Bij voorbaat al stroom van reacties
op Zonneglorenboek 'Pneutax'
iaiiüliR
f]
MAN
M
tocht
ES
B6
cv
HAIRSOCIETY
2=1 AKTIE
I
IVARlAr
specialist"^
ce kans
'Nieuwe Mets' feestelijk van start
Wil Buijtenhuis: 'Als ik het over
mocht doen deed ik het weer...'
Open dag bij 10 jaar
Lizzily Decoraties
lÈ i Jll
Dima houdt thema-avond
over kook- en tafelcultuur
WOENSDAG 3 JULI 2002
SOESTER COURANT
PAGINA 7
Geke van de Merwe-Wouters kuurde en werkte in sanatorium
(VUJrcLC-
st tel. 035-6012424
soesterScöurawt
AANBIEDINGSLIJS7
Toch bescheiden
gebleven
expert (g)
schoemaker
Directeur Prof. Waterinkschool neemt afscheid
Vrijdag van 10:00 tot 21:00 uur
Elke le vrijdag van de maand
mi fwm -<*•»■■
Oud-Soesterse
Janny Samsotn
gepromoveerd
SOESTER^COURANT
tl**
Vï'eu.
ysssa
r urarden van een kaaswinkel?
indemememIe mensen die goed
ngaan en opde juiste manier een
tak kunnen runnen.
(19 en financiering wordt gezorgd!
:en en wiliu een goed inkomen
ren wij graag met u in contact
rend naar: De Kaasspedalist B.V.
it W.E, Robberse
- fel. 035-6024321/06-53323884
r.|!,ll)J-",'|ïïii'laT|,TTOnrM
m
in de Soester Courant
nop aangeboden
uur gevraagd
idel
Bij veel mensen in deze streek
roept de naam Zonnegloren
herinneringen op aan de tijd
dat zij daar kuurden, werkten
of bij verwanten op ziekenbe
zoek gingen. In juli is het 75
jaar geleden dat het legendari
sche sanatorium in Soest open
ging. Journaliste Geke van de
Merwe-Wouters schreef er een
dik boek over, plaatste er 368
foto's in en noemde het naar
het huisblad van Zonnegloren:
'Pneutax'. Vrijdag 12 juli wor
den dit boek en een tentoon
stelling over Zonnegloren ten
doop gehouden in Museum
Oud Soest.
In juli 1927 opende Zonnegloren
in Soest zijn poorten voor tubercu
losepatiënten uit heel Nederland.
AI snel maakte het sanatorium
naam door zijn uitstekende ligging,
verpleging en sfeer. Tienduizenden
mensen, onder wie velen uit dit
gebied, kuurden of werkten er of
zochten er zieke verwanten op. Ja
renlang verzorgde een Nederland-
se'.busonderneming tweemaal per
week een lijndienst naar Zonne
gloren. Door NS werden op be-
zöèkdagen extra treinen naar Soest
ingezet om de grote bezoekers
stroom te kunnen verwerken.
Door de komst van doeltreffende
medicijnen liep het aantal tubercu
losepatiënten na 1960 terug. De
meeste sanatoria sloten hun poor-
teh. Maar Zonnegloren, de Rolls
Rfjyce onder hen, werd ziekenhuis.
Zonnegloren kreeg in 1992 na een
fusie de nieuwe naam Molendael,
werd rond de eeuwwisseling afge-
bibken en leeft voort in de locaties
Soest en Baarn van streekzieken
huis Meander Medisch Centrum.
Dit alles is te lezen in het nieuwe
boek 'Pneutax, over Zonnegloren
en Molendael' dat 75 jaar na de
opening van Zonnegloren op 12
juli a.s. uitkomt.
Een openbaring
Dfe auteur Geke van de Merwe-
Wouters uit Heusden heeft zelf
eind jaren vijftig in Zonnegloren
gekuurd en gewerkt. 'Pneutax' is
het vijfde historische boek van
deze journaliste. Een wereld gaat
voor de lezer. Oud-Zonne-
len zullen vele situaties her-
ien, maar ook versteld staan
van zaken waarvan zij geen weet
hadden. Ook voor buitenstaanders
is 'Pneutax' een openbaring. Op
integere wijze kaart de schrijfster
escalaties aan die voorkwamen uit
de hiërarchische sfeer van toen en
de krampachtige poging, om bin
nen een gemeenschap van 450 pa-
Auteur Geke Wouters, hier nog
als leerling-verpleegster in Zonne
gloren.
tiënten en 250 personeelsleden
mannen en vrouwen gescheiden te
houden en seksueel contact te ver
bieden.
