Joerek Zygmund betreurt einde jumelage
Thema huttenbouwdorp: toekomst
I
Vervanging riolering
school De Postiljon
Publiek actief betrokken bij
reddingsactie met helicopter
in Cabrio
Gynaecoloog uit Kozle op bezoek bij Ab Blokzijl
rting
Waterschap wil meer
duurzame energie
Waterschap biedt gemeenten
weer 1 miljoen per jaar
PAGINA 8
ikt wekelijks
?rs
2001-2002
chief
14:30 uur
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 2001
Van 15 tot en met 18 augustus op De Sterrenberg
abrio
lBON:
3uug'
2001 (14.30 uur)
1 KERKDIENSTEN
MEDISCHE DIENST
HULPVERLENING
SPULLENHULP
Afkoppeling regenwater-riool
Theatervoorstellingen in Luchtvaart Museum
ia'uit het Russische Voro-
•dt zaterdag op in Cabrio.
nationale folklorefestivals
erdere groepen aan kun-
nemen. De Zeeuwse orga-
lodigt bewust slechts één
e tegelijk uit en, laat deze
-p meerdere plaatsen in
nd een volledige voorstel-
zorgen. Op deze manier
organisaties van zomereve-
:n in de gelegenheid ge-
in de vakantieperiode een
1 programma te brengen
hun omgeving een meer-
biedt en interessant is voor
liek.
rdt zaterdagmiddag 4 au-
wee maal drie kwartier ge-
Openluchttheater Cabrio,
Dergsestraat 149. De voor-
begint om 15:00 uur. Toe-
15,00; kinderen 10,00.
zijn o.a. verkrijgbaar aan
>a van het theater, bij de
n boekhandel Marjolein in
berg.
oductiecursus Onderzoek in
trechts Archief, waarin men
is wordt gemaakt op de stu-
:n van het archief. In samen-
ig met het Algemeen Rijks-
te Den Haag is er een cur-
ersonen op Papier", die in
leeft in alle nationale archie-
aarin informatie over perso-
opgenomen.
ve algemene cursussen wor-
r ook workshops over speci-
hema's als huizenonderzoek,
tfisch onderzoek, onderzoek
immigranten en onderzoek
;ezondheidszorg gegeven. De
shops duren één avond,
irsusfolder is verkrijgbaar bij
Jtrechts Archief, de openba-
•liotheken in de provincie, de
's en RondOm aan het Dom-
in Utrecht. Het cursuspro-
ma staat u ook op de websi-
ww.hetutrechtsarchief.nl.
het toezenden van de folder
or extra informatie kan men
n met Het Utrechts Archief.'
286 6611.
ïn uur gebeurt soms veel meer
in zestig minuten. Je kunt er
ijd in vergeten, lachen, meele-
griezelen, kijken naar alle be-
ing, zodat het na een uur lijkt
f je heel ergens anders bent
eest en veel langer weg was
de klok bewijst. Maar daar
je wel Drakenspuug voor no-
voorstelling is geschikt voor
leren van 4 tot 12 jaar. Aan-
g: 14:30 uur. Toegang: 7,50;
leren met de kortingbon uit de
ster Courant 5,00. Kaarten
o.a. verkrijgbaar aan de kassa
het theater, bij de VW en
khandel Marjolein in Soester-
soesterbergseIILcourant
Redactie-adres:.
Jan van Steendelaar,
tel. 06-22450173.
Klachten bezorging:
C. van Barneveld,
Molenstraat 112, Soest
tel. 035 -602 18 41
De borden die aangaven dat
Soest een jumelage was aange
gaan met de Poolse stad Kozle-
Kedzierzyn zijn in Soest allang
weggehaald. Sinds de officiële
banden in 1999 na tien jaar
werden verbroken, herinnert
niets meer aan de tijd waarin
de bevolking van Soest pro
beerde door het opzetten van
allerlei hulpacties de inwoners
van Kozle zo goed mogelijk
door de crisisjaren te helpen.
