)DIGE
f 3Q95
GroenLinks-PS: 'Volop mogelijkheden
voor actiever minima-beleid Soest'
Uitreiking Rinke Tolman-poëzieprijs:
een stijlvol Soester evenement
Zwiesel S
iommers
'JWLWM& WELZIJN r
Glazen voor de 'echte' liefhebbers
Landstaal
Laat niets te Woonwensen over.
PAGINA 8t WOENSDAG 24 APRIL 1996
SOESTER COURANT
PAGINA 9
Levendige thema-middag in de Schoof
Uw totaalinstallateur
P.A. van den DIJSSEL bv
voor al uw installatiewerk
LOODGIETER
VERWARMING
ELECTRA
bij VERBOUW
NIEUWBOUW
ONDERHOUD
Tevens
Casovidevfmd
Laanstraat 34a - Soest
Telefoon 035-601 2472
'Landstaal' van Marijke van Hooff bekroond
Rinke Tolman-poëzieprijs 1996
Nieuwe brochures in
informatiecentrum
garantie*
TKER
Minervaweg 3, Baarn. Telefoon (035) 548 6111.
IMG GOEDKOOP
Edwards 'Cab.Sauv.'
■75/6fL/ 37,50
sTRTW1]N j
*95 Moscatel de la
Marina
r/ 14,75
J
CUE
o.a. Bourgogne, Bordeaux, Wijn en Champagne.
Adviesprijs per doos a 6 stuks f 59,- 69,-
nu per doos f S
van de Weedestraat 54a -
Tuinset Mariska
Kogelbarbecue
Draagbaar,
in de kleur zwart
19,95
Tuinslang met houder
Lengte tuinslang
20 meter
16,95
sen), terwijl de uitstoot van arbeid ge
woon doorgaat. "Als we in dit tempo
doorgaan duurt het minstens veertig jaar
voordat de werkloosheid bedwongen is,"
aldus de landelijk GroenLinks-voor-
man. Hij herhaalde de GroenLinkse
pleidooien voor een voetinkomen (500
gulden per maand) en tien procent ver
hoging van het besteedbare inkomen
voor landurige minima.
Joop van Tol gaf een korte uiteenzetting
van het Soester beleid, waarbij hij o.m.
wees op de 100-gulden regeling (voor
deelname aan culturele activiteiten), de
woonkostentegemoetkoming voor men
sen die goedkoper gaan wonen en de
bijzondere bijstand, waarvan het
drempelbedrag is afgeschaft. Of de ge
meente meer kon doen, afgezien van
activiteiten in de voorlichtende sfeer,
kon hij zomaar niet zeggen. Wel wees hij
op de extra bedragen voor kinderop
vang voor herintredende vrouwen (vol
gend jaar 130.000 gulden meer) en de
belofte van het College van een bijdrage
in de extra stookkosten na de strenge
winter.
'Gênant, maar 't moet'
Van Tol wees erop dat de OZB in Soest
een van de laagste is, maar dat de ge
meente van het rijk zo'n 8 miljoen moet
bezuinigen en op die manier wordt af
gestraft omdat het in het verleden altijd
heeft vastgehouden aan een laag OZB-
tarief. Volgens hem is het ondenkbaar
dat de sociale dienst een loopje zou
kunnen nemen met de verscherpte con
trole op de uitkeringen, omdat de ge
meente scherp in de gaten wordt gehou
den door de rijksaccountants. "Dus het
moet, hoe gênant we het ook vinden,
want anders worden we nog verder ge
kort."
Leidje Tomassen zette in het kort de
standpunten van de fractie uiteen. In dat
verband herinnerde ze o.a. aan het voor
stel om twee miljoen uit de CAI-op-
brengst te bestemmen voor de verlich
ting van de woonlasten van de minima.
Tomassen toonde zich voorstander van
een aanzienlijk "ruimere" interpretatie
van de nieuwe bijstandswet en pleitte
voor versoepeling van de verplichting
om betaald werk te zoeken.
"In het rijke Soest, waar we blijkbaar
100 miljoen kunnen besteden aan het
autoverkeer, komen de minima duidelijk
tekort. Een grote groep dreigt op die
manier weg te zakken in een uitzichtloze
situatie," aldus Tomassen.
