1
1
iten
K"
Vrijwilligster Nel Ruis:
'Je mag alles doen, er is alleen geen geld'
Upgrading van sportpark
tost ruim 3,5 miljoen
Dorp heeft nu ook Wereld Natuur Kids
Alle roestvrij staal straks op maat
lardij o.g.
Abrona is nog steeds blij
met de tuin van Mien Ruys
Milieu Centraal en Nibud geven
informatie over waterbesparing
Gastgezinnen gezocht voor
kinderen uit Screbrenica
PAGINA 12
16.00 uur
k diverse
n
5 te Soestdijk,
1.000,- k.k.
300,- k.k.
5 765.000,-tk
749.000,- k.k.
WOENSDAG 9 FEBRUARI 2000
j FNV helpt bij
invullen van
aangiftebiljet
)iefstal skimmia's
ipgelost
Veiligheid in huis
bij de Anbo
SKIËN
PWA-school (OBS)
mag naar finale
van Alpine skiën
Kerkdiensten
Medische dienst
Hulpverlening
Speeltuin Abrona
moet aangepast
HÜH
Dialezing
tuinen
Comfortabel wonen en water, energie en geld bespaten
Drie weken vakantie dankzij Pax Christi
Makelaardij o.g.
est. 035-6016151
T-TEL. 035- 603 00 25
m vooroorlogs vrijstaand woon-
van pannendak en royale achter-
Jis wordt momenteel geheel gere-
installaties, leidingwerk, dak, vloe-
atie nieuwstaat. Gehele woning is
vanden en dubbel glas. Inspraak
snitair en tegelwerk. Stelpost keu-
BTW en installatiekosten.. Inde-
I, kelder. Ruime L-vormige woon-
Jitzicht op tuin en Beetzlaan. Dich-
ing: Royale overloop met dakka-
net CV-installatie en aansluitingen
Complete badkamer met ligbad,
gezinshuis en in overleg met ko-
Optimaal geïsoleerd ten aanzien
Jd ca. 425 m3. Grondoppervtakte
garage, kantoor, keukenaan-
en achterom. Gelegen aan
n, winkels, scholen en open-
ng, hal, trapopgang, toilet,
ïaard en eiken parketvloer,
iteraanbouw. Kantoorruimte,
rkamer, zijkamer, badkamer
wastafel. Afzonderlijk 2e toi-
i bereiken 2 royale zolderka-
telopstelling en bergvliering.
d praktijk en/of kantoor aan
'9 achter de woning gelegen
nisch gekeurde woning met
centiare.
MAKELAARS
n Veenendaal
Redactie-adres:
Van Weedestraat 227,
3761 CD Soest
Klachten bezorging:
C. van Barneveld,
Molenstraat 112, Soest
tel. 035 - 602 18 41
Zijn er nog vrijwilligers te vinden in
Soesterberg? Jongeren met leuke
nitiatieven die zonder daarvoor be-
aald te krijgen een activiteit voor
de jeugd willen begeleiden? Nel
Kuis, die zich al jaren de benen uit
hel lijf loopt om rommelmarkten,
iinlerklaas- en koninginnedagfees
ten en andere activiteiten van de
grond te krijgen, heeft er een hard
ioofd in. "We hadden altijd een
stuk of dertig mensen die bereid
waren om mee te helpen. Nu zijn het
er twaalf.
^et vrijwilligerswerk zit Nel Ruis in het
1. In haar voormalige woonplaats
-jaarlem liep ze tijdens haar studie aan
je sociale academie al stage in het
juurtclubhuis. Later raakte ze als vrij
williger betrokken bij het clubhuiswerk.
