Veiligheid in de auto:
jong geleerd, oud gedaan
Veiligheid voor alles
Veiligheids-en Milieu-inspecties
Van zeeptablet tot wasmachine
VVN-tips voor veilig vervoer van kinderen
VVN-tips voor juist gebruik van kinderzitjes
Anekdotes over wassen
BKS?»
'OENSD/
Achtergordel
Kinderzitjes
Babyzitjes
Alleen bij erkende bedrijven
Tot drie jaar
Vraag naar de VVN-krul!
7e JAA1
Tips bij aankoop van
een wasautomaat
pn de BOVAG richtten ruim 35 jaar
Veilig VerlreerNederla op Deze keuringen hebben
geleden Vei jShe'ds "®i hjjaedraqen aan de kwaliteitsverhoginn
rijdend Nederland.
Kinderen behoren, net als ouderen en mindervaliden, tot de GordelkllSSËn
meest kwetsbare verkeersdeelnemers. Voor het vervoer per auto
van de allerkleinsten staat een scala aan kinderzitjes ter beschik
king. Prima, mits ze goed worden gebruikt. Oudere kinderen
kunnen gebruik maken van het gordelkussen om veilig te reizen
per auto. Uit onderzoek blijkt dat ouders en kinderen de veilig
heidsmiddelen, inclusief de achtergordels, in auto's vaak ver
keerd gebruiken. Veilig Verkeer Nederland vestigt daarom de
aandacht op een gepaste kinderopvang in de auto.
Tips voor het vervoer van kinderen in de
auto hangen samen met de leeftijd van
de kinderen. Voor elke leeftijd zijn hulp
middelen verkrijgbaar om de kinderen
tijdens het autorijden volop veiligheid en
comfort te bieden.
Door de kinderen van jongsaf te wennen
aan maximale veiligheid, zullen ze zich
op oudere leeftijd ook veiliger gedragen.
Jong geleerd, oud gedaan. De kans dat
de kinderen op latere leeftijd de gordel
blijven dragen, wordt er 'n stuk groter
door.
bouwjaar 1990 zijn achtergordels aan
wezig. Hierdoor zijn de babyzitjes
ook achterin te gebruiken.
Vervoer uw kind nooit op schoot of in
een reiswieg. Als u geen babyzitje wilt
of kunt aanschaffen, kunt u terecht bij
diverse kruisverenigingen en baby-spe
ciaalzaken die verkeersveilige babyzitjes
verhuren.
Voor kinderen die uit het kinderzitje zijn
gegroeid, is het gordelkussen een prima
oplossing. Dit gordelkussen, ook
wel 'boosterseat' of zittingverhoger
genoemd, wordt samen met de gewone
autogordel gebruikt. Het gordelkussen
zorgt ervoor dat het kind vanaf 3 jaar
(gewicht 15 tot 36 kg) veilig in de
gordel zit.
Sinds een paar jaar geldt een draagplicht
van autogordels achterin personenauto's.
Als de auto tenminste over zulke gordels
beschikt.
Omdat op de achterbank meestal kinde
ren zitten, zijn die gordels vooral voor
hen bestemd.
In de praktijk blijkt dat deze gordels veel
te weinig worden
gebruikt. Uit onder
zoek blijkt ook dat
als de gordels wèl
worden gedragen,
dat dit vaak
verkeerd gebeurt.
In driekwart van de
gevallen valt er iets
op het dragen van
de gordel door kin
deren aan te mer
ken. Wegens de
geringe lichaams
lengte van de kin
deren ligt zo'n hoog
percentage voor de
hand. Veel voorkomende fouten zijn te
veel vrije ruimte tussen schouder en gor
del, een schoudergordel die bijna van de
schouder glijdt en een gedraaid heup-
Kindereit zitten bij voorkeur op de achterbank. Ook bij korte ritten loont het de
moeite om de gordel te gebruiken.
deel. Het door kinderen als heupgordel
dragen van de driepuntsgordel kan bij
een botsing ernstige gevolgen hebben en
is daarom niet wenselijk.
