'Van heidehut tot residence'
Bij de 90e sterfdag van dominee J.J. Bos
snü 11,95
Speelhuis voor Insingerkleuters
Soest 50 jaar geleden
Iconen in de Oude Kerk
V%4BCN
\4SSCCN
1QPSOEST
RAD O
oom
*n
etalen
)EBÉE
Uit de historie van Soest(erberg)
Goed gezien
in woord en beeld (22)
Lezing en expositie over
Abraham Stokhof de Jong
'PROFIL
PAGINA 8
zondag:
OUTEN
ist
mstreken
WOENSDAG 9 APRIL 2003
SOESTER COURANT
PAGINA 9
Prinses Juliana
Museum neemt
16 april officieel
lift in gebruik
Lambertus v.d. Kooy
Het Paradijs
In museum aan Steenhoffstraat
IÜ:.
wer7
litenspelen
soms is het
wat is er
eens flink te
i grote plas.
t/m 31.
pen - werden uitvoerig in hel zonnetje gezet tijdens de
- I
Switzerland
VJF DIAMANTAIRS-JUWELIER
VJF DIAMANTAIRS-JUWELIER
Laanstraat 18, Baarn, Tel: 035 - 541 59 37
1 uur
fotoservice
óók voor APS en
^^digitaal^^
Nieuweweg 97 - Soest
Telefoon 035 - 58 804 72
Openingstijden:
dinsdag t/m vrijdag
n 9.00 uur tot 19.00 u
g van 9.00 uur tot 17
zv Stichting
De Socster Kring I
Secretariaat: I
•STjév" Kromme weg 5
Tel. 035-6014403
HUISJE
STRAAT/
eenhoffstraat
.elling 6022967
ikdekkersbedrijf
en waterleiding
d- en zinkwerk
ken- en badsanitair
^bedekking
juwaanleg en
nische installaties.
aquatica
snt, hoogte ca. 90 cm,
exclusief pot
Op woensdagmorgen 16 april zal
mevrouw Duits uit Soest voor De
Soester Kring een lezing met dia
presentatie houden over prinses
Juliana. De lezing begint met de
jaren vóór de geboorte van prinses
Juliana, waarin koningin Wilhelmi-
na en regentes-koningin-moeder
Emma over ons land regeerden.
Tijdens de lezing worden in woord
en beeld de festiviteiten rond de
geboorte van prinses Juliana (30-
4-1909) getoond ,en worden haar
jeugdjaren als prinsesje belicht. Uit
haar veelbewogen leven trekken de
momenten voorbij van haar verlo
ving, haar huwelijk, haar leven op
paleis Soestdijk, de geboorte van
de prinsesjes en de oorlogsjaren in
Canada.
Verder wordt een indruk gegeven
van haar leven als koningin van
ons land, haar openbare optreden
met alle protocollaire verplichtin
gen. Van haar buitenlandse reizen
worden niet alleen de staatsbezoe
ken gememoreerd, maar ook de
ontspannende gebeurtenissen van
genoten wintersportvakanties.
Voor koningin Juliana was het hu
welijk van Beatrix en Claus een
belangrijke gebeurtenis die zou lei
den tot haar nieuwe rol als groot
moeder en uiteindelijk tot de
troonsafstand ten faveure van haar
oudste dochter.
Mevr. Duits weet niet alleen
boeiend te vertellen over het leven
van prinses Juliana, zij bezit ook
een uitgebreide Oranje-verzame
ling met foto's en objecten van al
lerlei aard. Zij zal ter verdere illus
tratie van haar lezing een deel van
haar collectie tentoonstellen.
De bijeenkomst van De Soester
Kring wordt gehouden op woens
dag 16 april in de kerkzaal van de
Nederlandse Protestantenbond
(NPB), ingang op het parkeerter
rein aan de Pieter de Hooghlaan.
Aanvang: 10:00 uur; zaal open om
9:30 uur met koffie en thee. Bij
drage in de kosten: 3,00 per per
soon, inclusief koffie en thee.
Voor de lezing die regionaal
archivaris Fred van Kan tijdens
de jaarvergadering van de His
torische Vereniging Soest-
Soesterberg hield over het
klooster Marienhof dat ooit in
de Birkt heeft gestaan, had hij
ook kunnen putten uit het lijvi
ge manuscript dat dominee Ja-
cobus Johannes Bos (1817-
1913) over de geschiedenis van
Soest heeft geschreven.