'In Haarlem was ik altijd bezig en toen
k hier kwam wonen, zo'n 23 jaar gele
den, wilde ik ook weer iets om handen
lebben. Binnen de kortste keren had ik
:en peutercrèche opgezet en zat ik hier
met allemaal kindertjes in huis. Die
irèche liep als een tierelier.
let clubwerk liet haar echter niet los en
jaar later reageerde ze op een adver-
entie waarin vrijwilligers werden ge
daagd voor de woensdagmiddag. "Het
lubhuis bleek een hut in het bos (Dub-
leldekker) en meneer Veenendaal
waaide er toen de scepter. In het be-
pn liep het een beetje stroef tussen ons.
k had natuurlijk al wat vaste clubs ge-
lad en had soms wat andere ideeën. Ik
lenk dat ik nogal als een wijsneus over-
wam," zegt ze achteraf lachend,
'oor Ruis was het echter een creatieve
«riode. Want voor elke activiteit waren
voldoende vrijwilligers te vinden die
ven een handje mee wilden helpen als
at nodig mocht zijn. "Wij hadden na-
iiurlijk een doelgroep van vier tot
ivaalf jaar en als wij weer een sinter-
laasfeest voor de jeugd wilden houden
oegen we subsidie aan. Daar waren
nooit problemen over.
Anders
Het beleid van de gemeente Soest is
echter veranderd. Jeugdwerk is onder
gebracht bij de Stichting Balans, een
overkoepelende organisatie met be
roepskrachten. Want ook de oudere
jeugd moet aandacht krijgen. Het moet
allemaal doelgerichter worden. Soester
berg kreeg een beroepskracht waar de
vrijwilligers niet om zaten te springen.
"Toen het vroeger louter om vrijwilli
gers ging," zo stelt Ruis, "toen liep het
allemaal lekkerder. De lijnen waren kor
ter, de zaken werden snel beslist en ie
dereen was enthousiast. Je deed zelf wat
je nodig vond. Nu loopt alles via die
beroepskracht. De sfeer is anders." Ve
len twijfelen eraan of hij wel de juiste
persoon is om de vrijwilligers te moti
veren.
let plan voor een 9-holes golfbaan
van Otto Zoetelief begint vastere
vormen aan te nemen. Voor deze
baan heeft hij echter grond nodig
van zijn buurman Abrona. Deze in
stelling wil alleen meewerken als de
gemeente Zeist toestemming geeft.
Bovendien moet een aantal bewo
ners er ook een functie krijgen.
Voor Zoetelief is een totale upgrading
/an het sportcentrum van belang. In de
:erste plaats door uitbreiding van de
ikibaan, door de bouw van een nieuw
lubhuis en de ontwikkeling van een
jolfbaan. De totale upgrading wordt
»eschat op 3,5 miljoen gulden. Volgens
le initiatiefnemer zouden skiërs en gol-
ers gebruik kunnen maken van hetzelf-
le clubhuis. Of de tennis- en korfbalver-
niging een eigen onderkomen willen, is
og niet duidelijk. "We moeten kijken
rat er te combineren is. Want elke ver-
niging probeert toch de eigen identiteit
e behouden." Voor de aanleg van een
'-holes golfbaan heeft Zoetelief grond
Abrona nodig. Ook voor het door-
kken van de zandheuvel voor de ski-
an is een stuk van hun terrein nodig,
•ie wordt 55 meter langer en hoort
Lrmee tot de drie langste banen in
jederland." Soest is weliswaar eigenaar
het huidige sportpark, maar Zeist
moet het bestemmingsplan wijzigen
,voor een deel van het plan.
'Volgens Zoetelief hebben B. en W. van
Zeist al laten weten in principe hun me
dewerking te willen verlenen. Eind fe
bruari ligt de vernieuwde tekening van
het architectenbureau Green-Art uit
Amsterdam ook bij het Soester college
op tafel. In dat opzicht hoopt hij ook op
medewerking van Abrona. "Ze willen
meer in het dorp integreren en beschik
ken over een overdekt zwembad, een
restaurant en een keuken. Het zou ook
mogelijk zijn om een openbaar hotel te
openen en dat deels te laten runnen
door de eigen bewoners.
Afwachten
Regiomanager Margriet Euverman is
echter nog niet zo stellig daarover.
"Zoetelief is vorig jaar bij ons gekomen
met het plan. Wij dachten dat alles al in
kannen en kruiken was met de gemeen
te Zeist. Dat was niet zo. Als Zeist toe
stemming geeft, dan kunnen we niet
weigeren. Van belang is natuurlijk ook
welke functie onze bewoners bij het
sportpark kunnen krijgen." De regio-
manager wil voorlopig afwachten wat de
gemeenten doen.