Voor baby's van 0 tot 9 maanden (tot
10 kg) zijn er babyzitjes waarin het kind
tegen de rijrichting in, dus achterwaarts,
zit.
De meeste babyzitjes worden bevestigd
met de autogordel. In auto's vanaf
Voor kinderen van 9 maanden tot onge
veer 3 jaar (gewicht 9 tot 18 kg) is het
kinderzitje het meest effectieve beveili
gingsmiddel. Het bestaat uit een stevig
stoeltje (soms met tafeltje) en heeft gor-
deltjes, zodat het kind bij een eventuele
botsing prima beschermd is. Het kinder
zitje geeft echter alleen optimale
bescherming als de gordel of het tafeltje
goed aansluit op het lichaam.
Vervoer niet meer kinderen dan er gordels zijn en vervoer niet
meer personen dan er zitplaatsen zijn. Veiligheid voor iedereen
in de auto is belangrijk. Dus voor elke passagier, klein en groot,
een eigen gordel. Kinderen bij elkaar of bij een volwassene op
schoot laten zitten, is - ook tijdens korte ritjes! - gevaarlijk. Let er Afspraken
ook bij groepsvervoer naar sportwedstrijden, partijtjes of andere
activiteiten op dat elk kind een zitplaats heeft.
Laat kinderen bij voorkeur op de achter- Probeer daarom zo veel mogelijk het
paraplu's, op de hoedenplank slingeren.
Bij een noodstop of bij een ongeval vliegt
zo'n paraplu als een projectiel door de
auto, met alle kans op kwalijke gevolgen.
Jaarlijks combineren zo'n één miljoen
automobilisten een onderhoudsbeurt van
hun auto met zo'n Veiligheids- en
Milieu-Inspectie. Ze krijgen daarna de
'veiligheidskrul' van VVN op de voor
ruit. Hiermee weet de berijder dat zijn
auto in een goede, verkeersveilige staat
verkeert.
De keuring omvat alle voor de verkeers
veiligheid en het milieu belangrijke
onderdelen van de auto. Eigenaars ont
vangen na afloop een inspectierapport
met de resultaten van de keuring. De
kilometerstand wordt geregistreerd bij de
Nationale Auto Pas.
Het laten uitvoeren van de VVN Veilig
heids- en Milieu-Inspectie is vrijwillig en
gebeurt meestal samen met een service
beurt. Alleen bedrijven aangesloten bij
Veiligheidsinspecties VVN mogen deze
keuring verrichten. Zij hebben de appara
tuur en beschikken over genoeg vakken
nis om deze inspectie goed te kunnen uit
voeren. In totaal gaat het om ruim 4000
BOVAG-autobedrijven, herkenbaar aan
het muurschild met de bekende krul in
rood/witte uitvoering.
Veiligheidsinspecties VVN richt zich pri
mair op nieuwe auto's tot drie jaar en op
oudere auto's, die als occasions bij gaja.
ges en autobedrijven worden aangebo-
den. Na de eerste drie jaar valt de au)0
onder de verplichte APK.
De Vl-keuring is zo belangrijk omdat
juist met nieuwe, vaak zakelijk gebruikte
auto's in korte tijd soms veel kilomeiers
worden afgelegd. Slijtage van vitale
onderdelen gaat bij deze 'kilometervre
ters' daarom sneller.
De VVN-
veiligheidskrul
geeft zeker
heid. Als u uw
auto inruilt of
verkoopt, kunt
u aantonen dat
uw auto in
goede techni
sche staat ver
keert. Daar
profiteert uw
portemonnee van mee. Ook de koper
heeft houvast aan de krul. Hij weet
immers dat hij een auto aanschaft waar
mee hij veilig kan rijden.
Als de keuring is uitgevoerd in combina
tie met een onderhoudsbeurt, dan is de
kans op dure reparaties klein. Vraag dus
naar de krul, uw garage weet er meer
van!
bank plaatsnemen. Kinderen achterin is
veiliger voor bestuurder en kind.
