Uitwisseling Soest-Soest 2002
Cadeaus
'Mensen, het was een geweldig weekeinde'
op 50e verjaardag
Erepenning pionier Th.M. Peet
Fraai beeldverslag van
50 jaar sportuitwisseling
Uit de Soester Courant
van Vrijdag 13 Juni 1952
USDAG 12 JUNI 2002
SOESTER COURANT
PAGINA 11
Ook Duitser Reiner Brügger onderscheiden
Soest-Soest behoudt bestaansrecht, maar onderlinge contacten kunnen nog intensiever
delegaties,
het gemee;
zijn gegaai
men, hebt
Roorbeeld
Ter gelegenheid van 50 jaar
sportuitwisseling Soest-
Soest heeft de gemeente een
jubileumboek uitgegeven.
Met 77 foto's is het een
beeldoverzicht geworden
van de actieve contacten tus
sen de naamgenoten uit
Eemland en Westfalen.
Het historisch beeldverslag
wordt voorafgegaan door ope
ningswoorden van de burge
meesters Eckhard Ruthemeyer
en Koos Janssen. Een deel van
de deelnemerslijst van de 25
Nederlanders die in 1952 een
weekje in de Stadt Soest verble
ven, leidt vervolgens de visuele
reis van Soest-Soest in. De tur
ners en de voetballers zijn zelfs
in actie te zien.
Uit de jaren vijftig is er kenne
lijk nog veel materiaal, maar
van het volgende decennium is
in het boek niets terug te vin
den. In 1970 wordt de draad
opgepakt en komen zo'n beet
je alle sporten die ooit in het
programma waren opgenomen,
aan bod. In de loop der jaren
vielen tennis, zwemmen, atle
tiek, turnen en judo af. Soms
werd er vroeger ook gebridged.
Vele Soesters en 'Soosters' zul
len zichzelf en anderen herken
nen in het 'collectors item'. Het
boek roept herinneringen op
aan de geslaagde ontmoetingen.
Daarom is het jammer dat er
voor de deelnemers van 'wel
eer', indien zij belangstelling
zouden hebben, nauwelijks nog
exemplaren beschikbaar zijn.
Het boek werd wel uitgedeeld
tijdens de reünie van zondag,
waar naar schatting 50 gasten
aanwezig waren. De Duitse
sporters en gasten die het afge
lopen weekeinde bij de uitwis
seling betrokken waren, Jcregen
er zondagmiddag, vlak voordat
ze weer de bus instapten, alle
maal een. Ook voor de Neder
landse deelnemers zijn er boe
ken uitgedeeld. Aan hen de
sportieve taak om de gedachte
achter de sportuitwisseling uit
te dragen aan de volgende lich
ting.
Sr dan driehonderd jongeren en tientallen vol-
senen kunnen met veel plezier terugkijken op
sportuitwisseling Soest-Soest die hier vrijdag
t en met zondag zonder incidenten of wanklan-
plaatsvond. Vlekkeloos verliep alles niet,
ar dat zal weinig deelnemers een zorg zijn ge-
Hoewel de meesten niet thuis bij elkaar
iver de vloer kwamen, zoals tot eind jaren negen-
ig gebruikelijk was, werden er toch veel interna
tionale contacten gelegd, zowel op het sportieve
als op het politieke en bestuurlijke vlak.
Het verloop gal'aan dat de uitwisseling nog steeds
bestaansrecht heeft, al zijn hier en daar wat veran
deringen en aanpassingen dan geen overbodige
luxe. Daar wordt over nagedacht, is er van offi
ciële zijde meegedeeld. Het is een standaardop-
merking die al meer dan tien jaar na elke Soest-
Soest wordt gebezigd, maar die in de praktijk
meestal niet tot uiting kwam. In de jaren negentig
kreeg het programma wel op bescheiden schaal
een cultureel tintje, doordat tekenen en muziek er
aan werden toegevoegd. Dit jaar had Soest ook
een activiteit op de vrijdagavond ingeruimd, een
spelcircuit.
