M
40-50-60%
KORTING
>r
Verdwenen
Soest
DOlNKBt
iSTANTEN
s andere
5 slaap-
wefê
eulMê3
wen!
nieuws
Verdwenen Soest hervonden
inmitmn'
\ortyyoor
letMZé'F
i OP SOEST t
iNSEN ZOALS WIJ!"
475,-
3.495,-
Rondje Soest
)E
^OETE
AAL
Nieuwe activiteiten
van de WY-Soest
Museum Oud Soest
Dakwerken
Derde-Wereldgroep
in vitrine raadhuis
Lezers die de ontbrekende infor-
mheid, de echtscheiding, alcohol en werk.
je ook
A/OENSDAG 5 FEBRUARI 1992
SOESTER COURANT
Reageer: (030) 33.15^1
Vrijzinnig Proieslants Centrum An,
woordnnumer 9089, 3500ZAUaqJ'J
ïuislozen!
kan veel ellende voorkomen
len dubbelbed, wit. met
luifbaar onderbed, incl. 2 spiraal-
ns.8o x 190 3gg
ikant Thomas', wit met
telkleuren, excl. hemeltje
Slaapkamer
Soest', in de kleur
Diamant, voorzien
van ombouw met
o.a. kasten, spiegel
en verlichting,
compleet
door Arie Wandelaar
Zoals het er nu naar uitziet kunnen de
[dames en heren die ons in de Soester
Gemeenteraad vertegenwoordigen een
jbrief van mevrouw Wil van Dorres-
lleyn tegemoet zien.
Tat zit zo.
Vil van Dorresteyn (52) heeft het aan
stok met de burgemeester en wet
houders en ambtelijke adviseurs die
dit college souffleren. Op zichzelf na
tuurlijk niets bijzonders, ware het niet
het hier een kwestie betreft die
[{duidelijk maakt waar een bestuurlijk
■groot dorp, als het om de toepassing
'van de spelregels gaat, zich de afme
ting van Madurodam aanmeet.
■Tot 1973 woonde Wil in een boeren-
Ihuisje aan de Smitsweg, ook wel be-
jkend als 'de zoete inval'. Een bijnaam
Idie het dankte aan het feit dat de be-
Iwoonster tussen lente en najaar vele
I jaren aan jeugdige en volwassen pas-
I! santen koffie, ijs en ander lekkers te
lgen betaling verschafte. Het nuttige en
Jhet aangename gingen in deze tak van
1'de horeca' hand in hand. De kleine
I bijverdienste kwam in een ver van be-
Fneden modaal huishouding goed van
I pas, de vrouwelijke ondernemer, niet
I direct het type dat voor het geluk ge
boren is, had er dikke pret in op deze
I wijze tussen de mensen te komen.
In 1973 moest Wil van Dorresteyn
verkassen. Haar boerenhuisje was een
sta-in-de-weg voor een nieuw te bou
wen gymnastieklokaal. Vandaar.
I Een woonhuis aan de Nieuweweg 105
werd de nieuwe locatie. Een verhui
zing, die haar na verloop van tijd deed
besluiten de nieuwe vestiging van 'de
zoete inval' te sluiten. Een wegomleg-
ging hield de omzet tegen, tot twee
keer toe werd de met fris gevulde diep
vriezer opengebroken en leeggesto-
I len.
Door veranderde omstandigheden,
recht tegenover de Nieuweweg 105 is
I een speelveld aangelegd en bevindt
zich een skateboardbaan, mag wat Wil
van Dorresteyn betreft de ijspret weer
beginnen. Ook en vooral een kwestie
van noodzaak om, zonder een beroep
te doen op de sociale bijstand, brood
op de plank te krijgen en te houden.
Ze ziet de belangstelling voor het re
creatieparkje groter worden en ook
het aantal wandelaars dat er een om
metje maakt is haar niet ontgaan. De
negotie dus weer opgepakt, de ijsvlag
wappert weer als teken dat ijs en Wil
van Dorresteyn opnieuw onlosmake
lijk met elkaar verbonden zijn.
Voorlopig zal de diepvriezer waaruit
de handel moet komen echter met
plannen gevuld zijn. Klein Duimpje
wordt door de gemeente als midden
stander beschouwd en aangezien het
pand Nieuweweg 105 geen winkelbe
stemming kent, overlast en vervuiling
worden gevreesd, dreigt de ijsvlag
halfstok te worden gehesen.