Baby- en kinderzitjes kunnen, met het
kind in achterwaartse richting gezeten, op
de voorstoel worden bevestigd. Als de
auto over een passagiersairbag beschikt,
mag dit echter nooit.
baby- of kinderzitje op de achterbank te
plaatsen. Jongere kinderen moeten bij het
ontbreken van speciaal voor hen bestem
de hulpmiddelen altijd achterin!
Ouderen dienen onderweg regelmatig te
controleren of de kinderen hun gordel
nog dragen. Laat geen voorwerpen, zoals
Verder kunt u met de kinderen de volgen
de afspraken maken:
- Stap pas in en uit als dat gezegd wordt.
- Gebruik de kindersloten.
- Val elkaar en de chauffeur niet lastig.
- Doe de gordel om en houd die om tij
dens het rijden.
- Blijf van ramen en deuren af.
- Stap uit aan de veilige (stoep)kant van
de weg.
Zelfs het beste beveiligingsmiddel laat u of liever gezegd uw
kind in de steek als het foutief bevestigd is. Veilig Verkeer Neder
land geeft op basis van jarenlange ervaring en wetenschappelijk
onderzoek de volgende tips waarmee u een kinderzitje optimaal
kunt gebruiken.
Kinderopvang in de auto blijft een serieuze zaak
In principe voldoen alle baby- en kinder
zitjes, die in Nederland worden verkocht
aan de Europese veiligheidseisen. Dit
wordt aangegeven door een keurmerk
met daarop in een cirkel een 'E' met een
cijfer. Tevens vermeldt het keurmerk
voor welke leeftijdscategorie het zitje
geschikt is. Op het keurmerk staat ook
vaak de tekst: Universal. Dit betekent
dat het zitje in vrijwel elke auto kan
worden gebruikt. Controleer voor de
aanschaf of het zitje goed kan worden
bevestigd. Ga na of de veiligheidsgordel
lang genoeg is. Let erop of de kindergor
dels en sluiting gemakkelijk kunnen
worden versteld, gesloten en geopend.
De gordels waarmee u het kind in het
stoeltje vastmaakt, moeten altijd goed op
het lichaam van het kind aansluiten.
Houd bij de afstelling van de gordeltjes
rekening met de kleding van het kind en
de stand van het stoeltje.
Ook bij korte afstanden loont het
gebruik van de gordel. Juist bij kleine
ritten in stad of dorp gebeuren veel
ongelukken.
Zitjes die achterwaarts geplaatst kunnen
worden, mogen nooit op de passagiers
stoel worden aangebracht als er een
passagiersairbag aanwezig is.
Veiligheid voor iedereen in de auto is belangrijk. Ve>
auto zijn.
U meer kinderen dan er plaatsen én gordels in de
De Seniorei
verantwoor
Stichting 1
Soest.
Hebt u iets t
ren te meld<
tact op met
Werkgroep
p.a. Dalplei
Enkele jaren g
nog nooit van 1
Nu is het een
Maar "Gevange
Kom nou, het ii
werk? En dan d<
je leuk vindt? 1
gevallen iets ant
Over dit themi
Scheffers uit Dt
voor de Protei
Ouderen Bond
Scheffers heeft j
tie vervuld in d<
Dienstverlening
meerdere congrt
zorg.
Wat is Mantel
Onder Mantelzo
•grote lijnen "hul
Eigenlijk is het bt
veel ouder. Het v
kelijk dat oudei
staanden - bij kin
daar hun laatste j
oorlog kwamen
verpleeghuizen oi
nemen.
Maar ook deze 1
verzorgingshuizei
inkrimpen. En
toelatingseisen I
gemakkelijk me
gingshuis. "Zorgt
mogelijk in eiget
wonen" is nu het
nisatie "Thuiszor
en ook de Mai
noodgedwongen
Vrijwilligerstvt
Mantelzorg - hoe
eindigt het? Het t
merkt. Je partnei
huur kan niet zo
WASSEN DOOR DE EEUWEN HEEN
- Als de wasmachine op een houten
vloer wordt geplaatst is een voorlader
te adviseren.
- Als de machine in een vochtige ruimte
komt te staan, is het aan te bevelen
een machine aan te schaffen met
verzinkt plaatstaal.
