efe imiï
Ruim 75 procent van sloopauto's
milieu-verantwoord gerecycled
50 Miljoen kilo
materiaal hergebruikt
Uw autowrak kan
5.000 gulden opleveren
Aanzienlijke besparing voor het milieu
Bespaar op water- en energiekosten
86 pet. recycling in jaar 2000
Water versus leidingwater
Warm water, elke druppel
telt dubbel!
Hoe kunt u besparen
Waterbesparende
producten
Gemiddeld watergebruik per keer
Gemiddeld watergebruik
per persoon per dag in Nederland
Meer weten?
Initiatief autobranche
Oud wordt nieuw
'Gemalen' auto
Objectieve criteria
Materiaalrecycling
Landelijk dekkend
netwerk
Water, elke druppel telt!
Water, wij kijken er al lang niet meer van op. Als we water nodig hebben, warm of koud, dan draai
en we eenvoudig de kraan open en het stroomt er met liters tegelijk uit. Dat vinden wij heel
gewoon. Alleen als er een keer geen water uit de kraan komt, omdat bijvoorbeeld de hoofdkraan is
afgesloten voor een reparatie, merken we hoe afhankelijk we zijn van dat zuivere leidingwater. We
gebruiken het om te drinken, te koken, te wassen, te douchen en om het toilet door te spoelen. Per
dag gebruiken we zo'n 134 liter per persoon, waarvan een steeds groter deel als warm water.
Water gebruiken we iedere dag. Maar
wist u ook hoeveel liter u gemiddeld per
dag gebruikt? Uit onderzoek is gebleken
dat slechts 5% van de Nederlandse huis
houdens een schatting kon geven van het
dagelijkse watergebruik. De meeste
mensen schatten het op gemiddeld 40
liter per persoon per dag. Deze schatting
is bijna 100 liter te laag. In werkelijkheid
gebruikt een persoon in Nederland
gemiddeld per dag 134 liter leidingwa
ter. Dat is ongeveer 50.000 liter per per
soon per jaar. Een gezin met twee vol
wassenen en twee kinderen gebruikt
jaarlijks circa 195.000 liter. De hoeveel
heid water die een huishouden gebruikt
blijft de laatste jaren ongeveer gelijk.
Wel neemt het warm watergebruik
steeds meer toe. Dat komt onder andere
doordat we vaker douchen.
Om de consumenten bewust te maken
van het watergebruik starten in samen
werking met de Nederlandse Onderne
ming voor Energie en Milieu (Novem),
eind oktober landelijke acties bij de
bouwmarkten, verenigd in de Vereniging
van Winkelketens in de Doe-Het-Zelf-
branche (VWDHZ), en bij de technisch
installateurs, verenigd in de Vereniging
van Nederlandse Installateurs (VNI). De
acties worden gevoerd onder de gemeen
schappelijke titel 'Water, elke druppel
(umbeuWset)
thermestatist
(ééngreeps men^kraanj
Wasmachine
Douche
Handwas
Vaatwasser
Handafwas
Toiletspoehng
Wastafel
telt!' en zijn herkenbaar aan het symbool
'Daan de Waterkraan'. Ze moeten duide
lijk maken dat iedereen met eenvoudige
handelingen heel wat water kan bespa
ren. De nadruk ligt erop dat water- èn
energiebesparing niet ten koste hoeft te
gaan van comfort en hygiëne.
Per jaar wordt in ons land 90.000 miljard
liter zoet water aangevoerd door rivieren
en neerslag. Het grootste deel daarvan
verdwijnt via de grote rivieren in de
Noordzee. Het water dat overblijft zakt
deels in de bodem (grondwater) en blijft
deels aan de oppervlakte in rivieren,
beken, meren en plassen. Dit zoete water
kan worden gebruikt voor het maken van
leidingwater. In Nederland wordt jaar
lijks ongeveer 1.300 miljard liter water
gebruikt voor de productie van drinkwa
ter. Het gaat niet alleen om de hoeveel
heid; vooral de kwaliteit is zeer belang
rijk. Het water is niet zonder meer
geschikt voor consumptie. Het moet
worden gezuiverd voordat het via het
waterleidingennet kan worden aangebo
den. Het leveren en zuiveren van water
kost veel geld en energie. Bovendien
levert de zuivering van water milieube
lastende reststoffen op. Daardoor is het
jaarlijks toenemende watergebruik van
huishoudens, industrie en landbouw
gezamenlijk een probleem.
Uit onderzoek is gebleken dat meer dan
de helft van al het water in huis voor
gebruik wordt verwarmd, namelijk voor
de douche, de afwas, de was of om te
koken. Er wordt steeds meer warm water
gebruikt door de huishoudens in Neder
land. Een gemiddeld huishouden
gebruikt jaarlijks ongeveer 450 m3 aan
gas voor het opwarmen van water. Dat
kost zo'n 225 per jaar. Door te bespa
ren op het warme water, bespaart u
behalve op water meteen ook op de ener
giekosten. Bovendien wordt het milieu
minder belast door minder uitstoot van
broeikasgassen.