[Het origineel, in 1959 door de er-
'en aan de gemeente Soest ge-
ichonken, bevindt zich in het ge-
leente-archief. De gemeente aan
aardde het destijds in dank, om-
at ze 'het manuscript zeer waar-
levol acht voor de geschiedschrij-
ing over de gemeente Soest',
"aar dominee Bos is de Bosstraat
;enocmd. Deze weg heette voor-
'ien Koudhoornweg, naar de in
.924 afgebrande boerderij van de
milie Insinger. Ds. Bos was van
847 tot 1892 predikant van de
Tedcrlands Hervormde Gemeen-
Soest. Bij zijn afscheid werd hij
noemd tot Ridder in de Orde
tan Oranje Nassau. Hij verhuisde
piaar Amersfoort, waar hij op 1
iaart 1913 op 95-jarige leeftijd
'erleed. Hij werd begraven op het
irkhof naast de Oude Kerk aan
de Torenstraat die hij 45 jaar had
idiend.
ominec Bos was een markante
rschijning met zijn hoge hoed,
'arte kleding met daaronder wit-
ischuurde klompen. In de jaren
lat hij in Soest werkzaam was,
leeft hij te hooi en te gras aante
keningen gemaakt met in het ach
terhoofd de gedachte die losse no
tities ooit eens, 'in de dagen mij
ner rust', tot een manuscript uit te
werken. Niet iedereen kon zijn
[hobby waarderen. Een aantal gelo
vigen verweet hem dat hij meer
[belangstelling had voor de plaatse
lijke geschiedenis dan voor de
erklecr. Maar pas na zijn emeri-
aat, toen hij aan de Muurhuizen in
Amersfoort woonde, is hij begon-
en de notities uit te werken en te
lundelen. Het resultaat is een ver-
amcling van vele tientallen met de
land geschreven pagina's over tal
ran onderwerpen,
lij schreef vaak zo gedetailleerd,
"at uit zijn werk niet alleen ontel-
are keren is geciteerd, maar dat
iok complete delen ervan zijn ge
publiceerd. Onderwerpen die hij
•ehandelde, waren onder meer de
orsprong van de naam Soest, de
evolking en de wateren, zoals de
"cm en het Oude Grachtje; de
'egen en de straatverlichting; de
ermaanse grafheuvels; het Witte-
[mansveentje; de Grote en de Klei
ne Melm; de Isselt; de Lazarus-
berg; buitenplaatsen en heerlijkhe
den; bronnen van bestaan: jacht,
visserij, landbouw en veeteelt, be-
Bron: Eemland Pers
Koning Willem III begeeft zich
onder toejuichingen met de jarige
Prins van Oranje naar de kerk
dienst op het Kamp van Zeist.
Voorganger is ds. J J. Bos.
zembiriden, bijenhouderijtabaks
bouw, korenmolens, bakkerijen,
turfsteken, kalkbranderij, glasbla
zerij, spinnen en weven, en boom-
fruit- en bloemwekerij.
Oorlogsrampen, de verhouding tot
de kerk, het onderwijs, verenigin
gen van allerlei aard passeren de
revue, evenals Pijnenburg, Staal -
wijk, Eikenhorst en Soestdijk. De
villa's Colenso, Vredehof, Hill
Grove, Sleeswijk Heuvel, Beek en
Daal, Middelwijk en Bleijendaal
zijn enkele van de bekende gebou
wen die hij uitvoerig beschrijft. Het
is een omvangrijk werk, de 'Ge
schiedenis van Soest', dat tot nu
toe, wonderlijk genoeg, niet in z'n
geheel is uitgegeven, hoewel het
vooral voor plaatselijke historici
een bijna onuitputtelijke bron van
informatie is. En ook al is in de
loop der jaren door dieper onder
zoek gebleken dat niet alle infor
matie van ds. Bos juist is, levert het
manuscript meer dan voldoende
gegevens voor hen die nadere stu
die naar het verleden van Soest
willen doen.
Gedichten
Dominee Bos was niet alleen een
begaafd schrijver, hij was ook een
verdienstelijk dichter. Een van zijn
gedichten, Het Huis van Bethanië,
is uitgegeven. Dit geldt ook voor
enkele van zijn preken, onder meer
die van 4 september 1853 in het
militaire Kamp van Zeist, in aan
wezigheid van koning Willem III
(die er vaak verbleef) en de prins
van Oranje, die op die dag zijn
dertiende verjaardag vierde; De
reis van Soest naar Soesterberg
was al indrukwekkend, volgens ds.
