■©-
an uw
laatje!
fees van Drongelen is meer
idioman dan televisiemaker
rken
PAGINA
ecuepakket
20.00
'nst met
ït35a
i60
tkend van televisie, maar:
RADIO SOEST, Informatief! EtherFM 105.9 MHZ - Kabel:107.9 MHZ
N
AIR
personen
até - barb. worstje -
carbonade - gebr. spareribs
Het Vleescentrum
uw baby of
Pagina 4«
'On Air' Radio Soest
pagina 5
ax 035-6400012
1UIS.
weeoe-irraar 141
«27 .Zeist, Van:
ereen kent hem van de televisie. Ooit als reporter, presentator van het actuliteiten-
jgramma Avro's Televizier Magazine, maar ook als presentator van heel iets
pers: 4 Jonge mensen op het concertpodium' én nu, voor het gevoel sinds jaar en dag,
man van 'Tussen Kunst en Kitsch'. Toch gaat zijn hart nog altijd uit naar waar hij
I jongetje al van droomde: radio maken. Hij vertelt 'On Air' daar graag wat over,
jgs een koel pilsje in zijn schitterende, maar vooral gezellige achtertuin. En dan heb
het snel in de gaten: Cees van Drongelen, prima om naar te kijken, maar vooral ook
eiend om naar te luisteren.
NOB-foto: Bob van der Meulen
!t zat er al heel jong bij hem in. Radio,
immend uit het jaar 1936, werd hij er tij-
s de oorlog als zevenjarig ventje voor
eerst mee geconfronteerd. In Delft,
ider Van Drongelen zat in het verzet en
Ischikte over een ingenieus kristalradio-
itvangertje op accu's en met een koptele-
•ntje. Dan werd er naar Londen geluis-
d. Stiekum, illegaal. Spannend vond Cees
it. Als de uitzendingen achter de rug
ren, werd het kleinood, dat vele male
[oter en zwaarder was dan de huidige
reldontvangertjes, die je vaak zo in je
ik kunt steken, weer zorgvuldig opgebor-
n, verstopt. Je kon niet weten... het
tocht nou eenmaal niet.
an Drongelen over die tijd: 'Twee dingen
•eiden me: die radio zelf, dat ding dat
maar stemmen en geluid uit het schijnba-
niks oppikte en het feit dat er zo geheim-
nnig mee werd omgegaan. Ja, eigenlijk is
t daar wel allemaal mee begonnen, ik heb
ioit van iets anders wakker gelegen.'
lijn loopbaan vertoont een opbouw die
luidelijk is in te delen in periodes van
ngeveer steeds vijf, zes jaar. 'Dat is niet
elemaal toevallig hoor, dat heb ik te dan-
en aan de directeur van ons Gymnasium,
lie had een levensfilosfie die hij graag aan
ns verkondigde: 'doe dingen nooit langer
|an zo'n 5 jaar, een jaartje kennismaken,
ipbouwen, dan uitdiepen en zo'n twee of
Irie jaar de hoogste kwaliteit leveren'.
aarna zakt het in, vond hij, moest je wat
nders gaan doen. Ik ben dat nooit vergeten
:n als ik nu achterom kijk, het klopt niet
elemaal overal, is dat bij mij toch aardig
tan de hand geweest.'
ligen zendertje
vleteen na de oorlog kwam de échte radio.
Pa was een soort radio-omnifoor; hij Iuis-
erde naar alles en ik luisterde mee. Mijn
vurigste wens was een eigen radio'tje en dat
werd er één met loodzware accu's. Het ding
leette desondanks wel 'draagbaar' te zijn.
Ik was gek op Radio Luxemburg, de eerste
commerciële zender in Europa die we hier
konden ontvangen. Ik heb er mijn liefde
voor de Jazz op ontdekt; de big-banduitvoe-
ring van 'Sunnyside of the street' verveelde
me nooit. Ik had een vriendje, dat zat op de
Radiotechnische school 'Rens Rens' in
Hilversum. Samen trokken we op. We
kochten overtollig legerspul in dumpwin
kels en hij frutselde daar een zender van. Ik
speelde voor de omroeper, de plaatjesdraai
er. We waren in staat om met ons 'zender
parkje' in een straal van enkele honderden
meters de reguliere Hilversumse zenders uit
de lucht te drukken. Piraat waren we, jazé-
ker, en het was goed oppassen geblazen
voor de peilwagens. Dan wasje nog niet
jarig.'
