Soest werkt aan behoud van kenmerkende landschapselementen
Proefproject in kader
Landschapsbeleidsplan
nvraag
ihof'
ussers
terberg
Opgave en informatie projecten landschapselementen
WOENSDAG 20 JANUARI 199^
OP 'T HOOGT
PAGINA 3
PAGINA 2
Kleine landschaps
elementen: groot
in karakter
W erkzaamheden
aan kenmerkende
landschaps
elementen
I voor nieuwbouw
aan de Van Wee-
aan) kan de proce-
>elijk onderstaand
23 februari
9 maart
24 maart
29 maart
;ning
30 maart
8 april
27 april
6 mei
7 juni
29 juni
31 augustus
7 september
8 september
december 1993.
t volieybai, badmin-
inton enzovoorts. De
alleen wat aangepast
uiers.
ordt na een degelijke
idere week een ande-
al gesteld. De sporten
worden zijn onder
il, badminton, hoc-
easy tennis en korf-
porten worden eerst
ningsvormen gedaan
dt er een partijtje ge-
ij gaat het niet alleen
maar vooral om het
irten.
en conditie zijn ook
contact met andere
lidelijke redenen om
■oepsverband te gaan
sprijs wordt zo laag
uden. De prijs voor
emen aan de kennis-
bedraagt 25 gulden,
belangstelling gaat
en betaalt u voortaan
maand.
en dat de nieuwe re-
inks de aandacht die
nedia is gegeven on-
end is zal in dit blad
De nieuwe verkeers-
le loep" regelmatig
len geschonken aan
glement verkeersre-
stekens 1990.
;en slechts zeer zelden
van autogordels ach-
fit voor personenauto
i 1990 op de weg zijn
ior vrachtauto's en
teen "grijs" kenteken
chting van de aanwe-
rdels van nog niet.
ik nog afrekenen met
ekkkige misverstan-
itsing zet ik mij wel
'el vergeten, met han-
in kunt u de klap van
ag beslist niet opvan-
togordel kan dat wel.
de auto te water raak
neer ontsnappen",
iel is de kans groot,
ie klap op het water
of gewond raakt,
ontsnappen moeilijk
ogelijk.
ato tijdens het rijden
vliegt kan ik er niet
uit".
gt meestal niet spon-
1- In de meeste geval-
r eerst een botsing
den. De gordel heeft
sreddend gewerkt.
Op een aantal plaatsen in het bosgebied is het noodzakelijk de ondergroei te verwijderen (links) om weer het vrije, fraaie uitzicht op de omgeving Ie krijgen (rechts).
De gemeente Soest vindt dat er iets gedaan moet worden om te
voorkomen dat kenmerkende landschapselementen verdwijnen.
Mede daartoe is het Landschapsbeleidsplan opgesteld. Aan on
derdelen hiervan wordt nu uitvoering gegeven, zoals aan het on
derhouden en aanleggen van kleine landschapselementen. Veel
van deze elementen zijn vroeger aangelegd en onderhouden door
agrariërs. Naast beschutting en afscherming tegen wild, leverden
de singels en houtwallen hout op. Poelen hadden een functie als
drinkplaats voor vee. Door schaalvergroting en modernisering van
het agrarisch bedrijf zijn deze elementen uit bedrijfseconomisch
oogpunt overbodig geworden. Vaak is er dan ook sprake van ach
terstallig onderhoud en vallen er gaten in voorheen gesloten be
planting.
lemeentepolitie
Houtwallen, boomgaarden, sin
gels, poelen, rijen knotwilgen en
ook sloten bepalen in belangrijke
mate het gezicht van een landschap.
Zo is in het weidegebied de open
heid met het slotenpatroon en een
enkele knotwilg(enrij) kenmer
kend. Op de overgang naar de bos
sen, bijvoorbeeld langs de Birk-
straat, zijn juist de bomenrijen ken
merkend die hier haaks op staan,
evenals het hoogteverschil en daar
mee het andere gebruik van het ge
bied.
In Op Hees en Pijnenburg is de af
wisseling van weide veldjes, poelen,
bosjes, en houtwallen samen met
monumentale lanen bepalend voor
het landschap. Dit wordt minder
aantrekkelijk wanneer dergelijke
kenmerkende elementen verdwij
nen. Het beeld wordt eentoniger en
de beschutting ontbreekt. De her
kenbaarheid van het landschap is er
dan niet meer.