]n Kozle echter staan de borden er
nog steeds, ofschoon het aantal
vorige week drastisch verminderd
bad kunnen zijn door de gevolgen
van hevige overstromingen, die
grote schade hebben aangericht in
het zuiden van Polen. Hoewel bij
voorbeeld bij het ziekenhuis het
water dertig centimeter hoog
stond, is Kozle de dans aardig ont
sprongen, vertelde Joerek Zyg
mund, gynacoloog in het zieken
huis van Kozle en momenteel met
zoon Alexander (14) op bezoek bij
Ab en Bep Blokzijl ('het is eigen
lijk familie geworden') aan de
Koppenlaan in Soesterberg.
Hij is niet de enige Pool die sinds
de jumelage Soest-Kozle in 1989
begon contact heeft gehouden met
Soest, nadat in 1999 een eind
kwam aan de stedenband. In de
eerste jaren was er vooral sprake
van eenrichtingsverkeer. De Pool
se bevolking had het na de om
wenteling erg moeilijk en kon alle
hulp goed gebruiken. De inwoners
van Soest lieten zich in die jaren
van hun beste kant zien door tal
rijke transporten met hulpgoede
ren te verzorgen. Dat is Kozle niet
vergeten. Er zijn dan ook nog
steeds nauwe contacten tussen in
dividuele inwoners van beide ge
meenten. Nog altijd trekken inwo
ners van Soest er met de camper
of de tent op uit richting Polen om
er in het prachtige landschap hun
vakantie door te brengen, niet lan
ger gehinderd door problemen aan
de grens of een onstabiele politie
ke situatie.
Nu de Polen zich alweer geruime
tijd zelf kunnen redden en buiten
landse hulp niet langer nodig is,
had dit volgens Zygmund niet
moeten leiden tot het beëindigen
van de officiële jumelage. Dat dit
door verschillende oorzaken toch
is gebeurd, betreurt Zygmund. Dit
is vooral jammer voor 'de gewone
man', die bij voortzetting van de
jumelage door uitwisselingen op
het gebied van werk, zakendoen,
sport, cultuur enzovoort van de
ander had kunnen leren. Goed
onderhouden jumelages leiden tot
een beter onderling begrip tussen
inwoners van verschillende landen.
Vooral de jongeren in Polen staan
open voor vernieuwingen en zijn
gulzig als het gaat om contacten
met het westen.
Werkstage
Het is niet het eerste bezoek van
Zygmund aan de gemeente Soest.
In 1991 was hij hier voor 't eerst,
bijna een jaar lang op werkstage.
Hij assisteerde in die periode col
lega's in het inmiddels opgeheven
ziekenhuis Zonnegloren en woon
de in de eveneens gesloopte villa
Tjemara aan het eind van de oprij
laan naar het ziekenhuis.
Zygmund was aan een paar dagen
rust toe, maar vertrok pas zondag,
toen hij de situatie in Kozle niet
langer kritiek vond. Het was ove
rigens niet de eerste overstroming
die Zygmund meemaakte. Ook in
1997 werd Zuid-Polen door wa
tersnood getroffen. De gevolgen in
Kozle waren toen veel ernstiger
dan nu. Het heeft lang geduurd
voordat de sporen van de overstro
mingen niet meer zichtbaar waren.
De vrijwillige brandweer van Soest
leverde daar ook een bijdrage aan.
De angst zit er bij de bevolking van
Kozle goed in na de overstromin
gen van vier jaar geleden. Velen
verloren toen huis en haard. Ook
de woning van de Zygmund's
overleefde het geweld van het wa
ter nauwelijks; alleen de muren
waren overeind gebleven. Het huis
moest nagenoeg helemaal opnieuw
worden opgebouwd en ingericht.
Nu dreigde opnieuw een gevaarlij
ke situatie te ontstaan, maar zover
is het gelukkig niet gekomen, ook
al doordat de hevige regenval is
afgenomen. Al blijft de vrees be
staan dat problemen met de water
huishouding in Tsjechslowakije de
belangrijkste rivieren door Zuid-
Polen, de Oder (die dwars door
Kozle stroomt) en de Weichsel,
alsnog tot een vloedgolf kunnen
leiden die desastreuze gevolgen
heeft. Daarom heeft hij regelmatig
telefonisch contact met thuis.