- Hoe hoger het centrifugetoerentai,
des te lager de restvochtwaarde. De
wasdroger is dan sneller klaar.
- Sommige machines meten zelf de
hoeveelheid wasgoed en stemmen
daarop de juiste hoeveelheid water
af. U heeft daardoor altijd het laagst
mogelijke waterverbruik bij een op
timale wasprestatie (sensorlogic).
- Ook zijn er apparaten voorzien van
schuimsensoren, 'die ervoor zorgen
dat er altijd een goed spoelresultaaf
is met een zo laag mogelijk water
verbruik (sensortronic).
- Tijdens het centrifugeren kunnen be
paalde machines de eventuele
onbalans meten en corrigeren (sta
bilisatie kontrole systeem).
- Hoogwaardige wasmachines zijn
meestal voorzien van een roestvrij
stalen trommel en kuip.
- Sommige machines hebben een voor
ziening die ervoor zorgt dat er geen
wasmiddel verspild wordt. (ÖKO-
sluis) Duurdere apparaten zijn veelal
voorzien van elektronische besturin
gen en indicatielichtjes. Zo kunt U
direkt het verloop van hetwasproces
volgen en soms zelfs de nog reste
rende wastijd aflezen.
voeten. Je biedt
een handje te h<
schapje doen, e\
men. Er moeten
daan worden,
behoefte neemt j
vraag naar hulp e)
wordt ingeschake
of twee keer per c
dag is de patiënt
afhankelijk van d
Partners kunnei
aanvullen, maar a
ners verzorging?
kan de andere
zware opgaaf kon
men moet door, c
de orde; de taak
der. En als men c
dagje ouder word
een probleem wo
Aan huis gebo
Men kan niet zo
In het ANBO-oi
tijd geleden een
van iemand die
neerd voelde doe
omdat hij niet w
verband met zijn
de 70 jaar lag.
Op verzoek van c
Seniorenpagina
Woongroep Kon
volgende comir
reactie zijn wij g
leeftijdsdiscrimin
zaak.
Toch willen wij gi
ken duidelijk pr
die aan zo'n besli:
hebben kunnen 1:
Een woongroep i
dan een bejaard
beert zo lang mo£
I! blijven en als goet
een bepaalde ho<
lijk te helpen (m
Voorts worden
zaamheden gezan
de tuin. Het schc
gemeenschappeli
Wij willen graag
dat als iemand de
dat zijn leeftijd t
groep, dat dit niet
discriminatie mo<
I ven. Want, wat
name in een groe
op bij de toekc
II (woongroepen m
wijzen wie er in
I nen).
I Men let o.a. op:
1. Zelfredzaamh
Vandaag de dag is het voor
ons de gewoonste zaak van de
wereld om de was te doen -
met gebruik van wasmiddelen
- in een elektrische wasma
chine. Maar hoe ging dat vroe
ger? Toen er nog geen elektri
citeit was en al helemaal geen
elektrische huishoudelijke ap
paraten waren.
Heel lang geleden had men waarschijnlijk
alleen maar de beschikking overwater waarin
de wasvrouwen het wasgoed omspoelden.
Toch gaat het gebruik van zeep bij het
wassen heel ver terug in de geschiedenis.
Het oudste zeeprecept dateert van 2500 jaar
voor Christus. Het gaat om een kleitablet uit
het gebied van Eufraat en de Tigris, het
huidige Irak, waarop een recept staat voor
een soort zeep waarmee wol kon worden
gewassen.