Intern is Zoetelief al aan de slag met de
invulling van het personeel dat straks
ingezet moet worden op zowel de ski
als de golfbaan. Als het plan doorgaat
komt de totale lengte van het aantal
holes op 2170 meter. "Voldoende voor
een b-status." De totale kosten voor de
aanleg van de golfbaan worden geschat
op 2 miljoen gulden. De uitbreiding van
de skibaan kost zes ton. Het nieuwe
clubhuis voor zowel golfers als skiërs
kost 1 miljoen gulden.
BV-leden kunnen ook dit jaar een
geroep doen op hun vakbond bij het
nvullen van hun aangiftebiljet voor
le inkomstenbelasting. De FNV
helpt gratis mensen die er zelf niet
iiitkomen.
^oesters kunnen van maandag 28 fe
bruari tot en met vrijdag 3 maart da
gelijks tussen 18.00 en 20.00 uur een
[telefonische afspraak maken met T.
[Roest, tel. 6011036.
■Soesterbergers kunnen in dezelfde
■periode en op dezelfde tijden contact
I opnemen met C. Baars, tel. (0346)
■353706.
De diefstal van verschillende skimmia's
lind vorig jaar in Soesterberg is met de
lanhouding van een 32-jarige ZeisteT
ppgelost. Tussen 18 november en 17
December werden uit verschillende tui
ten in de buurt van de Wostok, de Ap-
bolo en de Postweg de daar aanwezige
Ikimmia's ontdaan van hun takken. Na
Onderzoek van de politie werd de Zeis-
Ber aangehouden die bekende minstens
B5 tuinen te hebben bezocht in de be
treffende omgeving. Met de verhande
ling van de takken, die veel gebruikt
worden voor kerststukjes, heeft de man
4700 gulden verdiend. Mogelijk zijn er
Imeer mensen bij de diefstal betrokken.
ITot nu toe heeft de politie drie aangif-
[ten binnengekregen, mogelijk worden
[dit er meer. De politie zal proberen te
V bemiddelen tussen de verdachte en de
gedupeerden over de schadevergoeding.
Soesterbergse ouderen die meer willen
weten over veiligheid in huis kunnen
morgenochtend terecht op de maande
lijkse thema-ochtend van de Anbo. Er
is koffie en een quiz waarbij een prijsje
kan worden gewonnen. Voor ouderen
die geen lid zijn staat de deur van het
dienstencentrum De Drie Eiken ook
open. De Anbo-ochtend begint om half
tien.
De Prins Willem Alexanderschool
(OBS) mag op 1 april deelnemen
aan de nationale kampioenschap
pen Alpine voor basisscholieren.
De school werd derde tijdens de
voorronde in Soesterberg.
Bij die gelegenheid werd in verschillen
de categorieën gestreden. Bij de meis
jes licentiehouders (basisschoüeren) ble
ven Jolanda Koch en Mandy Dirkzwa
ger goed op de been, zodat ze in de prij
zen vielen. Bij de jongens waren dat
Danny Dirkzwager en Robin van de
Weide.
De snelste bij de meisjes licentiehouders
(voortgezet onderwijs) was Aranka van
der Wal, bij de jongens werd het een
onderonsje van de leden van de SkiClub
Soesterberg. Maik Steenbeek zette de
snelste tijd van de dag neer, gevolgd
door Michiel Witjens en Jeroen Jensma.
"Zo'n sinterklaasintocht bijvoorbeeld,"
zegt Ruis, "daar heb je dertig mensen
voor nodig. Je moet iedereen achter de
vodden zitten. Daar moet je zoveel
energie in steken. Als je nu iets wilt or
ganiseren, dan zeggen ze bij Balans: Je
mag alles doen. Er is alleen geen bud
get voor." Voor veel vrijwilligers is de
maat inmiddels vol. Ze hebben zoiets
van: Laat die beroepskrachten het maar
doen. Die worden ervoor betaald."