Onbegrijpelijk
Vooral ook uit sentimentele over
wegingen - 'daar heb ik een be
langrijke stap in mijn carrière ge
zet' - is hij terug geweest naar de
plek waar hij bijna een jaar heeft
gewerkt, het voormalige zieken
huis Zonnegloren. Hij kan nauwe
lijks bevatten dat het ziekenhuis
helemaal is verdwenen. Dat eco
nomische motieven hieraan ten
grondslag lagen, kan hij nog enigs
zins begrijpen, maar dat het com
plex compleet is verdwenen, vindt
hij op z'n zachtst gezegd onbegrij-
D OPENLUCHTTHEATER
nt/m 12 jaar)
s familievoorstelling
oor één kind
issa van het
lesterbergsestraat 140
memrrzSSSÊÊÊ
fan woensdag 15 tot en met
zaterdag 18 augustus wordt op
de grens van Soesterberg en
Huis ter Heide een compleet
dorp uit de grond gestampt. Er
s geen bouwvergunning voor
ifgegeven, maar het staat er
dan ook tijdelijk. Op de laatste
lag wordt alles afgebroken en
ipgeruimd en ziet het terrein
van de Sterrenberg (Stichting
Abrona) er weer uit alsof er
niet vier dagen lang spijkers
met koppen zijn geslagen tij
dens het jaarlijkse hutten
bouwdorp van de Stichting Ba
lans, in samenwerking met
wijkvereniging Overhees.
Er is voor de jeugd nog gelegen
heid om zich als deelnemer te la
ten inschrijven. Op maandag 6 au
gustus om half acht kan men hier-
L voor nog terecht in het buurthuis
"De Engh aan de Albert Cuyplaan
J200. Daar zit een team onder lei-
Bling van Jolanda Dijkman klaar
lom de bouwers in spe te ontvan-
Igen.
t',De toekomst' is het thema van het
hamer- en spijkerfeest, dat dit jaar
[voor de vijfde keer in successie
wordt gehouden. Zo'n 120 en
thousiaste jongens en meisjes uit
Soest en Soesterberg, soms in ge-
I zeischap van een logeetje, kunnen
dankzij het hout dat de gebr. Be-
ijer uit Soest belangeloos beschik
baar stellen bewijzen dat alle hout
wel degelijk timmerhout is. Er
wordt dit jaar een extra beroep
gedaan op de creativiteit van de
deelnemertjes, want hoe een dorp
er in de toekomst zal uitzien, vergt
zelfs als het gaat om hutten bou
wen waarschijnlijk wel enige fanta
sie.
Woensdag 15 augustus 's morgens
om half tien vertrekt bij het buurt
huis aan de Albert Cuyplaan de
bus met kinderen uit Soest die
geen beroep kunnen doen op an
der vervoer. Deelnemertjes uit
Soesterberg verzamelen bij De
Dubbeldekker en lopen dan geza
menlijk naar de Sterrenberg in
Huis ter Heide. Om tien uur volgt
op het bouwterrein de openings-
act, verzorgd door Linda Rooswin
kel, Manon Brons en Sonja Ver-
hoeff. Zij beelden het thema van
het huttenbouwdorp uit.
Om alles gladjes te laten verlopen,
is een aantal teams samengesteld,
zoals voor de catering, het creatie
ve (knutselen) en recreatieve
(sport en spel) deel, de public re
lations, de eerste hulp enzovoort.
De jongens en meisjes moeten zelf
een lunchpakket meenemen voor
'de schaft', maar op de laatste
avond, als ten hoogste 60 kinderen
mogen blijven slapen, krijgen ze
dankzij Foodmaster Van Dijk de
maaltijd aangeboden. Elk bouw
team bestaat uit ten hoogste zes
kinderen. Er zijn drie prijzen be-
Onder het toeziend oog van zijn
vader en Balans-medewerksters Jo
landa Dijkman (links) en Linda
Rooswinkel, schrijft Victor Ader
zich in voor deelname aan het hut
tenbouwdorp van 15 tot en met 18
augustus op De Sterrenberg.
Foto: Eemland Pers
schikbaar voor de groepen die naar
het oordeel van de jury de mooi
ste hut hebben gebouwd. Het re
sultaat is echter niet alleen door
slaggevend. De leden van de
bouwteams worden bijvoorbeeld
ook beoordeeld op de manier
waarop ze met elkaar omgaan.