In de aanloop naar de volgende uitwisseling, in
2004 in Duitsland, zullen de organisatoren met
elkaar bespreken hoe de onderlinge contacten
tussen de jongeren kunnen worden geïntensi
veerd. Er wordt aan gedacht om de gasten dan
wederom in gymzalen en dergelijke onder te
brengen, maar dat de leeftijdsgenoten die een
thuiswedstrijd spelen, ook het weekeinde daar
verblijven. Dat is een idee dat zeker een kans
moet krijgen. Sommige Nederlandse jongeren
gaven daarvoor afgelopen weekeinde al een voor
zet. Een verslag van 'ein schönes Wochenende'.
de ervaringen bij het clubgebouw
aan, waar de delegaties hen staan
op te wachten. Later op de dag
gebruiken de toerrijders daar ook
een gezamenlijke maaltijd.
Feestavond
Muziek klinkt er ook 's avonds in
de (te grote) hal van het reinigings-
bedrijf Midden-Nederland. Ken
nelijk niet naar ieders smaak, want
verschillende jongeren kiezen toch
voor The Cardinal of een andere
uitgaansgelegenheid. De sfeer op
de feestavond is er niet minder
om. De meeste officiële gasten be
vinden zich in een ruimte van de
brandweerkazerne, maar met
name de beide burgemeesters en
wethouder Witte mengen zich dan
tussen het jonge publiek. Koos
Janssen en zijn vrouw swingen er
op los, het overhemd van zijn col
lega Ruthemeyer is al snel drijfnat.
De heren en dame begrijpen het
gevoel van de uitwisseling.
De volgende morgen komen de
'ontbijtteams' weer in actie, dit
maal voor de laatste keer. Vanaf
het middaguur verschijnen weer de
kleine busjes op het parkeerterrein
van Beukendal om de jonge Duit
sers groepsgewijs af te leveren. Van
de gezichten valt af te lezen, dat
iedereen het naar zijn zin heeft ge
had. Dat geldt zeker ook voor de
delegaties van de gemeente Soest
en de Stadt Soest. Er is een prin
cipe-afspraak gemaakt voor een
bezoek van de gemeenteraad in
het najaar aan Duitsland, net als
vier jaar geleden. Wethouder Bart
Krol verheugt zich er nu al op. Het
'politiek dier' heeft de uitwisseling
op zijn manier beleefd en naar hij
zegt 'interessante gesprekken' ge
voerd met collega's. 'Het is altijd
leuk om te horen hoe anderen met
bepaalde zaken omgaan.'
Uitgezwaaid door een man of
veertig rollen de Duitse bussen
links af de Beukenlaan op. 'Men
sen, het was een geweldig week
einde', roept Janssen een deel van
de achterblijvers toe. En zo is het.
Toch moet het ook de organisato
ren cn medewerkers, die al jaren
meelopen, niet zijn ontgaan dat de
onderlinge contacten tijdens de
uitwisseling wat strakker aange
trokken zouden kunnen worden.
Dat is ook door menigeen van zo-
wei Nederlandse als Duitse zijde
beaamt. Waarvan acte.
ij een verjaardag horen ca-
eatis, zeker als Soest en Soest
uitwisselingsverband beide
braham hebben gezien. Van
aar dat burgemeester Koos
anssen en zijn Duitse ambts-
ïnoot Eckhard Ruthemeyer
it weekeinde geschenken uit-
isselden.
tnssen overhandigde Ruthemeyer
iterdagavond, voorafgaande aan
et diner, namens Soest tien kris-
llen waterkaraffen en vijftig gla-
met inscriptie. 'Water is ook
de vloeistof die het meest over de
lehele aarde is verspreid. Als het
zuiver is, is het van grote beteke-
is. In die zin kan het staan voor
nze vriendschap die zich, als het
naar even kan, verder uitbreidt en
erspreidt. De inscriptie herinnert
lan ons jubileum, het water aan de
riendschap en de plaats van het
Irinken aan de democratie waar
vij voor staan.'