De titel 'Pneutax' is ontleend aan
het vroegere huisblad van Zonne
gloren. De inhoud beslaat uitge
breid de beginjaren, oorlog en top
jaren vijftig, de overgang van sana
torium naar ziekenhuis, de verbin
tenis met ziekenhuis Maarschalks
bos in Baarn, het getorpedeerde
nieuwbouwplan De Oelte, de
naamsverandering in Medisch
Centrum Molendael, de afbraak
van Zonnegloren met minister
Pronk in de hoofdrol en het recen
te rapport Kraaijeveld-Wouters
over de toekomst van Molendael,
een rapport dat op verzoek van de
gemeente Baarn werd samenge
steld onder leiding van oud-staats
secretaris Jeltien Kraaijeveld-Wou
ters, een zus van de schrijfster.
Doordat Geke van de Merwe-
Wouters ook 91 oud-werknemers,
oud-patiënten en andere betrokke
nen aan het woord laat, krijgt de
lezer een compleet beeld van het
grote maatschappelijke hart dat in
Zonnegloren klopte, de specifieke
sfeer, de medische strijd tegen tu
berculose, de strenge kuurvoor-
schriften, de verpleging die van
grote klasse was, en de wijze waar
op de patiënten zich door een
moeilijke periode in hun leven
heen sloegenDe mens staat in dit
boek centraal. Het gaat erom hoe
hij Zonnegloren heeft ervaren.
Uitspraken
Wat dit boek ook zo bijzonder
maakt, is de bundeling van uitspra
ken over Zonnegloren. Voorin ge
ven 27 geïnterviewden kernachtig
hun mening weer. Oud-genees-
heer-directeur Berkelbach van der
Sprenkel'. 'Er heerste een fijne
geest in het huis.' Een oud-patiënt:
'Zonnegloren betekende veel af
zien. We hielden met elkaar de
moed erin door veel lol te maken.'
Een oud-verpleegkundige: 'We
voelden ons één grote familie.' Een
oud-onderhoudsmonteur: 'Zonne
gloren was alles voor me. Ik droom
er 's nachts nog over.' In hoofdstuk
12 spreken vijftien personen zich
uit over de afbraak van het Zonne-
glorencomplex. Voor- en tegen
standers doen kernachtige uitspra
ken.
Eigenlijk is 'Pneutax' één groot
ooggetuigenverslag. Dat komt
door de heel bijzondere aanpak.
Van de twaalf hoofdstukken zijn er
drie geschreven in de ik-vorm.
Daarin doet auteur Geke van de
Merwe-Wouters verslag van haar
eerste dag in Zonnegloren. 'Oh
God, waarom ik? Waarvoor? Hoe
lang?', van haar kuurperiode en
haar verpleegsterstijd in Soest. In
de overige hoofdstukken stelt zij
zich op als toeschouwster en laat
zij de lezer over haar schouders
meekijken naar wat zich in 75 jaar
afspeelde in Zonnegloren/Molen-
dael.
Door de vlotte verteltrant is 'Pneu
tax' een boek dat gemakkelijk
leest. De opgebouwde spanning
wordt tot het einde toe gehand
haafd. De lezer wil weten hoe het
verder gaat en afloopt. Een pak
kend verhaal leidt uiteindelijk tot
een climax, beter gezegd; anticli
max. Want in het laatste hoofdstuk
speelt de schrijfster in op de juri
dische fusie met streekziekenhuis
Eemland op 1 mei dit jaar, gevolgd
door de naamsverandering in
Meander Medisch Centrum op 7
juni 2002.