Afgelopen maandag was er ook
gelegenheid tot inschrijven. Een
van degenen die daarvan gebruik
maakte, was de twaalfjarige Victor
Ader. Hij had z'n vader niet voor
niets meegenomen, want toen het
op betalen van het inschrijfgeld
aankwam, trok senior zijn porte
monnee. Hij had het er trouwens
graag voor over, want Victor had al
veel eerder z'n zinnen op het hut-
tenbouwfeest gezet. Dat ging tot
nu toe steeds aan z'n neus voorbij,
omdat het gezin uitgerekend in die
periode altijd op vakantie ging. Dit
jaar is dat niet zo, dus nu zag Vic
tor z'n kans schoon om te bewijzen
dat hij geen twee linkerhanden
heeft.
De jeugd blijft van eikaars doen en
laten op de hoogte dankzij de Hut-
tenbouwkrant die iedere dag gra
tis wordt verspreid.
Joerek Zygmund (rechts) uit Ko
zle, samen met zoon Alexander op
bezoek in Soesterberg, wijst Ab
Blokzijl op de kaart de gebieden in
Zuid-Polen aan die het meest te lij
den hebben van de wateroverlast.
Foto: Eemland Pers
pelijk. Met name het in zijn ogen
prachtige hoofdgebouw met de
entree had het verdiend te blijven
staan.
Er is trouwens veel veranderd in
Soest sinds zijn laatste bezoek,
heeft hij vastgesteld. Niet alleen
Zonnegloren is verdwenen. Ook
het Soester Natuurbad, waarin hij
zelf nog heeft gezwommen, bestaat
niet meer en heeft plaats gemaakt
voor een hotel. Het afgenomen
vliegverkeer op de vliegbasis
Soesterberg is hem eveneens opge
vallen, net zoals de vele verande
ringen in de Rademakstraat en de
aanleg van fietsvoorzieningen, om
een paar voorbeelden te noemen.
Maar hij voegt er direct aan toe dat
het in Kozle eigenlijk niet anders
is. Daar wordt momenteel hard
gewerkt aan het verbeteren van de
infrastructuur.
Eind van de week gaan vader en
zoom Zygmund terug naar Polen.
Ze hebben in ieder geval in veel
mooier weer energie kunnen op
doen dan ze hadden gehad als ze
thuis waren gebleven!
Zaterdag 4 augustus zondag 5 augustus
Rooms-katholiek, Caroluskerk, Rademakerstraat 75
Vrijdag 14:30 viering de Heybergh
Zondag 10:30 dr. P. Rentinck; eucharistieviering; gemengd koor
Samen op Weg, Vredekerk, Gen. Winkelmanstraat 101
09:30 ds. M.A.A. Nawijn
Sterrenberg, 't Lichtpunt, Huis ter Heide
10:30 mevr. Z. Hageman-Vos
World Outreach Church, Stemerdingweg 3
10:30 Mark Six
Huisarts, vrijdag 18:00 - maandag 08:00 uur:
W. Brandt (Den Dolder), Dolderseweg 57A, 030-2293100.
Apotheek (geen weekenddienst):
Apotheek Soesterberg, Rademakerstraat 25, §80346-334000; voor
weekenddienst zie de apothekersdiensten Soest/Baarn
Tandarts, spreekuren 13:00 en 19:00 uur:
eigen tandarts bellen; dan hoort men wie er dienst heeft.
Dierenarts, weekenddienst na afspraak;
H.J.M. Tonino en P.B.E. Tonino-van Schieveen, Kampweg 50,
§8352467; in andere gevallen hoort men via het antwoordapparaat wie
er dienst heeft.
Thuiszorg
Stichting Thuiszorg Eemland, 24 uur per dag, ©033-4220500; van
's avonds 17:00 tot 's morgens 08:00 uur en in de weekeinden alleen
voor spoedeisende situaties.
Politie (Kon. Marechaussee)
Veldm. Montgomeryweg 2; werkdagen 12:00-13:00 uur; centra
le meldkamer: §80900-8844; alarmnummer: §81.1.2.
Vrijwilligershulp
Centraal Meldpunt Vrijwilligershulp; werkdagen 09:30-11:00 uur,
©035-6031119.
