I
Een (nieuwe) auto kopen
Eén lol
Een natuurlijke woning vraagt om een natuurrijke tuin!
Twintig
tegen lid
Cosbo pi
regeling
Laat
de natuur
maar z'n
gang gaan!
Die eerste merel in de
tuin was heel bijzonder!
Doe mee!
100fc~
Meer vlinders en vogels in uw tuin door natuurlijk tuinieren
Tips voor meer leven in de tuin
Quizvragen
Laat
uw.tuin
leven
milieu
22? centraal
Handige tips voor het kopen en gebruiken van een auto
Een beter milieu
milieu centraal geeft antwoord
'Een verbruik van 1 op 10...dat viel tegen!'
Maatwerk voc
Laat uw tuin leven
Dieren brengen levendigheid in de tuin. Wie wil dat niet, een tuin waar
vogels badderen in een waterbadje en waar vlinders fladderen, op zoek
naar wat nectar in de bloemen. Door bij de inrichting en het onderhoud
van uw tuin rekening te houden met natuur en milieu, krijgen dieren
meer kans en gaat uw tuin meer leven. Dit kan o.a. door te zorgen voor
voldoende beschutting, voedsel en water in uw tuin. Ook de alledaagse
ergernissen, 2oals slakken en ongedierte, blijken dan reuze mee te val
len. Een natuurrijke tuin, is namelijk ook een tuin waar weinig ziekten
en plagen in voorkomen.
Plant één of meer vlinderstruiken
in uw tuin. Vlinders komen af op
de nectar van de bloemen. Andere
nectarrijke planten zijn: lavendel,
hemelsleutel, enkelbloemige afri-
kaantjes, herfstaster en koningin-
nekruid.
Plaats een vogetbad in de tuin.
Vogels hebben water nodig om te
drinken en te 'badderen'. Kies voor
een bad met een schuin aflopende
rand en een ruw oppervlak, zodat
de vogels niet uitglijden.
Plaats eens een levende haag als
erfafscheiding in plaats van een
houten schutting. Alle hagen zijn
goede schuil- en nestelgelegenhe
den voor vogels en insecten.
Denk bij de inrichting van uw tuin
ook eens aan een vijver. Deze
biedt leefruimte aan een heleboel
waterdieren. Waterjuffers en libel
len brengen er hun jeugd door,
maar ook waterkevers, kikkers en
salamanders maken graag gebruik
van een tuinvijver.
Voorkom het gebruik ^an slakken-
gif. Hier kunnen ook vogels, egels
en kikkers aan dood gaan, die
graag slakken eten. Houd slakken
op een afstand door rond de plan
ten die u wilt beschermen, een
randje van koffiedik, kalk, zaagsel
of eierschalen (ca. 5 cm breed) te
strooien. Slakken kruipen namelijk
niet graag door droge en scherpe
produkten.
Kies voor plantcombinaties die
eikaars groei en bloei positief
beïnvloeden. Zo werkt lavendel
prima als anti-luis bij rozen.
1 Bemest de tuin niet overmatig.
Planten die teveel voeding krijgen
en daardoor erg stikstofrijk zijn
geworden, trekken bladluizen aan.
1 Wees voorzichtig met het gebruik
van kunstmest. De voedingstoffen
komen snel vrij waardoor het risi
co van overbemesten groot is. De
planten 'verbranden' dan: ze krij
gen gele bladeren en verwelken.
1 Kies, bij bemesting, bij voorkeur
voor compost. Het brengt voe
dingsstoffen in de grond, verbe
tert de structuur van de bodem en
houdt het bodemleven gezond.
Marianne van Sambeek - de Bilt
We wonen sinds twee jaar in dit nieuwe - door onszelf ontworpen -
huis in Lelystad. Het huis is helemaal opgebouwd uit natuurlijke en
milieuvriendelijke materialen. Die uitstraling wilden we ook voor de
tuin! We zijn lang op zoek geweest naar een tuin die ons aansprak en
we hebben heel wat voorbeeldtuinen bezocht. Door de afwijkende
maten van onze tuin - maar liefst 40 meter breed en 15 meter diep -
was dat best lastig!