Wil van Dorresteyn gaat als alleen
staande door het leven. Ze voorziet als
interieurverzorgster in haar levenson
derhoud en is aangewezen op de in
komsten van een 91-jarige, bedlegeri
ge kostganger. Ze zou het zo graag wat
kalmer aan willen doen. Minder uren
buiten de deur maken, meer aandacht
schenken aan de commensaal, die
ruim een kwart eeuw voor inkomsten
en aanspraak zorgt. Maar ja, hoe krijgt
ze de bestuursleden van dit dorp door
de bocht heen? Volgens Arie staat ze
niet met lege handen. In het verleden
is er nooit een burgemeester of wet
houder geweest die het belang van
Soest geschaad zag door de handel van
Klein Duimpje. Andere bestuurders,
andere normen. In 1992 liggen over
last en vervuiling op de loer in de om
geving van de Nieuweweg 105, en
daar zijn wij met z'n allen terecht aller
gisch voor.
Blijft natuurlijk wel het gegeven be
staan dat overlast en vervuiling vol
strekt onbewezen zaken zijn die
slechts als denkbeeldig worden opge
voerd. Wil van Dorresteyn is aller
minst iemand die zielig wil overko
men, eerder het type vrouw dat zich de
kaas niet van het brood laat eten, in dit
geval het ijs niet uit de mond laat val
len. Aantoonbaar is dat er in het verle
den zowel aan de Smitsweg als aan de
Nieuweweg nimmer sprake is geweest
voor hetgeen men in de toekomst
vreest: overlast en vervuiling. Het zou
figuurlijk gesproken 'een zoete inval'
zijn als degenen die over de toekomst
van de letterlijke 'zoete inval' te be
slissen hebben de bewoonster van de
Nieuweweg 105 het voordeel van de
twijfel aanbieden en daarover binden
de afspraken maken.
ARIE WANDELAAR
Steenhoffstraat 9A, tel. 12075
Vanaf vandaag kan men bij de Soester
VW een vakantie in eigen land boe
ken, bijvoorbeeld:
- wandel- en fietsvakanties, van hotel
naar hotel, in iedere provincie;
- kano- en fietsvakanties;
- culinaire vakanties;
- auto-vakanties;
- Twentse sagen-arrangement.
Ook nieuw zijn: bemiddeling bij bunga
low-verhuur, Gran Dorado, Center-
parcs en Roompot-recreatie.
Inlichtingen en gidsen: VW-Soest,
Steenhoffstraat 9A, tel. 12075, maan
dag t/m vrijdag 9.30-16.30 uur.
Geen enkele foto in de rubriek 'Verdwenen Soest' heeft zóveel reacties
opgeroepen als de villa die gesloopt moest worden (15 januari). Een do
zijn brieven en zeker tweemaal zoveel telefoontjes, en helemaal niet al
leen uit Soest: u moest eens weten hoeveel oud-Soesters er over het hele
land verspreid zitten, die nog steeds de Soester Courant lezen! Heel veel
reacties, en dus ook veel informatie - maar dat leverde gelijk ook weer
een probleem op, want niet alle informatie was gelijkluidend.
We hebben heel veel energie moeten
steken in het nagaan van alles wat we te
horen kregen, wat helaas wel veel tijd
kostte (daarom duurde het ook bijna
een maand voor u iets te lezen krijgt),
maar niet altijd leidde tot een helder
beeld. We geven u het verhaal dus naar
ons beste weten en met veel dank aan
alle informanten, en hopen niet te ver
van de waarheid te zitten.
Het verhaal begint omstreeks 1922,
toen een Hagenaar, rijk geworden in de
tabak op Sumatra, voormalig Neder-
lands-Oost-Indië, van de Soester ma
kelaar Out twee hectare bosgrond
kocht. Die grond had Out een jaar eer
der gekocht van Aleida Kok, land
bouwster, weduwe van Pieter Hartman.
Op dat stuk stond ook nog een woning -
de foto daarvan drukken we hierbij af -
maar vermoedelijk heeft de bewoner
daarvan snel het veld moeten ruimen
toen de grond een nieuwe bestemming
Als burgemeesterswoning hadAnna-
Marie een prachtig verzorgde tuin, al
was het grootste deel van het terrein nog
bos.
kreeg. Zo ging dat wel vaker in die tijd.