Middenstand
Nel Ruis hoopt overigens dat de intocht
van Sinterklaas dit jaar nog steeds ge
vierd kan worden en dat eventuele
sponsors niet afhaken. Maar uit ervaring
weet ze dat de middenstand in het dorp,
met uitzondering van een enkel café,
weinig wil uitgeven. "Een middenstan
der langs de Rademakerstraat beloofde
vorig jaar vijfhonderd gulden. Die moet
ik nog krijgen." Het feit dat Garant Plus
al eens heeft gezegd: 'Als ik de enige
middenstander ben die wat doet, dan
stop ik ermee' is wel illustratief, vindt
ze. "Maar hoe dan ook, ik vertik het om
met de collectebus langs de deuren te
gaan. Dan stop ik ermee."
Ruis, die de bijzondere activiteiten zo
als het kindercarnaval, het huttenbouw-
project en het sinterklaasfeest coördi
neert, blijft het jeugdwerk leuk vinden.
Kinderen moeten er plezier aan beleven.
"Ik vind dat je als vrijwilliger je eigen
verantwoordelijkheden hebt. Diejnoet
je niet constant op de vingers kijken.
Alles moet worden geëvalueerd. Heel
veel zaken die vroeger als normaal wer
den beschouwd worden nu ineens als
onprofessioneel gezien. We hadden
onze eigen kasten en sleutels, nu niet
meer.
Zondag 13 februari
ROOMS-KATHOLIEKE KERK
Caroluskerk, Rademakerstraat 75
Zaterdag 19.00 pr. v.d. Heijden; canto-
res
Zondag 10.30 pr. v.d. Heijden; ge
mengd koor
HERVORMD/GEREFORMEERD
(Samen op Weg)
Vredekerk, Gen. Winkelmanstraat 101
10.00 ds. M.A.A. Nawijn
STERRENBERG
't Lichtpunt, Huis ter Heide
10.30 ds. H. Henstra; H.A.
WORLD OUTREACH CHURCH
Sterrenbergweg
10.30 Mark Six
Huisarts
Vrijdag 18.00 - maandag 08.00 uur:
F.P. Prause,
Oude Tempellaan 6, tel. 351517.
Tandarts
Spreekuren 13.00 en 19.00 uur:
eigen tandarts bellen; dan hoort men
wie er dienst heeft.
Dierenarts
H.J.M. Tonino en P.B.E. Tonino-van
Schieveen,
Kampweg 50, 352467; weekenddienst
na afspraak; in andere gevallen hoort
men via het antwoordapparaat wie er
dienst heeft.
Hulp
Centraal Meldpunt Vrijwilligershulp
Werkdagen 09.30-11.00 uur, 035-
6031119.
Stichting Hulpdienst Soesterberg
Hulp aanvragen: dagelijks 09.00-10.00
uur, 351940, b.g.g. 351658 of 352626.
Thuiszorg
Stichting Thuiszorg Eemland
verpleegkundige 24 uur per dag bereik
baar, tel. 033-4600046; maatschappelijk
werker elke woensdag 09.30-10.30,
Vredekerk, Generaal Winkelmanstraat
101, tel. 352606.
Huisvesting De Drie Eiken
Mevr. D. Elie, tel. 352391.
Politie
Veldm. Montgomeryweg 2 (Kon. Mare
chaussee); werkdagen 12.00-13.00 uur;
centrale meldkamer: 035-5487411;
alarmnummer: 1.1.2.
Grof vuil
035-6093666.
Arnold van der Ark kan eindeloos
over de flora en fauna op het terrein
van de Sterrenberg (Abrona) vertel
len. In Soest, waar hij vorige week
een dialezing gaf, was er aan belang
stelling geen gebrek. "Er waren ze
ker zo'n vijftig mensen. En dat is
een behoorlijk aantal voor dit soort
lezingen."
Als terreinbeheerder is Van der Ark
nauw betrokken bij de veertig hectare
waarop het tehuis voor geestelijk gehan
dicapten op de grens van Soesterberg en
Zeist is gevestigd. Voor hem is het niet
louter een plantsoen met aangrenzend
een weiland en bos. Het heeft geschie
denis, het leeft en ziet er elk seizoen
weer anders uit. "Wat wij hier doen is
het groen hier zo aantrekkelijk mogelijk
maken." Achter die stelling verbergt hij
een filosofie. De natuur moet worden
versterkt door het planten van exoten.