Minjon
De Avro, het is altijd zijn trouwste werkge
ver geweest, zette in die jaren voor jongeren
de Miniatuur Jeugd Omroep Nederland,
'Minjon' op poten. Dat had niet alleen als
voordeel dat die talloze illegale zenders uit
de lucht verdwenen, maar de Avro had
daarmee ook een magnifieke kweekvijver
voor aanstormend radio-talent geschapen.
We werden begeleid door mensen die ook
nu nog velen kennen'. En hij noemt
Herman Broekhuizen, Gerrit den Braber,
Chris van Hoorn. 'Je was gefascineerd door
die draadloze brug die je sloeg naar onbe
kende mensen, het had iets mystieks. En
toen ik van school afkwam, je gelooft me
niet,-»was het ineens even over. Ik wilde wat
van de wereld zien. En wat bedenk je dan
als je geen geld hebt om gewoon op reis te
gaan? Dan word je öf zeeman öf vliegenier.
Vliegen dan maar, vond ik. Ik droeg een
brilletje, dus piloot, dat ging niet. Een vlie
genier met een bril was absoluut ondenk
baar in die tijd. We praten over midden
jaren vijftig. Het lukte, ik werd steward bij
de KLM. Nog op die romantische kisten als
Lockeed Consteïlations, DC-zessen en -vie
ren, Skymasters. Naar New York, 's avond
om 11 uur weg, wind tegen, 14 uur vliegen,
zes uur tijdsverschil, dan wasje daar 's
morgens, terug wind mee, 12 uur vliegen.
Heerlijke tijd. Je zat met drie man personeel
in de cabine. Rond twaalf uur ging iedereen
slapen. Zo'n 80 mensen, niet meer en dan
verdeelden we de zes uren dat het donker
bleef en gingen we twee uur op vier uur af.
Met wie niet sliep ging je dan babbelen.
Toen de straalvliegtuigen kwamen en alles
groter werd, sneller ging, verdween de
romantiek. Inmiddels was ik zo'n beetje de
hele wereld over geweest. Ik vond het wel
mooi, ik kreeg weer radiokriebels.'
Reclame en wereldomroep
Via oude Minjon-relaties kwam Van
Drongelen in het wereldje terecht waar
reclamespotjes werden ingesproken voor
onder andere het toen net in de Noordzee
dobberende schip Veronica. Hij sprak ook
filmpjes in - 'voice over' heet dat, voor het
NOS-journaal. 'Binnen de kortste keren
verdiende ik daar meer mee dan ik ooit bij
de KLM had gedaan, maar ik wilde anders,
breder, creatiever.'
Dat werd de Wereldomroep. Een ideale
aanvulling op alles wat Van Drongelen al
bij Minjon had geleerd. Hij kreeg er spreek
les, wat heel wat anders is dan spraakles:
'Ieren om voor in je mond te praten. De
Wereldomroep is een korte-golfbedrijf en
heeft duidelijke, goed articulerende stem
men nodig. Dan verstaan ze je goed op de
Balearen of.in Kinsjassa.'
Van Drongelen zijn stem was en is uiterma
te geschikt voor de microfoon. Warm, beetje
diep maar zeer duidelijk, rustig, verklarend.
Zo praat'ie ook in zijn eigen tuintje: zonder
omhaal van woorden, weinig tussenzinnen,
feitelijk. De reportageman die hij werd toen
hij later bij Avro's radiojournaal kwam, is
duidelijk blijven hangen. Je hoeft'm ook
niet echt veel te vragen. Cees wéét watje
-weten wilt!
De inmiddels behoorlijk all-rounde Van
Drongelen begon op te vallen en werd
gebeld door de Avro. Samen met Joop van
Zijl, wie kent de man niet, begon hij in 1964
bij het Avro radiojournaal. Hij ontmoette ze
allemaal, somt een paar bekenden op: Ria
Bremer, die voor de Volkskrant de radio- en
Tv-rubriek deed. Klaas Jan Hindriks,
Cees Tussen Kunst en Kitsch' Van Drongelen
Herman Emmink. Van Drongelen genoot,
hij hoorde er helemaal bij.
