'Soest moet zijn weidevogels koesteren'
mg.
Surprise,
surprise
fff
R0H
colës
GRATIS
ROI
Autobedrijf Bosboom
NOC
IVN-werkgroep op de bres voor grutto's, kieviten en tureluurs
Rabt
De Ral
de toe!
BENI
KIND
CULTUUR WELZIJNI
VAN DER LOUW
SCHOENEN
Kinderp
WOENSDAG 21 JUNI 1995
SOESTER COURANT
PAGINA 22 WOENSD/
•V-T» r T
Wie vergelijkt
leest de Soester Courant
We are in a spectacular way represented in the
cent re of your 'Cittle Heart South' with s ome of
our most beautiful American Cars, during the
coming American Week
you can find us in the middle of nowhere - the
smalt square in the neigbourhood of the
Cimburgian Vla'shop - with cars and gifts in
metallic colours. you can ask us everything about
Chrysler, Dodge en *Jeep, worldwide famous
automobiles. 9f you can't wait we welcome you
to visit our new and modern showroom as soon
as possible in the l^irkstreet at number 105,
Soest*. Jorget the rest...choose the best.
So it is: be a lucky driver with tfosboom...
m0ciissa
WIJNHANDEL
TWEEDAAGSE
THEORIECURSUS
M.LOS
Toyota van Dolderen
keuze uit meer dan 60 occasions
Een greep uit onze collectie:
AUTOBEDRIJF VAN DOLDEREN
Uw badkamer 3-D getekend
Van 21 juni t/m 21 juli
(Normaal 150,-)
b.v.
Nettowu
'ti,m
Uitreiking
Tegel Sanitair Studio Tel 02155 173--
en dan gei
een
op
DONDERC
AANVANG
ENTREE: I
TOT EN M
De opbren,
ten goede
Weidevogelwerkgroeplid Rien Broeckman inspecteert de nestbeschermers.
Wie nu, in juni, door de polder bij Soest fietst of wandelt kan genieten van
het vrije vogelleven. In de lucht buitelen de kieviten hun acrobatische
vlucht en op de gemaaide velden lopen de vogels met hun jongen naar
voedsel te zoeken. Torren, spinnen of onvoorzichtige regenwormen vor
men hun dagelijkse voedsel. Als je naar het hek van zo'n pas gemaaid wei
land loopt gaan de oudere vogels met veel misbaar de lucht in. De vogels
maken tussen de bekende roep "ki wie", ook blazende geluiden als van een
kwaaie kat. Veel jongen kunnen nog niet vliegen en zouden een makkelijke
prooi zijn voor de vele bedreigingen, zoals katten, hermelijn, wezels, sper
wers, valkjes, reigers, meeuwen, kraaien, en eksters. Tegen dat soort na
tuurlijke vijanden hebben de jonge vogels echter dankzij de bescherming
van hun ouders nog een flinke kans om te overleven.
Even verderop, in een weiland met lang
gras, schittert het rode verenkleed van
een grutto. Met schokjes draait hij zijn
kop met de lange snavel in het rond
spiedend naar gevaar voor zijn jongen,
die daar ergens tussen het hoge gras
rondlopen en met hun snavels in de
grond borend, op zoek zijn naar emelten
en andere larven die zich vlak onder de
grasmat hebben genesteld. Bij het nade
ren van het weiland voert de grutto,
"griewto" krijsend, dreigende luchtaan
vallen uit. Even later mpet de verdedi
ging van z'n grut al verdeeld worden
met de dreiging van een stel kraaien die
op het prikkeldraad zijn neergestreken.
Hij krijgt steun van andere grutto's en
kieviten die gezamenlijk de kraaien
wegjagen.
Iets verder van de weg zit een klein grijs
vogeltje met lange rode poten en snavel
op een paaltje. De tureluur, een kriti
sche weidevogel die alleen in polders
voorkomt waar nog drassige stukjes
weiland zijn te vinden en niet teveel
drukte is. Hij heeft een opvallende roep:
een hoog tuluu, tuu, tuu".