Namens het Duitse Soest had
Ruthemeyer een kunstwerk mee
genomen, dat voor een deel be
staat uit twee grote letters S. Die
zijn om een dikke schroef beves
tigd cn kunnen worden gedraaid.
Ruthemeyer bood het zondagmor
gen aan tijdens de reünie.
rant de Soester Duinen, waar tei
gelegenheid van het vijftigjarig be
staan van de onderlinge band een
reünie werd gehouden voor men
sen die in het verleden in de orga
nisatie hadden gezeten en sporters
die er in 1952 bij waren. Ongeveer
zeven Soesters van toen, oud-tur
ners en -voetballers, waren van de
partij, onder wie Mies Middelman
die uitstekende herinneringen aan
Soest Duitsland bewaart en er la
ter met haar man Jan Slijper terug
keerde voor haar huwelijksreis.
Als het aan het stadsbestuur van
Soest had gelegen, was de vriend
schap met onze gemeente al veel
eerder tot stand gekomen. In 1934
werden pogingen gedaan de ban
den aan te knopen, maar de crisis
jaren en daarna de Tweede We
reldoorlog vormden een belemme
ring. Twee jaar na de bevrijding
legde het Duitse Soest weer een
'contactje', maar daar werd toen
sceptisch en kritisch tegenaan ge
keken.
Er kwam verandering in toen het
Ministerie van Onderwijs en Kun
sten ervoor pleitte dat (grensge
meenten contact zouden leggen
met de Duitse gemeenten in het
grensgebied. Het rijk deed er alles
aan om dat te bevorderen en toen
Soest Duitsland opnieuw het ini
tiatief nam om ontmoetingen op
touw te zetten, hapte Soest toe.
Uiteindelijk kwam de leraar A.
Severing naar Soest om afspraken
te maken en op 24 juni 1952 gin
gen 25 sporters per trein naar
Soest.
Vriendschappen
Janssen: 'De vele ontmoetingen
hebben zich geleidelijk aan ver
breed en verdiept. Vandaag de dag
zijn internationale ontmoetingen in
zekere zin niet meer zo bijzonder
als 50 jaar geleden. De contacten
tussen Soest en Soest waren, zijn
en blijven wel bijzonder. De afge
lopen halve eeuw zijn namelijk
vele vriendschappen gesloten en
die worden regelmatig bevestigd,
bekrachtigd en hernieuwd. Onze
pioniers hebben dat 50 jaar gele
den al voor ogen gehad. Het heeft
geleid tot de verbondenheid van
beide gemeenten en gemeenschap
pen. Velen zijn er door geboeid
geraakt en willen ook in de toe
komst voortbouwen aan die
vriendschapsband.'
Foto: Soester Courant
Th. M. Peet (rechts) en Rainer
Brügger kennen elkaar al langer
dan dertig jaar. Tijdens het weer
zien kregen beiden de gemeente
penning van Soest.
at ze bij de grens de regenbui
er zich hebben gelaten, stap-
zo'n 170 Duitse jongeren om
jur uit de vier bussen bij sport-
Beukendal. Hun verblijf in
>t zal daarom een half uurtje
'^Miren dan gepland. Het zijn
vertegenwoordigers van de
te, het Griftland College
Selnemende clubs en niet
|ijdgenoten die de Duitsers
De momenten van
^ing, altijd een leuke bin-
^^rer bij een uitwisseling, be
ken z ich dan ook tot de 'oude-
t komt doordat de sporters, te-
gen muzikanten hoofdzake-
nzalen en kantines zullen
j ondergebracht, niet dan
wethouder Harry Witte en
Bogendoorn een welkomst-
jhebben uitgesproken in de
'aar katoenen schoudertassen
;t een lunchpakket (2 broodjes,
n mars, een appel en een AA-
^pn pen en een programma-
in twee talen klaarliggen,
lijven wat tassen over, omdat
"Iketbalmeisjes uit Westfalen
ts die ochtend hebben afgezegd
t de Aldegrewer Band met min-
;r blazers is afgereisd,
p de parkeerplaats zijn de vier
lunngcars reeds vertrokken, maar
leinere bussen rijden af en aan
m de gasten naar hun overnach-
ngsadres te brengen of direct
loor te sluizen' naar Spleasure
'entrum, waar om acht uur het
j^arcuit een aanvang krijgt.
