HET GROOT SOESTER DICTEE DER NEDERLANDSE TAAL j
□I
3
I
34,95
lEMKA1
de Rabobank
Rolling Stones
-rv
□i
□i
Aantal woninginbraken daalt fors
erkgroep voor Vereenzaming Ouderen
Groot Soester Dictee der Nederlandse Taal
De nieuwe spelling: leer ermee te leven!
ACTUEELl
Nu uit:
'Rock and roll circus'
\M inpii
60311 19
Van maandag 21 oktober tot en met
vrijdag 25 oktober met een extra hoge rente op
de Spaar-Vast-Rekening (storting vanaf 1.000,-)
6,25 rente bij een vaste looptijd van 10 jaar*
5,25 rente bij een vaste looptijd van 5 jaar*
WOENSDAG 16 OKTOBER 1996
SOESTER COURANT
PAGINA 9
Informatieavond voor slachtoffers slecht bezocht
i§ilSli
SUBARU
jaMUi
Vrijwilligers willen ondersteuning van beroepskracht
Beveiligt alles!
Tel. 602 41 42
Klachten bezorging
Jas ontvreemd
VRIJWILLIGERSHULP
NODIG? -
Inbraak bedrijf
Rijverbod Soester
En bovendien ontvangt iedere
spaarder tijdens de feestweek
een leuke attentie!
Rabobank Soest-Baarn
O 13 a cacafonie Zet bij elke zin in het hokje het aantal fouten dat u in een zin heeft aangetroffen. Per woord kan slechts I
b kakofonie J één fout worden geteld. Als fouten gelden: spelfouten; het onjuist gebruik van koppeltekens en/of I
c kakafonie afbrekingstekens (of het ontbreken ervan); het niet op de juiste manier aaneenschrijven van samenstel-
Zet bij elk drietal een kruis in het
hokje achter het juist gespelde
j woord.
Als norm voor de goede spelling
geldt de sinds 1 augustus 1996
J ingevoerde nieuwe spelling
volgens de Woordenlijst Neder-
I landse Taal uit 1995
I (Het Groene Boekje).
a taxishaag
b taxushaag
c taksushaag
a explisiet
b explicite
c expliciet
a liturgiën
b liturgieën
c liturchiën
a dilettante
b dilletante
c dillettante
5a aftrochelen
b aftroggelen
c aftrogelen
Naam:
Straat:
Postcode:Plaats:
Telefoon:
Leeftijd:M V
ïnvullen in biokletters s.v.p.
Inzendingen moeten uiterlijk binnen zijn:
donderdag 31 oktober om 17.00 uur.
Inleveren bij, of (gefrankeerd) sturen naar:
Soester Courant t.a.v. Soester Dictee
Van Weedestraat 227" I Postbus 57
3761 CD Soest 3760 AB Soest
6 a acuut
b akuut
c accuut
7 a facsimiles
b facsimile's
c facsimilé's
8a gëtroubeleerd
b getroebleerd
c getroubleerd
9 a penisiline
b peniciline
c penicilline
10 a kritisch
b critisch
b krities
11 a kruitvat
b kruidvad
c kruidvat
12 a co-efficiënt
b coëfficiënt
c coëfficiënt
14 a accordeonnist
b akkordeonnist
c accordeonist
15 a uit den treure
b uitentreure
c uitentreuren
16 a dreumesen
b dreumessen
c dreummessen
17 a ge-equipeerd
b geëquipeerd
c geëkwipeerd
18 a elektronica
b elektronika
c electronica
19 a geenszins
b geensinds
c geenzins
20 a rodondendron
b rhodondendron
c rododendron
lingen; fouten tegen het gebruik van hoofdletters, kleine letters, accenten, apostrofs en trema's.
Onderstreep de fouten.
1. De huischilder had een gegrondde rede waarom hij het houtwerk niet gronde: hij gebruikte
bijts.
2. De advokaat verdedigdde met sukses zijn kliënt, naar wie een gerechterlijk voor-onderzoek
was ingesteld.