Elly Theelen en Jeroen van der Sluis
- Lelystad
Bij toeval liepen we tegen een tuin
aan bij ons in de buurt die we heel
mooi vonden. Een hele natuurrijke
tuin, die ook nog eens van een eco
logische hovenier bleek te zijn! We
hebben hem toen direct opdracht
gegeven om onze tuin aan te leg
gen. We wilden graag verschillende
sferen in de tuin en de beplanting
mocht best een beetje ruig zijn.
Leuk voor ons, maar ook voor de die
ren! De tuin kijkt uit op een rij hui
zen. Om dit wat te camoufleren,
hebben we een strook met reuzen-
bamboes geplant achterin de tuin.
Aan de zijkant hebben we een koko-
wal geplaatst. Deze bestaat uit gere-
cyclde kunststof buizen in een meta
len frame die omkleed zijn met
cocosmatten. Hier groeien weer
klimplanten, zoals japanse wijnbes
en bramen, tegenaan. We kozen voor
meerdere zitjes, in plaats van één
groot terras, verspreid over de tuin.
Afhankelijk van onze stemming,
zoeken we een plekje in de tuin. Het
is bovendien goed voor de planten,
omdat er door deze opzet relatief
weinig bestrating is. Vergeleken met
ons kleine stadstuintje in Utrecht, is
dit een enorm oppervlak en veel
meer werk. Maar we genieten er met
volle teugen van en vinden het ook
ontzettend leuk dat we zoveel
geleerd hebben de afgelopen jaren!
Toen we hier kwamen wonen, lag
er een grote betonnen vijver mid
denin de tuin. Je begrijpt dat we
er sindsdien het nodige aan
gedaan hebben! De betonnen vij
ver hebben we meteen gesloopt en
vervangen voor een andere - veel
natuurlijker - vijver. Met randjes
langs de kanten waar kikkers en
padden uit omhoog kunnen klim
men. Ook hebben we een moeras
je aangelegd.
De vijver en het moeras trekken
veel waterjuffers en libellen, maar
ook watertorretjes en schrijvertjes.
Salamanders, groene en bruine kik
kers schuilen graag in de stenen,
die we naast de vijver hebben
gestapeld.
In de winter houden we de vijver
open als het vriest. De vogels heb
ben dan tenminste nog één plek
waar ze wat te drinken kunnen
halen. We hebben overigens ont
zettend veel vogels in de tuin, zo'n
25 a 30 soorten. Van merels en
koolmeesjes tot goudhaantjes,
boomkruipers en koperwieken die
hier komen overwinteren! Bij het
raam, ligt altijd een vogelboek met
een verrekijker klaar.
We zijn niet heel actief bezig met
het lokken van vogels naar onze
tuin, maar in onze tuin voelen veel
vogels zich thuis. Dat komt waar
schijnlijk doordat we de natuur een
beetje z'n gang laten gaan.
Toch is het geen hele wilde tuin en
hebben we er het nodige onder
houd aan. We doen niet aan het
winterklaar maken van de tuin, en
knippen planten pas afin het voor
jaar zodat de dieren er in de winter
nog voedsel kunnen halen. Dood
blad ruimen we ook niet op.
Vorig jaar wilde ik een rottende
boomstronk uit de tuin weghalen,
toen er ineens allemaal salaman
ders uit te voorschijn kwamen!
Elma Duijndam - Utrecht
Ruim anderhalf jaar geleden kwamen we hier te wonen, in de
Kersentuin. Want zo heet onze buurt. Een complex van 94 woningen in
Leidsche Rijn - Utrecht. Een bijzondere buurt, omdat we er als bewo
ners samen vorm aan hebben gegeven. Niet alleen aan de huizen - alle
woningen zijn zwaar geïsoleerd en er zijn milieuvriendelijke materia
len gebruikt bij de bouw - maar ook aan de groenomgeving. We had
den hiervoor een wensenlijst.