ipelletjes
Dat jv°rdt iets later, maar dat mag
»eenf naam hebben. Vervelender
de organisatie onder leiding
Harry Eichholtz van de
gbokken is, dat de Neder-
inbreng bijna op de vingers
hand te tellen is. 'Dat de-
ve op de basisschool ook',
een Nederlands meisje over
spelletjes, terwijl ze de hal
verlaat. Als de officiële
die na de ontvangst in
gemeentehuis samen aan tafel
gegaan, een kijkje komen ne-
hebben meer jongeren het
van het meisje gevolgd,
hebben wel even meegedaan,
toen er bij ons onderdeel
begeleiding stond, zijn we
naar The Cardinal gegaan',
een jongedame de volgen-
het de docent via een relatie in Nijkerk alsnog instru
menten te regelen en kon - met vertraging - de work
shop beginnen.
Foto Bell
In 1976 kreeg hij de erepen
ning van de Stadt Soest en 26
jaar later mocht de inmiddels
86-jarige Th.M. Peet ook de
gemeentepenning van de ge
meente Soest in ontvangst ne
men. 'Dit doet me veel meer
dan u denkt', aldus de geëmoti
oneerde Daarnaar.
de morgen tijdens het tekenen.
Het jongerencafé aan de Stadhou-
derslaan blijkt onder de declne-.
mers een grote publiekstrekker.
Een Duitse: 'Ja, het was er wel
gezellig, maar de muziek vond ik
niet zo goed.' Ze lacht als ze te
horen krijgt, dat de Duitsers nu
eenmaal achter lopen als het om
de laatste muziek gaat. De sfeer is
gemoedelijk tijdens het tekenen
onder leiding van Sonja Uiterwijk
die wordt bijgestaan door een tolk,
zij het dat de deelnemers hun con
centratie vooral op de grote vellen
papier moeten richten. Sonja
Uiterwijk last af en toe een mini-
pauze in, waarin de tekenaars bij
elkaar inspiratie kunnen opdoen.
Uit de verhalen blijkt dat de groep
van veertien meiden en een jongen
redelijk veel contact met elkaar
hebben. 'Maar niet zoveel als twee
jaar geleden, toen zaten we bij hen
thuis, nu slapen zij hier op school.'
Bij handbal en volleybal hebben ze
daar wat op gevonden. Ook hun
gasten zijn 'centraal' onderge
bracht, in respectievelijk de kanti
ne aan de Henriëtte Blaekweg en
sportzaal de Bunt aan de Oude
Utrechtseweg. Sommige Neder
landse deelnemers brengen daar
ook veel van de tijd door. De
Duitse handbalsters verspreiden
zich zaterdagmorgen over verschil
lende accommodaties. De grootste
groep komt (lopend) om 10:00
uur al aan in Spleasure Centrum,
waar ze zelf pas om een uur in ac
tie hoeven te komen. Daar ont
fermt voorzitter Bob Kooter van
Red Stars zich over de basketbal
lers van BC'70 die zonder begelei
ding naar Soest zijn gekomen. Het
wachten is op de zesde en zeven
de speler van Red Stars dat het
eveneens zonder coach moet stel
len. Twee minuten na aanvang van
het duel rent de Duitse coach als
nog de zaal in, twee minuten na
afloop zit hij met zijn vriendin in
de auto. Op weg naar Amsterdam.