3. Het nederlandse rechtsysteem biedt te weinig controlemogelijkheden, zo bleek onlangs uit een
enquete.
4. De politie heeft de indentiteit van de vermoordde autohandelaar alsnoch vastgesteld.
5. Door de voor en tegenstanders van kernproeven werd eindenloos gediscusieerd.
6. Nadat de gesubsidiëerde venootschap failiet was gegaan, werd er een kurator benoemt.
7. Met kerstmis worden de restorants gefrekwenteerd door goedgemutste bezoekers.
8. In verband met het feit dat hij met het fijt in verband zat, kon hij 's ochtends zijn functie niet
uitoefenen.
9. Een drommedaris heeft èèn bult, maar een kameel daar entegen heeft er twee, onthuldde hij.
10. Slimmerikken en gochemerds bereiden met hun autos de verbreedde asvaltweg.
□i
Het aantal woninginbraken is in de
eerste tien maanden van 1996 afge
nomen. Dit blijkt uit cijfers van het
politiedistrict Eemland-Noord,
waarvan de gemeenten Soest,
Baarn, Bunschoten en Eemnes deel
Hftmaken.
In totaal werden er 228 woninginbraken
linder gepleegd dan in dezelfde pe-
^ode'van 1995. Van de 426 inbraken
verden er 83 opgelost. Daardoor is het
braakrisico gedaald naar twee procent.
In 1996 wil de politie ten minste 120
"braken oplossen.
_ee jaar geleden werden in Soest 473
braken in woningen geregistreerd, vo
rig jaar werd hiervan 381 keer aangifte
edaan. In de eerste negen maanden
van dit jaar kwam de teller op 211. Ook
in Baarn en Eemnes is sprake van een
aling, in Bunschoten is dit jaar vaker
gebroken dan in 1995.
oor slachtoffers van inbraak werd vo-
'ge week een informatieavond gehou-
en in de brandweerkazerne aan de
Lange Brinkweg. De avond werd be
zocht door dertig mensen. Ook in Baarn
verschenen dertig belangstellenden. De
politie had zeshonderd uitnodigingen
verstuurd.
De politie brengt na een inbraak een
bezoek aan de slachtoffers en houdt in
de meeste gevallen ook een buurtonder
zoek. Geprobeerd wordt de bezoeken
binnen vijf weken na de inbraak te heb
ben gepleegd. Het woninginbrakenteam
Foto: Goos van der Wilt.
heeft dit jaar verscheidene preventieve
acties gehouden in het kader van het
project 'Samenwerken aan veilig wo
nen'. Djt project is gericht op het aan
zetten van bewoners tot het nemen van
veiligheidsmaatregelen tegen inbraak.
De bewoners van de wijken die zijn aan
geschreven door het preventieteam kun
nen een gratis preventieadvies van de
politie krijgen.
VlERWIELAANDRIJVlNG Of BIJNA AlLE MODELLEN ZONDER
MEERPRIJS. GEMIDDELDE WAARDE FL 12.500,-
STANDAARD -
EENMAAL MEE GEREDEN... U DURFT NÓÓIT MEER ANDERS
Automobielbedrijf Gebr. van der Pouw Kraan B.V.
Middelwijkstraat 40 - 42,3764 CG SOEST
Telefoon: 035-601 42 89
Sr bestaan vergevorderde plannen
om begin volgend jaar te starten
met een werkgroep Vereenzaming
Ouderen Soest. Het is de bedoeling
dat die onder de paraplu van de
"richting Welzijnswerk Ouderen
Soest (SWOS) gaat opereren. Sa
menwerking met organisaties en de
ondersteuning van een beroeps
kracht zijn andere pijlers.
Via de SWOS zou subsidie bij de ge
meente moeten worden gekregen. De
betaalde en deskundige medewerker
moet de voorlichting en advisering aan
ouderen en hun hulpverleners op zich
nemen. Uiteraard is voor de beroeps
kracht ook een rol weggelegd als het
gaat om de ondersteuning en coördi
nering van de werkzaamheden en de
activiteiten die de werkgroep organi
seert. Volgens het werkplan van de hui
dige projectgroep Vereenzaming Oude
ren Soest kan de beroepskracht voorlo
pig op tijdelijke basis worden aange
steld.