In de eerste plaats moest het een
natuurrijke buurt zijn, waar we de
geur van bloemen en kruiden wil
den kunnen ruiken en het geluid
van vogels en zoemende bijen wil
den horen. Een omgeving die uitno
digt en verrassend is. Kortom, een
plek met een eigen karakter! Onze
wensen hebben we voorgelegd aan
een landschapsarchitect, die deze
wist te vertalen in een mooi ont
werp. Een ontwerp, waarin het
open karakter van de tuin centraal
stond. Geen dichtgespijkerde schut
tingen, maar beplanting en
gevlochten wilgentenen als afschei
ding, zodat de dieren er makkelijk
onderdoor kunnen. Daarnaast zijn
er schuilplaatsen voor de dieren
gemaakt, in de vorm van puinmuur-
tjes bijvoorbeeld. In totaal hebben
we vier gemeenschappelijke tuinen,
met elk hun eigen karakter en
thema, waar overal wat anders te
beleven valt.
Ergens in de winter van 2003 zijn
we met de bewoners begonnen met
de aanleg van de tuin. We plantten
bomen en struiken, later kwamen
de vaste planten. We zaaiden gras-
en bloemenmengsels. Iedere keer
na een tuinwerkdag was er weer
een enorme sprong voorwaarts. Blij
verrast constateerden we die eerste
zomer hoeveel er al te genieten
viel. De beplanting was goed aan
geslagen en er bloeiden volop bloe
men. We konden al snoepen van de
frambozen en bessen en later waren
er zelfs al wat appels! Voor mij was
het heel bijzonder om de eerste
merel in de tuin te horen, na zo
veel maanden in de Kersentuin.
Afgelopen winter bezochten hordes
vinken, groenlingen en mezen de
Kersentuin. Ze kwamen af op de
zaden van uitgebloeide bloemen.
Als je bedenkt dat het de winter
ervoor nog één grote bouwput was,
onvoorstelbaar!
Weet u de antwoorden op
onderstaande vragen? Surf dan
naar www.laatuwtuinleven.nl
en stuur uw antwoorden naar
ons op. U maakt dan kans op
een set tuingereedschap t.w.v,
250 euro!
1. Welke plant trekt vlinders
aan?
a. lavendel
b. berenklauw
2. Welke meststof is beter
voor de bodem?
a. kunstmest
b. compost
3. In welke periode kun je het
beste de tuin bemesten?
a. najaar
b. voorjaar
4. Waarmee kun je slakken
'vangen'?
a. bier
b. wijn
5. Wanneer kun je het beste de
tuin sproeien?
a. 's ochtends
b. 's avonds
Meer informatie:
www.laatuwtuinleven.nl
Wilt u meer tips en ideeën om
van uw tuin een levendiger
plek te maken? Kijk dan op de
website www.laatuwtuinle-
ven.nl. Heeft u zelf een gouden
tuintip, laat het ons dan
weten! De leukste tips worden
beloond en plaatsen we ook op
de site.
De campagne 'Laat uw tuin
leven' is een initiatief van:
0900-1719
Autorijden onnodig duur
Autorijden kost veel geld. Zelfs in de goedkoopste tweedehands auto
rijden kost al snel een paar honderd euro per maand. Deze kosten zijn
vaak onnodig hoog. Veel automobilisten zijn zich hier niet van bewust.
Maar door het kopen van een zuinige auto en door een bewuste rijstijl
kunnen automobilisten flink besparen op de brandstofkosten. De
besparing kan wel oplopen tot enkele honderden euro's per jaar.
Bovendien is zuinig rijden beter voor het milieu.
Brandstofbesparende tips van Het Nieuwe Rijden
Met onderstaande tips van Het Nieuwe Rijden kunt u veiliger, zuiniger, comfor
tabeler en meer ontspannen autorijden. Hiermee bespaart u al gauw 10 pro
cent op uw brandstofkosten!
Energiezuinig rijden is gunstig voor uw porte
monnee. Bovendien is het beter voor het
milieu. Ónze energie komt vooral van gas,
steenkolen en aardolie. Bij verbranding hiervan
komt er kooldioxide (C02) in de lucht. Te veel
kooldioxide leidt tot een verandering van het
klimaat. Dit heeft grote gevolgen voor mens en
natuur. Het wordt warmer op aarde, en er
komen vaker extreme weersomstandigheden
(als hevige regenval, hitte en droogte) voor.
Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hoge
re versnelling. Voor benzine en LPG bij maxi
maal 2500 toeren, voor diesel bij maximaal
2000 toeren.