Bos: 'Toen ik aan het punt kwam
waar de straatweg van Soest-
Soesterberg zich aansluit aan dien
van Amersfoort naar Utrecht, zag
ik links en rechts, zoover het oog
reikte, niets dan in het midden
eene aaneengeslotene reeks van
rijtuigen, en aan beide zijden, op
de bermen, eene soortgelijke lijn
van voetgangers'. Zijn preek was
gebaseerd op Mattheus 22:21b:
'Geeft den Keizer wat des Keizers
is, en Gode wat Gode is'.
De volgende dag verzocht boek
handelaar J. van Wermeskerken uit
Amersfoort de preek te mogen
uitgeven. Ds. Bos: 'Ik had geen
oogenblik het voornemen daartoe
gehad, maar wist nu ook niet
waarom ik het weigeren zou. Al-
zoo is het dan ook geschied, maar
tot mijn leedwezen is de man niet
in alles mijn opstel gevolgd.'
Voor wie geïnteresseerd is in de
geschiedenis van Soest, is het ma
nuscript van dominee Bos belang
wekkende en tegelijk ook kostelij
ke lectuur. Daarom is het te meer
jammer dat het nooit in totaliteit is
uitgegeven. Misschien dat de ne
gentigste sterfdag van ds. Bos voor
iemand aanleiding is het manu
script in boekvorm te gieten en het
aldus voor iedere belangstellende
toegankelijker te maken dan het nu
is in het archief van de gemeente!
Dominee J.J. Bos (1817-1913).
Bron: Eemland Pers
De kansel voor de protestanten
op het Kamp van Zeist, waar ds.
Bos meer dan eens preekte.
Bron: Eemland Pers
Op woensdag 16 april, om
15:00 uur, wordt de lift van
Museum Oud Soest in gebruik
genomen. Mevrouw Toos Hil-
horst-van Fulpen is uitgenodigd
om de officiële handeling te
verrichten. Haar man, wijlen
Gijs Hilhorst, zorgde ervoor dat
cr voldoende geld binnenkwam.
Het voormalig bestuurslid ging
drie jaar geleden in zijn eentje
onder meer bedrijven langs om
een bijdrage te vragen voor een
nog betere toegankelijkheid van
het museum. Daarnaast bena
derde het bestuur de provincie
en de gemeente, terwijl huisei
genaar Jan Smeeing zich garant
stelde voor de bouwkundige
voorzieningen.
Drie jaar geleden startte het
museumbestuur de actie 'Het
museum in de lift met een lift in
het museum'. Het idee ont
stond toen een aantal rolstoel
gebruikers een tentoonstelling
bezocht over de kloosterorde
die destijds het St. Josephge-
bouw had gesticht. Zij moesten
met rolstoel en al de trap wor
den opgedragen. Dat hoeft
voortaan niet meer, want het
museum beschikt vanaf volgen
de week over een lift.
seum Oud Soest wordt 16 april om
circa 15:15 uur, na de ingebruikna
me van de lift, geopend. De ten
toonstelling is te zien tot en met 31
augustus.
Op woensdag 23 april vindt in de
educatieve ruimte van het museum
een lezing over Stokhof de Jong
plaats. Deze wordt verzorgd door
Arnaud Beerends, een zoon van;
een van de beste vrienden van de,
overleden kunstenaar.
lijke wijze het speelhuis in gebruik genomen voor de
kleuters van groep 1, van de juffen Hetty Gerritsen en
Rozemarijn Klifman. Het speelhuis is ontworpen en
bedacht door een ploegje handige vaders onder leiding
vanAndré van Zadel, die onder aanzwellend tromge
roffel het gordijn opende. De vaders - en andere 'hul-
Uit de Soester Courant van Vrijdag 10 April 1953
DE MIDDELBARE MEISJES
SCHOOL (M.M.S.)
Op de meeste middelbare scholen
(Gymnasia, Lyceum, Hogere Bur
gerscholen) bevinden zich vrouwe
lijke leerlingen aan wie door het
onderwijs enerzijds te weinig gebo
den wordt, anderzijds te veel.
Te weinig omdat er niet voldoen
de rekening gehouden kan worden
met hun eigen vrouwelijke geaard
heid, want het onderwijs is in ze
kere zin nog steeds onderwijs voor
jongens. Te veel, want alle einddi
ploma's van genoemde scholen
geven o.m. ook het recht tot het
afleggen van bepaalde universitaire
examens en daarom wordt de be
heersing van allerlei leerstof ge
vraagd, die in het leven van vele
beschaafde vrouwen nooit meer
enig nut zal hebben ook al gaan zij
later de maatschappij dienen, bijv.
bij het onderwijs of in sociale ar
beid.