Dezelfde projectgroep bereidt de ko
mende tijd in overleg met het bestuur
van de SWOS de start van de uiteinde
lijke werkgroep voor. In de SWOS par
ticiperen verschillende professionele en
vrijwilligersorganisaties die mede-ver
antwoordelijkheid kunnen dragen voor
de werkzaamheden van de werkgroep.
Bij de samenstelling van de werkgroep
wordt gedacht aan drie vertegenwoordi
gers van de ouderenbonden, een mede
werker van de Dienstencentra, een ver
tegenwoordiger van de Raad van Ker
ken en drie vertegenwoordigers van an
dere vrijwilligersorganisaties. In deze
groep moet de beroepskracht als amb
telijk secretaris gaan fungeren.
Met de overkoepeling van de SWOS
moet tevens duidelijk worden welke
plaats en positie de werkgroep inneemt.
Hieraan bestaat bij meerdere partijen en
organisaties in Soest behoefte, aldus het
werkplan. Dit werkplan van de huidige
projectgroep Vereenzaming Ouderen
Soest is inmiddels aangeboden aan het
college van burgemeester en wethou
ders.
Activiteiten
De activiteiten die de werkgroep wil
gaan opzetten, zijn bestemd om de
vereenzaming van ouderen te voorko
men. Periodiek zullen de resultaten wor
den geëvalueerd, zodat het programma
desgèwenst kan worden aangepast.
Tot nu bestaan al plannen voor onder
meer korte cursussen, gezamenlijke
maaltijden, gespreksgroepen, de aanstel
ling van wijkcontactpersonen en de ont
wikkeling van sociale buurtnetwerken.
Samenwerking met instellingen, vereni
gingen en organisaties die al op dit ter
rein werkzaam zijn, is een van de uit
gangspunten van de samen te stellen
werkgroep. Voorbeelden hiervan zijn de
gemeente, de politie, de ouderen
bonden, de kerken en de verzorgings
huizen.
Steenhoffstraat 13a-15
Soest
Tel. 035-601 21 32
Snelle service en
kwaliteit voor een
scherpe prijs.
ISieuwstraat aó,
Soest.
De SLAS houdt op donderdag 28
november 1996 om half acht in de
raadzaal van het gemeentehuis het
Groot Soester Dictee der Neder
landse Taal. Uit de inzenders van
het hierbij afgedrukte Proefdictee
selecteert de SLAS dertig deelne
mers, die aan het spelling
evenement mee kunnen/mogen
doen.
In de Soester Courant van 20 november
(eveneens huis-aan-huis) wordt de uit
slag van het Proefdictee bekend ge
maakt en de namen gepubliceerd van de
dertig geselecteerden. Aan het Groot
Soester Dictee der Nederlandse Taal
doen ook tien prominente Soesters mee,
die desgevraagd hun medewerking reeds
hebben toegezegd. Deze VIPS zijn:
1. Ali van den Berg, kunstenares
2. Neks Blommers-Biezeno, wethouder
3. Bob van der Goen, advocaat
4. Wim de Kam, gemeentesecretaris
5. Evelien Korthuis-Elion, gedeputeerde
6. Riana Luiks-Kramer, directrice
Openbare Bibliotheek
7. Hans Lutz, journalist Utrechts
Nieuwsblad
8. Werner Paans, conservator Kasteel
Groeneveld
De hele heisa rondom de invoering
van de nieuwe spelling is als een
nachtkaars uitgegaan. Achterafkan
men zich afvragen welk belang met
de kleine wijzigingen gediend was.
Te betreuren valt dat onderwerpen
onaangeroerd zijn gebleven, die wel
duidelijke regels verdiend hadden.
Nadat in vorige artikelen werd ingegaan
op de belangrijkste wijzigingen: de
tussenletters /n/ en /s/ alsmede het
afbreekteken en de hoofdletter, is nog
wat kleingoed overgebleven.
