Lintjesregen treft negen Soesters
Opnieuw vrijwillig naar Nederland
Groot bevrijdingsconcert van
Ned. Motet- en Madrigaalkoor
Officiële herdenking krijgt
zijn beslag op Raadhuisplein
Tweede deel programma
feestweek Soest
Organisaties wijkcentrum vieren
multicultureel bevrijdingsfeest
WOENSDAG 3 MEI 1995
SOESTER COURANT
PAGINA 11
Eén officier, twee ridders, zes medailles
f£JL <nr*
Bevrijding
Bevrij dingsconcert
in Julianakerk
Fietstweedaagse:
start om 18.30 uur
Zaterdag 6 mei a.s.
GERANIUMMARKT
volop keuze in de
leukste tuinplanten!
Canadese bevrijders in Soest: "This is once in a lifetime
Verkeersexamen
voor scholieren:
489 geslaagden
Vernielers kiosk
in de duinen op
heterdaad betrapt
Alles in één hand!
DE TROMSLAGER
Negen inwoners van Soest(erberg)
delen dit jaar in het koninklijk
huldebetoon, dat volgens de tradi
tie afgelopen vrijdagmorgen - aan
de vooravond van Koninginnedag
plaatsvond. Burgemeester De
Widt reikte de onderscheidingen
uit aan zeven van hen in het ge
meentehuis.
De publieke tribune van de raadzaal
zat volgepakt met familieleden en be
kenden van de "gelauwerden", van
wie sommigen onder valse voorwend
sels naar het gemeentehuis waren ge
lokt, al zullen de meesten vermoede
lijk wel nattigheid hebben gevoeld.
Burgemeester De Widt verspilde geen
tijd met uitgebreide beschouwingen
over het fenomeen van de lintjes
regen, maar schetste van elk een be
knopt overzicht van hun levensloop en
maatschappelijke functies, waarvoor
ze "in de prijzen" bleken te zijn geval
len.
Officier
De hoogste onderscheiding - officier
in de orde van Oranje-Nassau - was
voor dr. ir. W. van Vonno uit Soest,
president-directeur van het (ook al
"koninklijke") bouwbedrijf BAM
Groep in Utrecht, met een omzet van
1,3 miljard per jaar en 4300 man per
soneel. Vai Vonno (64) bekleedde
bestuursfuncties bij diverse techni
sche opleidingsinstituten en is mo
menteel nog voorzitter van o.a. het
Economisch Instituut voor de Bouw
nijverheid en de stichting Bouw
research. Hij geldt als een uitstekende
representant van "bouwend Neder
land".
Ridder
De benoeming tot ridder in de orde
van Oranje-Nassau was een complete
verrassing voor pastor G.A.T. Huis
kamp (75) uit Soesterberg, die vorig
jaar zijn 50-jarig priesterjubileum
vierde. Vanaf 1947 is hij werkzaam
geweest in de missie. Tot 1952 was hij
leraar in het missiehuis St. Jan in
Soesterberg; tot 1963 was hij werk
zaam in Franstalig Canada, later ook
in Deurne en van 1966 tot 1970
werkte hij opnieuw in Soesterberg
(Kontakt der Kontinenten). De laatste
jaren was hij pastor in Utrecht en
Woudenberg, tot hij in 1994 afscheid
nam. Pastor Huiskamp heeft zich al
tijd ingezet voor de oecumene en was
daardoor ook bij protestanten geliefd.
Gouden medailles
Van de eremedailles in goud waren er
twee: voor dhr. H.I. Jorna (69) - in
Soest vooral bekend als oud-voorzit
ter van de commissie Ouderenbeleid,
maar al jaren actief voor de stichting
Moveo (die oorlogsgewonden ont
spanning geeft) en op het terrein van
de verzorgingstehuizen (o.a. Mariën-
burg) en in de Maria-parochie in
Soestdijk - en voor oud-verzekerings
inspecteur R.J. Mulders (72), die o.a.
al jaren actief is in het bestuur van de
Nederlandse Caravan Club en sinds
1989 zelfs voorzitter van de Interna
tional Caravanning Association ICA.