Zuiniger omgaan met water is nodig en
bovendien vrij eenvoudig te realiseren.
Er zijn allerlei mogelijkheden om water
te besparen. Dat kan met maatregelen die
zonder moeite zijn te realiseren en die
het comfort niet aantasten. Het is een
kwestie van even opletten, zonder dat het
extra tijd kost. De eenvoudigste manier
om liters water per dag te besparen, is
het dichtdraaien van de kraan tijdens het
tandenpoetsen, scheren en (af)wassen.
Ook het repareren van lekkende kranen
bespaart veel water. Naast deze maatre
gelen, die eenvoudig zijn uit te voeren,
zijn er waterzuinige apparaten en pro
ducten op de markt die enige investering
vergen. Mocht u van plan zijn een appa
raat of een kraan te vervarigen of heeft u
plannen voor een verbouwing dan is
waterzuinige apparatuur zeker het over
wegen waard.
De grootste waterverslinders in huis zijn
de douche/bad, het toilet en de wasma
chine. Besparing op. watergebruik levert
120 liter
97 liter
57 liter
40 liter
25 liter
8 liter
7 liter
4 liter
Toilet
Wasmachine
Bad1
Overig
Handafwas
Wastafel
Voedselbereiding.
Handwas
Vaatwasser
39 liter
38 liter
26 liter
9 liter
8 liter
5 liter
4 liter
2 liter
2 liter
1 liter
134 liter
Bron: NIPO/Vewin Het Waterverbruik thuis - oktober 1995
hier het meeste op, op een gemakkelijke
manier.
In bad gaan of douchen hoort bij het
leven van vandaag. Het maakt onderdeel
uit van onze- persoonlijke hygiëne en het
werkt ontspannend. Het nemen van een
douche kost per keer minder water en
energie dan het nemen van een bad. Per
keer gaat er in een bad namelijk 120
liter. Een gemiddelde douche kost 57
liter water per keer. Met een waterbespa
rende douchekop kan bovendien, afhan
kelijk van de situatie en zonder comfort-
verlies, nog eens tot 50% worden
bespaard op het water- en energiegebruik
voor het douchen. De waterbesparende
douchekop combineert water met lucht,
waardoor er een volle, enigszins bruisen
de straal ontstaat, terwijl er toch minder
water doorstroomt. Dit kan per persoon
een jaarlijkse besparing opleveren van
40 gulden. Een gezin van 4 personen kan
jaarlijks tot 160 besparen. Een water
besparende douchekop kost tussen de
20 en 65.
Naast de douche is het toilet de grootste
watergebruiker in huis. Bij oude toiletten
wordt per keer 9 liter water of meer weg
gespoeld. Per persoon spoelt men dage
lijks gemiddeld 39 liter door het toilet.
Een waterbesparend toilet heeft een
beperkte stortbakinhoud van 6 liter en
een spoelknop. Met deze spoelknop kunt
u de spoeling naar behoefte regelen. Dit
bespaart per dag vele liters water. Per
persoon kan dat oplopen tot een jaarlijk
se besparing van 20 gulden aan water
kosten. In een gezin met 4 personen kan
dat per jaar 80 schelen. Oudere typen
De meest eenvoudige tips..
c
seherenen {af/wassen
stortbakken kunnen waterbesparend wor
den gemaakt door middel van een
ombouwsetje. Deze kosten afhankelijk
van het type stortbak tussen de 10 en
75 en zijn eenvoudig te monteren.
Een andere waterbesparende maatregel is
het plaatsen van een volumestroombe-
grenzer. Deze wordt aan het uiteinde van
de kraan gemonteerd en vermindert de
hoeveelheid water die door de kraan
stroomt. Hiermee kan het watergebruik
van de kraan tot de helft worden terugge
bracht. Een volumestroombegrenzer kost
per stuk tussen de 10 en 25. Laat u
bij de aanschaf van deze producten advi
seren over de typen en de toepassing.
U kunt ook water en electriciteit bespa
ren door bewust gebruik te maken van
uw wasmachine. Een wasmachine
gebruikt per wasbeurt gemiddeld 97 liter
water en veel energie om het water te
verwarmen. Het is dus beter om zoveel
mogelijk met een volle trommel te was
sen. Sinds 1 oktober 1996 zijn alle was
machines verplicht voorzien van een
energielabel. Het energielabel geeft aan I
hoeveel liter water per wasbeurt nodig is, j
en of de machine energiezuinig is. I
Machines van Klasse A gebruiken onge
veer 35% minder energie dan gemiddeld, j
Per jaar scheelt u dat ruim 20 gulden op 1
de energierekening. Deze machines j
gebruiken ook meestal minder water, I
zodat u jaarlijks nog meer bespaart. I
Mocht u van plan zijn een nieuwe was
machine aan te schaffen, let u dan op het
energielabel.