Het liggend streepje
Het is onbegrijpelijk waarom de auteur
van de Leidraad op z'n hurken is gaat
zitten; vroeger heette dat leesteken
'koppelteken', een woord waarmee men
toch geen moeite heeft. De nieuwe re
gel luidt: Samenstellingen met gelijk
waardige delen krijgen een streepje.
Maar tussen de gelijkwaardige delen en
een volgend deel komt geen streepje:
woon-werkverkeer. Van Dale had eerst
'drive-in-woning', wat logisch was om
dat inwoning een bestaand woord is; na
afstemming met het Groene Boekje
schrijft Van Dale nu 'drive-inwoning'.
Drieledige samenstellingen worden
doorgaans aaneengeschreven: onroe
rendgoedmarkt. Naast korteafstand-
loper staan in het Groene Boekje zowel
langeafstandloper als langeafstandsloper
met tussen-s. Als de laatste letter van
een deel eri de eerste letter van het vol
gend deel de tekens voor één klinker
vormen, dan komt er een streepje: lila
achtig, auto-ongeluk, mede-inzittende,
gummi-jas, dia-avond. Niet echter in
getallen: tweeëntwintig.
Een streepje komt in Oost-Europees,
Noord-Hollander, 80-jarige, tl-buis, IQ-
test; eigenaardig is de koppeling met
werkwoorden: tv-kijken, hij heeft tv-ge-
keken. Nog vreemder: televisiekijken,
hij heeft televisiegekeken. De aaneen-
schrijfziekte slaat toe! Voorvoegsels krij
gen doorgaans een streepje: niet-roker,
adspirant-lid, oud-(=voormalig)-burge-
meester, vice-precident, ex-man, non
interventie. Maar voorvoegsels als anti,
co, des, duo, sub komen doorgaans di
rect aan het woord vast. Absoluut on
juist in het Groene Boekje is oud-vader
lands, want het voorvoegsel betekent
niet voormalig. En Van Dale wil ons
doen geloven in het gekke meervoud
ex-en; het streepje heeft hier geen func
tie. Wel in e-mail (alleen in de Rode
Spellinggids), anders komt er verwar
ring met het email van de emaillen pan
nen. De taalgebruiker behoudt de vrij
heid om een onoverzichtelijke samen
stelling van een streepje te voorzien:
glas-in-lood-ramen, doe-het-zelf-zaak.
Wie vervolgens in de woordenlijst kijkt,
ziet daar staan glas-in-loodraam en doe-
het-zelfzaak. Niet wat je noemt duide
lijk. Of juist wel, als 'bekijk-het-zelf-
maar-advies1?!
Het trema
Wordt gebruikt om te voorkomen dat
twee opeenvolgende klinkers als één
klank gelezen worden: reële, geïnd, reü
nie, koloniën, vacuüm. Tot zover is al
les bij het oude gebleven. Nieuw is dat
men voortaan dient te schrijven: na-
apen, toe-eigenen, zee-egel, zebra
achtig. Bij woordafbreking aan het eind
van een regel komt het trema te verval
len: ge-eerd, co-ordinatie. Vraag:
waarom komt op poëet een trema, en
op dieet niet? Vergelijk het meervoud:
poëten, diëten.
De apostrof
Wordt gebruikt voor de meervouds-s
van woorden eindigend op een klinker,
voorafgegaan door een medeklinker:
baby's, opa's, ski's, auto's, accu's en
ave's. En in verkleinwoorden op y, voor
afgegaan door een medeklinker:
baby'tje, póny'tje. Ook in afleidingen
van letter- en cijferwoorden A4'tje,
WD'er, tv's, cd'tje, Maar niet bij len
tes, abonnees en cafés.
Accenttekens
Worden gebruikt in de algemeen gang
bare woorden van Franse herkomst op
de e: comité, crêpe, volière. Niet echter
als de eerste lettergreep in het Frans
begint met of medeklinker(s) plus
dus voortaan wordt het rechaud, medoc.
