3 HALEN 2 BEWEhj
llggoyrs
VbHTIES
Walen
79!
Btyvwnswtiv
98d
j||g§iyR
soeze1sdeeG
öllnD
'sass-
gasper
IffgyooBS
saIsadipsavJS
18f5irfss»r2-f99'-
e nieuwe spelling: in werking gétreden!
slist
Hulpverleningsadressen
EXTRA KOOPAVOND OP DONDERDAG 19 SEPTEMBER (aanbiedingen geldig van 18.00-21.00 uur)
*r,g
kontaktlens
vloeistoffen
HARTJE
cnogtetom
g^goÖRS
halen L^en
24?5
ARlEL
««WED»
1
'3hauEN2 bbtau*
KIHDERPUUVS
DAMES *|reN
JEANS
in Keulen'
Kerst\nkopen;::-32oo
'pÜuOVERS
«gpYHOU®»
mm
jO-2 1.00 uur)
ENSDAG 18 SEPTEMBER 1996
SOESTER COURANT
PAGINA 11
49
Verkeerd afslaan
levert bonnen op
Inbrekers nemen
inhoud kluis mee
GRATIS
gratis
r. An
u 3 paar
3
holir»
HAPPX
3 HALEN
2 betalen
3K0DAKF0T0aWS
rtOURS
vie
>Y HOURS
- SLIPS
i BETALEN
V0nd -MIS!
°P Thdims uit onze voorraad
rot behang u enviaa3
HARTJEjêë
3W,en2betaién
VAN DE ORAAF
Sappv
O/XGTOCHT.
0i 3 boeken j
^decemberaP5ï 2 betalen
VANESSEN
28
van de graaf
^fpY§pURS
gy retalen
übe"T MOOt
2*9 VAN DE GRAAF
HARTJE
ZUID
Op donderdag 29 november organiseert SLAS - Samenwerking Literaire Ac-
ti viteiten Soest - voor het eerst Het Groot Soester Dictee der Nederlandse Taal.
Aan deze spellingwedstrijd nemennaast tien "prominenten dertig Soester in
woners deeldie via een voorronde in de Soester Courant van 16 oktober wor
den geselecteerd.
Het dictee wordt geschreven door Ton Majoor, de Soester spellingdeskundige
wiens naam in de Grote van Dale en het nieuwe "Groene Boekje" (de officiële
Woordenlijst) met respect wordt genoemd voor zijn kritische bijdragen aan de
totstandkoming van de nieuwe spelling.
In de aanloop naar het Groot Soester Dictee publiceert Ton Majoor in de Soes
ter Courant maandelijks een inleidend artikel over een aantal nogal omstre
den spellingkwesties. Dit is het derde; het laatste artikel kötnt in de krant van
16 oktober.
is er dus tóch van gekomen; op
augustus j.l. is de nieuwe spelling
Nran kracht geworden. Kranten heb
ben hun voorbeeldfunctie zonder
mankeren aangegrepen om hun le
zers te tonen hoe het voortaan vol
gens de nieuwe regels behoort.
Eerst even een kleine rechtzetting. In
'het vorige artikel, over de tussenletter -
f n, is helaas een verwarrende drukfout
geslopen. Als uitzondering c is genoemd
een zelfstandig naamwoord dat een
meervoud op -n én -s heeft; het moet
dus niet zijn gedachtenreeks, maar
gedachtereeks (want het meervoud van
gedachte is gedachten/gedachtes). De
opmerking dat deze uitzondering c on
zekerheid veroorzaakt, werd dan ook
meteen bewaarheid.
Het woord gemeente had als meervoud
-n; sinds de jaren tachtig is er in de
spreektaal een meervoud gemeentes
ontstaan. Daarom blijft gemeentehuis
zonder tussenletter -n. Wel moet men
voortaan hordeloper schrijven, omdat
het meervoud is horden én hordes. Wie
twijfelt, kan het nieuwe Groene Boekje
aanschaffen, hoewel daarin helaas het
antwoord op uw vragen niet altijd te
vinden zal zijn.