Olga Duijm tenslotte - al negen jaar in
de bijstand - bleek als ervarings
deskundige uitstekend op de hoogte van
alle wettelijke ins en outs. Ze wees kri
tisch op o.a. het enorme overschot op de
WVG-gelden (1,5 miljoen) en pleitte
voor een aanzienlijke vermindering van
de arbeidsplicht voor bijstandsmoeders,
evenals betere mogelijkheden voor
scholing en opleiding, kinderopvang
(ook voor kinderen die ouder zijn dan
12 jaar, bijvoorbeeld een huiswerkklas),
een ruimere bijverdien-regeling en meer
mogelijkheden voor vrijwilligerswerk.
Niet voor de lol
Volgens Duijm bestaan er, ook bij de
gemeente, nog heel wat misverstanden.
Zo blijkt rechtstreekse materiële hulp
vanuit de kerken wél toegestaan te zijn,
zijn er wetteljke mogelijkheden voor
"categorale" (niet individuele) kwijt
scheldingsregelingen en mag de ge
meente als ze dat wil best afzien van het
invorderen van te veel betaalde bijstand.
"Sommige mensen frauderen echt niet
voor de lol, maar omdat ze anders geen
kant op kunnen."
De "koudetoeslag" die het College van
B. en W. de minima in het vooruitzicht
heeft gesteld vond ze niet reëel. "Wie de
kraan gewoon open heeft gezet profi
teert ervan, maar wie zuinig heeft ge
stookt heeft waarschijnlijk voor niks zit
ten bibberen." Ze pleitte daarom voor
een tegemoetkoming voor alle minima,
zonder onderscheid en hield tenlotte
een opmerkelijk pleidooi voor een "ma
kelaar in bijzondere bijstandszaken", een
functionaris die alles weet van de bij
stand en bij wie de uitkerings
gerechtigden ook voor advies en infor
matie terecht kunnen.
Na de pauze volgde een levendige dis
cussie. Zo gaf Van Tol op de opmerking
dat de situatie vooral sinds de invoering
van de nieuwe bijstandswet (1 januari
j.1.) voor veel minima behoorlijk slech
ter is geworden, wel toe dat het in elk
geval ingewikkelder geworden is. "Vorig
jaar moesten bij een aanvraag nog drie
velletjes worden ingevuld, nu zijn dat er
zeventien!" Voor een categorale aanpak
van de bijzondere bijstand zag hij geen
mogelijkheden. "Dat kan alleen op rijks
niveau afgesproken worden; wij moeten
ieder geval individueel bekijken." Hij
Het forum; v.l.n.r. Leidje Tomasssen,
Ab Harrewijn, Guus Kruis, Joop van Tol
en Olga Duijm.
stelde overigens vast dat de gemeente
lijke uitgaven op dat punt met 20%
waren toegenomen en voor de WVG
zelfs met 25%.
Ontmoedigingsbeleid?
Van Tol weersprak de bewering dat
ambtenaren van de sociale dienst een
bewust "ontmoedigingsbeleid" voeren
bij aanvragen voor de bijzondere bij
stand. "Ze zeggen dan: dat hoefje niet
te proberen, want het lukt toch niet."
Volgens Van Tol was dat "afpoeieren"
inderdaad wel verboden, maar nemen
de ambtenaren begrijpelijkerwijs vaak'
het voorbeeld van vergelijkbare gevallen
ter hand. Hij vond dat reëel.
Van Tol onderstreepte verder dat een
aanvraag voor bijzondere bijstand altijd
gebaseerd moet zijn op een bijzondere
omstandigheid. Harrewijn meende dat
juist de term "bijzonder" veel ruimer
geïnterpreteerd kon worden. "Het is
toch eigenlijk te gek dat een koude win
ter in Nederland opeens een bijzondere
omstandigheid wordt? Daar moet de
gewone uitkering toch op berekend
zijn?" Volgens hem biedt de Armoede-
nota van minister Melkert wel degelijk
mogelijkheden om af te zien van indivi
duele toetsing en mag de gemeente
daarin veel verder gaan dan ze nu doet.
"Bovendien is de bijzondere bijstand
geen aparte pot, maar gewoon een post
op de gemeentelijke begroting."