Mulders was verder bestuurslid van de
De "decorandussen" in Soest:
v.l.n.r. de heren Van Vonno, Stevens,
mevr. Wiemans, Mulders, Jorna, Huis
kamp en Geers, geflankeerd door bur
gemeester De Widt.
Foto: Herman van Dam.
fotoclub in Amsterdam en is o.a. de
trotse bezitter van de zilveren stads-
medaille van de hoofdstad.
Zilveren medailles
Burgemeester De Widt reikte ook drie
eremedailles in zilver uit. De eerste
was voor dhr. P. Geers (70) uit
Soesterberg, oud-medewerker van
Defensie en daarnaast o.a. actief als
jeugd-trainer en -begeleider van de
voetbalvereniging Soesterberg Velen
kennen hem als krantenbezorger en
als "stille werker" voor de stichting
Help de Polen, thans de
jumelagestichting. De tweede ging
naar dhr. J.C. Stevens (69) uit Soester
berg, die sinds 1950 dames- en heren
kapper is in zijn woonplaats. De derde
was voor mevr. Ria Wiemans-Hen
driks uit Soest, oud-medewerkster van
de Soester Courant, en plaatselijk zeer
actief als bestuurslid van de EHBO, de
Vrienden van de Hartstichting en de
jumelagestichting.
Elders werden vrijdagmorgen nog
twee Soesters koninklijk onderschei
den. Ritmeester P. Ringelberg werd
benoemd tot ridfJpt" in.de orde van
Oranje-Nassau ("met de zwaarden")
en oud-regiocoördinator PTT-trans-
port L. Minderhout kreeg één ere
medaille in goud. i 1
Op de Ossendomweg ontmoette ik
hem. Het was in het laatste oorlogs
jaar. Ik groette hem: "Dag mijnheer
Frenkel.
Verwonderd stond hij stil "Ik ben De
Wit.reageerde hij.
Nogmaals zei ik: "Dag mijnheer
Frenkel.Ik herkende hem van ja
ren terug toen hij sigarenfabrikant
was in Amsterdam. Ik had toen con
tact met hem in verband met accijns
op tabak.
Hij gaf zich gewonnen en verzocht
mij om 'niets tegen mijn vrouw te
zeggen'. Dat beloofde ik met de
grap: "Ik zeg nooit iets tegen mijn
vrouw.
De oorlog was voorbij en wie stond
er op bevrijdingsdag aan de voor
deur? Toen hij mij zag, riep hij: "Ik
ben weer Frenkel geworden
Een overlevende die in mijn buurt
ondergedoken moet hebben gezeten
Waar hij had gezeten, wist ik niet. Ik
weet het nog niet,
Strous
Zaterdagavond 6 mei:
Zaterdag 6 mei zal er een bevrijdings
concert gehouden worden in de
Julianakerk aan de Julianalaan te
Soest. Medewerking wordt verleend
door het groot Katwijks jongerenkoor
Eben-Haezer o.l.v. Martien van der
Knijff en eveneens door het Soester
Gemengd Ichthuskoor o.l.v. Johan
Dekker. Het orgel wordt bespeeld
door Arie de Korte uit Ridderkerk. Ds.
R. van Kooten zal de meditatie verzor
gen over "Vijftig jaar vrijheid'. De
avond begint om half acht. De toegang
is vrij. Er wordt een collecte gehouden
voor de onkosten.
Deelnemers aan de fietstweedaagse
van Tempo Toer Soest moeten om
18.30 uur vertrekken vanaf het club
gebouw van de vereniging aan de
Industrieweg. Dat laten de organisato
ren weten.
In het programmaboekje van het
Oranje Comité wordt de indruk ge
wekt dat er tussen half zeven en half
negen kan worden gestart. Willen de
fïetsliefhebbers de route kunnen vol
brengen, dan zullen ze echter om half
zeven 's avonds op pad moeten gaan.
Leukwodestofle!
Donderdag op de markt
"Now is the month of maying...",
zo is het concert getiteld dat het Ne
derlands Motet- en Madrigaalkoor
geeft op zondagmiddag 7 mei in de
heaterzaal van Medisch Centrum
Molendael, Soesterbergsestraat 125.