Domineesdochter
Geke van de Merwe-Wouters is
een domineesdochter die geboren
werd in Soest, haar jeugd in Dor
drecht doorbracht en hier na Zon
negloren haar verpleegstersoplei
ding voltooide. In 1971 verhuisde
zij met man en dochters naar Bra
bant waar zij een jaar later als au
todidact bij het Brabants Dagblad
aan de slag ging. Zestien jaar
schreef zij freelance voor deze en
andere kranten. In 1988 werd zij
fulltime redacteur bij het Nieuws
blad voor het Land van Heusden
en Altena. Vier jaar geleden kwam
zij bij het Brabants Dagblad in
dienst als regio-redacteur. Pneutax
is haar vijfde boek. Eerdere titels
van haar hand zijn 'Van huis uit',
'Buma kroniek', 'De oorlog leeft
voort' en 'Soest onder vuur'. Het
was prins Bernhard die op 4 mei
2001 het eerste exemplaar van dit
oorlogsboek over Soest in ont
vangst nam.
In maart dit jaar leverde het we
reldkundig maken van een Zonne
glorenboek 550 spontane reacties
op. Hierover zegt de schrijfster:
'De meeste mensen wilden hun
hele verhaal aan mij kwijt en von
den het jammer dat het boek al
klaar was. Uren heb ik geluisterd
naar oud-patiënten die emotioneel
terugblikten op die ziekteperiode
in hun leven en de fijne sfeer in
Zonnegloren'.
Revue
Op feestelijke wijze wordt het
boek Pneutax op vrijdag 12 juli, 75
jaar na de opening van Zonneglo
ren, ten doop gehouden. Wethou
der Bart Krol onthult om 12:00
uur een gedenkteken op het vroe
gere Zonneglorenterrein aan de
Soesterbergsestraat. Om 13:00 uur
begint de presentatie van het boek
in de Gildezaal van Museum Oud
Soest. Hoofdbestanddeel van het
programma is de revue '75 jaar
Zonnegloren/Molendael' door ze
ven oud-patiënten/verpleegsters,
onder wie Geke van de Merwe-
Wouters. De artsen H. Berghauser
Pont jr., R. Buss en J. Glerum le
veren een bijdrage aan deze revue.
Burgemeester drs. J. Janssen van
de gemeente Soest reikt vervolgens
de eerste exemplaren uit en ver
richt om 15:00 uur de opening van
de gelijknamige expositie 'Pneu
tax, over Zonnegloren/Molen
dael'. 'Pneutax' telt 203 pagina's
en er zijn maar liefst 368 foto's in
opgenomen. Het boek is onder
meer te bestellen bij uitgever Jan
Joosse (06 22796637) en bij elke
boekhandel (ISBN 90-76254-36-
2). Het boek kost 28.00.
De tentoonstelling gaat 13 juli
open voor het publiek, duurt tot
en met 29 september, is tijdens
weekeinden te bezoeken van 13:30
tot 17:00 uur en na telefonische
afspraak (035 6023878) voor
groepen vanaf tien personen.
Het omslag van het boek, dat op
12 juli wordt gepresenteerd.
ntedisch
Gevraagd vaste bezorgers
in Soest voor de
Aanmelden: tel. 6014152
Im
Koopavond bij Dl/WA Soest
5 juli 2002
CD-ROM CAS SPIJKERS
van 11,50 voor2,50
THEEGLAS "ZACK"
van 10,50 voor...,4,50
4 WIJNGLAZEN "IITTALA"
MODEL VERNA
van 30,00 voor22,50
3 TUINFAKKELS "VUURPOT"
van 44,85 voor25,00
4 WEDGWOOD "SARAH'S GARDEN"
van 46,80 voor29,50
KOOKBOEKSTANDAARD
van 42,50 voor32,50
LE-CREUSET FONDUE
van 84,50 voor50,00
DESIGN BARBEQUE SET "TOOLS"
van 159,00 voor60,00
DREIZACK 3 DELIGE MESSENSET
van 119,00 voor89,50
BARBECOOK R.V.S. BARBEQUE
van 109,00 voor89,50
Een echt vlakke 100 Hz breedbeeld
beeldbuis met daarvoor een aan twee
zijden gecoat vlak anti-reflex scherm
dat bijna alle storende reflectie absor
beert, Een royaal 16:9 beeldscherm,
elektronisch bioscoopgordijn, inge
bouwde videorecorder en in combina
tie met de actieve Bang Olufsen
luidsprekers een indrukwekkend
Dolby Digital* surroundsysteem
Dat is de BeoVision Avant 32" RF,
die u heel dichtbij het bioscooptheater
in de huiskamer brengt.