Romeinen
De Romeinen beschikten als eersten over
wasserijen. Daarover is een mooi verhaal
bekend. Hoewel de Romeinen wel zeep ken
den - maar in de grote steden niet over
voldoende schoon water beschikten - ver
zonnen zij een andere' manier om hun kle
ding schoon te krijgen. In de straten van
Rome werd in grote vaten urine verzameld,
die - vanwege de stank - buiten de stad
werden gebracht. De kleding werd in deze
vaten ondergedompeld, waarna men met
blote voeten over de kleding heenliep. Door
rotting van de urine kwam ammoniak vrij,
dat een bijzonder goede reinigende werking
Nog niet zo heel lang geleden werd was
eerst nog in heet water gekookt, vandaar
het begrip 'kookwas'. Op deze foto is ook
te zien dat voor het centrifugeren nog een
apart apparaat werd gebruikt. Foto: AEG
had. In de tijd van onze voorouders werd het
wasgoed eerst een nacht 'in de week' ge
legd. De volgende dag werd de was dan in
heet water gekookt. Daarna begon het zware
werk; op een wasbord werd het wasgoed
geschuurd om de vlekken eruit te krijgen.
Vervolgens werd de was in schoon water
gespoeld en uitgewrongen. Daarna werd de
was op de bleek gelegd (grasveld waarop
men linnengoed laat bleken) of opgehan
gen. Al met al een zeer arbeidsintensief en
zwaar karwei.
Hulpmiddelen
Door de eeuwen heen is men allerlei hulp
middelen gaan toepassen, om de was ge
makkelijker en sneller droog te krijgen. Aan
het begin van deze eeuw werd de eerste
elektrisch aangestuurde wasmachine op de
markt gebracht. Deze machine nam in eer
ste instantie alleen maar de 'agitatie' - het
heen en weer bewegen dat vroeger op het
wasbord gebeurde - en het spoelen over.
Aan een houten waskuip met een slinger -
die voorheen met de hand werd rondge
draaid - werd een elektrische motor gekop
peld die met behulp van een drijfriem het
water, en dus de was, in beweging zette. In
een volgend stadium werd een wringer bo
ven de kuip bevestigd die met een mecha
nisme verbonden werd aan de motor. Deze
eerste elektrische wasmachine werd gestaag
uitgebouwd, eerst met een verwarmings
spiraal en vervolgens met een centrifuge.
Niet iedereen kon zich een dergelijke was
machine veroorloven, daarom werd voor de
minder welgestelden een soort eenvoudige
was-boiler ontwikkeld.
De elektrische wasmachine
De elektrische wasmachine werd steeds ver
der ontwikkeld. Het toerental werd hoger,
men kon verschillende wasprogramma's in
stellen en ook uiterlijk kreeg de machine een
ander aanzien. De meest gangbare technie
ken gingen uit van 'agitatie' of 'pulsatie'. De
Toen de huisvrouw nog niet over electriciteit, iaat staan over een wasmachine be
schikte, werd was met de hand in een wastobbe gedaan. Dat dit niet zo'n plezierig werkje
was, blijkt wel uit het gezegde 'Zit niet zo te tobben', dat wij er aan hebben overgehouden.
Foto: AEG
agitator - of langzaamwasser - was geba
seerd op de eerste elektrische wasmachine
en had een heen en weer draaiende wasvin
in de waskuip. De pulsator - of snelwasser -
had een sneldraaiende schoep aan de zijkant
of op de bodem van de kuip. De moderne
wasautomaten gaan van een ander was-
principe uit. Het wasgoed draait door het
water. Een dergelijke machine heet een
trommelwasmachine, die afhankelijk van het
type, van boven wordt gevuld met wasgoed
(bovenlader) of van voren (voorlader). Vanaf
de jaren zeventig werden deze machines
voorzien van een temperatuurknop waar
mee men zelf de temperatuur kon instellen,
iets wat voor die tijd nog helemaal niet
gebruikelijk was.
Milieu
De laatste jaren wordt bij de ontwikkeling
van de wasmachine sterk rekening gehou
den met het milieu. Verbruikswaarden, zoals
water en stroom, en de materialen waarvan
het produkt is gemaakt worden kritisch be
keken. Zo is het stroom- en waterverbruik
van wasmachines sterk gedaald. Een aantal
andere ontwikkelingen hebben ook invloed
gehad op het verbruik van water en stroom.
Zo zorgde de ontwikkeling van kunstvezels
ervoor dat kleding bij een lagere tempera
tuur gewassen kon worden. Doordat men
sen ook meer op hun persoonlijke hygiëne
gingen letten en vaker hun kleding ver
schoonden, kon met minder water en lagere
temperaturen het wasgoed worden schoon
gewassen.