Hulpdienst
Stichting Hulpdienst Soesterberg, aanvragen dagelijks 09:00-10:00
uur, §8351940, b.g.g. 351658.
Overige
Huisvesting De Drie Eiken, mevr. D. Elie, 88352391.
Grofvuil, ©035-6093666.
De uit gresbuis bestaande rio
lering van de protestants-chris
telijke basisschool De Postiljon
aan de Generaal Winkelman-
straat in Soesterberg is bijna
dichtgegroeid met wortels.
Daarom is het noodzakelijk
deze te vervangen. De kosten
ervan bedragen 15.000 gulden.
Dit bedrag kan betaald worden uit
het totale krediet van ruim ander
half miljoen gulden dat voor de
verbouwing en uitbreiding van de
prot.-chr. scholen Da Costa aan de
Spoorstraat in Soest en De Postil
jon beschikbaar is gesteld. De
werkzaamheden zijn aanbesteed
voor een bedrag van fl.
1.368.105.-.
Het vervangen van de riolering
past binnen de Verordening voor
zieningen huisvesting onderwijs
gemeente Soest en zou voor toe
passing van een spoedprocedure in
aanmerking kunnen komen.
Over de besteding van het verschil
(186.894 gulden) tussen het be
schikbaar gestelde krediet en de
aanneemsom, is afgesproken dat
een bedrag van 100 duizend gul
den bestemd blijft voor eventuele
meerkosten die voor rekening van
de gemeente blijven. Van het res
tant (86.894 gulden) wordt 30 mil
le besteed om de kosten van plaat
sing van een noodlokaal bij de r.k.
Montessorischool aan de Steen-
hoffstraat in Soest te dekken. Het
dan nog resterende bedrag van
56.894 gulden is bestemd voor de
eerste inrichting van de elfde en
twaalfde leerlingengroep van de
prot.-chr. school De Werveling aan
de Oude Utrechtseweg in Soest.
Door deze verdeling van het ver
schil tussen krediet en aanneem
som is het mogelijk de vervanging
van de riolering van De Postiljon
in Soesterberg te betalen. Het is
dan ook niet nodig hiervoor een
afzonderlijke procedure te volgen.
kringloopcentrum
De Schans 20
3764 AX Soest
Tel. (035) 601 87 30
E-mail: spullenhulp@spullenhulp.nl
Alle bruikbare kleding, tex
tiel en schoenen kunnen naar
Spullenhulp gebracht worden.
Aflevertijden: dinsdag t/m
vrijdag van 9:00 tot 17:30 uur
zaterdag van 9:00 tot 12:00
uur.
Zie ook: www.spullenhulp.nl
Waterschap Vallei Eem start
twee proeven om te bekijken of
het nog meer duurzame ener
gie kan opwekken dan het nu
doet. Op zes van de negen
rioolwaterzuiveringen van het
waterschap wordt een deel van
het zuiveringsslib omgezet in
gas.
Met dat gas voorziet het water
schap voor 40 procent in de ener
giebehoefte van de rioolwaterzui
veringen. Door onder andere vet
ten op de rioolwaterzuivering te
verwerken kan de capaciteit van de
rioolwaterzuiveringen nog beter
worden benut, dan alleen met zui
veringsslib mogelijk is. Met de pro
ductie van duurzame energie
draagt het waterschap bij aan het
tegengaan van het zogeheten
broeikaseffect. Bij de productie
van duurzame energie komt geen
kooidioxidevrij.
Op de rioolwaterzuivering in
Amersfoort neemt het waterschap
de proef met het vergisten van vet
ten uit vetvanginstallaties van ho-
reca-instellingen. Het waterschap
krijgt voor de proef een subsidie
van maximaal f 170.000 van de
Nederlands Ontwikkelingsmaat
schappij voor Energie en Milieu
(NOVEM). Bij een andere proef
onderzoekt het waterschap of het
mogelijk is om vloeibare organi
sche afvalstoffen op rioolwaterzui
veringen te verwerken. Het water
schap werkt daarbij samen met
Waterschap Veluwe. Het water
schap heeft inmiddels de benodig
de vergunningen aangevraagd bij
de provincie. Als de proeven sla
gen, verwacht het waterschap niet
alleen meer duurzame energie op
te kunnen wekken, maar ook dat
het financieel aantrekkelijk is om
deze stóffen te verwerken op riool
waterzuiveringen. Het proces om
het afvalwater schoon te maken
wordt er niet door beïnvloed.