De nieuwe eigenaar, Theodoor Hen
drik MacGillavry, nam een Haagse ar
chitect in de arm, die een naar Neder
landse begrippen zeer ruime villa moest
ontwerpen. Verschillende lezers heb
ben ons gewezen op de gelijkenis met
de villa die (nog altijd) langs de grote
weg in Huis ter Heide staat, en die iri
1969 op een Nederlandse postzegel
heeft gestaan. Maar die werd (in 1915)
ontworpen door R. van 't Hoft, een an
dere architect dus, zij het wel uit dezelf
de school.
MacGillavry moet in 1923 naar Soest
zijn gekomen en met zijn vrouw A. de
Winter de villa hebben betrokken. De
villa stond er als een symbool van mo-
De woning die omstreeks 1920 op het
terrein langs de Soesterbergsestraat
heeft gestaan - weet iemand nog wie er
huisde?
derne welvaart, en om toch nog wat om
handen te hebben deed MacGillavry
ook nog wat in automobielen: hij im
porteerde uit Engeland buschassis van
het merk Guy en had daartoe op de
hoek Birkstraat-Van Lenneplaan een
garage waar verschillende modellen te
zien waren.
Helaas echter loopt het verhaal Mac
Gillavry niet goed af, want al gauw na
de crisis van 1928/29 verloor hij het
grootste gedeelte van zijn vermogen.
Hij verkocht het huis aan een welgestel
de dame, mevrouw Anna-Maria H.
Lommen (die in Utrecht een hoeden
zaak had gehad), en betrok met zijn
vrouw een wat bescheidener villa aan
de Bartilottilaan. Het verhaal gaat dat
hij uiteindelijk al zijn geld kwijtraakte.
Hij overleed in 1949 en zijn weduwe
leefde nog tot 1973 in een garage aan de
Bartolottilaan. Nazaten had het echt
paar niet.
Mevrouw Lommen, die waarschijnlijk
haar voornaam aan de villa gaf, heeft er
negen jaar gewoond en verkocht toen
het buiten aan mr. W. A.J. Visser, die in
1937 burgemeester van Soest was ge
worden en die het geheel kort daarna
overdeed aan zijn vrouw.
Villa Anna-Marie was nu dus de burge
meesterswoning van Soest en zou dat
blijven, ook toen Visser in 1939 werd
opgevolgd door mr. A.L. des Tombe.
Des Tombe was in die tijd nog niet ge
trouwd en bewoonde de villa met zijn
moeder, broer en zuster, plus twee
dienstbodes. De tuinman, Henk van
Oest, woonde in een dienstwoning op
het terrein. Hij zorgde voor het om
vangrijke buitengebeuren en reed de
auto van de burgemeester.
De oorlogsperiode liet ook Anna-Ma
rie niet onberoerd. Des Tombe werd
door de Duitsers uit zijn functie onthe
ven en moest ondèrduiken. Het pand
werd door de Luftwaffe gevorderd en
pas in 1945 keerde het burgemeesters
gezin terug op honk. Overigens niet
voor lang, want al in de zomer van 1946
werd Des Tombe benoemd tot burge
meester van Apeldoorn. Zijn opvolger,
mr. S.P. baron Bentinck, vond de villa
te groot en vestigde zich vlak er achter
in de Vosseveldlaan. Einde van de bur
gemeesterswoning-periode van Anna-
Marie.
De villa, die in de oorlog ernstig geleden
had, bleek daarna niet zo makkelijk
meer te bewonen, al zag het er van de
straatkant allemaal nog erg impone
rend uit. In 1949 deed jonkvrouwe Vis
ser-de Geer het buiten over aan me
vrouw Priem-Wassink uit Soest, maar
via verschillende opvolgende eigenaren
kwam het in 1952 tot een veiling, waar
bij mevrouw W.H.W. Henning-Haan
de nieuwe eigenaar werd.
Ook haar zou Anna-Marie geen geluk
brengen: ze overleed binnen enkele ja
ren, wat er mede toe leidde dat haar fo
tograaf-echtgenoot het leven niet meer
verkoos. Zodat Anna-Marie al in 1954
In de jaren vijftig was het terrein van
Anna-Marie een lust voor de Soesters
om te zien - afgezien van de periode
waarin het pand en tuin slecht werden
verzorgd.
Steenhoffstraat 13
uffinpnni 3734 BH Soest
v Telefoon 02155 - 1 01 15
COPIESERVICE
Vergroten
Verkleinen
Inbinden
Plastificeren
De opschriften op de huizen luiden:
"Tabak u. Cigarren", "Café Condito-
rei", en "Gasthof zu den drei Hufei-
sen", met helemaal links zoiets als
"Fahrrader" - dat kan toch geen ver
dwenen Soest zijn? Maar tussen al die
vrouwen zijn er ook met kapjes die toch
wel heel bekend voorkomen...