Wilt u meer weten over mogelijkheden
om water te besparen? De medewerkers
van de grote bouwmarkten en de installa
teurs zullen u graag voorlichten over
deze en andere waterbesparende moge
lijkheden. Zij geven u deskundig advies
over de maatregelen en producten die het
beste passen bij uw specifieke wensen en
situatie. Tijdens de landelijke acties
'Water, elke druppel telt!' is bij de
bouwmarkten en de installateurs een fol
der verkrijgbaar, herkenbaar aan Daan de
Waterkraan, met daarin nuttige tips voor
waterbesparing. Ook ligt er een leuke
kleurplaat van Daan de Waterkraan klaar
voor de kinderen.
In november en december 1996 is het extra aantrekkelijk om
autowrakken bij de erkende ARN-bedrijven in te leveren,
ledereen die zijn autowrak bij een ARN-bedrijf inlevert, maakt
namelijk kans op 5.000 gulden netto.
Zie de advertentie in de Gouden Gids,
rubriek 'Auto-sloperijen', voor de
adressen van de erkende autodemonta-
gebedrijven bij u in de buurt.
Om voor de prijs in aanmerking te
komen, moet u een deelnameformulier,
dat verkrijgbaar is bij het ARN-bedrijf,
invullen. Hierop staan enkele vragen
over recycling plus een slagzin die u zo
origineel mogelijk moet afmaken. De
antwoorden op de vragen zijn terug te
vinden in de tekst van het deelnamefor
mulier.
Dit deelnameformulier dient samen
met een kopie van het vrijwaringsbe-
wijs naar Auto Recycling Nederland te
worden verstuurd.
Alle inzendingen worden beoordeeld
door een deskundige jury. In november
en december wordt elke maand één
winnaar bekend gemaakt.
UW AUTO MILIEUVERANTWOORD VERWERKT?
Milieu-verantwoorde recycling van sloopauto's heeft in
Nederland in minder dan twee jaar een ongekende vlucht
genomen. Begin 1995 ging Auto Recycling Nederland
(ARN) van start. Inmiddels heeft ARN al 234 over het hele
land verspreide autodemontagebedrijven gecertificeerd. In
de eerste negen maanden van 1996 waren deze bedrijven
goed voor de verantwoorde verwerking van 155.800 auto
wrakken, tegenover 126.000 in heel 1995. Hierdoor is in de
eerste drie kwartalen van 1996 ruim 15 miljoen kilo auto
materiaal hergebruikt. Het betekent ook dat de ARN-bedrij-
ven al ruim 75 procent van alle autowrakken in Nederland
innemen en milieu-verantwoord verwerken.
Om de gedachten te bepalen, de
155.800 autowrakken die in de eer
ste negen maanden van 1996 door
de erkende autodemontagebedrijven
zijn verwerkt, komen overeen met
een rij auto's van zo'n 750 km leng
te, ofwel van Utrecht naar Luxem
burg en terug!
Over een paar jaar wil ARN alle
400.000 auto's, die per jaar in
Nederland worden afgedankt, zo
volledig mogelijk recyclen. In het
streven naar deze 100 procent recy
cling, voert ARN nu een actie waar
bij het inleveren van een autowrak
5000 gulden kan opleveren.
Auto Recycling Nederland is eind
1993 opgericht door de BOVAG,
FOCWA, RAI, STIBA en SVN. De
t autobranche nam hiermee zelf het
initiatief om het milieuprobleem van
afgedankte auto's aan te pakken.
Kopers van nieuwe auto's betalen
sinds 1 januari 1995 een 'Verwijde
ringsbijdrage' van 250 gulden. Met
deze Verwijderingsbijdrage wordt
Auto Recycling Nederland, de recy-
cling-onderneming van de Neder
landse autobranche, gefinancierd.
Glas behoort samen met metaal, rubber en kunststof, tot de hoofdbestanddelen van sloopau
to's die na demontage voor hergebruik in aanmerking komen. Gemiddeld zit er aan elk
autowrak zo'n 27 kilo glas.
Met de stichting van Auto Recycling Nederland heeft de auto
branche de schouders gezet onder de aanpak van het afvalpro
bleem. Het streven is erop gericht in het jaar 2000 ten minste 86
procent van het gewicht van de materialen waaruit auto's
bestaan door hergebruik buiten de afvalstroom te houden Hier
mee wordt de hoeveelheid afval van autowrakken ruimschoots
gehalveerd.