Twee opvallende zwart-witte vogels,
met rode snavel en poten, vliegen luid
krijsend over de weg. Scholeksters, zeer
luidruchtige waadvogels, die je met de
jaren vaker kunt zien in de polder, ter
wijl ze oorspronkelijk aan de Noord
zeekust verblijven. Ook dit jaar zijn er
weer broedende scholeksters in de
Eempolder.
Natuurlijk zijn er nog veel meer interes
sante vogels in de polder, maar die zijn
voor hun voortbestaan niet afhankelijk
van de weilanden en dat geldt wel voor
de kievit, grutto, tureluur en scholekster
die daarom weidevogels worden ge
noemd.
Graslandbeheer en de
weidevogels
Doordat de weidevogels voor hun
voortbestaan zijn aangewezen op de
weilanden, zijn zij sterk afhankelijk van
de wijze waarop de boeren het land ge
bruiken. Sinds het begin van deze eeuw
is dat enorm veranderd. Sinds de jaren
zestig is, door de op mechanisatie geba
seerde bedrijfsvoering en landinrichting,
het aantal weidevogels in de polder
sterk teruggelopen en dreigt hun
voortbestaan in het gedrang te komen.
Zo zijn de oorspronkelijk veel voorko
mende kemphanen, watersnippen,
kwartels, patrijzen, veldleeuwerik als
broedvogel sinds de jaren zeventig uit de
polder verdwenen en is de graspieper
evenals de gele kwikstaart een
zeldzaamheid geworden.
Graslandbeheer vroeger
Vroeger was het, door het gebrekkige
vervoer en de lange afstanden, niet goed
mogelijk om de weilanden die verder
van de boerderij lagen te bemesten. Bo
vendien was er een tekort aan mest en
werd in het beste geval geprobeerd om
de betere weilanden dichtbij de boerde
rij een maal per vier jaar te bemesten.
Verder weggelegen weilanden werden
gebruikt als hooilanden. Door het ge
brek aan mest groeide het gras heel
langzaam en was het eigenlijk pas na de
eerste twee weken van juni mogelijk om
te maaien en te hooien. Daarbij waren
de weilanden ook drassiger door een
primitieve afwatering en hoog sloot-
waterpeil. Dat was eigenlijk de ideale
situatie voor de weidevogels omdat dit
een ongestoorde broedperiode garan
deerde. Het aantal weidevogels was in
die tijd dan ook veel groter dan vandaag
de dag.
De grote omslag
Geleidelijk veranderde sinds de twinti
gerjaren van deze eeuw het gebruik van
de graslanden in de Eempolder door de
introductie van kunstmest en een verbe
terde waterpeilbeheersing. Tot aan de
jaren zestig ging dat geleidelijk, omdat
de bereikbaarheid van het land met
paard en wagen grote beperkingen op
legde aan de boer. Toen in de jaren zes
tig de mechanisatie met tractors en ma
chines een hoge vlucht nam veranderde
de traditionele wijze van boeren naar
een op mechanisatie gebaseerde
bedrijfsvoering.
Was de traditionele boer in grote mate
afhankelijk van de natuurlijke omstan
digheden, de moderne agrariër kreeg
middelen in handen om de natuurlijke
omstandigheden te wijzigen en zo een
veel hogere productie te realiseren.
Zo ontstond behoefte aan een lager
slootwaterpeil. Daardoor konden de
boeren vroeger in het voorjaar het wei
land op, en startte de groei van het gras
eerder. Aan het eind van de jaren ze
ventig ontstond er een nieuwe manier
van ruwvoer winnen. In plaats van de
bewerkelijke en weersafhankelijke me
thode van hooien, gingen de boeren
massaal over op het inkuilen van gras.
Dit maakt het mogelijk om veel korter
en dus nog vroeger te maaien, dan bij
het hooien. Daardoor wordt veel jonger
gras geoogst, wat de voedingswaarde
ten goede komt. Het gevolg is dat de
opbrengst van het grasland vele malen
hoger is dan in het verleden en de boe
ren veel meer koeien kunnen houden
dan in het verleden. Uiteraard moet de
boer, om die meeropbrengst te halen,
ook eerder het land op om onderhouds
werk uit te voeren zoals rollen, slepen en
mesten.