-Iet koor staat onder leiding van diri
gent Gerard van Amstel en wordt be-
jeleid door Gerbrand Komen op or
gel. Het concert bestaat uit een 11-tal
werken van zeer verschillende aard,
Dassend in de sfeer van de bevrijding.
Vóór de pauze worden o.a. twee be
kende Nederlandse volksliederen ge
zongen, het 'Wilhelmus' en 'Merck
toch hoe sterck', maar dan in een vier
stemmige bewerking van Ton Koop
man. Verder werken van Zoltan Ko-
daly, Alessandro Scarlatti, Samuel
Seb. Wesley en het 'Te Deum' van
Wolfgang Amadeus Mozart.
Na de pauze worden er mei- en dans
liederen gezongen; 'Now is the month
of maying' en 'Now is the gentle
season', beide van Thomas Morley, 'Der
Tanz' van Frans Schubert, 'Tanzlied
aus Poniki' van Bela Bartok en 'Danza,
danza' van Hendrik An-driessen. Met
medewerking van alle aanwezigen
wordt tenslotte het 'gewone' bekende
Wilhelmus gezongen.
Het concert, dat mogelijk gemaakt is
door de ING-Bank, begint om 15.00
uur en de toegang is gratis. Gelieve te
parkeren op de grote parkeerplaats.
Zolang de voorraad strekt.
Alleen zaterdag 6 mei a.s.
terï»s
BLOEMENHUIS
"Hartje-Zuid":
Zuidpromenade 9. Tel. 02155-16877. Soest
"De Smitshof": t
Smitsweg 14. Tel. 02155-22300, Soest
Fax. 02155-29221
Op vrijdag 5 mei van 9.00 tot 10.00 uur
De officiële herdenking van '50
Jaar Bevrijding' vindt op vrijdag
5 mei plaats op het Raadhuisplein.
Het gemeentehuis vormt dan het
decor voor een programma dat
ongeveer een uur in beslag neemt.
Om negen uur 's morgens begint het
Groot Gaesbeeker Gilde met een op
treden. Dat voorbeeld wordt gevolgd
door de volksdansgroep Radost en
muziekvereniging PVO. De shows
vinden plaats op het grote plein, tus
sen en onder de grote, blauwe kubus
sen.
Om 9.45 uur arriveren de
estafettelopers met het bevrijdings
vuur. Zij starten die ochtend om 4.00
uur vanuit Wageningen en lopen via
Rhenen, Eist, Amerongen, Leersum,
Doorn, Maarn en Soesterberg naar
Soest. Rond tien voor half tien worden
ze ter hoogte van Medisch Centrum
Molendael aan de Soesterbergsestraat
'opgepikt' door de politie en onder es
corte begeleid naar het Raadhuisplein.
De route die ze volgen, gaat over de
Soesterbergsestraat, de Kerkstraat, de
Torenstraat, de Middel wijkstraat, de
Steenhoffstraat en de Dalweg. Om
kwart voor tien ontsteekt burgemees
ter Hans de Widt de vlam en na een
korte toespraak van hem speelt PVO
het Wilhelmus en wordt de Neder
landse vlag gehesen.
Letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt
van de herdenking vormt wellicht de
dropping van broodjes. Om 10.00 uur
zal een vliegtuig boven het Raadhuis
plein cirkelen en door Soester bakkers
gebakken broodjes droppen. In een
aantal van deze verpakte broodjes zit
een bon, waarmee de vinder bij de
Soester bakkers een gratis Oranjetaart
kan afhalen.
"Niemand zei dat we moesten, we meldden ons vrijwillig aan om te
gaan." Marcel Fortier en Charles S. MacLeod waren twee van de 100.000
Canadezen die tijdens de Tweede Wereldoorlog met steun van de andere
geallieerde militairen Nederland bevrijdden. Vijftig jaar na dato zijn ze
twee van de 12.000 Canadezen die ruim een week in ons land verblijven
om verschillende herdenkingen bij te wonen. "Ik zie uit naar de evene
menten, waar iedereen bij elkaar is en dat we misschien vrienden tegen
komen die we een tijd niet hebben gezien," zegt Fortier.