Niet meer gezien.
De Duitsers leveren wel een
scheidsrechter en een jurylid. Ze
Marieke Buitenhuis (links) en Samantha Maddocks op de voorgrond
concentreren zich op het grote tekenvel, net als op de achtergrond de Duitse
Lena Binder (midden) en nog twee Duitse scholieren. Onder leiding van
Sonja Uiterwijk (ik ben mijn Duits helemaal kwijtgeraakt, maar geluk
kig is Saskia hier om te vertalenmochten ze zelfportretten maken, maar
zijn gerekruteerd uit een groep van
tien oudere basketballers die vrij
dagavond in Bcukendal arriveer
den en daar verder gingen met
hetgeen waarmee ze in de jaren
tachtig en negentig waren gestopt.
Een van hen merkt op dat hij de
sfeer mist, die hijzelf proefde tij-
dan wel in feestelijke uitdossing en zo extravagant als ze maar konden
bedenken en uitvoeren. Een immens 'doek' was het resultaat in het Grift
land College, waar het nog even blijft hangen. Daarna wordt het tentoon
gesteld in het gemeentehuis en de Brede Bibliotheek, alvorens het naar
Soest Duitsland wordt gebracht, zodat het ook daar te zien zal zijn.
Foto: Soester Courant
dens de uitwisselingen die hij ac
tief meemaakte. De Westfalen
Post, het gehele weekeinde aanwe
zig in Soest, schrijft maandag dat
de oudere basketballers (die het 's
middags nog opnamen tegen een
gemengd heren team van Red
Stars: 50-57) de bedoeling van de
uitwisseling beter begrijpen dan de
jonge deelnemers.
Publiek is er nauwelijks in Spleasu
re Centrum. De burgemeesters
Koos Janssen en Eckhard Ruthe
meyer komen wel even langs met
hun gevolg tijdens hun rondgang
In De Bunt heerst - tussen de
twee wedstrijden door - een gezel
lige chaos. Een radioverslag van
een van de WK-duels is te horen,
jongens en meiden slaan tegen een
bal of rusten uit aan de kant, kij
ken om zich heen en praten wat.
Een van de Nederlandse meisjes
stapt in de auto naar het zieken
huis om haar tot tweemaal toe ge
knikte vinger te laten bekijken.
Zover bekend doen zich tijdens de
uitwisseling verder geen ongeluk
ken voor en raakt niemand gebles
seerd. Volleybalbegeleiders Marcel
Swart en Karin van de Beek vin
den dat de Duitsers en Nederlan
ders best veel contact met elkaar
hebben. Stam/SoVoCo houdt ook
een barbecue, waar beide 'kam
pen' elkaar beter leren kennen.
Terug in Spleasure Centrum, waar
een van de Duitse handbalsters
aangeeft dat ze zich nu toch wel
begint te vervelen. Na drie uurtjes
in de hal en daarbuiten te hebben
rondgehangen mogen zij en haar
15 teamgenootjes eindelijk aan
de warming up beginnen. De
speelsters van Smeeing/BDC
druppelen dan ook binnen. Een
aantal van hen overnacht later
eveneens in het clubgebouw.
Gezellig is het ook bij de andere
takken van sport, het dansen bij
Danscentrum Scpp, het softbal bij
de Knickerbockers, het voetbal bij
Hees en het hockey bij MHC
Soest.
Instrumenten
Ondanks het prachtige weer dreigt
de workshop muziek- in het water
te vallen. De Duitsers zouden allen
hun eigen instrumenten meene
men als ze op zondag zouden op
treden. Omdat dit onderdeel is
vervallen, hebben de blazers alleen
de mondstukken ingepakt, maar
kennelijk is er sprake van miscom
municatie, want in de muziek
school zijn geen instrumenten aan
wezig. Afgeblazen wordt de work
shop niet. De muziekleraar weet
via een relatie in Nijkerk toch nog
instrumenten in Soest te krijgen.