Dat trekt nieuwe insecten en die zijn op
hun beurt weer een aanvulling op het
menu van alles wat vliegt en kruipt.
De tuin rondom de gebouwen is op zich
al een bezienswaardigheid. Hij is zo'n
twintig jaar geleden aangelegd door de
bekende architecten Mien Ruys en Hans
Veldhoen. Hun kenmerk is een vloeiend
overgaan van cultuur in natuur. "Je ziet
het op de kaart," wijst Van der Ark in
het kantoortje van de Plantsoenen
dienst. "De hele strakke hagen en bo-
menlijnen lopen als een rode draad door
het terrein heen. De beplanting staat
daar weer los van, ze vloeit over in het
natuurlijke gebied. Structuur en natuur
versterken elkaar.
In 1993 werd het laatste deel aangelegd.
Er kwamen een groot plein en zwembad
waarvan ook Soesterbergers gebruik
maken. De kastanjebomen op het plein
zijn uniek: ze dragen geen vruchten.
"Dat is uit veiligheidsoverweging ge
daan. Veel bewoners zijn moeilijk ter
been. Het moet natuurlijk niet zo zijn
dat ze over de kastanjes uitglijden."
Rolstoelers
Van der Ark leidt regelmatig groepen
rond die geïnteresseerd zijn in de tuin
van Mien Ruys of het bos rondom. "Ik
heb hier de Soester (Zaken) Kring al
eens gehad en tuinclubjes. Dat is een
hobby van me en gebeurt meestal op
afspraak. We hebben ook een natuur
pad. De twee paden, een gele en een
blauwe route, zijn beide zo'n anderhal
ve kilometer lang. Langs de route staan
zeventig bordjes met uitleg over de
planten en bomen. Het bijzondere van
dit pad is dat rolstoelers er ook gebruik
van kunnen maken."
Al wandelend over het terrein wordt
duidelijk dat ondanks gebrek aan .finan
ciële middelen en slechts drie mensen
voor het onderhoud, het beheer met
veel enthousiasme wordt aangepakt.
"De architect heeft voor de rode draad
gezorgd en wij proberen de vegetatie te
verrijken met planten waar de natuur
wat aan heeft. De inheemse planten en
bomen worden aangevuld met exoten.
Die zorgen dat er meer insecten op an
dere tijdstippen vliegen." Bolgewassen
die in maart en april hun bloeiperiode
doormaken, trekken bijvoorbeeld veel
insecten aan. "Die zijn nodig als voed
selbron voor jonge vogels. Om ze ster
ker te maken. Dat beheren is een ge
voelsmatige kwestie. Je kijkt gewoon
wat er nodig is voor vogels en vlinders,"
aldus de beheerder.
Niet meenemen
Niet zonder trots vertelt hij over de 160
soorten paddestoelen die op het terrein
zijn waargenomen. "Maar het kunnen er
wel meer zijn. Vijf soorten zijn trouwens
eetbaar, zoals bijvoorbeeld de spons-
zwam, de cantharel en het eekhorentjes
brood. Ik kan me voorstellen dat er
mensen zijn die ze graag plukken, maar
dan heb je kilo's nodig. Ik zeg altijd
maar: Kom rustig kijken, je mag overal
naartoe lopen maar niets meenemen."
Datzelfde geldt eigenlijk voor de poelen
achter in het bos, waar tal van watersa
lamanders rustig leven. De beheerders
proberen het de zandhagedis, die zich
graag koestert aan de zonnige kant van
de boswal, ook zoveel mogelijk naar de
zin te maken. Net als de groene, kleine
en grote bonte specht en vele andere
vogelsoorten die zich wonderwel thuis
voelen in het gebied tussen de twee
snelwegen. Maar daarvoor vereist het
terrein wel de nodige aandacht en rust.