Televisie
Na vijf jaar radioverslaggeving kwam er
weer een telefoontje: Wibo van de Linde,
die had de opdracht gekregen om Avro's
Televizier wat swingender te maken. Onder
de naam 'Televizier Magazine', die naam
zegt het al, ontstond er een soort Televisie
tijdschrift, breed opgezet, er zat van alles in,
snel en fel. Wibo wist waar hij heen wilde.
Een actuele, serieuze mengvorm van enter
tainment en informatie. Het is één van de
meest populaire actualiteitenprogramma's
uit die jaren geworden. 'Vol rijp en groen'
omschrijft Van Drongelen die zaak en hij
was in zijn element als redacteur-verslagge
ver. Van hot naar her, nooit thuis.
'Ik voelde me daar een soort chef-kok. Die
koopt ook dé ingrediënten in, haalt het beste
er tussenuit, componeert daar een smakelijk
geheel van, weet precies hoe je het moet
bereiden, afmaken en opdienen. Dat deden
wij ook. En dat laatste stukje, dat afmaken,
met de montage als belangrijk onderdeel,
vond ik het leukste. En we hadden veel vrij
heid. We genoten vertrouwen bij de Avro,
dat hadden we kennelijk verdiend. Ik kijk
graag op die tijd terug'
Ommezwaai
Willem Duys deed het programma 'Jongen
mensen op weg naar het concertpodium'
Razend populair, maar alles wat die man
deed was dat. Cees van Drongelen werd
weer eens opgebeld. Moest bij Avro's grote
man Ger Lugtenburg komen, de 'grote'
Programmaleider. 'Jij neemt volgende week
een uitzending van 'Jonge mensen over',
Duys moet een tennistoernooi verslaan.'
Van Drongelen weet nog wat'ie zei: 'Kan ik
dat dan?'. Het antwoord was droog: 'ja'.
Lugtenburg kreeg gelijk. Het ging prima en
niet lang daarna werd het programma met
een kleine naamswijziging het klassieke
vlaggeschip van Van Drongelen.
Gerrit den Braber, die de afdeling Cultuur
deed bij de Avro, kwam daarbij op zijn pad
en die wilde Van Drongelen er wel hele
maal bij hebben. Maar dat hield Jaap van
Meekren, die inmiddels Avro's Televizier
had overgenomen van Wibo, tegen. Van
Drongelen deed 'Jonge mensen' en
'Televizier Magazine' een ferme poos naast
elkaar. Na twaalf jaar actualiteiten kwam
Cees daar wat vast te zitten; kon geen kant
meer uit, wilde graag alleen maar culturele
programma's maken.' Alles wat ik deed
vond ik zelf teveel routine, geen uitdaging
meer, ik dacht aan mijn vroegere
Gymnasiumdirecteur: 'Vijf jaar, man, en
dan weer wat anders'. Maar dat moet dan
wel kunnen.'
Uiteindelijk deed Van Meekren niet langer
moeilijk en liet Van Drongelen naar
'Cultuur' gaan. 1983. Hij bedacht het nu zo
populaire 'Kunst en Kitsch' en daar is Van
Drongelen nog steeds volop mee bezig.
Alhoewel: de laatste vijfjaren niet meer als
vaste werknemer van de Avro, maar vanuit
zijn eigen produktiemaatschappij. En niet
alleen voor de T.V. 'Graag ook voor clubjes
van 30 a 40 mensen in een leuke gezellige
omgeving, café-opstelling. Er tussen in
staan en lopen.Veel aandacht per persoon.
Enig om te doen. De Rabobanken in het
land bestaan op gezette tijden allemaal 100
jaar - die zijn niet allemaal tegelijk opge
richt - en daar doe ik veel voor. Alleen
Soest moet nog komen. Tip aan Van
Drongelen: dat duurt nog maar twee of drie
jaar... Cees is inmiddels 65. Maar aan stop
pen wordt niet gedacht.