Ook de doorbraak naar synthetische was
middelen had grote gevolgen. Voorheen
werd - bij het gebruik van zeep - het was
goed stug en grauw, doordat zouten uit het
water een verbinding aangingen met zeep.
Een slecht wasresultaat was het gevolg. Bij
synthetische wasmiddelen speelt dit pro
bleem niet. Het synthetisch wasmiddel werd
verder ontwikkeld, zodat in een kortere tijd
en bij lagere temperaturen toch een goed
wasresultaat bereikt kon worden.
De ontwikkeling van de electrische wasmachine is met name in de laatste decennia snel
gegaan. Hier is een van de eerste trommelwasautomaten van AEG, de Lavamat afqebeeld
Foto: AEG
'Slimme' wasautomaat
De huidige stand van de techniek maakt
wassen zeer eenvoudig. Zo heeft AEG on
langs wasmachines op de markt gebracht
die niet alleen zuinig en praktisch zijn te
bedienen, maar ook in staat zijn zelf na te
denken. Bij de nieuwste wasmachine van
AEG - de ÖKO-Lavamat sensorlogic - zijn
bedieningsfouten dan ook niet mogelijk. Deze
'slimme' wasautomaat is uitgerust met digi
tale programmabesturing, die geen onlogi
sche opdrachten toestaat, die de kwaliteit
van het eindresultaat - een schone was -
negatief kunnen beïnvloeden.
Daarbij zorgt de moderne elektronica voor
een optimaal wasresultaat bij gebruik van
een minimum aan wasmiddel en water- en
energiekosten. De sensorlogic in de ÖKO-
Lavamat is in staat de soort en hoeveelheid
wasgoed te 'herkennen' aan de hand van het
absorptievermogen van de vuile was in de
trommel. De informatie wordt opgeslagen
in de microprocessor van de machine. Deze
processor zorgt voor digitale aansturing van
het wasproces: op basis van de samenstel
ling van het wasgoed wordt de minimaal
benodigde hoeveelheid water vastgesteld
en kiest de ÖKO-Lavamat sensorlogic zelf
het optimale programmaverloop.
Als te veel wasmiddel wordt gebruikt in
verhouding tot de hoeveelheid èn de vuil-
graad van het wasgoed, dan wordt dat ge
signaleerd. Deze milieuvriendelijke voorzie
ning 'meet' de hoeveelheid schuim en geeft
een eventuele overdosering aan met een
verklikkerlampje op het frontpaneel. De ÖKO-
Lavamat'leert'de gebruiker van de machine
een minimum aan wasmiddel te doseren
met een optimaal wasresultaat.
moderne LchnnU6" 7" S,eeds eenvoudiger geworden. De
Uoveraenomo a 1|Z° dC* Wa3Sen Volledi9 door wasmachine
dom en er Zr"hIT wTl T kweS"e is d<= was in de machine
bijvoorbeeld de R 6"' aco u l'°tS anders dat1 ^et wasritueel van
naarieuTenn Jd ?mein0n HuisUdeliiké Apparaten BV is benieuwd
™i eiuhl h5TrLiesYatmetwassenheefffemaken.WeHichtheeft
af ht^ ze f mc^h 9 °°rd Wn Wder °f moeder- °P° of
verhaal dan hZ 'de W0S van vrae9®r *'id Stuur uw
Afelte Jacobslaan 7 777" 7" *7 Huis!™d^N Apparaten BV,
ANEKDOTES De ie' I - j- ,erdam' oncler vermelding van WAS-
een boekte De be t ™bn kans ,e w°rd*« S^undeld
sensorlogic wasmachUie"26^ 7 bel°0nd me' OKO-lavama.
J De moderne wasmachine is van allerlei electronische gemakken voorzien Bij de zoge- stofzuiaer ine en e eede en derde prijs met een AEG VampyT
naamde slimme wasautomaten zijn bedieningsfouten zelfs niet meer mogelijk Foto: AEG