De speeltuin op het terrein van de Ster
renberg (Abrona) voldoet niet meer aan
de eisen van de nieuwe wetgeving op
speeltuinen. Zo moet de ruimte tussen
bepaalde speeltoestellen groter worden
en zijn rubberen tegels vereist bij
schommels en wiptoestellen. Omdat
Abrona geen speeltuinpot heeft, moet
het geld via donaties binnen komen. De
instelling heeft vorig jaar al enige veran
deringen met sponsorgelden kunnen
doorvoeren. Nu moet zij voldoen aan de
wettelijke verplichting. Van de speeltuin
wordt overigens alleen gebruik gemaakt
door Soesterbergers. Het is een sociaal
ontmoetingspunt voor moeders met
kleine kinderen. Menig verjaarspartijtje
is daar gevierd.
Tien Soesterbergse kinderen heb
ben donderdagmiddag hun deelna
me aan het Ecokids-programma af
gesloten. Onder hen waren Marit
Schepers en Josje van Iwaarden. Uit
handen van wethouder Bart Krol
kregen ze een diploma. Het project
is een initiatief van het Milieu Edu
catief Centrum en het jongerenwerk
in Soesterberg, met name bedoeld
om tieners van tien tot twaalf jaar
meer bij hun leefomgeving te be
trekken.
Zowel Marit als Josje heeft met enthou
siasme meegedaan aan het ecoproject
van de gemeente Soest. Vooral de en
quête vonden ze leuk om te doen. "We
moesten daarvoor in de buurt aanbellen
en aan de mensen vragen of ze overlast
hadden en wat ze ervan vonden," ver
telt Josje. De jeugdige enquêteur werd
door de meeste mensen positief ontvan
gen. Op al haar vragen kreeg ze een se
rieus antwoord. "Er was er een die zei:
'Nee, ik ben met het eten bezig en heb
geen belangstelling'."
Volgens Marit leverde hun enquête in
teressante informatie op. "De mensen
achter in de flats en aan het eind van de
Kampweg vertelden dat ze last hadden
van de snelweg. Ook vonden ze dat er
te weinig speelruimte was voor de kin
deren." Marit denkt het project goed is
voor de buurt waarin het wordt gehou
den. "Alles wordt netjes opgeruimd. We
hebben zelfs met knijpers alle rommel
uit de struiken weggehaald en geveegd."
Behalve het maken van t-shirts met de
tekst Wereld Natuur Kid (WNK), om
duidelijk herkenbaar te zijn, hielden de
kinderen zich ook bezig met het maken
van nestkastjes. Voor de Soesterbergers
die vinden dat ze te weinig vogels zien.
"De meeste hebben we bij de flats ge
hangen. Want daar hebben de mensen
geen eigen tuin."
Coördinator Johan Simon van het edu
catief centrum aan de Molenstraat in
Soest is tevreden over de afloop van het
pilotproject. Voor Soest zal dit zeker
een vervolg hebben. "De bedoeling was
de kinderen in contact te brengen met
het milieu en leefomgeving. Zo'n twaalf
kinderen hebben tijdens de elf bijeen
komsten allerlei opdrachten uitgevoerd
met als thema huizen, groen, afval, vo
gels, verkeer en afval. Ze hebben ook
een bezoek gebracht aan het afvalstof-
fenpark De Schans. Heel leuk is de uit
wisseling tussen een groep ecokids uit
India en de groep uit Soesterberg. Een
medewerker van de Stichting Trust ver
telde over hoe ze daar leven. Ze gooien
daar niets weg zoals hier. Alles wordt
hergebruikt."
Voor de Soesterbergers die willen zien
waar de Wereld Natuur Kids Soester
berg elf weken mee bezig zijn geweest
is er een tentoonstelling in de Dubbel
dekker. Die is nog een aantal weken te
bezichtigen.
BLOEI
Maatschappij
Afd. SOEST
Er waren drie dagen uitgetrokken
voor de sloop van het pand waar
Mega Meubel tot voor kort geves
tigd was. Vorige week dinsdag be
gonnen grote kranen en bulldozers
met hun afbraakwerkzaamheden.
Het had tot gevolg dat de bezoekers
van naastgelegen bedrijven zoals de
Kwantum Hallen en Budget Kook-
wereld zich even afvroegen of er een
orkaan was langsgeraasd.