De foto komt van één van onze lezers en
de overlevering wil dat het Soester
vrouwen zijn, bezig met een processie in
het Duitse Kevelaer. Een processie, dat
zou wel eens kunnen kloppen, er loopt
een priester bij en de mensen langs de
kant accentueren het belang van de ge
beurtenis.
Maar is er onder onze lezers nog ie
mand die iets kan vertellen over deze
gebeurtenis, die kan bevestigen dat het
om een processie in Kevelaer gaat (of
misschien wel juist ontkennen!) Wan
neer was het en staan er op de foto nog
matie over de toto hebben, gezich
ten herkennen worden uitgeno
digd ons dat te laten weten, onder
het motto "Verdwenen Soest",
Soester Courant, Postbus 57,3760
AB Soest. Bij voorbaat dank voor
de medewerking!
mensen waarvan iemand de namen
kent? Kortom: elke informatie is wel
kom - bij voorbaat onze dank!
installatiebedrijf
j. cornelisse bv.
PAGINA 15
Telefoon (02155)-1 3014
Als je een bril niet ziet zit
ten. maar het eigenlijk niet
meer af kan met het blote oog,
zijn er tegenwoordig de mooi
ste alternatieven.
Wat dacht je van lenzen.
Een gediplomeerd contactlens
specialist als Donker heeft
daarvoor de modernste appara
tuur in huis. Bij een proefpas-
sing kan hij je precies vertellen
wat voor jou de mogelijkheden
zijn. Het kunnen zuurstofdoor-
latende lenzen worden, zachte
lenzen of zelfs gekleurde len
zen voor een andere kleur
ogen. Kies je voor zachte len
zen, dan kun je profiteren van
het 'Zachte Lenzen Plan'. Voor
een vast bedrag kun je dan elk
half jaar rekenen op een paar
'verse' lenzen.
Maar waar j.e ook voor
kiest, lenzen zorgen zonder dat
je 't merkt voor een scherpere
blik. Dus als je je bril voor
gezien houdt, kom dan eens
kijken bij Donker.
BIJ DONKER IS VEEL TE ZIEN
brillen - contactlenzen
Winkelcentrum de Smitshof, Smitsweg 30,3765 CT Soest, Bel: 02155 - 18626
Sinds kort is een vitrine in de hal van het
gemeentehuis gewijd aan de activiteiten
van de Derde-Wereldgroep Soest. De
vitrine bevindt zich links van de hoofd
ingang aan de wand voor de afdeling
Huisvesting.
Informatie en foto's worden getoond
over het lopende projekt "Comunidade
Educacional de Trabelho" in Lins (Bra
zilië), dat wordt geleid door de Neder
landse Els Koop met medewerking van
22 beroepskrachten en 70 vrijwilligers.
De geboden steun bestaat uit het geven
van onderwijs, vakopleiding, genees
kundige verzorging, voedsel en kleding
en les in praktische vaardigheden. De
kinderen wonen bij hun ouders. Zij
gaan halve dagen naar school. De rest
van de dag wordt besteed aan werken
op of in het land, de boerderij, viskwe-
kerij, weverij, enz. Op dit moment zijn
er 250 kinderen in opleiding met een
wachtlijst van ruim 400. Er wordt naar
gestreefd het projekt geheel zelfverzor-
gend te maken. De Derde-Wereld
groep Soest wil ook voor 1992 de kos
ten van het onderwijs voor haar reke
ning nemen (streefbedrag minimaal
f 13.000).
Voor meer informatie kan men bellen
tel. 14622 of 13452; voor Soesterberg
tel. 03463-51940. Aan de balie van het
gemeentehuis is ook de (gele) algemene
informatiefolder over de Derde We-
reldgroep Soest verkrijgbaar. De vitrine
bevat tevens een kleine selectie uit arti
kelen van de Wereldwinkel Soest, ge
vestigd aan de Steenhoffstraat 9a.
De service-flat 'De Soester Duinen
werd om de plek gebouwd waar tevoren
de villa had gestaan.