Hij logeert, vergezeld van zijn vrouw,
bij de familie Veldhuizen aan de Prins
Hendriklaan. MacLeod is te gast bij de
familie Van Heteren aan de Esdoorn
laan. De twee Canadezen ontmoetten
elkaar zaterdag voor het eerst, onder
het genot van een Oranje Bitter in de
'Van Heteren-residence'.
"This is once in a lifetime," wijst
MacLeod op het unieke karakter van
het massale bezoek van de Canadese
bevrijders. Het is de eerste keer dat hij
na de oorlog voet zet op Nederlandse
bodem. Kort na zijn huwelijk vertrok
hij naar Engeland, vanwaar hij in 1943
met het West Nova Scotie regiment
van de lst Canadian Division naar
Sicilië werd gestuurd. In april 1945
voegde hij zich bij de geallieerde troe
pen in Nederland. Toen hij terug
keerde in zijn vaderland zag hij voor
het eerst zijn vijf jaar oude bloedeigen
zoon.
Gevechten
Fortier landde in juli 1944 op het
strand van Noord Frankrijk. Caen was
al bevrijd, maar de sympathieke Cana
dees raakte in Normandië verwikkeld
in hevige gevechten. Zware strijd
werd eveneens geleverd bij de
Schelde en op Walcheren. Het 2lst
Canadian armed regiment van de 4th
Division moest later drie maanden
lang zijn geduld beoefenen bij Den
Bosch en Rosmalen. Het zuiden was
voor een groot deel bevrijd van de na
zi's, maar bevroren wegen en de rivie
ren hielden de geallieerden tegen. "We
stonden 's ochtends op, gingen in onze
tanks zitten en schoten vervolgens
over de rivier op de vijand. Toen we
dat eenmaal hadden gebroken konden
we doornikken. Na de bevrijding heb
ben we onze tanks in Hengelo gezet en
schoongemaakt. We zijn weggelopen
en hebben de tanks nooit meer ge
zien," vertelt Fortier die in 1955 (toen
hij gelegerd was in het Duitse Soest)
al eens terugkeerde en zeven jaar gele
den naar Europa kwam om nog eens
dezelfde route als in de oorlogsjaren te
volgen.
Tussen de Canadians en de Nederlan
ders ontstond een speciale band. "We
hadden de tijd niet om contact te leg
gen met de Fransen en gingen in snel
treinvaart door België. In Nederland
konden we niet verder door de winter.
We hadden de tijd om de mensen en
hun cultuur te leren kennen," vertelt
Fortier. Hij herinnert zich ook de er
barmelijke toestand. "We zagen de
stervende kinderen. De soldaten kon
den hun maaltijd niet eten en gaven
hun voedsel aan de kinderen."
Herinnering
Zowel MacLeod als Fortier benadruk
ken dat er in de afgelopen vijftig jaar
geen dag voorbij is gegaan, zonder dat
ze op de een of andere manier aan de
oorlog worden herinnerd. Elk jaar is er
een reünie voor veteranen, maar door
de enorme uitgestrektheid van Canada
(vijfduizend kilometer breed) kan niet
altijd iedereen aanwezig zijn. Ook tus
sendoor wordt er veel over de Tweede
Wereldoorlog gepraat. En anders
komt de herinnering vanzelf boven
drijven als de nieuwsprogramma's da
gelijks verhalen over de oorlogen die
vandaag de dag woedden.
Fortier: "Elke dag praten we er wel
over. Misschien ben ik sentimenteel,
maar ik heb mijn cottage in de stijl van
de militaire architectuur gebouwd. Als
ik daar ben, hijs en strijk ik elke dag de
vlag."
MacLeod en Fortier zijn inmiddels
ook in het bezit van de speciale
bevrijdingsvlag. Fortier zal die alleen
meenemen als zijn gastheer en -vrouw
beloven hem op te zoeken. "Iedereen
heeft zichzelf overtroffen om het ons
naar de zin te maken. Vanaf het mo
ment dat we op Schiphol landden, wa
ren er overal mensen. Dit maak je
nooit meer mee," vullen Fortier en
MacLeod elkaar aan.