Groei en Bloei houdt
woensdag 16 februari
een dialezing in het
EHBO-gebouw aan de
Parallelweg. Tijdens de
lezing worden bekende
Nederlandse tuinen en veel borders
driedimensionaal gepresenteerd. Zo zijn
er bijvoorbeeld de Walenburg, Ada
Hoffmans vijvertuinen, een aantal
Zeeuwse tuinen en de Keukenhof. Door
een speciale bril worden de plaatjes op
het scherm ervaren alsof de kijker er
midden in loopt. De dia's zijn met twee
camera's tegelijk gemaakt en worden op
één scherm geprojecteerd. Daardoor
wordt diepte in de waarneming ervaren.
De speciale polariserende brillen wor
den in de zaal uitgereikt. De avond be
gint om 20.00 uur en kost voor niet-le-
den vijf gulden. Voor leden is de toe
gang gratis.
Bloemschikken
Groei en Bloei geeft les in bloemschik
ken. Bij twee workshops zijn nog plaat
sen vrij. Op dinsdag 15 februari wordt
Viva Valentijn gegeven, waarin in een
hartvorm bloemen geschikt worden. Op
dinsdag 14 maart wordt met behulp van
decoratieve hulpmiddelen een grote bos
bloemen gemaakt tijdens: Weinig bloe
men, véél effect. Beide cursussen wor
den gegeven van 9.30 uur tot 11.30 uur.
Voor leden kost een workshop 12,50
gulden en voor niet leden 17,50 gulden.
Bij de les van 14 maart worden extra
materiaalkosten in rekening gebracht.
Voor inlichtingen over plaats, materiaal
en aanmelding: Ingrid Visser, tel:
6022358 (tussen 19.00 en 20.00 uur).
Volgens medewerkers van Kookwereld
wordt hun verkoopruimte straks in het
nieuwe pand vier maal zo groot. "We
hebben nu de beschikking over iets
meer dan driehonderd vierkante meter,
dat worden er twaalfhonderd. Eind mei
moet het casco worden opgeleverd, dan
hopen we met het inrichten te kunnen
beginnen." Kookwereld is een van de
kleinere privé-ondernemingen die com
plete keukeninrichtingen leveren. "Veel
roestvrij staal leveren wij op maat."
Gezien de afmetingen van de kookeilan-
den en werkblokken lijken ook de Ne
derlanders in de komende eeuw te kie
zen voor groot en ruim. "Wat vroeger in
de ziekenhuizen stond, komt nu in de
woonhuizen. Alles strak vormgegeven
en van roestvrij staal." Het is overigens
nog niet bekend welke andere bedrijven
zich straks in het twee verdiepingen tel
lende nieuwe gebouw gaan vestigen.
Vroeger ging de hele familie op za
terdag in (hetzelfde) bad. Nu
douchen we gemiddeld 4 tot 5 keer
per week. De afgelopen jaren steeg
het waterverbruik van 115 liter per
persoon per pad in 1980 tot 134 li
ter in 1995. Milieu Centraal en het
Nederlands Instituut voor Budget
voorlichting (Nibud) laten zien hoe
u comfortabel kunt wonen en tege
lijkertijd water, geld én energie kunt
besparen. Want als u warm water
bespaart, bespaart u ook energie.
Nieuwbouwwoningen zijn vaak stan
daard voorzien van waterbesparende
voorzieningen. In bestaande woningen
is dat veel minder het geval. Daar kan
een gemiddeld huishouden van 2,5 per
soon jaarlijks f 85,- tot f 140,- aan wa
ter besparen en f 20,- tot f 35,- aan gas.
Een standaardpakket van doorstroom-
begrenzers, spaardouche en waterbespa
rend toilet verdient zichzelf snel terug.
Stel dat u drie doorstroombegrenzers
koopt voor totaal f 25,-, een spaar
douche van f 45,- en twee ombouwset-
jes voor een spaarknop op het toilet, die
samen f 30,- kosten. In totaal heeft u
dan f 100,- uitgegeven aan voorzienin
gen. De besparing die dit oplevert is
zeker f 100,-. U heeft de kosten dus al
in één jaar terugverdiend.