Ondanks grote inzet redden de Hobo's
het niet en voor de laatste keer wordt er
een bestemming gezocht voor Soester
bergsestraat 111. Het goed komt in
handen van een bouw- en exploitatie
maatschappij en dan komt het moment
waarop besloten wordt dat de villa niet
meer past in deze tijd. Na nogal wat
heen-en-weer gepraat valt het besluit:
er komt op het prachtige terrein - dat al
die tijd zijn volle omvang heeft gehou
den, behalve een kleine strook langs de
weg die tot fietspad werd - een service
flat met 39 wooneenheden. In welk sta
dium van de bouw de villa zal worden
afgebroken, is nog onzeker.
weer een nieuwe eigenaar kreeg, de
niet-Soester Van de Wal.
Een deel van de jaren vijftig werd de vil
la bewoond door de familie Van den
Brink, bekend doordat ze in Alphen
aan de Rijn het vogelpark Avifauna tot
stand hadden gebracht. Het terrein aan
de Soesterbergsestraat moet onder hun
beheer heel aantrekkelijk zijn geweest,
met prachtige struiken, vogels, beelden
en gebeeldhouwde banken, maar een
echt gelukkige periode is het voor de fa
milie niet geweest, onder meer niet
doordat vader Van den Brink kwam te
overlijden.
Opnieuw begon er voor Anna-Marie
een slechte periode. Het pand stond
lang leeg, drie onduidelijke branden
richtten grote schade aan - het monu
mentale trappenhuis sneuvelde, even
als de schitterende lambrizering - en pas
in het begin van de jaren zestig kwam er
weer zicht op betere tijden.
In 1960 wordt het hele pand opge
knapt, de tuin krijgt een grote beurt en
de volgende fase in het leven van de vil
la kan beginnen: Anna-Marie wordt
vakantie- en conferentie-oord en gaat
De Wiekelaar heten. Het grote huis
wordt opnieuw ingedeeld en inclusief
de bijgebouwen kunnen er wel twaalf
gezinnen verblijven, onder leiding van
het echtpaar Hobo, dat op de Veluwe
zijn sporen had verdiend in het vakan
tiewezen.
getekend heeft voor de flat. Het gezin
Van Ommen - hij kwam als architect bij
Van Wijk - mocht er wonen totdat Soest
een woning beschikbaar stelde. Dat zou
bijna drie jaar duren.
Mevrouw van Ommen is een van de
weinigen die een werkelijk gelukkige
periode in Anna-Marie (de oude naam
is weer in gebruik genomen) heeft ge
had, ondanks het feit dat 'het geheel
ontzettend in verval was'. "Van al de
glorie was niets meer over, alleen de
parketvloer. De centrale verwarming
deed het niet meer en de keuken was zo
Nog eenmaal leek de villa op te
bloeien, in de jaren zestig. Nog stonden
er de prachtige bronzen lantaarnsde
marmeren banken - waar zouden die nu
zijn?
jonge vrouw wonen. Ook zij hebben er
positieve herinneringen aan - hun eer
ste kind werd er geboren - waarschijn
lijk ook het enige kind dat binnen de vil
la het leven zag. Norbert Schalkx is van
6 juni, en 17 november moeten ook de
ze laatste bewoners de villa verlaten. En
daarmee valt dan het doek voor een ge-
De flat zal in feite óm de villa worden
gebouwd, en er is nog even sprake van
dat de villa als werkpand zal blijven
staan tot de flat is voltooid. Zo is het niet
gegaan - al in een eerder stadium zal het
bijna een halve eeuw oude gebouw te
gen de vlakte worden gehaald en de
machtige kelder (onder het hele pand)
worden opgevuld.
Maar vóór het zover is zullen er, na el
kaar, nog twee gezinnen in Anna-Marie
verblijven. Gezinnen van employés van
het architectenbureau Van Wijk, dat
groot dat we die niet gebruikt hebben.
Trouwens, alles was gigantisch groot..."
Maar de grote tuin, het bos, de vijvers,
dat alles vergoedde de ongemakken
van het pand zelf.
In 1967 kunnen de Van Ommerens een
'echte' woning betrekken, en opnieuw
staat Anna-Marie leeg. Dan, tot slot, in
1969, mag tekenaar Schalkx er met zijn
De laatste dagen van de markante vil
la - eind 1969 gaat het pand tegen de
vlakte.
bouw dat zo markant is geweest dat het
ook nu nog zoveel Soesters tot reacties
heeft gebracht. Voor alle mensen die
ons beetjes informatie voor dit verhaal
hebben aangedragen, onze grote dank!