Beiden zijn positief verrast door het
feit dat hun gastfamilies al van te vo
ren telefonisch contact opnamen. "Ze
vroegen van alles. Wat voor kussens
we wilden, je kunt het zo gek niet be
denken." Kortom, voor de tweede keer
in hun leven maken Fortier en
MacLeod en duizenden andere Cana
dezen een glorieuze intocht in Neder
land. In de wetenschap dat veel van
hun strijdmakkers hun leven moesten
geven voor de vrijheid van West-Eu
ropa.
Gastvrijheid
Ete Veldhuizens en de Van Heterens
zullen er van alles aan doen het hun
bevrijders zo goed mogelijk naar de
zin te maken, behalve de officiële her
denkingen staat er wellicht een tochtje
op het programma naar de plekken
waar de twee Canadezen tijdens de
Tweede Wereldoorlog waren. De gast
vrijheid is groot, want zonder de eer
dere komst van de gasten was er wel
licht geen vrijheid geweest.
Alle Canadezen en twee leden van hun
gastgezin kunnen tijdens het verblijf
tot en met 10 mei gratis gebruik ma
ken van het openbaar vervoer. Het
past allemaal in de sfeer van 'Thank
You Canadians', zoals op een groot
spandoek bij de afslag Baarn van de
A-1 te lezen valt. Opnieuw zijn Fortier
en MacLeod vrijwillig naar Nederland
gekomen. Ditmaal onder prettige om
standigheden.
Foto: Herman van Dam.
V.l.n.r. het echtpaar Van Heteren,
Charles S. MacLeod, Marcel Fortier
en zijn vrouw en het echtpaar Veld
huizen.
Voor nieuws over de
bevrijding zie ook
pagina 13
Op de basisscholen in Soest is vorige
week het schriftelijke verkeersexamen
van Veilig Verkeer Nederland afgeno
men van kinderen uit groep 7. In totaal
namen 517 leerlingen deel aan de test.
Zes van hen lukte het om het maxi
male aantal punten van veertig te ha
len. Om het verkeersdiploma in bezit
te krijgen, moesten de scholieren mi-
nimaai 26 punten scoren. In Soest wa
ren er 28 die daarin niet slaagden.
De politie heeft vrijdagavond vijf jon
gens in de leeftijd van 14 en 15 jaar
aangehouden, die bij de kiosk in de
duinen ter hoogte van de Foekenlaan
vernielingen hadden aangericht. Ze
beschadigden daar o.m. het dak door
de leien los te trekken en weg te smij
ten. De politie kon direct al twee kna
pen aanhouden en na een korte achter
volging ook nog drie anderen. Ze wer
den meegenomen naar het bureau. De
schade zal verhaald worden en de kna
pen komen vermoedelijk in aanmer
king voor een alternatieve straf in het
kader van het HALT-project.
Donderdag 4 mei
19.00 Herdenkingsdienst in de
Mariakerk aan de Burgemeester
Grothestraat 76. Na afloop van de
dienst stille tocht naar het oorlogs
monument aan de Inspecteur
Schreuderlaan, waar om exact
20.00 uur de dodenherdenking be
gint.
Vrijdag 5 mei
09.00 Optreden volksdansgroep Ra-
dost, Groot Gaesbeeker Gilde en
PVO (Raadhuisplein).
09.45 Aankomst estafettelopers met
bevrijdingsvuur (Raadhuisplein).
10.00 Dropping broodjes met vlieg
tuig (Raadhuisplein).
11.00 Diverse activiteiten op kinder
paradijs De Vrije Teugel met o.a.
Henny Huisman en Hakim
(Vedelaarpad).
1100 Tentoonstelling bevrijdings
symbolen (Petrus en Pauluskerk).
1130 Viering in de Petrus en
Pauluskerk met medewerking van
diverse koren.
12.30 Loslaten duiven (Kerkplein).
14.00 Diverse activiteiten op en
rond De Eng, met o.a. muziek,
paarden en rijdend circus van de
brandweer (De Eng).