De op afstand draaiende voet zorgt
ervoor dat de BeoVision geen domi
nante plaats hoeft in te nemen in uw
inteneur. Na inschakeling draait hij
vanzelf naar de door u gewenste posi
tie. De BeoVision Avant RF is leverbaar
in een 70 cm (Dolby Digital® optioneel)
en 81 cm versie.
A LIFE LESS ORDINARY
Burg. Grothestraat 9, Soest.
Telefoon 035 601 03 44
BANG 6. OLUFSEN
BANKETBAKKERIJ
Voor tt zelf of voor een ander
geef 't gebak
met liefdé aan elkander
Soesterbergsestraat 53, Soest
Telefoon 035-6012050
Volgende week zit het er op
voor Wil Buijtenhuis-Jansen,
directeur van de Prof. J. Wate
rinkschool. Vanaf 1959 is ze
werkzaam geweest in het on
derwijs in Soest. Op woensdag
17 juli is er een afscheidsrecep
tie in de school aan de Smits-
weg 40.
Wil werd geboren in Alphen aan
den Rijn, maar woont als sinds
haar zesde in Soest. Ze is hier dus
opgegroeid en bezocht de School
met den Bijbel in Soestdijk bij
meester Van de Flier, tegenwoor
dig de Da Costaschool. Dat ze zelf
ook in het onderwijs terecht zou
komen was eigenlijk geen verras
sing, want ze wilde van jongsaf
voor de klas staan. Ze bezocht de
christelijke kleuterkweek in
Amersfoort en werd dan ook kleu
terleidster - 'met hart en ziel', zo
als ze benadrukt.
Haar eerste baan - oktober 1959
- was bij 't Vmkennest, de kleuter
school die aanvankelijk begon op
de zolder van de Julianakerk en
later onderdak kreeg op de hoek
van de Nieuwstraat en de Vïnken-
weg. Het gebouw is inmiddels ver
dwenen. Toen ze trouwde moest ze
haar vaste baan opzeggen. Dat was
in die tijd gebruikelijk, maar ze viel
van tijd tot tijd graag in en toen de
kinderen groot waren werd ze
hoofdleidster van de Fluitekruid-
kleuterschool, die destijds overi
gens in de Open Hof van start
ging. In 1985 werd ze adjunct-di
recteur van de Prof. J. Waterink
school en een jaar later volgde ze
het toenmalige hoofd, dhr. Van de
Velde, op als directeur. En dat is
ze tot op de dag van vandaag.
Op het hoogtepunt
'Nee hoor, het is goed geweest,'
antwoordt ze op de vraag of ze nu
met bloedend hart vertrekt. 'Het is
een beetje dubbel gevoel. Ik wilde
niet stoppen, diep in m'n hart,
maar nu mijn man ook met de vut
is lijkt het me beter er ook een
punt achter te zetten. Je kunt be
ter stoppen als je het nog leuk
vindt, geloof ik. Op het hoogte
punt. En er zijn ook andere leuke
dingen om te doen: reisjès maken,
tuinieren...'
Werken met kinderen - ze heeft
dat altijd het aantrekkelijkste
aspect van het onderwijs gevon
den. 'Als ik het over mocht doen
deed ik het weer, beslist! Kinderen
zijn zo ontwapenend, ze staan nog
open en het is leuk om ze wat te
leren. Een kind volgen in zijn ont
wikkeling, dat vind ik ongelooflijk
boeiend.' Met de kleuters heeft ze
heel gelukkige jaren beleefd, maar
ook met de andere groepen heeft
ze het later erg naar haar zin ge
had. 'Elke groep heeft zo z'n beko
ring...' Individuele aandacht voor
elk kind vindt ze in elk geval heel
belangrijk; vandaar dat ze zich la-
Iedereen is komende vrijdag
5 juli - welkom bij Lizzily De
coraties (zijdebloemen) aan de
Beukenlaan 15A. Daar wordt
ter gelegenheid van het tienja
rig bestaan een 'open dag' ge
houden.