Het kleine eren
Landschap is niet alleen een mooi
plaatje om naar te kijken, maar
heeft ook een belangrijke natuur
functie. Veel dieren en planten ko
men alleen nog maar voor op plek
ken die met rust gelaten worden.
Hoe groter en ongestoorder zo'n
gebied is, hoe beter het natuurlijk is.
Maar juist ook de kleinere land
schapselementen zoals poelen,
houtwallen en ruige bermen, zijn
voor de natuur heel belangrijk. Af
hankelijk van lengte en breedte
kunnen ze dienst doen als (tijdelij
ke) verblijfplaats, fourageergebied,
beschutting of trekroute voor die
manier wordt isolatie van bestaande
dier- en plantengroepen voorko
men. Ook bieden deze "wegen" de
kans aan bestaande populaties om
nieuwe vestigingsplekken te berei
ken. Dit is van belang wanneer door
één of andere "ramp", bijvoorbeeld
verontreiniging maar ook door een
simpele handeling als maaien, het
oude leefgebied verdwijnt.
Landelijk wordt dan ook over het
realiseren van een ecologische
hoofdstructuur gesproken: een net
werk van natuurgebieden, bossen
en landgoederen die onderling met
elkaar in verbinding staan.
Ook op Soester schaal kan de ge
meente hieraan meewerken!
De overgangszone van de weilanden van het poldergebied naar de bossen
moet het open karakter ze nu heeft behouden.
Een tiental bewoners van het bui
tengebied van de gemeente Soest
is bereid mee te werken aan een
proefproject voor het herstellen
dan wel aanleggen van erf- en per
ceelbeplanting. Dit gebeurt in het
kader van de uitvoering van het
Landschapsbeleidsplan van Soest.
Daarin wordt onder meer aan
dacht besteed aan het onderhoud
en de aanleg van kleine landschap
selementen.
De gemeente heeft destijds alle be
woners van het buitengebied aange
schreven van wie bekend is dat zij
landschappelijke elementen in bezit
hebben. Een tiental van hen is uit
gekozen voor het proefproject. Het
aantal aanmeldingen was groter,
maar niet alle wensen zijn gehono
reerd. De gemeente controleert per
aanvraag of deze past binnen de
randvoorwaarden die gesteld zijn in
het Landschapsbeleidsplan.
Een aanvraag om een coniferen-
haag aan te leggen, past niet binnen
de doelstellingen van het Land
schapsbeleidsplan. Het uitdiepen
van een oude waterloop daarente
gen wél, omdat deze ligt in de natte
ecologische verbindingszone tussen
de Eem en het Soesterveen.
De gemeente betaalt 75 procent van
de kosten van aanlegen onderhoud.
De rest zullen de eigenaren "in na-
tura" moeten bijdragen. Dat wil
zeggen dat zij meehelpen bij de uit
voering van de werkzaamheden.
Daartoe verplichten zij zich om de
komende zes jaar zelf voor het on
derhoud te zorgen. Dit houdt onder
meer in het ruimen van vuil, verwij
deren van vogelkers en de zorg voor
het tijdig herstellen van afrasterin
gen. Hiervoor wordt een onder
houdscontract met de gemeente ge
sloten.
In deze opzet snijdt het mes aan
twee kanten: de gemeente draagt bij
aan het herstel van natuur en land
schap, terwijl de bewoners -tegen
geringe kosten- kunnen genieten
van een mooier landschap.
In het Landschapsbeleidsplan van
de gemeente zijn alle landschappe
lijke elementen van het totale bui
tengebied gëinventariseerd. Daar
bij is tevens gekeken op welke wijze
deze elementen voor de toekomst
zo goed mogelijk veilig gesteld en
eventueel aangevuld kunnen wor
den. Voor wat betreft de gemeente
lijke eigendommen levert dit geen
problemen op: de gemeente kan de
ze zelf onder handen nemen. An
ders is het echter waar het gaat om
particuliere eigendommen in het
buitengebied. Om die reden heeft
de gemeente de eigenaren/bewo
ners medewerking gevraagd.
Dit jaar wil de gemeente zoveel mogelijk daarvoor in aanmerking komende particulieren ertoe bewegen
mee te doen aan het zogenoemde poelenproject. Dit omvat het uitdiepen en herstellen van kleine plassen,
zoals deze in Pijnenburg.
Net als de mensen geven dieren de
voorkeur aan "rugdekking" als ze
zich op pad begeven. Dat kan zijn
om een partner te zoeken, maar ook
om een geschikte overwinterings-
plek, paai- of broedplaats te vinden.