Er zijn meisjes voor wie deze be
zwaren licht zijn, zij passen zich ge
makkelijk aan, en willen dat ook
dikwijls bewust, omdat zij nu een
maal de Universiteit als doel voor
ogen hebben. Maar vele naderen
komen weliswaar de middelbare
school door (want aan hun ver
stand hapert het niet), maar deze
specifiek vrouwelijke typen voelen
zich door Gymnasium of H.B.S.
niet bevredigd, zij 'komen te kort in
hun gevoelsleven en hun verstand
wordt overladen met abstracties,
die hen koud laten.
Voor zulke meisjes, met een be
hoorlijk verstand maar zonder stu
diebegeerte, is de M.M.S. een uit
komst. De nadruk wordt er in de
eerste plaats gelegd op het onder
wijs in de moderne Talen, maar
Wiskunde, Natuurkunde en Schei
kunde, hoewel anders onderwezen
dan op de H.B.S.-B bijv., nemen
toch zoveel plaats in, dat na de
M.M.S. een opleiding tot Analyste
mogelijk is. Vakken als muziek en
kunstgeschiedenis komen de alge
mene vorming ten goede, terwijl
ook de maatschappijleer niet ver
geten wordt. Het eindexamen om
vat alleen de Talen, de geschiede
nis en de aardrijkskunde. De ge
stelde eisen zijn vrij hoog, maar
dat kan ook, gezien het geringe
aantal vakken. Het einddiploma
geeft vele rechten, veel meer dan
men meestal meent. Ook is de
Universiteit niet onbereikbaar ge
worden. Twee jaar na het behalen
van het einddiploma, Staatsexa
men doen is zeel wel mogelijk.
Het Bestuur van het Baarns Ly
ceum overweegt de stichting van
een afdeling M.M.S. aan bovenge
noemde school, wat het voordeel
biedt, dat de meisjes niet van de
jongens geïsoleerd worden.
De onderbouw zal één-jarig zijn,
de bovenbouw vierjarig. Dat wil
zeggen: toekomstige leerlingen van
de M.M.S. volgen een jaar het ge
wone lyceumprogramma samen
met de jongens. Na dat jaar kun
nen zij de M.M.S. kiezen, die dan
nog vier jaren duurt en dus aan
vangt bij de tweede klas van het
lyceum (evenals de gymnasium- en
H.B.S.-afdelingen).
Men hoopt in September met een
tweede klas M.M.S. (derhalve een
aanvangsklas van de bovenbouw)
te beginnen.
Leerlingen, die overgegaan zijn
naar 'n 2e klas H.B.S., Gymna
sium of Lyceum, kunnen zonder
examen worden toegelaten. Moch
ten er onder de adspiranten
U.L.O. -leerlingen zijn, dan zullen
voor hen overgangsmaatregelen
worden overwogen.
openingstoespraak van Insinger-directeur Piet Dave-
laar. Daarna was het speelhuis uiteraard het domein
van de kleuters zelf. Edskes zorgt nog voor tapijt. De
oplevering van het speelhuis valt samen met een pro
ject in de school over huizen en architectuur, waarin
door alle groepen wordt meegedaan.
Foto: Soester Courant.
Bloemen, bomen, vruchten zijn
van grote waarde
want zij maken samen
een paradijs op aarde
totdat er mensen kwamen
Die zou ik graag een keer
ontmoeten
maar zij hebben iets verkeerd
gedaan
en moesten daarvoor boeten
vluchtten toen hier ver vandaan
Een appel kreeg hiervan de
schuld
dat kwam die slang wel goed
van pas
maar ik heb op mijn lijstje
ingevuld
dat het Amor was
Bloemen, vruchten, bomen en
de rest
ik zeg het keer op keer
al doen wc nog zo goed ons best
't paradijs bestaat niet meer
Werken van de Soester glazen
ier, kunstschilder en monu
mentaal kunstenaar Abraham
Stokhof de Jong (1911-1966)
worden vanaf woensdag 16
april tentoongesteld in Mu
seum Oud Soest. Op woensdag
23 april wordt ook een lezing
over hem gehouden in de edu
catieve ruimte aan de Steen
hoffstraat.
Stokhof de Jong heeft in Soest veel
nagelaten. Op ongeveer 75 plaat
sen heeft hij werken uitgevoerd in
kerken, scholen, bedrijven, kloos
ters. Hij maakte gebruik van ver
schillende technieken en materia
len. Zo maakte hij de wandschilde
ring op baksteen in de H. Familie-
kerk in Soest-Zuid. Hij bewerkte
onder meer verschillende ramen
van de Mariakerk aan de Burge
meester Grothestraat en het poli
tiebureau aan de Steenhoffstraat
en de voormalige Emma huis
houdschool aan de Talmalaan,
waar tegenwoordig kinderdagver
blijf Het Kasteel is gehuisvest. In
zijn atelier Het Witte Paard maakte
hij talloze kunstwerken en in Soest
is een aantal daarvan bewaard ge
bleven.
