HET SOESTER (PROEF)DICTEE DER NEDERLANDSE TAAL 2002
Activiteitennetwerk VOS
brengt ouderen samen
'Ik vind het leuk hier'
log eens: het 'proefdictee'!
'Van tempel tot kruis'
Taaltest: Woorden over woorden
SPOED
Waterprojecten centraal
bij Derde Wereldgroep
Soester Leeskring start
Senioren op zoek naar gezelschap
leveren kan nog
tot vrijdag 15:00 uur
ledesie «uxetiddaf
iti de Cue wwi nuzwi
25 fien- 6<zl£ faan,.
Vrijdag informatie/contactavond
14 f
18,50
18,£
24,"
19 99
45,-
28/°
Een zevende
rijdt te hard
Wandelpaden op
de Eng krijgen
halfharde laag
BEZORGERS
■OENSDAG 30 OKTOBER 2002
SOESTER COURANT
PAGINA 11
Eén van de activiteiten van de
VOS - project Vereenzaming
Ouderen Soest - is het Activi
teitennetwerk. De VOS is een
werkgroep van de Stichting
Weizijn Ouderen Soest
(SWOS). Via het Activiteiten-
I netwerk kunt u in contact ko-
1 men met anderen om samen
iets te ondernemen of zomaar
gezelligheid te delen.
'Het Activiteitennetwerk is er niet
alleen voor alleenstaanden. Ook
senioren die een partner hebben
nen gebruik maken van deze
ice. Alleen is niet hetzelfde als
izaam, maar soms... zoeken
iderc mensen gezelschap,' zegt
^lectleider Margöt Bultink van
dé VOS, die het Activiteitennet
werk heeft opgezet.
Stel: u bent op zoek naar iemand
1 met wie u uw hobby, bezigheid of
I belangstelling wilt delen. U kunt
zich dan natuurlijk aansluiten bij
een club of vereniging, maar dat is
niet altijd vanzelfsprekend. U bent
l misschien geen 'verenigingsmens',
I u zoekt geen grote groepen men
sen op, u kent geen club of vere
niging die bij uw liefhebberij past,
u woont net in de gemeente en
kent weinig mensen of u bent aan
huis gebonden. Margöt: 'Het Ac
tiviteitennetwerk richt zich nadruk
kelijk niet op relatiebemiddeling,
waarbij het doel is een nieuwe le
venspartner te vinden. Maar als er
een vriendschap uit voortvloeit,
dan is dat natuurlijk mooi meege
nomen.'
Hoe werkt het Activiteitennet
werk? U belt, stuurt het aanmel
dingsformulier toe of gaat langs bij
het Activiteitennetwerk. De mede
werksters van het Activiteitennet
werk geven informatie en schrijven
u desgewenst in als deelnemer. In
het aanmeldingsformulier wordt
informatie over uzelf en uw vraag
vastgelegd. Voor de bemiddeling/
inschrijving betaalt u éénmalig
2,50.
Telefoonnummers
Het Activiteitennetwerk gaat na of
er mensen zijn die zich aangemeld
hebben met een soortgelijke aan
vraag. Margöt: 'Als er een geschik
te persoon gevonden is, wordt aan
beide aanvragers gevraagd of ze
belangstelling hebben om met de,
ander in contact te komen. Als ze
hiermee allebei instemmen worden
de telefoonnummers uitgewisseld
en is de eerste basis voor contact
gelegd. Vanaf dat moment zijn ze
zelf verantwoordelijk voor de ver
dere uitbouw van het contact.
Mocht na enige tijd blijken dat het
niet 'klikt' tussen de aanvragers,
dan kunnen ze opnieuw contact
opnemen met de medewerker van
het Activiteitennetwerk; die zoekt
dan verder.'
Vanaf komende week vindt men in
deze krant regelmatig een oproep
om deel te nemen aan bepaalde
activiteiten. Deze oproepen kan
men ook iedere vrijdagmorgen
horen in het radioprogramma '55-
plus' van Radio Soest.
Legio mogelijkheden
Waarvoor kunt u zich laten in
schrijven? Er zijn legio mogelijk
heden:
Gezelligheid, zoals bijvoorbeeld:
winkelen, telefonisch contact, kof
fiedrinken thuis of buitenshuis, sa
men voetballen kijken, samen mu
ziek beluisteren, samen koken (en
eten), samen uit eten, dansen.
Sport, bijvoorbeeld: samen
zwemmen, roeien, zeilen, fietsen,
wandelen, vissen, Jeux de boules,
bowlen, tennissen, golfen.