Radio
Hij heeft ook weer een leuk radioprogram
ma voor Radio 4: 'Brood en Spelen'. En
ook d&ér werd hij weer voor opgebeld...
'Lekker, hoef ik niet zo op mijn uiterlijk te
letten, zijn er geen lampen, geen camera's,
geen nerveuze opnameleiders, die met aller
lei boodschappen van de regisseur heen en
weer draven, je hoeft niet te repeteren, je"
gaat gewoon met de muzieksamensteller een
paar uur van tevoren in overleg en dan hup
de ether in. Ons vakmanschap, geboren uit
ervaring, zorgt voor optimale kwaliteit.
Radio blijft heerlijk om te doen....
Met z'n kleindochter van nog geen vier op
zijn knie, ze komt net onder de douche van
daan, filosofeert hij nog wat na over de
lokale omroep: 'Die heeft zeker een taak.
We leven in een wereld die steeds groot
schaliger wordt, de mens gaat zich dan per
saldo kleiner voelen. De dingen van de dag
komen verder op afstand en daar kan je
natuurlijk als lokale of regionale omroep
mooi op inhaken. Je zult moeten proberen
de zaak dan wel wat te professionaliseren.
Dat zal niet meevallen, je hebt mensen
nodig. Radio Soest doet het heel verdienste
lijk allemaal, ik luister best wel eens.
Speelse programmering, afwisselend, maar
niet alles is even goed. Kan ook niet.
Bedenk wel dat ze ontzettend gegroeid zijn
sinds ze die eenvoudige ziekenkomroep
Aros niet meer zijn. Die overigens een
prachtige taak had in dat charmante zieken
huis. Ik heb daar ook wel eens een plaatje
aangevraagd en je was beretrots als dat
werd gedraaid. Radio Soest raakt die roots
nooit helemaal kwijt, weet je. En bekwame,
geroutineerde mensen die alle problemen
even oplossen zijn er eenvoudig niet. Die
werken overdag toch? Nog afgezien van
meer geld dat je nou eenmaal nodig hebt
om een radio-omroep volledig professioneel
te maken. Misschien dat gepensioneerde
mensen, zoals ik straks, een helpend handje
kunnen bieden. Wil ik best hoor, maar nu
nog niet. Kan ik mijn twee kleindochters
niet meer genoeg op schoot nemen. Het
loopt nou net lekker zo allemaal.'
Van Drongelen houdt van Soest, zal er
zeker blijven wonen. Radio Soest houdt
hem in de peiling.
...De Wereldomroep, vervolg van pagina 3
Naast radio is er ook televisie en is er op
www, het u wel bekende internet, een
keuze uit 500 pagina's gevarieerde infor
matie, met elke 15 minuten een overzicht
van het laatste nieuws, en per e-mail kunt u
in het bezit komen van dagelijkse gratis
nieuwsbulletins met Nederlands en interna
tionaal nieuws. Ook is er een uniek samen
werkingsverband via tientallen Neder
landstalige radiostations in Australië,
Canada, Nieuw Zeeland en het Caribische
gebied. Het hangt helemaal af van het
werelddeel en het land waarin u zich
bevindt om te weten op welke frequenties
u dient af te stemmen. Diverse brochures
geven u uitgebreide informatie. U kunt ze
verkrijgen bij alle WV's en ANWB-kan-
toren en ook de Wereldomroep zelf zal u
graag van dienst zijn als u meer wilt weten
over hun uitgebreide pakket wereldwijde
communicatieve diensten. Last but not
least mag de belangrijke S.O.S-berichten-
service voor Nederlanders, die in het bui
tenland worden gezocht, niet onvermeld
blijven. Het is bij dit alles wel van belang
dat u beschikt over zo'n handige kleine
Wereldontvanger. De radio- en T.V-zaken
in Soest zullen u in dit opzicht zeker graag
adviseren.
Radio Nederland Wereldomroep
Postbus 222,1200 JG Hilversum
Telefoon +31 35 672 43 33
Telefax: +31 35 672 43 43
e-mail:wereldomroep rnw.nl
website: www. wereldomroep, nl
NOS Teletext: pag.269