Rij zo veel mogelijk met een gelijkmatige
snelheid en een laag toerental, in een zo
hoog mogelijke versnelling.
Kijk zo ver mogelijk vooruit en anticipeer op
het overige verkeer.Zo voorkomt u dat u onno
dig of abrupt moet remmen of gas geven.
Moet u snelheid minderen of stoppen voor
een verkeerslicht? Laat dan tijdig gas los en
laat de auto in de versnelling van dat
moment uitrollen.
Zet de motor ook af bij kortere stops. Start u
weer, doe dit dan zonder gas te geven.
Controleer maandelijks de bandenspanning.
Een band met een te lage spanning verhoogt
het brandstofverbruik, verkort de levensduur
van die band en beïnvloedt de wegligging
van een auto nadelig.
Maak gebruik van in-car apparatuur, zoals
toerenteller, cruise control en boord
computer.
Kijk voor meer informatie op
www.hetnieuwerijden.nl
Automobilisten kunnen per jaar enkele honderden euro's besparen.
Vraag:
Waarom moet ik mijn bandenspanning regelmatig
controleren?
Wat is de aanbevolen bandenspanning?
Antwoord:
Iedere autoband verliest geleidelijk lucht. Slappe
banden geven meer weerstand. Daarom is het ver
standig iedere maand uw bandenspanning te contro
leren. Dit bespaart u jaarlijks al snel één tot twee volle
tanks brandstof. Uw voordeel kan dan oplopen tot
125 euro per jaar.
Ook heeft uw auto door te zachte banden minder grip op het wegdek. Met
een langere remweg en een hogere slipkans tot gevolg. Voldoende lucht in
de banden zorgt voor een betere wegligging en een kortere remweg. En
zorgt samen met de schokdempers voor het opvangen van onregelmatighe
den in het wegdek.
De aanbevolen bandenspanning verschilt per auto. U vindt deze in het
instructieboekje, op de deurstijl van uw auto of de binnenzijde van de tank-
klep. U kunt het best de aanbevolen spanning voor een volgeladen auto op
langere ritten aanhouden. Meet uw bandenspanning voordat u meer dan 3
kilometer heeft gereden.Tijdens het rijden wordt de band namelijk warm en
loopt de spanning op.
Meer weten over hoe u zuiniger kunt autorijden? Of tips voor het onderhoud
van uw auto? Bel de Milieu Centraal Informatielijn 0900-1719 (15 cpm) of
surf naar www.milieucentraal.nl. U vindt hier praktische informatie over de
vele mogelijkheden om in het dagelijks leven rekening te houden met uw
energieverbruik en het milieu.
Dit artikel is tot stand gekomen in het kader van de campagne 'Het Nieuwe
Rijden', een initiatief van SenterNovem en de ministeries van Verkeer en
Waterstaat en VROM, zie www.hetnieuwerijden.nl
Het kopen van een auto is geen alledaagse bezigheid. Bij zo'n grote aankoop
wilt u graag een goede keuze maken. Allerlei overwegingen spelen een rol,
zoals prijs, comfort en prestaties. Maar denk ook eens aan het brandstofver
bruik. Er zijn namelijk grote verschillen in energiegebruik tussen auto's van
dezelfde gewichts- en prijsklasse. Hoe zuiniger de auto, des te lager zijn uw
brandstofkosten. En hoe nieuwer de auto en hoe schoner de brandstof, des te
minder vervuiling de auto veroorzaakt.
Energielabel
Het brandstofverbruik van een auto is
makkelijk te herkennen aan het Ener
gielabel. Auto's met Energielabel A, B of C
zijn in hun klasse gemiddeld zuiniger dan
andere auto's. Dit label staat sinds 2001 op
alle nieuw verkochte personenauto's. Stel
u rijdt 16.000 km per jaar. Een compacte
middenklasseauto met energielabel B ver
bruikt dan ongeveer 1150 liter benzine.
Een compacte middenklasser met ener
gielabel D verbruikt ongeveer 1380 liter.
Dat scheelt al gauw bijna 300 euro per
jaar. Bij een tweedehands auto vindt u het
brandstofverbruik in het instructieboekje.