Uitgaan, waarbij u kunt denken
aan: bioscoop, theater, concert,
museum, tentoonstelling, reizen,
vakantie, dagtochtjes.
Denksport en spel, bijvoorbeeld:
bridgen, klaveijassen, schaken,
dammen, rummycub, monopoly,
biljarten, snookeren.
Creatieve activiteiten: tekenen,
schilderen, knutselen, handwerken,
muziek maken.
En verder... elke andere activiteit
of bezigheid waarvoor u iemand
zoekt! U vraagt en wij zoeken!
Meldt u aan voor het Activiteiten
netwerk bij: Project Vereenzaming
Ouderen Soest, Dalplein 6,
3762 BP Soest, £2(035) 5880404.
Voor deze activiteit kunt u ook op
donderdagmiddag terecht van
13:30 tot 15:30 uur in het kantoor
van de SWOS, Dalplein 6. Voor
meer informatie: Margöt Bultink,
projectleider VOS.
Figuurzagen, naar verhalen luisteren en pannenkoe
n eten. Vorige week konden kinderen weer terecht bij
Vakantie Bijbel Club. Op donderdag zit de 9-jari-
Gerrit aandachtig te kleuren. 'Ik vind het heel leuk
Elke dag doen we wat anders. Gisteren heb ik een
gwijzer gemaakt', vertelt hij. Die wil Gerrit best la
zien: zijn knutselwerk wijst naar de smalle weg:
o kom je bij de HereA lle activiteiten sluiten aan op
het thema van dit jaar, 'wijs op weg'. De club is een
initiatief van de Soester Christelijk Gereformeerde
Kerk en wordt gehouden in basisschool De Bron aan
de Sweelinckstraat. Merel, 10 lentes jong, heeft nor
maal gesproken les in het gebouw waar ze nu zit te
knutselen. 'Ik vind het fijn hier. Anders moet ik altijd
rekenen. Nu hoeft dat lekker niet.
Foto: Herman van Dam
Bp veler verzoek is in deze editie
van de Soester Courant nog een
j|eer het 'proefdictee'opgenomen,
dat eerder werd gepubliceerd in de
gant van 9 oktober j.1. Aan de
[and van de inzendingen selecteert
c|e SLAS (Stichting Literair Acti-
^feiten Soest) de deelnemers aan
aè Grote Soester Taaltest - het
aloude Groot Soester Dictee in
een nieuw jasje - die op 27 novem
ber wordt gehouden in het ge
meentehuis. Zij strijden daar op
verschillende taai-onderdelen om
de wisseltrofee, die de SLAS elk
jaar ter beschikking stelt.
Het proefdictee is - net als vorig
jaar - samengesteld door Bert Jan
sen, zelf diverse malen winnaar
van de dictee-trofee, die ook de
komende Taaltest heeft samenge
steld. De inzendingen moeten ui
terlijk komend vrijdag (1 novem
ber) om 15:00 uur binnen zijn op
het kantoor van de Soester Cou
rant, Van Weedestraat 227, 3761
CD Soest.
INETcHTINGEN: TELEFOON 035 - 601 41 52
Van Weedestraat 227 - 3761 CD Soest
E-mail: soestcrt@wanadoo.nl
De jaarlijkse informatie- en
contactavond van Derde We
reldgroep Soest wordt gehou
den op vrijdag 1 november in
de hal en aula van het Griftland
College aan de Noorderweg
79. Centraal zal staan het pro
ject 'Bosmensen' in de zeer
arme zuidwestelijke deelstaat
Kerala in India.
De burgemeester van Soest, drs.
J.J.L.M. Janssen, zal de avond
openen om 20:30 uur. Hij zal het
NIUSICSTORE
AANBIEDINGEN
ALLE K3 CD'S
99
van ^rS^voor
1
BON jov; Bounce
99
van
HITZONE 21
van „£*r9lfvoor
APRES SKIHUT JUBILEUMEDITIE
1Q90
van 2>B9 voor I
MARK KNOPFLER
mmtr 1 Q99
vanYj^Tvoox I Of
ROLLING STONES Forty Licks
MUSIC OF THE MILLENNIUM II
vanj^f^voor
ELVIS PRESLEY
van 22&rvoor
CD-ROM 'BATTLEFIELD 1942'
n _33r^*voor
van 49^3"voor
CD-ROM 'BEESTEN BOEL'
van 3^i9^voor
.D 194
OEL'
v. Weedestr. 7, Soest
ingang Bruna)
Actie geldig t/m 2a. 02 11 2002
thema water zeker belichten. Het
grote probleem van schoon drink
water voor iedereen in de hele
wereld is ook bij de recente duur
zaamheidsconferentie in Johannes-
burg in Zuid-Afrika uitvoerig aan
de orde gekomen, mede door on
der andere het rapport 'No water,
no future' ('Geen water, geen toe
komst') van kroonprins Willem-
Alexander. De verontrustende
waarheid ervan werd door oud
president Nelson Mandela krach
tig onderstreept.