Ook buiten Soest was Stokhof de
Jong actief. Zo maakte hij een
groot paneel voor de raadzaal van
Oosterland (Duiveland), de ge
meente die na de watersnoodramp
door Soest werd geadopteerd. In
plaats van een rampmotief koos hij
voor 'vrede en welvaart', uitge
beeld in enkele figuren onder een
vlucht van duiven
Verder gaf hij lessen, lezingen en
gastcolleges en in 1957 werd hij
I Belangstellenden zijn van harte
welkom op deze zaterdagmiddag
of op de twee daarop volgende
zon- en zaterdagen van 14:00 tot
16:00 uur. Het Soester Byzantijns
Klcinkoor onder leiding van diri-
Igent Frans Wertwijn luistert om
15:00 uur de opening op met het
Hingen van liturgische muziek uit
de traditie van de Russisch-ortho-
Ijdoxc kerk- Het Soester Byzantijns
^Klcinkoor zal twee keer tien minu
ten optreden De iconenexpositie
•wnaakt deel uit van het programma
wvan de Stichting Kerk Cultuur,
«die dit jaar haar 25-jarig jubileum
^g/iert. Dit is het tweede evenement
na 'net in januari gehouden concert
van het Colenso Consort.
Een prachtige combinatie met de
iconen in de kerk vormt ook het
concert op zondag 13 april van het
Slavisch Koor Byzantium, dat om
19:30 uur begint. Met om zich
heen deze voorbeelden van typisch
Russisch-orthodoxe symbolen
zingt het koor een programma van
liederen dat geheel betrekking
heeft op de zogenaamde Stille
Week, de dagen die voorafgaan
aan het paasfeest.
Het, Slavisch Koor Byzantium
werd in '99 opgericht. De leden
komen voornamelijk uit de regio
Gooi- en Eemland en worden ge
dreven door hun liefde voor deze
prachtige liturgische muziek van
'het Oosten'. Het koor wordt ge
leid door dirigent Servaas Schreu-
ders. De liederen worden afgewis
seld met gedichten die worden
voorgedragen door ds. Ruud Bart-
lema. De toegang is gratis, er
wordt echter wel een vrijwillige bij
hoofddocent monumentale kunst
aan de Academie Sint Joost te
Breda en later aan de Academie
Artibus te Utrecht. Hij zat in het
bestuur van de Kunstkring Soest
dijk en richtte in 1948 de Volks
universiteit Soest op, waarvan hij
tien jaar lang voorzitter zou zijn.
Zijn zoon Frans probeert momen
teel voor een zo compleet mogelij
ke inventarisatie zoveel mogelijk
werken van zijn vader op te sporen
en in beeld vast te leggen. Wie
werk van Stokhof de Jong heeft en
kent, wordt verzocht contact met
hem op te nemen, tel. 6090833.
De wisseltentoonstelling in Mu-
Vanaf zaterdag 12 april hangen
er in de Oude Kerk aan de To
renstraat bijzondere iconen,
geschilderd door onze plaats-
genote Wia Huisman. De ex
positie wordt die dag geopend
om 15:00 uur door ds. R. Bart-
lenia.
Een van de iconen van Wia
Huisman, te zien in de Oude Kerk.
drage in de kosten gevraagd. Ie
dereen wordt van harte uitgeno
digd om deze avond mee te ma
ken.
De Stichting Kerk Cultuur is
trots op het programma dat zij ie
dereen en met name haar dona
teurs dit jaar mag bieden. In de
maand september staan een paar
bijzondere dingen te gebeuren. In
het eerste weekend wordt de expo
sitie geopend van Rien Poortvliet
met als thema 'Hij was een van
ons'. Op 20 september zal de of
ficiële verjaardag gevierd worden
met een concert van de familie
Jansen. Verder in het najaar zijn
nog concerten gepland van het
Bilts Barok Consort en het mu
ziekgezelschap Quintessens, die er
inmiddels een jaarlijkse traditie
van hebben gemaakt om te con
certeren in de Oude Kerk.
Het leven en werken van de mo
numentaal kunstenaar Abraham
Stokhof de Jong staan centraal in
de wisseltentoonstelling die van 16
april tot en met 31 augustus te zien
is in Museum Oud Soest.
Bron: Museum Oud Soest
I