Soms dolen dieren gewoon rond, op
zoek naar een nieuw tehuis. Ook
dan maken ze gebruik van lijnvor
mige landschapselementen. Zelfs
een simpele bomenrij zonder on
derbegroeiing heeft ecologische be
tekenis; enerzijds als nestgelegen
heid voor vogels, anderzijds als
oriëntatiemiddel voor vleermuizen.
We zijn dan ook verplicht kleine
landschapselementen in stand te
houden. Niet alleen dus omdat we
ze mooi vinden, maar ook om er
voor te zorgen dat er niet nóg meer
dieren en planten uitsterven.
Netwerk natuur
Kleine landschapselementen zijn ^annS fa Eem wegter hoogte van het sportcomplex, zullen populieren
verbfndTnTstanmetX^enme" worden gekapt om de eiken die er ook staan de gelegenheid te geven
grotere natuurgebieden. Op deze verder uit te groeien. De bomenrij fungeert als windvang.
Ooit stond hier nabij de Wieksloterweg een dubbele bomenrij. Volgens het Landschapsbeheersplan zou
die er opnieuw moeten komen om aldus het laankarakter terug te halen.
In het kader van het Landschaps
beleidsplan zullen dit jaar werk
zaamheden ter hand worden geno
men om het voortbestaan van ken
merkende landschapselementen te
verzekeren. Dankzij de positieve
reacties van particuliere eigenaren
staan wat hen betreft de volgende
werkzaamheden op het program-
Aan de Pijnenburgerlaan het op
knappen van een eikenlaan, het
doortrekken van een singel en de
aanplant van eiken.
Aan de Wieksloot zal een hoog-
stamboomgaard worden opge
knapt.
In het oostelijk deel van de ge
meente zal tegen de spoorlijn een
beukenhaag worden aangelegd.
Ook hier staat het opknappen van
twee hoogstamboomgaarden op
het programma, evenals en knotten
en aanvullen van een elzenrij.
Daarnaast zal aan verschillende
beplanting onderhoud worden uit
gevoerd, met name dunning.
Voor dit jaar staat ook het zoge
noemde poelenproject op het pro
gramma. Dit houdt het uitdiepen en
herstellen van kleine plassen in. Be
woners van het buitengebied op
wier grondgebied een poel ligt, kun
nen een aanschrijving verwachten
met het verzoek om medewerking
aan het poelenproject.
Vanzelfsprekend voert ook de ge
meente zélf werkzaamheden uit in
het kader van het Landschapsbe
leidsplan:
Langs de Eemweg nabij het
WZ-complex verdwijnt een aantal
populieren. Omdat het een snel
groeiende houtsoort is, zijn ze des
tijds, samen met langzaam groeien
de eiken, geplant om als windsingels
dienst te doen. Nu inmiddels de ei
ken zover gegroeid zijn dat de po
pulieren hun groeikans belemme
ren, moeten de populieren wijken.
Langs de A P. Hilhorstweg zal een
bosschage bij de grond worden af
gezaagd om het de kans te geven
opnieuw uit te lopen, waardoor het
karakter van 'hakhout" zal worden
hersteld. Door een lagere beplan
ting zullen de negatieve effecten
(bijvoorbeeld roven van eieren
door eksters en kraaien) op het
naastliggende weidegebied worden
voorkomen.
Ook het slootkantbeheer krijgt dit
jaar aandacht. Het is de bedoeling
de oorspronkelijke situatie terug te
brengen.
Voor dit jaar staat ook het zoge
noemde poelenproject op het pro
gramma. Dit betreft het uitdiepen
en herstellen van kleine plassen. Be
woners van het buitengebied op
wier grondgebied een poel ligt, kun
nen dit jaar een aanschrijving van de
gemeente verwachten met het ver
zoek om medewerking aan het
proelenproject.
Degenen die na het kennisne
men van de gemeentelijke plan
nen voor aanleg en onderhoud
van kleine landschapselementen
gëinteresseerd zijn in deelname
aan één van de projecten, kun
nen zich hiervoor opgeven bij de
heer J. K. Tupker, opzichter bos,
natuur en landschap van de af
deling Groenbeheer. Hij is tele
fonisch te bereiken via nummer
06-52870035. Ook zij die eerst
willen weten of zij wel voor deel
name aan (en dus gedeeltelijke
vergoeding voor) één van de
projecten in het kader van het
Landschapsbeleidsplan in aan
merking komen, kunnen hier
voor contact met de heer Tupker
opnemen.