Volgens Van Tol kon minister Melkert
in dat verband wel makkelijk praten,
maar hield zijn collega Zalm de hand te
veel op de knip om de gemeenten in dat
opzicht een royaal beleid te laten voe
ren. "En we kunnen ook niet zeggen:
gunst, het is een' zachte winter, nu krijgt*
u wat minder bijstand..."
In de discussie werd verder nog aan
dacht besteed aan de problematiek van
de schuldsanering, die soms onrecht
vaardig uitpakt omdat daarmee het
schulden maken wordt beloond, terwijl
mensen die juist zuinig leven niet zo snel
een beroep op de bijzondere bijstand
zullen doen; de voortdurende papier
winkel die bijstand-aanvragers elk jaar
moeten overleggen, ook als de gegevens
al jarenlang bekend en onveranderd
zijn; de soms vernederende behandeling
die aanvragers moeten ondergaan; het
gebrek aan goede voorlichting en de
problemen met het aanvragen voor een
tegenmoetkoming in de aanschaf van
duurzame gebruiksgoederen, zoals was
machines. Olga Duijm vond dat ook een
televisie wel tot die categorie gerekend,
mocht worden.
Ruimhartiger
De slotconclusie van de discussie wa$
dat er nog veel onduidelijkheden op het
terrein van het minima-beleid zijn, en
dat de gemeente Soest veel meer moge
lijkheden heeft voor een ruimhartiger
toepassing van de regels dan zij tot dus
ver gebruikt.
Op de vraag of de gemeente die moge
lijkheden inderdaad zal willen gebruiken
bleef Van Tol het antwoord schuldig.
"Als ik zeg dat het allemaal wel
coulanter kan, en dat we soms een oogje
dichtknijpen, staat dat morgen in de
krant en dat levert maar misverstanden
op." Volgens hem was het vooral zaak
om de regelingen "met verstand" uit te
voeren.
Terracotta potten
In diverse formaten, vanaf
2,95
Een actiever minima-beleid zou de
gemeente Soest beslist niet mis
staan. Mogelijkheden zijn er, ook
binnen de bestaande wettelijke re
gels, in elk geval volop. Dat was de
uitkomst van de thema-discussie
Of Soest aanspraak mag maken op
de titel van "literairste" gemeente
van Nederland staat niet helemaal
vast, maar het komt aardig in de
richting. Dat kon vrijdagavond in
elk geval worden vastgesteld na de
bijzonder stijlvolle bijeenkomst
rondom de uitreiking van de Rinke
Tolman-poëzieprijs in het Soester
gemeentehuis. De prijs werd gewon
nen door de Hoevense dichteres
Marijke van Hooff, wier gedicht
"Landstaal" volgens de jury het
beste van de in totaal 240 inzendin
gen (van 153 dichters uit Nederland
en Vlaanderen) was.
Marijke van Hooff kreeg de prijs - een
geldbedrag van 500 gulden en een fraaie
oorkonde - uit handen van ir. H.K.M.
Lugtmeijer, directeur-rentmeester van
het Utrechts Landschap. Daarmee werd
tevens onderstreept hoezeer de naam
Rinke Tolman verbonden is aan het
landschap van Utrecht in het algemeen
en dat van Soest in het bijzonder. Dat
bleek trouwens ook al uit het motto van
de poëzieprijsvraag: "In de taal van het
landschap". Eervolle vermeldingen gin
gen naar de Delftse dichter Jan Boer-
koel (géén familie van het Soester
PvdA-raadslid) en Corry van Doorn uit
Geldermalsen. Zij kregen ook een oor
konde, maar een geldbedrag van 200
gulden voor hun landschapsgedichten in
sonnetvorm.
De raadzaal van het Soester gemeente
huis, welwillend afgestaan door het ge
meentebestuur, zat vrijdagavond vol
met liefhebbers van poëzie en muziek -
onder wie een flink aantal van de deel
nemende dichters en uiteraard de prijs
winnaars - die verwelkomd werden door
locoburgemeester Neks Blommers. Ze
stelde vast dat de zaal, waarin het hele
jaar door zo veel woorden worden ge
bruikt, nu bevolkt was door mensen die
de waarde van het woord kenden. "Poë
zie is een kunstvorm die te weinig aan
dacht krijgt," aldus Blommers, die de
organiserende SLAS (Samenwerking
Literaire Activiteiten Soest) complimen
teerde met het feit dat deze de uitdaging
had aangedurfd.