Bouwjaar
Nieuwe auto's stoten aanzienlijk minder
schadelijke stoffen uit dan auto's van
enkele jaren terug. De milieunormen
voor nieuwe auto's zijn stapsgewijs
opgevoerd. Wie regelmatig rijdt, doet er
daarom goed aan een jonge auto te
kopen. Wie erg weinig rijdt kan ook een
wat oudere tweedehands auto kopen,
mits die in goede staat van onderhoud
verkeert.
Type brandstof
Bij het kopen van een auto heeft u de
keuze tussen benzine, LPG (autogas) of
diesel. Als u jaarlijks veel rijdt, is de keuze
voor LPG met een zogenaamde G3-(derde
generatie)installatie financieel voordelig.
In vergelijking met diesel is LPG ook een
schonere brandstof. De aanschafprijs en
de motorrijtuigenbelasting zijn voor
auto's met LPG hoger. Maar de literprijs
van LPG is beduidend lager dan van diesel
of benzine. Voor grotere auto's verdient u
de extra kosten vanaf 20.000 km per jaar
terug. Bij tweedehands auto's die al voor
zien zijn van een G3-installatie, verdient u
de extra kosten bij 10.000 km per jaar
terug.
Dieselautd's zijn in verhouding zuinig,
maar veroorzaken meer luchtvervuiling,
vooral door de uitstoot van schadelijke
roetdeeltjes. Vanaf 1 juni 2005 geeft de
overheid 600 korting op de aanschaf
van een nieuwe dieselauto mét roetfilter.
Kijk voor meer informatie op:
www.milieucentraal.nl (Auto kopen).
Energie Personenauto
Brandstofverbruik
Onzulnlg
Merk X
7,2 liter/100km
o I Hierop 13,9km
Het brandstofverbruik van een auto is mak
kelijk te herkennen aan het Energielabel.
'Tot voor kort dacht ik dat ik een rusti
ge en dus zuinige autorijder was.
Vooral dat laatste bleek niet het geval
te zijn.' Aan het woord is Rick
Verhoeven, 36 jaar en zelfstandig
belastingadviseur.
Voor mijn werk zit ik veel op de weg,
onderweg naar klanten door het hele
land. Ook privé gebruik ik mijn auto veel.
Ik woon met mijn gezin in de Achterhoek,
maar zowel mijn familie als die van mijn
vrouw wonen in de Randstad. Hoeveel
benzine ik verbruik per kilometer wist ik
pooit. Als mijn tank bijna leeg was ging ik
naar een benzinestation, zonder daar ver
der bij na te denken.'
'Een tijd geleden zat ik met een vriend
naar een voetbalwedstrijd op TV te kij
ken. In de rust zagen we een spotje van
Het Nieuwe Rijden. Wij dachten allebei
dat wij behoorlijk zuinig reden, rond de 1
op 14. We besloten uit nieuwsgierigheid
om een maand lang ons benzineverbruik
bij te houden. Na een maand bleek het
verbruik van mijn vriend 1 op 11 te zijn
en dat van mij zelfs 1 op 10! En dat terwijl
wij allebei in een moderne auto rijden.
Dat bleek dus aardig tegen te vallen, dat
zuinige rijden van ons!'
'Via de website van 'Het Nieuwe Rijden'
kwamen we erachter dat het mogelijk is
om een speciale rijstijltraining te volgen.
Met z'n tweeën hebben wij zo'n een
daagse training gevolgd bij ons in de
buurt. De dag begon met een rit 'oude
stijl' en na het theoriegedeelte volgde
een rit 'nieuwe stijl'. Al was het in het
begin even wennen, door het toepassen
van de theorie in de praktijk, merk ik nu
dat ik meer ontspannen rijd. En zuiniger
natuurlijk, want ook dat hebben we
uiteraard weer een maand lang gemeten.
Wij blijken nu allebei veel zuiniger te rij
den, namelijk 1 op 14. Die training verdie
nen we zo dus al snel terug!'