Tot 2006 stelt Waterschap Val
lei Eem jaarlijks een miljoen
gulden beschikbaar voor ge
meenten die regenwater niet
langer via het riool willen af
voeren. Dat staat in een voor
stel van Dijkgraaf en Heemra
den (het dagelijks bestuur) aan
het Algemeen Bestuur van liet
waterschap.
Gemeenten kunnen per vierkante
meter verhard terrein een bijdrage
krijgen van 4,00 in de kosten
voor de maatregelen om regenwa
ter uit de riolering te weren. In to
taal is er voor de regeling tot 2003
nog 1,1 miljoen gulden beschik
baar. Dan houdt de huidige rege
ling op. Als dat bedrag opgaat -
en daar ziet het wel naar uit - zal
ongeveer 75 hectare zijn afgekop
peld. De totale oppervlakte ver
hard gebied in het waterschapsge-
bied bedraagt 3800 hectare. Het
waterschap heeft inmiddels bijdra
gen toegezegd voor bijna 48 hec
tare. De gemeente Renkum profi
teert met 33 hectare het meest.
Het waterschap wil de gemeenten
ook na 2002 blijven stimuleren bij
het afkoppelen van bestaand ste-
Doordat het afvalwater minder
verdund is, kan het beter worden
behandeld. Ook zijn er minder
grote installaties nodig omdat er
minder afvalwater op de rioolwa
terzuiveringen binnenkomt.
delijk gebied. Dijkgraaf en Heem
raden stellen aan het Algemeen
Bestuur voor om jaarlijks een mil
joen gulden uit te trekken voor een
nieuwe subsidieregeling. Of de re
geling daadwerkelijk wordt voort
gezet beslist het Algemeen Be
stuur van het waterschap op 20
september.
Gevolgen
Als regenwater niet meer in de rio
lering terechtkomt, heeft dat veel
voordelen. Zo zullen er minder
vaak riooloverstorten in werking
treden. Als een riooloverstort in
werking treedt, komt er ongezui
verd rioolwater in het oppervlak
tewater terecht. Dat is schadelijk
voor de waterkwaliteit. Door re
genwater in de bodem te infiltre
ren lever je bovendien een bijdra
ge aan het bestrijden van de ver
droging. Verder is afkoppelen gun
stig voor de rioolwaterzuiveringen.
Het Militaire Luchtvaart Mu
seum op het Kamp van Zeist
aan de Kampweg in Soester
berg presenteert van dinsdag 7
tot en met vrijdag 10 en op zon
dag 12 augustus in samenwer
king met Pandemonia Science
Theater een dynamische voor
stelling rond de Alouette III,
de search- and rescue-helicop-
ter van de Koninklijke Lucht
macht.
Vooruitlopend op de officiële ope
ning van het educatiecentrum in
het museum, medio september,
wordt de 'Rambaldohal' met deze
voorstellingen alvast ingewijd.
Medewerker Jaap van der Woude
van het Militaire Luchtvaart Mu
seum (MLM) vertelt dat Pande
monia Science Theater zich toelegt
op kennisoverdracht door het po
pulariseren van wetenschappelijke
items door middel van theater.
Eerder al trad de groep bijvoor
beeld op in het Spoorwegmuseum
in Utrecht, waar een locomotief
centraal stond in de voorstelling.
De nieuwe voorstelling waarmee
de groep dit voorjaar is begonnen,
speelt zich af op Terschelling. De
acteurs nemen het publiek mee
naar 1976. Vlakbij de Brandaris
ligt hun helicopterveld, waar de
Search and Rescue-heli, een Al
ouette, met bemanning standby
staat voor het geval er tijdens
schietoefeningen op de Vliehors
een vlieger in nood zou raken en
uit de Noordzee gered zou moeten
worden. Dit is hun hoofdtaak,
maar daarnaast zijn ze er ook voor
de eilanders die door een ongeval,
bij ernstige ziekte of in verband
met een bevalling snel naar het zie
kenhuis in Leeuwarden moeten
worden gebracht.