Weerslag
Na de verwelkoming door SLAS-voor-
zitter Nelleke Streefkerk en het eerste
optreden van pianist Harry Schram, die
enkele wonderschone "landschaps
stukken" van klassieke componisten
speelde, stelde ir. Lugtmeijer vast dat er
in het landschap veel gaande is, en door
gaans niet ten goede. Hij wees in dat
verband o.m. op de verloren gegane
schoonheid van het Waterland en zeker
ook het Eemland, waar de A-l, de ruil
verkaveling en de inpoldering hun spo
ren hebben nagelaten. "Het cultuur
patroon verandert en dat heeft zijn
weerslag op het landschap," aldus
Lugtmeijer. "Veel poëzie is geschreven
op de beelden en geluiden van het land
schap van vroeger; het huidige gebruik
is niet zo inspirerend meer." Hij wees
overigens op het poëtisch verband tus
sen de zeven heuvels van de Utrechtse
Heuvelrug, op elk waarvan een regel
van een gedicht van Gerrit Achterberg
is aangebracht.
De Amersfoortse literator Jef v.d.
Sande, tevens lid van de jury, las voor de
pauze een aantal niet bekroonde gedich
ten voor, zoals aan het eind van de bij
eenkomst ook het "Vlaamse" element
gestalte kreeg in de gedichten van de
Belgische dichter Jan Nies (eveneens lid
van de jury). Daarvoor kwam het door
velen lang verbeide moment van de ont
knoping: de voorlezing van het jury
rapport door secretaris Jan Visser.
Heel gewone woorden
Over het winnende gedicht - "Lands
taal" - meldde hij dat de jury dit had
gekozen omdat "de opvatting én de uit
werking van het opgegeven thema ge
tuigen van originaliteit en van het ver
mogen om met heel gewone woorden
veel te zeggen. In al zijn beknoptheid
tekent dit gedicht heel suggestief en
door middel van verrassende woord
vondsten de situatie van een emigrant
die, na jaren teruggekeerd in zijn ge
boorteland, zijn moedertaal verleerd
heeft en daardoor bij het weerzien aan
het landschap van zijn jeugd geen naam
meer kan geven. Hij is de taal van het
landschap vergeten. De drieregelige
strofe waarmee het gedicht afsluit vat
die situatie heel markant en kernachtig
samen."
De drie bekroonde gedichten - ook de
beide sonnetten die een eervolle vermel
ding in de wacht sleepten - werden door
de dichters zelf voorgedragen, terwijl de
tekst op groot formaat via de
overheadprojector werd afgebeeld op
het filmscherm in de raadzaal. Wie ook
verder nog geïnteresseerd was in de
dichtkunst kon daarvoor terecht bij een
stand van de bibliotheek, waar een uit
gebreide collectie dichtbundels te bekij
ken was.
De winnares, Marijke van Hooff, en ir.
Lugtmeijer na de uitreiking van de Rinke
Tolmanprijs.
Soester kunstenaar en kaartenuitgever
Ton Paauw. De kaarten zijn per mapje
met drie verschillende exemplaren voor
f 2,50 ook te koop, o.a. bij boekhandel
Van de Ven (Zuidpromenade) en bij de
vestigingen van de openbare biblio
theek.
over het gemeentelijke minima
beleid, die zondag werd georgani
seerd door de plaatselijke groepe
ring GroenLinks-Progressief Soest.
Uiteraard zijn de mogelijkheden beperkt
door de landelijke politiek, betoogde
o.a. Ab Harrewijn, landelijk voorzitter
van GroenLinks, die deelnam aan het
forum onder leiding van Guus Kruis.
Daarin zaten ook gemeenteraadslid
Leidje Tomassen, sectordirecteur Joop
van Tol (gemeente Soest, met o.a. de
sociale dienst in zijn portefeuille) en
Olga Duijm namens het Comité Vrou
wen in de Bijstand-Soest.