Dat zorgt voor ongunstige omstandighe
den voor de weidevogels, die steeds
minder kans krijgen om ongestoord te
broeden. We zien dan ook dat de weide
vogelstand de laatste jaren sterk is terug
gelopen en soorten als de kemphaan
zijn verdwenen.
De nekslag voor de weidevogels
Gevreesd moet worden dat een nieuwe
milieumaatregel, de nekslag wordt voor
de weidevogels. Sinds een jaar mogen
de boeren de mest niet meer boven
gronds over het land uitrijden, maar
moet deze in de grond worden
geïnjecteerd. Dat is wel goed voor de
bestrijding van ammoniak uitstoot en de
verzuring, maar voor de weidevogels is
dat het einde. Ging bij het bovengronds
uitrijden van de mest ongeveer 15% van
de legsels verloren, met het injecteren is
dat vrijwel 100%.
Het zal duidelijk zijn dat de individuele
boer vanuit bedrijfseconomische motie
ven de miljoeneninvesteringen in ge
bouwen en machines) wel gedwongen is
om de hoogstmogelijke opbrengst van
zijn land te halen. Gevolg daarvan is
echter wel dat de natuur en met name
de weidevogels het loodje dreigen te
leggen, want als het de boer door nat
weer niet lukt om voor het broedseizoen
(vanaf 1 april) te mesten worden alle
nesten vernield.
Is er nog toekomst voor de
weidevogels?
Het zal duidelijk zijn dat als er niets
wordt ondernomen, de weidevogels ge
doemd zijn uit de polder te verdwijnen.
En niet alleen in Soest maar in heel
Nederland. Er zijn mensen die denken
dat het zo'n vaart niet zal lopen: de
stand is wel achteruitgegaan, maar er
zijn toch nog steeds weidevogels in de
polders?" Die mensen hebben niet in de
gaten dat weidevogels wel zo'n 12 tot 20
jaar oud kunnen worden. Dat betekent
dat het heel waarschijnlijk is dat er nu
een enorme ontgroening plaatsvindt, en
we pas in de komende jaren kunnen
zien welke schade is aangericht.
Op het ministerie van Landbouw en
Natuurbeheer en Visserij ziet men ook
dat het misgaat met de weidevogels in
Nederland, maar juist daar wordt men
zich ook pijnlijk bewust van de
tegenstrijdige belangen vanuit de vee
teelt (hoge opbrengst), het milieu ver
mindering ammoniakemissies) en de
natuur (het verdwijnen van de weide
vogels). Om daar een mouw aan te pas
sen is door het ministerie het Project
Weidevogels gestart. Het Centrum voor
Landbouw en Milieu geeft een brochure
uit voor boeren, die mee willen doen
aan de vrijwillige weidevogelbescher
ming. Het boekje geeft kort en bondige
informatie over de wijze waarop de boer
met wat extra zorg' kan meehelpen dat
zoveel mogelijk jonge vogels tot was
dom komen en de weidevogels voor de
toekomst worden behouden.
De Soester situatie
Gelukkig zijn er ook in Soest een
groeiend aantal boeren die in de gaten
heeft dat het helemaal niet goed gaat
met hun weidevogels. En gelukkig is er
in Soest ook een groep vrijwilligers van
het IVN actief, die de boeren helpen om
zoveel mogelijk legsels te behouden en
te zorgen dat we ook in de komende ja
ren kunnen genieten van de kieviten,
grutto's, tureluurs en scholeksters.
Pieter Kuier eh Jos van de Breemer zijn
twee jonge Soester boeren die al enige
jaren bezig zijn met weidevogel
bescherming en zo werken, dat er zoveel
mogelijk vogels gespaard blijven. Maar
ook voor hen geldt dat er met hulp van
vrijwilligers nog betere resultaten zijn te
halen. Boeren hebben het juist in de
broedtijd erg druk. Daarom zijn ze blij
met de hulp van de weidevogelgroep
van het IVN, die in het broedseizoen
vrijwel elke avond bezig is met het zoe
ken en markeren van nesten van de
weidevogels.