In het eerste gedeelte van de
avond zal vervolgens Frans Wieg-
mans het project in Kerala nader
belichten. De DWG financiert daar
15 drinkwaterputten en 52 latri
nes. Resultaat zal zijn dat veel
mensen zullen kunnen leven onder
veel betere hygiënische omstandig
heden.
In het tweede deel kunnen de be
zoekers genieten van tempeldan-
sen en volksdansen uit Zuid-India.
Ook de vertrouwde kraampjes met
producten uit de Derde Wereld
zijn er weer en is er de nodige in
formatie. De koffie is gratis en een
lekker Indiaas hapje zal niet ont
breken!
Aanvang: 20:30 uur (zaal open
20:00 uur). De toegang is gratis.
De politie heeft donderdagmorgen
een snelheidscontrole gehouden
op de Vredehofstraat. Van de
1.243 passanten reden er 190 te
hard. De grootste overtreding be
droeg 81 km/u waar 50 km/u ge
reden mag worden.
In fases gaat de gemeente de wan
delpaden op de Zuidelijke Eng
verbeteren. De onverharde paden
lijken nu bij en na regenval op klei
ne stroompjes, wat ook deels
wordt veroorzaakt doordat de Eng
schuin afloopt. Het gevolg is dat ze
slecht of niet begaanbaar zijn.
Er komt echter geen asfalt te lig
gen, want dat past volgens de ge
meente niet bij het karakter van
het agrarische gebied. Daarom is
ervoor gekozen een toplaag te ma
ken van een mengsel van kalk
steengranulaat. Daarmee worden
de paden halfverhard, wat bete
kent dat er met enige regelmaat
onderhoud nodig zal zijn. Bij de
materiaalkeuze is de werkgroep
Zuidelijke Eng betrokken geweest,
laat de gemeente weten. Deze
werkgroep presenteerde enkele
weken geleden een notitie met
voorstellen voor het gebied.
Vorige week is begonnen met de
voorbereidingen op het pad dat de
volkstuinen verbindt met de Mo
lenweg. Deze week wordt de top
laag aangebracht. Omdat de ver
harding van de paden een kostba
re grap is, pakt de gemeente dit
jaar een deel ervan aan. Volgend
jaar komen de andere paden aan
bod.
In het Stiltecentrum van de Petrus- en Pauluskerk is
zondag een schilderij van Mint Faas uit Soest (rechts
op de foto) onthuld. Het draagt de titel 'Van tempel tot
kruis' en was eerder te zien tijdens de tentoonstelling
die begin dit jaar ter gelegenheid van de opening van
het centrum werd gehouden. De bezoekers kozen het
kunstwerk van Mint Faas als mooiste van de 44 inzen
dingen en daarom krijgt het een permanente plek in de
ruimte naast de kerk. Pastor Hans van de Schepop
(links) nam 'Van tempel tot kruis' zondag in ont
vangst, direct na de eucharistieviering.
Foto: Foto Bell
Hoeveel woorden telt de Ne
derlandse taal? Op deze simpe
le vraag is niet zomaar een een
duidig antwocrd te geven.
Want wat is een woord? En wat
is Nederlands?
Deze schijnbaar eenvoudige vra
gen blijken op de keper be
schouwd best lastig te beantwoor
den. Want zijn 'ioop', 'loopt', 'liep'
en 'gelopen' nu vier woorden of
vier verschillende representaties
van één woord, namelijk het werk
woord 'lopen'? Zijn 'goed' en
'goede' twee woorden of twee ver
schillende vormen van één woord?
En hoe zit: dat met 'kast(en)' en
'kastje(s)'?
