Samen met u
wordt dan bepaald in welke lesgroep u
het beste kunt beginnen.
Anderstalige cursisten die al wat Ne
derlands spreken, worden na het eerste
gesprek uitgebreid getoetst om het ni
veau te bepalen en te bekijken in welke
lesgroep ze het beste geplaatst kunnen
worden.
Marina Bruning-Herlé,
administratief medewerker.
Alle docenten hebben een onderwijs-
verleden. (Lesgeven op een basisschool
of bij het middelbaar onderwijs.) Velen
werkten ook al jaren bij het volwasse
nenonderwijs voordat Trema'87 in
1987 werd opgericht. Voor degenen
die niet zoveel ervaring hadden met dit
type onderwijs was er de urgentie-op
leiding: een speciale opleiding voor de
basiseducatie.
Door al deze kennis en ervaring heeft
Trema'87 een deskundig team dat van
alle markten thuis is en met veel inzet en
enthousiasme werkt.
Om de ontwikkelingen in de basisecu-
datie te kunnen blijven volgen en om de
deskundigheid bij het lesgeven te ver
hogen gaat het hele team regelmatig
naar een cursus. Zo heeft het bijvoor
beeld een weekend besteed aan een
cursus leerplannen-ontwikkeling en
een ander weekend aan sociale vaardig
heden.
In 1990 is het team, geheel op eigen
kosten, een week door een deel van
Turkije gereisd. Het voornaamste doel
hiervan was om beter de achtergrond
van de cursisten, die uit dat land afkom
stig zijn, te begrijpen.
U ziet het: Trema'87 is in beweging en
het team werkt keihard mee.
Docente Ineke Knollenburg
Het werk van Trema'87 wordt sinds
de oprichting ondersteund door loyale
vrijwilligers. Zij vervullen een belang
rijke rol in het gedifferentieerde on
derwijs op vele niveaus aan meer dan
dertig nationaliteiten. Trema'87 prijst
zich gelukkig met hun inzet. Hieron
der een gesprek met één van de vrij
willigers: mevrouw An de Gier.
- An, hoe ben jij ertoe gekomen bij Tre
ma '87 te gaan werken
Dat is een lang verhaal. Twaalf jaar ge
leden heb ik gereageerd op een oproep
in de krant van de Organisatie van Bui
tenlandse werknemers. Ze zochten
mensen om buitenlandse vrouwen een
beetje wegwijs te maken in onze samen
leving en ze wat Nederlands te leren. In
die tijd bestond Trema'87 nog niet.
De vrijwilligers bezochten de mensen
thuis, de lessen waren individueel en we
werden niet professioneel begeleid. Ie
der deed het op zijn eigen wijze en
maakte veelal zelf z'n lesmateriaal. On
danks het enthousiasme en de inzet van
de vrijwilligers, bleek dit niet erg effec
tief. Later hebben we in het Centrum
Vrouwen voor Vróuwen (nu: het Inter
nationaal Vrouwjencentrum) gepro
beerd de krachten te bundelen en
groepslessen op te'zetten. Ook deze in
spanningen leidden niet tot de gewenste
resultaten. Inmiddels was Trema opge
richt.
Het merendeel van de vrouwen, die in
ons centrum kwaipen, durfde de stap
naar Trema'87 echter niet aan. Wij heb
ben toen als organisatie contact met
Trema'87 opgenomen en gevraagd of
ze in het Centrum een laagdrempelige
cursus wilden starren.
Trema'87 leverde (oen een docent en ik
bleef als vrijwilliger de groep begelei
den. Deze 'drempelcursus' was een
groot succes. De meeste deelnemers
gingen in het nieuwe cursusjaar naar
Trema'87 en ik ging ook mee.
- Wat boeit jou zo dat je naast je andere
drukke werkzaamheden als vrijwilliger
in de Vrouwenorganisatie, ook Tre
ma '87 trouw bent gebleven?
Daar heb ik zelf ook over nagedacht. Ik
denk dat het dieper gaat dan de leuke
groepssfeer en de prettige samenwer
king. In veel vormen van hulpverlening
is het zo dat de resultaten niet, of pas op
veel langere termijn, zichtbaar worden.
Sinds ik met een professionele kracht
werk, zie ik zoveel resultaat. Dat geeft
voldoening.
Ook bij de cursisten denk ik, want in te
genstelling tot vroeger is de opkomst
heel erg goed. Er wordt praktisch niet
verzuimd. De lessen zijn ook erg leuk
moet ik zeggen. Er worden vele werk
vormen toegepast, waaronder ook spel
en samenwerkingsvormen. Dit maakt
de groepen hecht.
Daarbij is een belangrijk punt voor mij
en ik denk voor de meeste vrijwilligers,
datje een afgebakend werkterrein hebt.
Je weet precies wat er van je verwacht
wordt en wat je van de cursisten kunt
verwachten. Dat ervaar ik als heel be
vredigend.
- Aan welke eisen moeten vrijwilligers
bij Trema'87 voldoen? Moet je in ver
band met de vele nationaliteiten bij
voorbeeld je talen goed spreken?