Vrouwelijke nevenvormen van woorden
op krijgen geen ée meer, maar ee:
evacuee. De vanouds bekende Franse
woorden met 'dakje' (a, worden
voortaan accentloos geschreven: paté,
compote, ragout. Nieuw is dat het
Franse woord 'appel' in het Nederlands
een accent krijgt, dus appèl,
appèlgerecht. Dat is iets anders dan het
zeer eetbare appelgerecht! Dat er te
haastig is gewerkt, blijkt uit de afwezig
heid van woordparen zoals: bete
beet) en béte schaapachtig), paté
wildpastei) en pate verflaag van een
schilderij), want op dat Franse woord
mag het 'dakje' niet ontbreken, althans
naar de bescheiden mening van
Ton Majoor
9. Meta de Vries, radiomedewerkster
10. Hans de Widt, burgemeester.
Verder is iedereen, die het leuk vindt
mee te doen, van harte welkom op de
publieke tribune (wel pen en papier
meebrengen). De toegang is gratis. Er
zal gestreden worden om een wissel
trofee, die ontworpen en gemaakt is
door Ali van den Berg. Het Groot Soes
ter Dictee der Nederlandse Taal, dat dit
jaar getiteld is "Soest Natuurlijk" werd
geschreven door de Soester spelling-
deskundige Ton Majoor, die zijn tekst
zelf zal dicteren op 28 november. Zie
ook zijn artikel: "De nieuwe spelling:
leer ermee te leven." In de pauze (met
muziek) wordt het dictee meteen nage
keken, waarna de prijsuitreiking volgt
door de voorzitter van de SLAS, me
vrouw Nelleke Streefkerk.
SLAS is een Samenwerking van Lite
raire Activiteiten in Soest, waarin parti
ciperen: cultureel centrum C-drie, de
Soester Courant, de Stichting Literaire
Evenement Eemland (SLEE), de
Openbare Bibliotheek en Boekhandel
van de Ven, die ook enkele prijsjes voor
dit dictee beschikbaar heeft gesteld.
J.V.
Indien u op woensdag om 18.00 uur
de Soester Courant nog niet in uw
bezit hebt, kunt u tot 18.30 uur naar
ons kantoor bellen (tel. 6014152). De
krant wordt dan nog dezelfde avond
nabezorgd. Belt u woensdag na
18.30 uur, dan kunt u uw naam en
adres op de band van het antwoord
apparaat inspreken. De krant wordt
dan echter pas donderdagmiddag
nabezorgd.
Soesterberg
Voor de abonnees in Soesterberg is
het klachtennummer 035-6021841
(C. van Barneveld). Dat nummer
kan op woensdag tussen 18.30 en
19.30 uur worden gebeld voor
nabezorging op dezelfde dag. Belt u
later, dan wordt de Soester Courant
op donderdag nabezorgd.
Uit gebouw Vogelzang aan de Parallel
weg is vrijdag de jas van een inwoner
van Eindhoven gestolen. De 59-jarige
gedupeerde kreeg zijn jas later terug,
nadat die in de omgeving was gevon
den. Maar uit de binnenzak waren toen
al persoonlijke bescheiden van hem ge
stolen.
Centraal Meldpunt
Vrijwilligershulp
Soest - Soesterberg
Een 33-jarige man uit Soest deed vorige
week aangifte van inbraak in een bedrijf
aan het Weteringpad. Bij de diefstal
werden computerapparatuur en een
meegenomen.
Een 29-jarige inwoner van Soest heeft
zaterdagmorgen vroeg een rijverbod van
enkele uren opgelegd gekregen. Hij
moest zich onderwerpen aan een blaas-
test, nadat zijn rijgedrag op de Akkeren
was opgevallen. Ook kreeg hij een
boete.
In de volgende nacht overkwam een
andere Soester hetzelfde op de
Smitsweg. Hij reed met een noodgang
een parkeerplaats op, waarbij hij bijna
de dienstauto van de surveillerende po
litie ramde.
(rentetarieven gelden van 21 oktober tot en met 1 november 1996).
*V.