Parallel aan de uitwisseling is de
fietstocht van Tempo Toer en
Hansa. De toerrijders liggen al snel
voor op hun schema en nemen tij
dens de laatste kilometers zelfs wat
gas terug om niet té vroeg op de
Industrieweg te finishen. Een half
uur eerder dan aanvankelijk ge
pland komen ze zonder vervelen-
Consternatie was er even toen bleek dat de Duitsers
vel hun mondstuk, maar niet hun instrument hadden
meegenomen. Gelukkig waren er in de muziekschool
ndere attributen, zoals dit drumstel. Uiteindelijk lukte
ter een verzoek kreeg om een
sportuitwisseling tussen Soest
en Soest tot stand te brengen,
dit verzoek werd genegeerd.
Het in de oorlog geleden leed
was nog te vers om het "verge
ven en vergeten" in toepassing
te brengen.
Er gingen enige jaren voorbij,
totdat vorig jaar het Duitse
Soest haar verzoek herhaalde.
Onze Burgemeester heeft toen
een contact gelegd door een
reis naar Westfalen te maken.
Onze hoogste ambtenaar wilde
niet langer de uitgestoken hand
negeren.
"Ik heb dit eerst met mijzelf
moeten uitvechten", zo ver
klaarde de Burgemeester ons in
een onderhoud. "Het bleek mij,
dat de Duitsers zeer goed de si
tuatie aanvoelden. Zij wisten,
dat een sportuitwisseling met
Engeland veel gemakkelijk tot
stand was te brengen dan met
Holland".
Hij kreeg de penning en bijbeho
rende oorkonde van burgemeester
Koos Janssen, omdat hij van 1952
tot 1976 nauw betrokken was bij
de sportuitwisseling. Peet werkte
vanaf 1947 voor de gemeente en
was onder meer directeur sport
stichting/zwembaden Soest.
De Duitser Rainer Brügger viel
dezelfde eer ten deel. Hij was dit
weekeinde toe aan zijn achttiende
uitwisseling, waaraan hij sinds
1968 meewerkt, al geruime tijd als
voorzitter van het Duits organisa
tiecomité. 'Met je goede werk rea
liseer jij het ideaal van mensen orr
meer begrip voor elkaar te hebber
en zo een Europa zonder grenzer
op een eigen schaal en maatvoe
ring dichterbij te brengen.'
Reünie
Het kunstwerk dat de Stadt Soest aan de gemeente Soest schonk. Op
de achtergrond luisteren (oud)medewerkers en deelnemers aan de eerste
uitwisseling naar de niet zichtbare burgemeester Eckhard Ruthemeyer van
het Duitse Soest. Foto: Soester Courant
Dinsdag 24 Juni a.s. vertrekken
23 jeugdige Soestenaren, bege
leid door twee echtparen, naar
het stadje Soest in Duistland, in
het kader van een sportuitwis
seling, welke tussen Soest (Hol
land) en Soest (Duitsland) zal
plaats hebben.
Het initiatief is van Duitse zij
de gekomen en die Duitse
Soesters hebben niet in de laat
ste dagen contact met de Hol
landse Soesters gezocht.
Dit contactzoeken door de
Duitse Soesters dateert al van
1934 cn de jaren daarna zonder
dat dit tot resultaat leidde.
Er kwam een oorlog en met
deze oorlog ontstond er tussen
deze gemeenten met eenzelfde
naam een afstand, welke ono
verbrugbaar scheen. Wij ken
den na de oorlog geen Duitsers
meer, we kenden slechts men
sen, die ons hadden onderdrukt
cn gepijnigd en het was niet
verwonderlijk, dat, toen enige
jaren geleden onze Burgemees-
Dat zei burgemeester Janssen zon
dagmorgen tegen hem in restau