Als de doelstelling wordt gehaald, wordt
hiermee jaarlijks ruim 50 miljoen kilo
afval minder gestort. Dit betekent tevens
dat dan ook 50 miljoen kilo materialen
(glas, rubber, kunststof, enzovoort) wordt
hergebruikt door de industrie.
Er blijft van deze materialen nog jaarlijks
een reststroom afval over (in feite 'gema
len auto'). Hiervoor bestaat thans nog
geen oplossing.
Bij het begrip hergebruik onderscheidt
men hergebruik van complete onderdelen
(pro uct-hergebruik) en hergebruik van
materia en zoals staal, glas, kunststof en
dergelijke (materiaal-hergebruik).
Product-hergebruik is in ons land al zo
ver ontwikkeld dat verdere stimulering
slechts beperkt mogelijk is. In de vraag
naar onderdelen wordt vrijwel volledig
voorzien. 6
Toch blijft er na product-hergebruik nog
veel materiaal aan autowrakken zitten.
Auto Recycling Nederland legt daarom
de nadruk op de stimulering van materi
aal-hergebruik. Hier liggen nog veel
onbenutte mogelijkheden.
Het recyclen van auto's gaat als
volgt. In opdracht van ARN demon
teren aangesloten autodemontagebe
drijven een groot aantal materialen
uit de auto. Deze materialen worden
door de bedrijven in containers
opgeslagen. Volle containers wor
den opgehaald door een inzamelbe-
drijf. Het inzamelbedrijf brengt de
materialen naar een verwerker. Deze
maakt van de 'oude' automaterialen
weer nieuwe producten.
Voor al deze werkzaamheden krij
gen de bedrijven een vergoeding
van ARN. Deze vergoeding is zo
vastgesteld dat ieder bedrijf de
benodigde werkzaamheden rendabel
kan 'uitvoeren. De vergoedingen
worden betaald uit de verwijderings
bijdragen.
Vorming van een netwerk van
erkende autodemontagebedrijven is
een voorwaarde voor het functione
ren van Auto Recycling Nederland.
Bedrijven komen uitsluitend voor
erkenning in aanmerking als ze vol
doen aan een reeks objectieve crite
ria. Toetsing gebeurt door SGS, een
door de Raad voor de Certificatie
erkende instelling. De gecertificeer
de bedrijven sluiten een overeen
komst af met Auto Recycling
Nederland. Daarna mogen ze het
predikaat 'Erkend Autodemontage-
bedrijf' voeren.
De ARN-bedrijven nemen de auto's
gratis in (of geven zelfs geld toe) en
verstrekken een officieel vrijwa-
ringsbewijs. Ze zijn herkenbaar aan
het logo-schild van Auto Recycling
Nederland met de tekst 'Erkend
Autodemontagebedrijf
Binnen twee jaar na de start van Auto Recycling Nederland hebben de erkende autodemon
tagebedrijven samen al bijna 300.000 autowrakken milieu-verantwoord gedemonteerd. Dit
aantal ligt ver boven de verwachting.
aantal is een landelijk dekkend net
werk van gecertificeerde autode
montagebedrijven gerealiseerd. De
capaciteit van deze bedrijven is vol
doende om alle autowrakken in
Nederland te kunnen verwerken. En
de laatste eigenaar van een auto treft
nu meestal in z'n naaste omgeving
wel een erkend autodemontagebe
drijf aan.
De bij ARN aangesloten bedrijven
recyclen nu 90 tot 100 kilo per auto
wrak door het demonteren van 14
materialen. Dit zijn: glas, rubberen
strips, veiligheidsgordels, LPG-
tanks, schuim uit de stoelen, diverse
vloeistoffen (rem- en koelvloeistof
en afgewerkte olie), kunststof bum
pers, accu's, (binnen)banden en
kokoshaar. ARN doet onderzoek
naar nieuwe materialen die kunnen
worden gedemonteerd. Het aantal
voor hergebruik geschikte materia
len wordt dus steeds groter.
Zo zorgt de verwijderingsbijdrage
ervoor dat we in Nederland ook bij
de verwijdering van wrakken zorg
vuldig omgaan met het milieu.
Pas na deze erkenning komt zo'n
autodemontagebedrijf voor premies
van ARN in aanmerking. Het erken
ningscertificaat geeft de garantie dat
het geld op een verantwoorde
manier wordt uitgekeerd.
ARN heeft inmiddels overeenkom- Verwijdering uit het autowrak, opvang en milieu-verantwoorde verwerking van vloeistoffen
sten gesloten met 234 gecertificeer- als rem- en koelvloeistof brandstof afgewerkte olie, accuzuur, is verplicht alvorens de
de autodemontagebedrijven. Met dit eigenlijke demontage van de auto kan beginnen.