De tussenletter-s
De oude regel, kort samengevat, luidde:
Tussen de leden van een samenstelling
wordt -s geschreven, indien deze wordt
gehoord of kan worden aangetoond; -
Het bekende voorbeeld was dan altijd:
stationschef want stationsweg, ambts
zaken want ambtseed. Eigenlijk bestond
de oude regel uit 3 delen met subtiel on
derscheid tussen zachte en scherpe sis
klanken.
De nieuwe regel bestaat uit slechts 2
delen, maar wijkt nauwelijks af van de
oude regel. Belangrijk is de voetnoot;
"Er zijn talrijke sairffenstellingen waarin
sommige taalgebruikers wel een /s/ uit
spreken en andere niet. Op grond van
uitspraakvariatie behouden vele woor
den twee gelijkwaardige spellingen." Dat
was al zo inkoop(s)prijs, tijd(s)verschil,
wet(s)tekst. Maar nu komen daar
nieuwe samenstellingen bij, zoals
drug(s)handel, verblijf(s)kosten. Ston
den in het oude Groene Boekje uit 1954
na "geluid" 11 samenstellingen: 5 met d,
d met ds, 1 d(s), dat is in het nieuwe
Groene Boekje geworden: 5 met d, 62
met ds, 9 met d(s), dus 76. Conclusie:
de tussen-s rukt flink op. Misschien is
dat ook te verklaren uit de huidige nei
ging om woorden aaneen te schrijven.
Maar daarover later.
Het afbreekteken
Het zou te ver voeren in dit kort bestek
de nieuwe regels/uitzonderingen com
pleet te behandelen: ze verschillen nau
welijks van de oude regels. In dit
computertijdperk zijn er speciale
afbreekprogramma's; niet feilloos, want
u zult de afbreking "hoof-drol" vast wel
gelezen hebben. Aardig om te weten is
regel 6b: de afbreking mag geen aanlei
ding geven tot een andere uitspraak, dus
niet reg-lement, maar re-glement, niet
pis-tool, maar pi-stool. Als men vervol
gens in de woordenlijst samenstellingen
met "pistool" opzoekt, dan blijken - al
thans in de eerste oplage - de afbreek-
punten onjuist geplaatst te zijn: alarm-
pis-tool, wa-ter-pis-tool!
De hoofdletter
Van belang is regèl 5a: Afleidingen van
en samenstellingen met aardrijkskun
dige namen krijgen een hoofdletter.
Voortaan dus niet meer Zuidafrikaans,
maar Zuid-Afrikaans, Noord-Hollands,
Oost-Vlaams.
Namen van feestdagen, tijdperken en
historische gebeurtenissen krijgen een
hoofdletter, tenzij de naam onderdeel
uitmaakt van een samenstelling of aflei
ding: Pasen (maar paasnacht en niet
meer Paaszondag, maar paaszondag),
de Middeleeuwen (maar middeleeuws),
Hemelvaart (maar hemelvaartsdag).
Veelgebruikte afkortingen krijgen door
gaans kleine letters zonder punten bh,
mavo, tv. Afkortingen van wetten en
regelingen schrijve men met hoofdletter:
AOW, CAO-overleg.
Eigenaardig (en onjuist?) is dat in de
woordenlijst met kleine letter worden
geschreven: 1-kamer, l-/s-/t-/u-/v- en
z-vormig en labourregering. Het woord
"deejay" is vermeld, maar niet dj (de
afkorting van diskjockey). Van D-day
hebt u vast wel eens gehoord; waar
komt die D vandaan? De Grote Van
Dale geeft D-dag 6 juni 1944 (inva
sie Normandië). Het Engelse woorden
boek bracht de oplossing D(escision)-
Day. Gesnuffel in woordenboeken kan
best leerzaam zijn!
Ton Majoor
Acht automobilisten zijn vrijdagmiddag
betrapt op het feit dat ze vanaf de
Ossendamweg linksaf de Eikenlaan of
de Kastanjelaan inreden. Dit is verbo
den en daarom werden ze bekeurd. Ze
moeten zestig gulden betalen. De poli
tie controleerde op de kruising tussen
half vijf en half zes.