Bad
Een bad kost meer water dan een
douche, gemiddeld 58 liter ten opzich
te van 107 liter. Wie graag in bad gaat
Pax Christi zoekt gastgezinnen voor
kinderen uit Srebrenica, die op uit
nodiging van de kinderhulporgani
satie van 16 april tot en met 6 mei
naar Nederland komen voor een va
kantie. Het gaat om kinderen van 8
tot en met 13 jaar.
De bedoeling is de kinderen een rusti
ge en evenwichtige gezinssituatie te bie
den, zodat ze met nieuwe moed en aan
gesterkt de omstandigheden in eigen
land beter aankunnen. De kinderen
worden met zijn tweeën in één gastge
zin geplaatst, zodat zij steun aan elkaar
hebben in de vreemde omgeving. Er
komen veertig kinderen, voor 24 van
hen wordt nog onderdak gezocht. Pax
Christi heeft dus nog twaalf gastgezin
nen nodig.
De algemene organisatie draait op vrij
willigers die door haar activiteiten een
wezenlijke bijdrage hoopt te leveren aan
vrede, vrijheid en medemenselijkheid.
Sinds 1991 organiseert een werkgroep
jaarlijks vakanties voor kinderen uit
voormalig Joegoslavië in Nederland.
Wie er wat voor voelt twee kinderen tij
delijk gastvrijheid te bieden, kan vrijblij
vend contact opnemen met Hennie Ha
mers (tel. 033-4634741) of Carla Huy-
gen (tel. 033-4618467). De medewerk
sters van de werkgroep maakt graag een
afspraak om een en ander te bespreken.
kan overwegen om een waterbesparend
bad te kopen, dat naar het lichaam ge
vormd is en daardoor minder water no
dig heeft. Hoe kleiner het bad hoe min
der water en energie wordt gebruikt.
Ligt u graag lang in bad, dan kunt u het
bad isoleren. Zo blijft het langer warm
en hoeft u geen extra warm water toe te
voegen.
Douche
Ruim 40 procent van de huishoudens
heeft inmiddels een waterbesparende
douchekop. In plaats van ongeveer 9 li
ter stroomt hier 6 tot 7,5 liter water per
minuut door. Het is van belang dat het
type spaardouche past bij uw warm wa
tertoestel, om te voorkomen dat u af en
toe onder een koude straal komt te
staan. Informeer hiernaar bij uw leve
rancier. Bij een keukengeiser kan een
waterbesparende douchekop zorgen
voor meer comfort, maar het heeft geen
effect op het watergebruik.
Kranen
Op kranen kan eenvoudig een door-
stroombegrenzer worden gemonteerd.
Die zorgt ervoor dat er per minuut on
geveer 5 liter water uit de kraan komt.
Doorstroombegrenzers hebben niet zo
veel zin bij kranen waaruit alleen em
mers worden getapt. Er zijn ook kranen
met een hendel of knop die een bepaal
de waterstroom blokkeert. Pas nadat u
de knop indrukt, stroomt de kraan vol
uit. Dat is interessant voor in de keuken.
Ook eengreepsmengkranen en thermo-
statische mengkranen kunnen water en
energie besparen. Als echter vrijwel al
tijd warm water wordt gebruikt in plaats
van koud water, besparen ze geen ener
gie.
Toilet
Oude toiletreservoirs gebruiken per keer
9 tot 10,5 liter, nieuwe reservoirs 6 tot
9 liter. De meeste nieuwe reservoirs
hebben standaard een spoelonderbreker,
ook wel spaarknop genoemd. Daarmee
kunt u zelf bepalen hoeveel water er
door het toilet stroomt. Voor het meeste
toiletgebruik is maar zo'n 3 liter nodig.
U kunt op een bestaand spoelreservoir
een spaarknop zetten. Dat is eenvoudig
en goedkoop. Een ombouwsetje kost
ongeveer f 15,-.
Brochure over warmte, water en licht
Meer informatie staat in de brochure
"Wonen, milieu en budget" van Milieu
Centraal en het Nibud. De brochure
kost f 7,50 en is te bestellen bij Milieu
Centraal tel. 0900-1719 (30 cpm). Daar
kunt u ook de gratis folder "Warmte,
water en licht" opvragen.