Ondanks het fraaie zomerweer bleken
zo'n veertig geïnteresseerde Soesters het
onderwerp belangrijk genoeg te vinden
om er een flink deel van de zondag aan
op te offeren. In de Schoof ontstond dan
ook een levendige discussie over het
thema van de moderne armoede, die
volgens Harrewijn aanzienlijk "venijni
ger" is dan vroeger. "Armoede is uitslui
ting van wat in de samenleving normaal
wordt geacht," definieerde hij.
Harrewijn wees erop dat met name de
schuldenproblematiek voor grote pro
blemen zorgt bij mensen die op een uit
kering zijn aangewezen. Volgens hem
wordt er in toenemende mate bezuinigd
op eerste levensbehoeften als eten en
kleding. Sinds 1982 groeit de armoede
weer in Nederland, zoals nu ook van
regeringswege wordt toegegeven. In dat
jaar werd de "nivellering" gestaakt en
sindsdien zijn de uitkeringen achterge
bleven bij de loonontwikkeling. Boven
dien hebben de minima zich sinds die
omslag geconfronteerd gezien met stij
gende woonlasten, heffingen en eigen
bijdrage voor de gezondheidszorg.
'Lekkend dak'
Harrewijn ging vrij uitvoerig in op de
zgn. Armoedenota van het kabinet en
omschreef de aanpak van minister
Melkert als het plaatsen van een aantal
"emmers onder een voortdurend lek
kend dak", omdat er sprake is van een
enorme verborgen werkloosheid (o.a.
200.000 gesubsideerde arbeidsplaat-
Hij wil dat ik hem rondleid
door zijn land, de emigrant
die als een minnaar woorden
voor zijn lief zoekt. Een dief
van moedertaal werd hij.
Ik wil hem populieren laten zeggen,
geritsel in zijn oren knopen.
Hij stamelt wolken, moeder, bomen.
Hij kan alleen maar hortend
door zijn zinnen lopen.
Geboortegrond.
Hij staat erop.
Het schiet hem niet te binnen.
Marijke van Hooff
Over drie jaar
De SLAS kon na afloop van de stijlvolle
bijeenkomst terugzien op een bijzonder
geslaagd evenement, waarin het optre
den van pianist Harry Schram voor een
bijzonder accent zorgde. De Rinke Tol
man-prijs is door het gemeentebestuur,
dat de wedstrijd evenals de Soester
Courant financieel ondersteunde, in
middels uitgeroepen tot de officiële
driejaarlijkse poëzieprijs van de ge
meente Soest. De volgende editie mag
dus over drie jaar, in 1999, worden ver
wacht.
De bekroonde gedichten zijn - ingevolge
de wens van het gemeentebestuur, dat
een ruime "uitstraling" eiste - door de
SLAS uitgegeven op fraaie briefkaarten,
met de artistieke medewerking van de
In het gemeentelijk informatiecentrum
ligt weer een aantal nieuwe brochures
die men gratis kan meenemen. Aller
eerst is dat de brochure "Burenrecht".
Hierin staan de bevoegdheden en ver
plichtingen van de eigenaars van de na
burige erven. Onder meer wordt aan
dacht besteed aan het planten van bo
men en heesters op de grenslijn, aan de
overhangende takken en doorschietende
wortels, aan aflopend water en aan
geluidsoverlast.
Een tweede brochure heeft als titel "Als
u gaat samenwonen in 1996". Als men
ongehuwd gaat samenwonen, kan dat
belangrijke gevolgen hebben op
belastinggebied. De brochure vertelt er
alles over.
De derde brochure heet "Als u gaat
trouwen in 1996". In deze brochure staat
precies beschreven welke gevolgen er
zijn op belastinggebied wanneer men
gaat trouwen.
kunnen wennen
'U u dan andere
is er zo gek...
üge rugdekking.
■iltifocale glazen
r verteglazen èn
dsgarantie van
keer zien wie
t
TEST
Tafel met 4 stoelen
349,
Vlaggenstok
Met vlag en houder
19,50
Rolhordeur
Wit aluminium
215x105 (hxb) 139.95
205x105 (hxb)
129,95
zware rode wijn,
e barbecue. I
za, Alicante Spanje.
ef je de muskaatdruiven terug,
fruit en vanille-ijs.
16.25
de voorraad strekt.
ING
I - 602 70 59
tur, za.; 9.30 tot 17.00 uur.