Omdat het zomer is, pleegt de be
manning onderhoud aan het toe
stel. Terwijl ze dit doen, geven ze
het publiek uitleg over de werking
van de hoofd- en staartrotor, waar
bij ze interactief te werk gaan.
Frappant is de kennis die sommi
ge jeugdige bezoekers al hebben.
Voor al die anderen die deze ken
nis niet hebben, wordt in woord en
daad uitleg gegeven. Een van de
jeugdige bezoekers wordt uitgeno
digd om op de stoel van de vlieger
te gaan zitten. Aan de hand van
instructies van de acteurs bedient
hij de voetpedalen en het bestu-
ringssysteen van de helicopter.
Naast het serieuze werk wordt ook
de humor niet vergeten, totdat
plotseling alarm wordt geslagen.
Er is een zeilboot in nood bij
Ameland en er liggen mensen in
het water. De helicopter stijgt met
veel geraas op en aan de hand van
het radioverkeer vliegt het publiek
mee naar de plaats van het onge
luk. Eenmaal daar aangekomen,
worden twee mensen gered, waar
bij twee kinderen met behulp van
de 'hoist' (de hijsinrichting) daad
werkelijk vanaf de grond de heli
copter ingehesen worden. Als de
laatste binnen is, gaat de deur weer
dicht en wordt koers gezet naar
Leeuwarden. Daar worden de
drenkelingen veilig afgezet bij het
ziekenhuis. De helicopter keert te
rug naar zijn standplaats Terschel
ling. Er kunnen op de zijkant van
het toestel weer twee figuurtjes op
de lange lijst van reddingen wor
den bijgeschilderd.
De voorstellingen, die een half uur
duren en het publiek van begin tot
eind boeien, zijn dagelijks te zien
om 13.00, 14.00 en 15.00 uur.
Pandemonia Science Theater
speelt al enkele jaren de voorstel
ling 'Van Staeveren vlieginstructie',
ook wel 'Bob Salto' genoemd. In
de voorstelling neemt vlieger Bob
van Staeveren bezoekers mee naar
de jaren dertig, toen hij met zijn
Fokker D-21 de meest gewaagde
Helicopter van het type Alouette
III. Met de Search and Rescue-uit-
voering ervan geeft het Pandemo
nia Science Theater een aantal in
teractieve voorstellingen in het Mi
litaire Luchtvaart Museum in
Soesterberg. (Foto: sgt.-maj. Eric
Vorstenbosch).
capriolen uithaalde. Hij controleert
bezoekers op hun vliegwaardigheid
en verhaalt over vliegtuigen en de
luchtromantiek van zijn tijd. Alle
thema's van Pandemonia zijn af
komstig uit de natuur- en menswe
tenschappen. De vaste tekstschrij
ver is Tony Maples. De acteurs
hebben echter de ruimte om zelf
een steentje bij te dragen op grond
van het gedegen vooronderzoek
dat zij doen op voor hen vaak ook
nog onbekend terrein.
Volgens Pandemonia is theater bij
uitstek een medium waarin kennis
overdracht op een spannende ma
nier kan worden gerealiseerd. Een
filmpje of een plaatje laten zien
werkt bijvoorbeeld maar een kant
uit. De kijker kan niet direct een
vraag stellen of op- en aanmerkin
gen maken. Een theatervoorstel
ling daarentegen, kan interactief
zijn doordat er direct contact is
tussen acteur en toeschouwer, le
dereen wordt uitgedaagd om mee
te doen, dingen uit te proberen en
oplossingen te bedenken, zoals
ook tijdens de voorstelling van de
reddingsactie met de Alouette-he-
licopter.
Behalve het educatiecentrum zijn
vanzelfsprekend ook de Generaal
Snijdershal en de Ir. Vreeburghal
van het museum geopend. Hier
staat naast onder meer de Farman
uit 1913 de hedendaagse F-16
'Fighting Falcon' opgesteld. Te
vens is er tot en met 31 maart
2002 de tentoonstelling 'Met het
vizier op scherp' te bezichtigen.
Deze bestaat uit foto's van Willem
Helfferich, hoofdredacteur van het
tijdschrift Onze Luchtmacht.