9,64
11,19
12,73
14,28
15,83
17,37
18,92
20,47
22,02
23,56
25,11
Courant
3nt te worden betaald
Uitsluitend geldig op deze avond
zolang de voorraad strekt.
Prijzen zijn "meeneemprijzen
ensdag
incl. BTW
kei annex wijnkoperij, met o.a. meer dan 300 wijnen
uit de hele wereld. In de drie daaropvolgende dagen was
er een feestelijk 'open huisdat zeer druk bezocht werd.
De reacties van het publiek zijn uiterst positief, aldus
directeur Joost Mets, ondanks het feit dat de bedrijfs
voering veranderd is en er o.a. geen levensmiddelen
meer worden verkocht. De koffie theesalon is, even
als het terras, nog volop aanwezig
Onder grote belangstelling heeft vorige week woens
agavond de officiële heropening plaatsgevonden van
e - 136 jaar oude - winkel van de fa. Joh. Mets aan
e Van Weedestraat. Dat gebeurde door de heer Car
os Lopez van het beroemde Chileense wijnhuis Erra
uriz, die speciaal voor de gelegenheid door een papie
en 'toegangsdeur' stapte. De zaak is in de afgelopen
eken omgebouwd tot een prachtige geschenkenwin-
kook-en tafelcultuur
kado en design
Van Weedestraat 48 - Soest
Ook vorig jaar organiseerde Lizzily
een open dag, en dat is toen zo'n
groot succes geworden dat Lizzy
Maschewski en haar medewerkers
besloten hebben dat evenement dit
jaar te herhalen, met een extra
feestelijk tintje vanwege het jubi
leum van de zaak. Belangstellen
den zijn vanaf 's morgens 10:00 tot
's avonds 21:00 uur van harte wel
kom in de zaak, waar een zeer uit
gebreid assortiment zijdebloemen
te vinden is, zowel los materiaal als
complete stukken, in allerlei vor
men en kleuren: losse bloemen,
bloemstukken - van klein tot groot
- tuin- en baikonplanien, kransen,
Zijdebloemen
bomen, kamerplanten. Er zijn ook
diverse aantrekkelijke aanbiedin
gen.
Iets bijzonders is dat in de fraaie
tuin - waar de gasten welkom zijn
voor koffie met iets lekkers of een
ander feestelijk drankje - ditmaal
ook 'échte' planten, kruiden en
groenten verkrijgbaar zijn. Lizzy
Maschewski, Diana de Jong en
Marjan Pas staan klaar om de be
zoekers te verwelkomen met ver
rassende 'anders dan andere'-zij-
debloemdecoraties.
Met ingang van deze maand
organiseert Dima, de bekende
cadeau- en design zaak op het
gebied van kook- en tafelcul
tuur aan dc Van Weedestraat
48, elke eerste vrijdag van de
maand een speciale thema-
avond. De eerste komende
vrijdag 5 juli wordt extra inte
ressant door een aantal bijzon
dere aanbiedingen.
Dima speelt daarmee volgens di
recteur Frans Dieleman in op het
succes van de 'try-out' in mei, die
veel belangstelling trok. Vrijdag
aanstaande staat de koopavond
vooral in het teken van de oprui
ming, maar in de komende maan
den zal het bijvoorbeeld gaan om
onderwerpen als 'asperges' of de
kersttafel, etc. Elke thema-avond
duurt van 19:00 tot 21:00 uur en
gaat vergezeld van een aantal spe
ciale aanbiedingen en demonstra
ties; bovendien staat er voor de
bezoekers een hapje en een drank
je klaar.
Dima heeft eens kritisch naar de
openingstijden gekeken en beslo
ten voortaan af te zien van de ge
bruikelijke vrijdagavond-openstel
ling, behalve dan op de eerste vrij
dag van de maand. De zaak is
daarnaast geopend op maandag
van 13:00 tot 17:30 uur, dinsdag t/
m vrijdag van 09:30 tot 17:30 uur
en op zaterdag van 09:30 tot 17:00
uur.