Het werk van de weidevogel
beschermers
Het werk van de werkgroep bescher
ming weidevogels begint in maart. De
percelen zijn op een kaart getekend en
de bedoeling is dat de nesten daarop
worden aangetekend. Het vinden van de
nesten is niet eenvoudig, omdat de vo
gels de nesten goed camoufleren. De
nesten liggen midden in een graspol,
waarbij de grutto de gewoonte heeft om
de grashalmen er nogeens extra over
heen te buigen, zodat zelfs een
overvliegende roofvogel geen glimp te
zien krijgt, als de ouders even van de
eieren zijn om voedsel te zoeken. Daar
naast hebben ze allerlei kunstjes in huis
om de mensen van het nest weg te lok
ken. Zo kan een kievit met een afhan
gende vleugel klagend over de grond
slepen alsof hij ernstig gewond is, en zo
de nieuwsgierige indringers weglokken.
Is het nest gevonden, dan wordt het met
stokken gemarkeerd zodat de boer of
loonwerker er omheen kan werken. De
gevonden nesten worden op een kaart
van de percelen aangekruist. Bij Pieter
Kuier hangt zo'n kaart in de stal, en als
hij vanaf de tractor een nest heeft gezien
maar geen tijd heeft om het zelf te mar
keren zet hij een tekentje op de kaart,
zodat de vrijwilligers het nest snel kun
nen vinden en de markeringsstokken
kunnen neerzetten. Buiten dat Pieter al
van jongs af aan oog heeft voor de
weidevogels en daardooT beter weet
waar de nesten liggen, is het ook mak
kelijker om vanaf de hoge uitkijk op de
tractor te zien waar de nesten liggen. De
hulp van de boeren is daarom van we
zenlijk belang om succesvol te kunnen
zijn met weidevogelbescherming.
Het mooiste is als de boer zo vroeg
mogelijk kan mesten, hetgeen afhanke
lijk is van het weer. Met de zware ma
chines kan de boer niet vroeg het land
op als het drassig is, want dan rijdt hij
het gras aan gort. Dan kan de werk
groep bescherming weidevogels uit
komst bieden. Als er gemest moet wor
den terwijl er al nesten zijn, waarschuwt
de boer de vrijwilligers en deze komen
dan hejpen om de nesten met eieren op
te tillen, zodat ze niet door de messen
van de injecteur worden vernield. Is de
injecteur voorbij, dan wordt het nest
weer teruggezet en met heel veel geluk
zijn er dan legsels die toch nog worden
uitgebroed. Zijn de jongen al uit als er
geïnjecteerd moet worden, dan is het de
kunst om deze op te pakken en op een
ander perceel te zetten. Daarbij zijn de
resultaten veel beter en kan honderd
procent worden gered.
In weilanden waar de koeien worden
gezet is het nodig dat er nestbescher
mers worden geplaatst, zodat de koeien
de eieren niet vertrappen. Doordat de
boer de vrijwilligers vertelt waar hij de
volgende dag zijn koeien laat grazen,
weten de vrijwilligers waar de nest
beschermers geplaatst moeten worden.
Als het gras vroeg is gemaaid, zijn het
de vrijwilligers die de legsels nalopen
om zonodig het gras van de eieren af te
halen, want anders is de kans groot dat
de ouders niet terugkomen.
Deze nestbeschermer - van staal - be
hoedt een nest kievitseieren tegen vernie
ling.
Het effect van de
weidevogelbescherming
Het is zonneklaar dat zonder deze
vroedvrouwenhulp van de boeren en
vrijwilligers de weidevogels tot de on
dergang zijn gedoemd. In Nederland
broedt een enorm groot deel van de
weidevogelpopulatie van Europa, bij de
grutto's is dat maar liefst 75% In ieder
geval zullen ze uit de weilanden in Soest
verdwijnen. Als we de komende weken
in de polderjonge weidevogels zien vlie
gen kunnen we er van uitgaan dat dit
vogels zijn, die het dankzij de vrijwillige
weidevogelbescherming hebben gered
Gelukkig wordt het goede voorbeeld
van Pieter Kuier en Jos van den
Breemer door andere boeren gevolgd.
Dat betekent dat er steeds meer werk
komt voor de werkgroep weide-
vogelbescherming van het IVN-
Eemland, mensen die willen helpen
kunnen zich opgeven bij Cees de Gier,
tel. 14026 in Soest.