En hoe grenzen we de Nederland
se taal af in ruimte en tijd? Beho
ren archaïsche woorden als 'fon-
tange' (een in de zeventiende eeuw
gedragen hoog dameskapsel) en
'esbattement' (een kluchtspel bij
de rederijkers) er nog toe? En ge
westelijke woorden als 'deunt' (op-
pervlaktemaat) en 'bors' (varkens
kluifje)? En hoe zit dat met vakter
men? Buiten de vaklui heeft geen
Nederlander ooit van het woord
'nulbak' (de bak waaraan gestraf
te zeelieden vroeger moesten eten)
of 'makko' (een fijne katoensoort
met geelachtige tint) gehoord. En
dan hebben we nog niet eens ge
sproken over jongerentaal, dieven
taal, vréémde woorden, eendags
vliegen en samenstellingen (die in
onze taal eindeloos gemaakt kun
nen worden).
Trefwoorden
Met alle hierboven om de arm ge
houden slagen kunnen we natuur
lijk wel een poging doen de in de
aanhef gestelde vraag te beant
woorden. Een eenvoudige telling
leert dan dat het Groene Boekje
zo'n 100.000 trefwoorden bevat;
bij Van Dale (dertiende uitgave)
komt de teller met gemak op
250.000. De kroon echter spant
het Woordenboek der Nederland-
sche Taal, kortweg het WNT ge
noemd. Dit met een mediacliché
niet ten onrechte als 'grootste
woordenboek ter wereld' aange
duide werk komt wel op 350.000
lemmata (dik gedrukte woorden).
Samengevat in 42 kloeke delen eist
het niet minder dan drie meter in
mijn boekenkast. Er was dan ook
bijna 150 jaar nodig om dit hercu-
leswerk te voltooien. De boudste
tellingen van de woordenschat van
het Nederlands komen uit op wel
één miljoen woorden.
Woordenschat
Een en ander roept de vraag op
hoeveel van die woorden tot het
vocabulaire van de Nederlander
behoren. Welnu, het spreekt voor
zich dat 'de Nederlander' niet be
staat en dat de omvang van ie
mands woordenschat sterk gerela
teerd is aan leeftijd en genoten'
De Soester Leeskring is opge
richt. De eerste bijeenkomst
om met elkaar van gedachten
te wisselen over een gezamen
lijk gelezen boek is op vrijdag
15 november, 10:00 uur, in het
zaaltje van de NPB-kerk aan de
Rembrandtlaan 20.
Dat is het gevolg van de oproep
die de Soester Kring in deze krant
plaatste op 18 september jl. De
groep bestaat uit negen dames en
vier heren uit Soest, Soesterberg en
Amersfoort. Voor de maanden de
cember tot mei zijn nog vier bij
eenkomsten afgesproken, de eerst
volgende op 13 december. Begon
nen wordt met J. Bernlef - 'Her
senschimmen' uit 1984, dat een
Nederlands echtpaar beschrijft in
het Amerikaanse Massachusetts
van wie de man begint te demen
teren. Andere boeken die de groep
op de lijst heeft gezet zijn Adriaan
van Dis - 'Familieziek', Maarten 't
Hart - 'De zonnewijzer', Kristien
Hemmerechts - 'Lang geleden',
Sandor Marai - 'Gloed'.
De gesprekken lopen niet volgens
een schools schema, maar gaan uit
van wat het boek volgens de lezers
aan gespreksstof te bieden heeft.
Doel is om door het uitwisselen
van eigen indrukken en bevindin
gen begrip van het boek te verbre
den en het genoegen aan literatuur
te vergroten. De kosten bedragen
4,00 per keer. Gespreksleider is
Jan Postema (035-6010645;
janpostema@gerla.nl).
opleiding. Tóch is er wel een indi
catie te geven. In de jaren 60 en 70
zijn er onderzoeken gedaan naar
de omvang van iemands passieve
woordenschat (de woorden waar
van hij of zij de betekenis kent).
Een Engelstalig onderzoek in 1963
kwam uit op 70.000 woorden van
een ontwikkelde volwassene. In
1977 kwam eenzelfde onderzoek
in Duitsland zelfs uit op 90.000
voor enkele academici.
Tellingen van de actieve woorden
schat (de woorden die hij of zij bij
het spreken of schrijven gebruikt)
vallen natuurlijk aanzienlijk lager
uit. Zo schijnt William Shakespe-
are - voorwaar toch niet de minste
onder de schrijvers - in zijn gehe
le oeuvre niet meer dan 15.000
verschillende woorden gebruikt te
hebben. En eind jaren 80 heeft
onderzoek uitgewezen dat blaadjes
als 'Story' en 'Privé' aan 1500
woorden genoeg hebben om hun
op lage lusten in hoge kringen ge
focuste clientèle te behagen.