Als extra service kan er voortaan
ook voor 's avonds een afspraak
worden gemaakt. Wie een grote
aanschaf overweegt of een cadeau-
lijst wil samenstellen is ook buiten
de normale winkcluren van harte
welkom. Eén telefoontje (035-
6025388) en het wordt geregeld.
ter ook heeft bezig gehouden met
remedial teaching.
Leuker
'Het onderwijs is beslist leuker ge
worden,' zegt ze gedecideerd, te
rugkijkend op haar loopbaan. 'Er
zijn veel leukere methodes geko
men, die de kinderen veel meer
aanspreken. En dat geldt ook voor
de computer, natuurlijk. Kinderen
zijn niet wezenlijk anders dan
vroeger, denk ik, al zijn ze wel een
stuk mondiger. Maar wij houden
hier op school wel van een beetje
orde en regelmaat,' lacht ze. 'Ze
móeten ook zo veel tegenwoordig,
vind ik - ballet, sport, paardrijden,
noem maar op - dus ze hebben
het best druk.'
Dat geldt omgekeerd ook voor de
'onderwijzers', zoals de leerkrach
ten van Wil nog best genoemd
mogen worden. 'Nee, ik heb geen
last van opgebrand zijn. Ik vind dit
werk echt hartstikke leuk, nog
steeds ja. En het is ook goed om
hard te werken, vind ik. Als direc
teur heb je natuurlijk wel een he
leboel te doen - de administratie
en zo - maar dat heb ik nooit een
bezwaar gevonden. Nu krijg ik wel
wat meer tijd voor andere activitei
ten, en daar kan ik ook van genie
ten. Bovendien wonen onze kinde
ren en kleinkinderen in Soest.'
Wil Buijtenhuis-Jansen.
Doe-mens
Kinderen hebben haar hart; dat is
altijd zo geweest en dat zal ook wel
zo blijven. Ze laat een goeie school
achter: leuke kinderen, fijne colle
ga's. Ze is prima te spreken over
het gebouw, zeker na de laatste
aanpassingen en verbouwingen, al
zou ook de tuin - als het omlig
gende terrein die naam mag heb
ben - naar haar mening wel een
opknapbeurtje verdienen. Voor de
rest kijkt ze met plezier terug op
haar werkzame jaren in het chris
telijk onderwijs, waar ze altijd van
harte achter heeft gestaan. Van
haar dan ook geen hoogdravende
uitspraken of quasi-diepzinnighe-
den, want ze is een nuchter mens,
zonder kouwe drukte. 'Ach, ik ben
niet zo'n prater,' verontschuldigt ze
zich bijna. 'Ik ben meer een doe
mens...'
De laatste schoolweek staat bij de
Prof. Waterinkschool in het teken
van het afscheid van Wil Buijten
huis. Er zijn diverse gelegenheden
om haar uit te zwaaien, met name
voor de leerlingen en hun ouders.
Oud-leerlingen en andere belang
stellenden zijn welkom tijdens de
receptie op woensdagmiddag 17
juli, van 16:30 tot 17:30 uur, in de
school aan de Smitsweg.
Aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam is vorige week onze oud-
plaatsgenote Janny F. Samsom ge
promoveerd tot doctor in de
(kinder)geneeskunde. De titel van
haar proefschrift luidt: 'Muscle
power in high-risk preterm infants;
consequences for development',
dat gaat over de ontwikkeling van
de spierkracht bij te vroeg geboren
kinderen. Janny Samsom volgde in
Soest lager onderwijs aan de
Groen van Prinstererschool, ge
volgd door de HBS aan het
Amersfoorts Corderius College.
Ze woont tegenwoordig in Am
stelveen en is werkzaam als neona
toloog in het VU-ziekenhuis te
Amsterdam.
De Hypotheker
Steenhoffstraat 66 - Soest
Telefóori (035) 6036000
Gevraagd vaste bezorgers
in Soest voor de
Aanmelden: tel. 6014152
KERKSTRAAT 44 SOEST 035 - 6012175
IIIM TlT I 'iMfrffi .lift II -III I I II..
Maak nu extra voordelig kennis met onze kapsalon Hair Society in Soest,
Als je samen met Je vriend of vriendin langskomt en je levert deze advertentie ir
dan wordt één van /ttlfie gratis gewassen, geknipt en geföhnd!
Maak dus snel een afspraak en laat je verwennen.