De trap hoorde in de garage, niet tegen
de gevel van de woning, besefte de zoon
des huizes toen hij donderdagavond
omstreeks half elf terugkeerde bij zijn
woning aan de Birkstraat. Niet veel la
ter ontdekte hij dat er was ingebroken.
De inbrekers hadden de inhoud van de
kluis meegenomen.
Weekend-opvangdienst
Maatschappelijke Dienstverlening
Hulp in dringende moeilijkheden op zater
dag, zondag en algemeen erkende feestda
gen, tel. 6245555.
Stichting Hulpdienst Soesterbeig
Hulp aanvragen dagelijks tussen 9.00 en
10.00 uur, tel. (0346) 351789 of 352097.
Nazorg borstkankerpatiënten
Informatie: Borstkanker informatiecen
trum Utrecht (BIC), tel. 030-2319924, di.
t/ra. vrij. 10.00-13.00 uur.
Werkgroep Kind en Ziekenhuis
Behartigt de belangen van kind en ouders
vóór, tijdens en na de ziekenhuisopname.
Informatie: mevr. M. Vrieling, tel. 6014470.
Vrouwenspreekuur
Iedere donderdag 20.00-21.00 uur, Stads-
ring 31A (Vrouwenhuis), Amersfoort, tel.
(033) 4616612. Als je anoniem wilt blijven
kan dat.
Meidentelefoon
Voor specifieke meisjesproblemen. Maan
dag 19.00-21.00 uur; woensdag 16.00-
18.00 uur; donderdag 19.00-21.00 uur, tel.
(030) 2322020.
Vrouwen in de Bijstand
Vrouwen die problemen hebben op het ter
rein van de bijstand kunnen daarmee terecht
bij de werkgroep Vrouwen in de Bijstand, te
lefonisch dagelijks 12.00-13.00 of na 18.00
uur. Soest: tel. 6017431 of 6018555.
Spreekuur: elke 2e vrijdag van de maand,
10.00-11.30 uur, in het Internationaal
Vrouwencentrum, Smits weg 313.
Buro Vrije Tijd
Bemiddelt in vrijetijdsbesteding en brengt
mensen bij elkaar die samen iets willen doen
op het gebied van hobby en interesse. Post
bus 3074, 3760 DB Soest, tel. 6013941 of
6014650.
VTO-samenwerkingsverband
Vroegtijdige Onderkenning Ontwikkelings
stoornissen bij kinderen, postbus 240,3800
AE Amersfoort, tel. (033) 4637285.
•Slachtofferhulp Soest
Praatpaal en vraagbaak voor slachtoffers
van misdrijven en verkeersongevallen, tel.
6027719.
Slachtofferhulp Eemland
24 uur per dag telefonisch bereikbaar voor
Soest, Soestdijk Soesterberg; tussen 7.00
en 23.00 uur: tel. 6027719; tussen 23.00 en
7.00 uur: via de meldkamer van dé Amers-
foortse politie, tel. 033-4666666.
Al Anon-groep Soest
Steun aan familie van degene die overmatig
veel drinkt of dronk, tel. 6012331 of
5415474 Baarn.
Ouders van een overleden kind
Landelijke zelfhulp-organisatie. Kontakt-
adres: Eveline Mossel, Weegbreestraat 543,
3765 XR Soest, tel. 6014310.
Thuishulpcentrale Eemland
De THC biedt partners en familie van de
menterenden, van chronisch zieken en
ouders van verstandelijk of lichamelijk ge
handicapte kinderen hulp door actief of pas
sief oppassen door vrijwilligers. Informatie:
tel. 033-4631334. Kontaktpersoon Soest:
Tineke Brobbel, tel. 6022395.
Thuiszorg/Maatschappelijk Werk
Stichting Thuiszorg en Maatschappelijk
Werk N.O. Utrecht. Bureau Soest: Burg.