Nee, dat hoeft niet. De moderne me
thoden zijn direct. Er komt geen woord
in een andere taal aan te pas. De enige
eis die gesteld wordt is datje het Neder
lands in voldoende mate beheerst. Na
tuurlijk is het wel zo dat je open moet
staan voor andere culturen en over de
sociale vaardigheden moet beschikken
om met mensen uit andere culturen om
te gaan. Verder vind ik dat je geduld
moet hebben.
- Nu had jij in de vrouwenorganisatie
natuurlijk al heel wat ervaring opge
daan. Als je niet over die ervaring be
schikt, is het dan niet erg moeilijk?
Ja, dat voordeel had ik inderdaad. Bo
vendien had ik vanuit die organisatie
ook verschillende cursussen gevolgd,
o.a. over de Islam. Nu is het wel zo dat
Trema'87 vrijwilligers die daar belang
stelling voor hebben ook in de gelegen
heid stelt om cursussen te volgen. Zo
wel op cultureel als op didactisch ge
bied. Maar 't blijkt dat je in de praktijk
ook heel veel kunt leren. Het volgen
van een cursus is beslist geen must.
- An, hartelijk bedankt voor dit gesprek
en veel succes in je verdere werk.
Docente Mijntje v.d. Velde
De vrijwilligers van Trema'87.
- Uit hoeveel landen zijn de cursisten af
komstig?
Uit drieëndertig landen.
- Kan iedereen die Nederlands wil leren
bij Trema'87 terecht?
Het onderwijs is bedoeld voor die men
sen die in hun vaderland alleen lagere
school of de lagere school en enige jaren
voortgezet onderwijs hebben gevolgd.
Het is namelijk basiseducatie.
- Spreken de docenten drieëndertig ta
len?
Nee, helaas niet.
Hoe leren de cursisten dan Nederlands?
- Net als kinderen: ze kijken en luisteren
eerst een tijdje naar woorden, zinnen,
kijken naar plaatjes, etc. Dan laten ze
door gebaren, bewegingen (en door
schriftelijke oefeningen te doen) mer
ken dat ze de stof begrijpen. Dit is de zo
genaamde stille periode.
- Krijgen alle cursisten op dezelfde ma
nier les?
Nee, gevorderde cursisten spreken al
Nederlands. De nadruk ligt bij hen op
uitbreiding van de woordenschat, ver
betering van de zinsbouw, de uitspraak
en de grammatica.
- Hoe vaak heeft men les?
Twee keer in de week 2,/4 uur of vier
keer in de week 31/4 uur.
- Leert iedereen even snel?
Nee, natuurlijk niet. Het maakt bijvoor
beeld uit of je twee of vier keer in de
week les hebt, veel tijd hebt om huis
werk te maken en wat voor schooloplei
ding je al gehad hebt
- Worden er ook andere dingen gedaan
la, we gaan ook naar 'buiten': de straat
op, een winkel in, naar de bibliotheek,
naar het banencentrum, we vieren het
typisch Nederlandse Sinterklaasfeest,
we praten over andere feestdagen, over
verkiezingen, enz.
- Wat doen de cursisten als ze bij Tre
ma'87 klaar zijn?
Een aantal van hen leert verder, bij
voorbeeld op het CBB (Centrum voor
Beroepsoriëntatie en Beroepsoefe
ning) in Amersfoort en leert daarnaast
Nederlands een gericht beroep. Een an
der deel zoekt een baan. De avondcur
sisten volgen de cursus bij Trema'87
naast hun werk. Door de cursus krijgen
ze binnen het bedrijf waar ze werken
meer mogelijkheden.
Docente Joke Rip
Eén keer per jaar stoppen op een za
terdagmorgen een paar autobussen bij
Trema'87 aan de Klaarwaterweg. De
Nederlandse en buitenlandse cursis
ten, de vrijwilligers en de docenten
maken dan een educatief uitstapje.
Een uitstapje niet alleen voor de gezel
ligheid, maar juist bedoeld om Neder
land en zijn cultuur beter te leren ken
nen.
In de lessen voorafgaand aan deze dag
wordt door de docenten uitgebreid aan
dacht besteed aan de geschiedenis en de
betekenis van de bezienswaardigheden,
zodat goed voorbereid aan de excursies
kan worden begonnen.
In de afgelopen vijfjaar zijn er excursies
gemaakt naar Amsterdam, met o.a. een
bezoek van het Tropenmuseum, Den
Haag, waar het Binnenhof en het Vre
despaleis bezocht werden, Rotterdam,
waar de havens in het middelpunt ston
den, en Gouda en Delft, waar iedereen
vol bewondering keek hoe het beroem
de Delftsblauw aardewerk werd ge
maakt.
Dit jaar staat het Openluchtmuseum in
Arnhem op het programma. Tijdens de
lessen worden ook regelmatig excursies
gehouden, die in verband staan met de
lesstof.
Feestelijke slotavond
Een andere gezamenlijke activiteit van
Trema'87 is de feestelijke avond aan
het eind van het cursusjaar. Het hoogte
punt van die avond is het uitreiken van
de certificaten aan de trotse cursisten
door Trema-directeur Henny Visser-
Dumoulin.
Alle lesgroepen leveren een bijdrage
aan deze avond. Zij doen dit in de vorm
van een lied, dans, verhaal, gedicht of
door het verzorgen van de hapjes en
drankjes.
Docente Maria Sulenta