14.00 Multi Cultureel Bevrijdings
feest (De Praatpaal).
20.00 Nostalgisch Oranjebal met
medewerking van de Big Band van
PVO, Conny Vink, het trio Piet
Daalhuyzen en het Hilversumse
City Orkest (De Eng). Het Nostal
gisch Oranje bal wordt gesponsord
door de Soester NVM makelaars.
Zaterdag 6 mei
10.00 Braderie in Soest-Zuid.
12.00 Optreden PVO (Winkelcen
trum Soest-Zuid).
12.00 Optreden Odeon (Van Wee-
destraat).
14.00 Optreden PVO en Odeon (De
Eng).
14.00 'Fly-Over' van historische en
moderne vliegtuigen boven Soest
en Soesterberg.
14.30 Bevrijdingsvolksdansbal
m.m.w. accordeonvereniging Anima-
to, volksdansgroep Radost en orkest
'Vranje' (De Eng).
15.00 Optreden PVO (Van Weede-
straat).
15.00 Optreden Odeon (Winkel
centrum Soest-Zuid).
20.00 'Hoog Bezoek....Geen Pa
niek'. Voorstelling van Het Soester
Applaus en De Rietpluim van het
blijspel van Jan van Rosmalen in
drie bedrijven (De Eng).
20.00 Korenzangavond (De Eng).
Zondag 7 mei
13.30 Penalty en gaten schieten
voor jeugd bij Hees (Kooiweg/Ver
lengde Oude Utrechtse weg).
14.00 Bevrijdingsoptocht door
Soest en Soesterberg met ongeveer
zeventig oude voertuigen in origi
nele staat, bemand met 150 vetera
nen uit Canada, Groot Brittanië en
de Verenigde Staten.
15.00 Bevrijdingsconcert van het
Nederlands Motet- en Madri
gaalkoor, gesponserd door de ING
Bank (Medisch Centrum Molendael
Soest).
20.00 Slotfeest 'Soest 50 Jaar Be
vrijd', gesponsord door Yves Rocher
(De Eng).
22.30 Vuurwerk, gesponsord door de
SNS bank (De Eng).
In het wijkcentrum Soesterveen
aan de Smitsweg 311 vindt ko
mende vrijdagmiddag (5 mei) een
bijzonder evenement plaats: een
multicultureel bevrijdingsfeest. Van
14.00 tot 16.30 uur is er van alles te
beleven.
Het feest is geboren uit de samenwer
king van een aantal organisaties die in
het wijkcentrum hun thuisbasis heb
ben: Vluchtelingenwerk Soest/Soes-
terberg, buurthuis De Praatpaal, het
Turks centrum en het Internationaal
Vrouwencentrum.
Het programma begint om 14.00 uur,
als oorlog, bevrijding en vluchtelin
gen de thema's zijn voor poëzie en an
dere voordrachten. Om 14.30 uur be
gint het onderdeel met Bosnische lied
jes en muziek. Op het terras zullen
drankjes, buitenlandse hapjes en ijs
verkrijgbaar zijn.
Kinderprogramma
Eveneens om 14.30 begint een spe
ciaal kinderprogramma, waarbij de
jeugd haar hart kan ophalen met
schminken, buttons maken, kegelen,
elektronische spelletjes, doelschieten,
stoeptekenen, grabbelton en nog veel
meer.
Aan het feestprogramma wordt mee
gewerkt door de muziekgroep Nostal-
gia. Verder staan er kraampjes van o.a.
Amnesty International en wordt er een
volleybalwedstrijd gehouden tussen
een team van Vluchtelingenwerk en
een wijkteam. In het wijkcentrum is
dan inmiddels (tot 12 mei) ook de ex
positie "Asiel in Nederland" te bezich
tigen. De toegang is gratis.
Kinderboerderij
Professionele barbeques
Professionele snackwagen
Oud-Hollandse haringkar
IJskar en Snoepkraam
Catering- en Partyservice
Sla uw tromslag bij de Tromslager
Steenhoffstraat 58 - Tel. 02155 - 2 28 71