Grothestraat 74, 3764 CN Soest, tel.
6019004, fax 6026588.
Jongerenspreekuur GGD
Voor jongeren van 12 tot 20 jaar, maandag
15.30-16.30 uur, Zonnehof 10, Amers
foort.
•Psycho-profylaxe
Stichting Psycho-profylaxe voorbereiding
op de bevalling. Kontaktadres: M. v.d. Poll,
Clauslaan 23,3761CX Soest, tel. 6031396.
Steunpunt Rouwverwerking Soest e.o.
Kontaktadres: Nelleke Wijnhof, Korte Brin-
kweg 18, 3761 ED Soest, tel. 6022122
(9.00-11.00) b.g.g. 6014310.
Telefonische Hulpdienst Gooi en Eem
land
Dag en nacht bereikbaar in psychische en so
ciale nood, tel. 6245555.
Kinder- en jeugdtelefoon, elke dag 12.00-
21.00 uur, tel. 6245556.
Adviesbureau voor vachtverzorging en
vachtproblemen bij honden
Rita Pouw, Pijperpad 97, 3766 CC Soest.
Behandeling volgens afspraak, tel.
6012855.
Vrijwilligers Vakaturebank (WB)
Informatie over vrijwilligerswerk, Smitsweg
311, dinsdag, woensdag en donderdag van
9.00 tot 12.00 uur, tel. 6012630.
Gastouder-projekt (kinderopvang)
Postbus 543,3760 AM Soest, tel. 6021427.
Anonieme Alcoholisten
A. A.-werkgroep Soest, de Open Hof, Veen
besstraat 2: dinsdagavond 20.00 uur. Infor
matie: tel. (0346) 353687 en 6021558.
A.A.-werkgroep De Weg Baam, Eemnes-
serweg 10, Baarn: maandagavond 19.30
uur. Informatie: tel. 6013027 en 6022937.
Zwangerschapstelefoon
Voor problemen rondom de zwangerschap,
dagelijks 13.00-17.00 uur, tel. (035)
6260660.
Personen-alarmering
Een mogelijkheid om hulp op te roepen in
geval van nood. Voor informatie en aanmel
ding tel. 6014114 b.g.g. secretariaat SWOS
tel. 6023681.
Telefonische hulpdienst diabeten
Voor diabeten (mensen met suikerziekte)
dag en nacht bereikbaar, tel. 033-4725083.
VBOK
Vereniging ter bescherming van het ongebo
ren kind. Voor hulp bij ongewenste zwan
gerschap. Tel. 033-4620244 of 06-0730;
dag en nacht bereikbaar.
•Werkgroep Godsdienst-sexueel geweld/
incest Utrecht
Voor informatie en pastorale begeleiding.
Gereformeerd Provinciaal Centrum, tel.
033-4613449 (09.00-17.00 uur).
Geslachtsziekten
Voor algemene informatie over geslachts
ziekten kan men 24 uur per dag (ook ano
niem) bellen: tel. (033) 4611692.
rtrnakerij
iABA
Soest-Zuid
De^^c0"ectt'>
zuidpto^.602 2212
Telefoon. 03»
MOOIE KWAL»TEU
nade4-^oon:03B-6°T0A2T
200 HS*."0'"®"08
3 „GF* FOTOFILMS
200 ASA 3
00-21.00AJUR
Zolara de voorraad strekt
deWeuren, maten
efoorv.035-60219 33
in alle Happy Hours prijs:
per stok
.C 18.00-21»» UUR
BETAALBARE
WAT JE BEDOELT
Soes,. Tel. 035-602 35 84
„Barde voowa»
Soes'fM24B83
Zuidpromenade 6
Soest
na - Soest
Soestemergsestraaoi 20 50
21
.00 UUR
a.s. per pemo°n
CHENILLE
Aa hals 6 kleuren
roil en ronde hals,
ienade 6
3 HALEN 2 betalen
j. 3 lacks halen2 betalen
Biivoorbeel. ashkts^^n.
zuidpromenade 6 -
Soest-
«SS»