SOE
Acht zorg- en welzijnsinstcflin]
in Soesterberg en de woningc
poraties gaan het de ouderen
makkelijker maken om hun we;
vinden in de doolhof van diens
«aarvoor ze bij de organisal
terecht kunnen. Door hun sam
werking venvachten zij van de
nieente dat zij vanuit haar vers
woordelijkheid in Soesterberg i
fysiek centraal punt realiseert.
Het moet een herkenbaar en la
drempelig zorgloket worden, w
mensen met hun vragen bij
aanbieders van zorg dagelijks
lefonisch) terecht kunnen. Op
de Soesterbergse bevolking oj
maal van het aanbod aan won
welzijn, dienstverlening en zorg
bruik kan maken.
De beoogde duidelijkheid zal in
toekomst nog meer dan nu al
geval is noodzakelijk zijn. Van
aantal inwoners van Soesterb
(6.161) is nu al 25 procent tus
de 45 en 65 jaar, en 14 proc
boven de 65 jaar. Het aantal
plussers zal in de toekomst behc
lijk stijgen. De vergrijzing neem
Soesterberg ruim boven het lan
lijk gemiddelde toe. Dit staat in
rapport Masterplan Ouderen S(
terberg 'Makelaars in levenskui
uitgebracht door de instellinger
woningcorporaties.
Uit een door hen ingesteld onc
zoek blijkt dat een substant
deel van de ouderen vaak niet
de hoogte is van de diensten
de instellingen leveren. Ook v
men niet bij wie men voor wt
vragen moet zijn. Doel van de
menwerkende instellingen in S<
terberg is dan ook het aanbod
zorg, diensten en welzijn van
van instellingen te centralisere
een zorgloket. Bij de aanbiec
van het rapport aan wethoi
B. Krijger van onder meer m;
schappelijke dienstverlening
ouderenzorg door Felix Thi<
van Stichting Zorgcentrum Si
Voor de rechtbank in UtrecI
maandag twintig maanden ge^
genisstraf, waarvan vijf maan
voorwaardelijk, geëist tegen
25-jarige Soesferberger. De i
was vorig jaar betrokken bij
reeks inbraken in bedrijven
clubgebouwen in Soesterberg
De inbraken werden gepleegd
een bende jongeren uit Amersfi
Soest en Soesterberg. De dat
onder wie ook minderjarigen, i
reerden in wisselende samenstel
Een 21-jarige hoofdverdacht
Soesterberg kreeg begin maart
jaar celstraf, waarvan drie maar
voorwaardelijk, opgelegd vooi
betrokkenheid bij ruim twinti
braken. Twee andere verdacl
een 21-jarige Amersfoorter ei
25-jarige Soester, werden do<
Utrechtse rechtbank veroorc
tot respectievelijk vijftien en z
maanden gevangenisstraf.
De Soesterberger bekende i
rechtszaal schuld aan zes ii
ken, waaronder een in de ka
van tennisvereniging Soeste
aan de Kerklaan en een op
ninginnedag, in een bedrijfs
aan de Amersfoortsestraat. 1
In een verzoek aan de gem
heeft secretaris Willem W
van het Centraal Overleg Si
werkende Ouderenbonden
Soesterberg (COSB) gepleii
andere manier van grofvuil
len door Reinigingsbedrijf
den-Nederland (RMN) dan
nieuwe regeling het geval is.
verband wijst hij op de situi
Zeist dat ook door RMN woi
diend, waar grofvuil tien ke
jaar gratis wordt opgehaald
Het Cosbo zegt geschrokl
zijn van de reacties naar
ding van de nieuwe gemee
ke regeling, voortgekomen
zoektocht naar kostenbespai
Het grofvuil wordt voorta;
mers niet meer gratis opgt
Per keerdat de huisvuilautc
rijdt, moet men tien euro b
wat alleen mogelijk is met d
knip. Vooral in Soesterber
dit tot boze reacties geleid,
ook omdat jaren geleden d
vuil containers uit het dorp
weggehaald. Maar omdat 1
voortaan gratis zou worder
haald, ging Soesterberg era
koord.
Nu, een paar jaar later, ve
ook het gratis ophalen en n
voor betaald worden. Weli:
het ook gratis als Soester
hun grofvuil zelf naar het af
fenpark De Schans in Soe:
gen, maar dat is een ritje v
tien, vijftien kilometer. Niel