Taaltest
Bij dit alles staat één ding als een
paal boven water: een grote woor
denschat legt de bezitter ervan
géén windeieren. Bij de laatste
ronde van '10 voor taal', de woor
denkennisronde, zegt de stem voor
aanvang: 'wie kent de meeste
woorden en wint de '10-voor-taal-
trofee'?' Ik varieer daarop en sluit
af met: wie kent de meeste woor
den en wint op 27 november de
trofee van de 'Groot Soester Taal
test'?
Bert Jansen
De Soester Courant
zoekt met spoed
Bel snel 035-6014152
voor meer informatie.
Ook invalbezorgers
zijn welkom.
Zet bij elk drietal een kruis in het
hokje achter het juist gespelde
jvoord.
\ls norm voor de goede spelling
Jgeldt de sinds 1 augustus 1996
pngevoerde nieuwe spelling
volgens de Woordenlijst Neder
landse Taal uit 1995, oplage 6
lof later (Het Groene Boekje).
a klaxoneren
5
a terra cotta
13 a feniks
b claxoneren
b teracotta
b phoenix
c claxonneren
O
c terracotta
c fenix
a grandprixwedstrijd
6
a nipkowschijf
14 a ohaën
D
b Grand-Prixwedstrijd
b Nipkowschijf
b o-haën
c grand-prixwedstrijd
c nipkovschijf
c oha-en
a recht-toe recht-aan
7
a op z'njanboerenfluitjes
15 a oude-wijvenpraat
b rechttoe rechtaan
b opz'njan-boeren-fluitjes
b oude-wijvepraat
c rechttoe-rechtaan
c op z'n jan-boerenfluitjes
c oudewijvenpraat
a chocola'tje
O
8
a Trans-Europees
16 a naïve
b chocolaatje
b trans-europees
U
b naïeve
c chocolaadje
c trans-Europees
U
c natve
Leeftijd:
M/V
Invullen in blokletters s.v.p.
Inzendingen moeten uiterlijk binnen zijn:
vrijdag 1 november 15.00 uur.
Inleveren bij, of (gefrankeerd) sturen naar:
Soester Courant t.a.v. Soester Dictee
Van Weedestraat 227 1 Postbus 57
3761 CD Soest 3760 AB Soest
9 a picnic
b picknick
c pick-nick
10 a carrousel
b carousel
b carroussel
11 a clarinettist
b klarinettist
c klarinetist
12 a hocus-pocus
b hokus-pokus
c hocus pocus
17 a au-sérieux
b au sérieux
c aux-sérieux
18 a tequila
b tequilla
c tequilja
19 a oorkondeverzamelaar
b oorkondenverzamelaar
c oirkondenverzamelaar
20 a béarnaisesaus
b bearnaisesaus
c Bearnaisesaus
Zet bij elke zin in het hokje het aantal fouten dat u in een zin heeft aangetroffen. Per woord kan
r slechts één fout worden geteld. Als fouten gelden: spelfouten; het onjuist gebruik van koppeltekens
en/of afbrekingstekens (of het ontbreken ervan); het niet op de juiste manier aaneenschrijven van
samenstellingen; fouten tegen het gebruik van hoofdletters, kleine letters, accenten, apostrofs en
trema's, lidwoorden, werkwoord (svorm)en. Onderstreep de fouten.
1. Afvallige Tweede Kamerleden worden volgens de kamerregelementen
ten allen tijde diciplinair gestraft.
2. De aan annorexia nervosa lijdende filmactrice hing, slechts gekleed in
apachekostuum, onderstboven in het trapezewerk.
3. Na het overlijden van de exentrieke kluizenaar aasten zijn promiscue
nichten op zijn exorbitante nalatenschap.
4. De fractie-voorzitter hield zich van de domme toen de foto-journalisten
hem vroegen zijn pikketanissie buiten beeld te houden.
5. De formule-1-coureur sjeeste met duizelingwekkende vaart door de met
modder dichtgeslibte Tarzanbocht.
6. Volgens de taaladvizeur berustte de door de leden van de
spellingcommissie aangedragen wijzigingen slechts op natte vingerwerk.
7. De matineuze classificeerder lag, geplaagd door diarreekrampen, in het
ruim van het VOC-schip.
8. Bij de verhuizing van de franciscaner monnikken zijn heel wat antieke
Kruisbeelden zoekgeraakt.
9. De ellenlange rijen voor de kassa van de diepgedécolleteerde cassière
noopten de direktie haar te vervangen door een chagrijnige kassier.
10; De meeste chirurgen in spé slaagden voor het kandidaats-examen,
maar sommigen maakten hun incisies in de verkeerde ledenmaten.