Harry Wille
'(SJf you like we have a very nice <Japanese secret there for you: Suzuki,'s. Don 't teil it
your neighbour, please...)
Birkstraat 105, Soest. Telefoon 02155-13256
Art. 5088
Laanstraat 94a (naast 't Kruidvat) - Baarn
Tel. 02154- 12661
Weeshuislaan 44 (t.o. de bibliotheek) - Zeist
Tel. 03404- 18069
OCLO.O*
o.oo»
MEER DAN 300 VERSCHILLENDE WIJNEN
PORT TERUG TOT 1937.
Fc. Kuyperstraat 26, 3761 EG Soest
Open: donderdag 9-30-18.00 uur, vrijdag 9.30-21.00 uur,
zaterdag 9.30-17.00 uur.
Telefoon 21557 of 27059.
Verkeersschool Los geeft op
maandag 10 en dinsdag 11 juli
een tweedaagse theoriecursus.
Examen donderdag 13 juli 14.30 uur.
Voor inlichtingen tel.16621.
verkeersschool
ANWB
erkend
VAN LENNEPLAAN47 SOEST - TELEFOON 02155-16621
TOYOTA
Starlet
1.0 Van
1986
rood
3.950,-
Starlet
1.3 DX autom.
1985
grijs m.
5.900,-
Starlet
1.3 DX
1986
rood
6.750,-
Starlet
1.0 DL5-drs
1988
blauw
7.950,-
Starlet
1.0 SXL 5-sp.
1988
rood
8.950,-
Starlet
1.3 i
1991
grijs m.
14.950,-
Corolla Sdn
1.3 SXL
1987
wit
6.950,-
Corolla Sdn
1.6 Xli
1988
wit
10.950,-
Corolla HB
1.8 Diesel
1991
rood
13.950,-
Corolla Stat.wg.
1.6 Xli
1992
wit
26.950,-
Corolla Liftb.
1.6 GLi autom.
1992
turq.m.
29.750,
Carina sd
1.6 Xli
1990
wit
13.750,-
Carina E sd
1.6 Xli
1992
wit
26.950,-
Camry
2.2 Xli
1992
d. green m.
23.750,
Celica LB
1.6 STi
1990
rood
24.750,-
FORD
Escort
1300 L
1984
wit
2.950,
BMW
316
1600
1983
beige m.
3.950,
SUBARU
Mini jumbo
Super DL
1986
wit
4.250,
FORD
Siërra
1.6 Laser
1986
wit
4.750,
SUZUKI
Swift
1.0 GL
1986
blauw
5.900,
MITSUBISHI
Lancer
1500 G LX
1987
beige
6.950,
VW
Golf
1.8
1986
gray m.
7.250,
NISSAN
Bluebird
2.0 LX
1988
I. blue m.
7.750,
NISSAN
Sunny Coupé
1.6 SLX
1988
zilver m.
9.750,
RENAULT
19
1.7 TXE
1990
rood m.
11.750,
MAZDA
626 Coupé
2.0 GLX
1989
zwart
12.750,
SAAB
900 Turbo
Red Arrow
1988
rood
14.950,
MERCEDES
190 D
2.0 autom.
1988
wit
16.950,
UW TOYOTADEALER
BURG. GROTHESTRAAT 68 - SOEST - TELEFOON 02155 - 1 23 30
Torenstraat 19
3764 CK Soest
Op dinsdag 13
rant Darthuize
mene Ledenv<
Rabobank Soe
aanwezigheid vi
een groot aant:
legde de bank
over het door h:
in 1994. Het w
vergadering van
lisatie van de fu
In zijn openingswi
Middelkoop in op
wikkelingen in de
De winnaars Ric,
staan v.l.n.r. de jeug
en Annemieke de R
leverd heeft.
'Rabobank en ht
samen de toekon
Met deze slagzin I
Richard de Keijzi
bike in de wacht
mee met de pr
Rabobank orgai
Ecotour '95, op
Vaarderhoogt.
De Rabobank was
digd door de jonge
Mare Trein, Anne
Sonja Bronts en Es
Het doel van deze d
bewust te maken var
met betrekking to
Rabobank, met hel
hoofdsponsor van h
Fax 02155-14664
