f-
^!s/»
Kerk- en Schoolnieuws.
INGEZONDEN.
Een woord aan de Kiezers van de
H. Gemeente van Amersfoort.
MARKTBERICHTEN.
Beursnoteering'en.
397,
391/8
39%
en geene misdaad is, en het eene verkeerde
straf is den dronkaard het stemrecht te ont
nemen. Verder werd als oorzaak van dron
kenschap de bedroevende toestand aangewe
zen, waarin de arbeidende klassen verkeeren,
terwijl men het dwaas vond, dat voortaan de
dronkaards opgespoord zouden moeten wor
den door veldwachters, eene soort lieden, die
meer dan anderen misbruik maken van ster
ken drank. Hiertegen werd aangevoerd, dat
dronkenschap een vergrijp is tegen de open
bare zedelijkheid, en dat ze den burger belet
zijne plichten te vervullen. De verslapping
der tucht bij het leger en de gruwelen der
commune waren, meende men, ook aan het
misbruik van sterken drank toe te schrijven.
Ten slotte is de wet aangenomen. Vele libe
ralen betreuren dit, omdat de wet slechts de
geringere klasse zal treffen en niet de meer
gegoeden, onder wie dronkenschap vroeger
eene zeldzaamheid was, maar thans niet
meer. Slechts goed onderwijs, zeggen zij,
waardoor aan alle standen gevoel en smaak
voor edel en fijn genot wordt ingeboezemd,
kan op den duur het kwaad beteugelen.
Ned. Herv. Kerk.
Als leden voor het Kieskollegie te Amers
foort zijn op 30 April 1872 gekozen de HH.
G. van den Biezenbos, C. de Bree Wz., D.
Hubers, J. J. Kleber, Mr. E. Krudop, W. van
Sandbrink en W. Smit. Voor de 8 nog ont
brekende leden zal herstemming plaats heb
ben tusschen de HH. Mr. A. G. Wijers, J.
Kruijff Gz.W. Ruitenberg Bz.S. Knop
pers, P. C. Mondriaan, H. W. de Heus, D.
Klerk, D. J. Boks, W. Kraaikamp Bz.N.
Broers, E. Hoksbergen, G. J. van E ij bergen,
C. Broedelet, J. Borst, J. Zandijk Sr.J.
Westerink.
Toezegging van beroep naar Soesterberg
aan Ds. N. A. Kuipéri, emer.-pred. te
Amersfoort.
Beroepen: te Bussum G. H. ter Kuile,
teHalle; te Huizen Ds. D. Nussen, te Wijk.
Geplaatst op het twaalftal te Oosterhesse-
len: Dr. H. Uaen Meijboom, te Scherpen-
zeelop het drietal te GoesTh. Nahuys te
Zeijst.
Bedankt voor Kockengen door J. Eijk-
man, te Kesteren; voor Westbroek door Ds.
E. A. Lasonder, te Berkel en Rodenrijs.
Oud-Catholieke Kerk.
Naar men verneemt zal de Oud-Katho
lieke Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. Loos.
in het begin van den zomer naar Mehring in
Beieren vertrekken, om aldaar het vormsel
toe te dienen aan de kinderen van de ge
meente van den Oud-Katholieken pastoor
Renftle. De Aartsbisschop zal op zijne reis
vergezeld worden door den Heer T. van
Vlooten, Pastoor te Amersfoort en kanun
nik van het kapittel van Utrecht. Door de
Oud-Katholieke gemeente te Weenen is de
Aartsbisschop aangezocht om, behalve het
toedienen van het vormsel, drie Bisschop
pen te wijden.
VERDRAAGZAAMHEID.
Een Javaansche mohammedaansche pries
ter zeide eens tot eenen zendelingde groot
heid van Allah blijkt vooral uit de verschil
lende meeningen zijner dienaars. Deze uit
drukking is treffend. Het is voor geenen
mensch mogelijk zich een volledig denkbeeld
van het opperwezen te vormen; van daar
zooveel verschillende denkbeelden, daarieder
slechts een klein gedeelte van het oneindige
uitdrukt. Dit moge sommigen kinderen,
maar ieder, die in eenen God gelooft, moet
erkennen, dat, als die God maar op ééne wijs
wilde vereerd worden, hij dit wel zóó duide
lijk zou te kennen geven, dat vergissing niet
meer mogelijk was. Bovendien is het be
staan van verschillende godsdiensten in vele
opzichten weldadig. Ware er maar één gods
dienst op de geheele aarde, dan zouden de
geestelijken van dien godsdienst alle vrijheid
van denken bij de leeken onderdrukken; nu
er meer zijn, moeten zij den teugel niet te
straf aanhalen, om geen aanhangers tot over-
loopers te maken. Ook geeft dat verschil van
godsdienst aanleiding tot redetwisten, het
geen tot op zeker standpunt, namelijk zoo
lang het bij woorden blijftheel goed is
daar het de ontwikkeling van het verstand
bevordert. Eindelijk is het eene zekere waar
heid, dat er groot verschil onder de men-
schen bestaat, en dat voor den éénen deze
voor den andere die vorm van godsdienst
stichtelijker is. Ook hierom is het goed, dat
er vele velschillende godsdiensten bestaan;
want nu kan een iegelijk daar gaan, waar hij
het meest gesticht wordt.
Die dit alles overdenkt moet tot de slot
som komen, dat een. verstandig mensch geen
eenheid van godsdienst kan en mag verlan
gen; en dat hij alle godsdienstvormen met
verdraagzaamheid moet bejegenen; zoolang
de belijders daarvan hunne begrippen' niet
met geweld aan anderen willen opdringen,
en zich niet bemoeien met zaken buiten het
gebied van den godsdienst gelegen.
Gelijk bekend is, althans bekend kon wezen, beeft, op
den 30en Aprilde verkiezing plaats gehad van 15 ge
machtigden voor het Kiescollegie.
Uit de opening der stembrieven op den len Mei is
geblekendat er zeven leden zijn gekozenen dat er
eene overstemming moet plaats grijpen tusschen zesti en
personen, die de meeste stemmen op zich vereenigd heb
ben, en wel tusschen 8 candidaten van „Geloof en Liefde"
en 8 candidaten vaneen of meer personen, die de
confessioneele richting zijn toegedaan.
De kicsvereeniging „Geloof en Liefde" (de eenige die
hier bestaat) gaat uit van het denkbeeld, dat in den tegen-
woordigen tijd, predikanten moeten gekozen worden, zoo
wel van de orthodoxe als van de liberale richting, naardien
ook de gemeente of de eene of de andere zienswijze is
toegedaan. Om die reden wil zij dan ook een kiescollegie
dat niet exclusief is.
Dit is m. i. het eenige ware standpunt. De Hervormde
Kerk moet èf uiteenspatten en zich oplossen in een tal van
kerkgenootschapjes, of zij moet haar karakter van „Pro-
testantsche" Kerk bewaren en verschillende meeningen in
haren boezem dulden. Het eerste is spoedig gezegd
maar de gevolgen zouden allertreurigst zijn. Het laatste is,
al moge het met vele practische bezwaren te kampen heb
ben, het hoogste ideaal.
Genoemde kiesvereeniging heeft ook thans vóór de stem
ming, op hare lijst van aanbeveling, candidaten geplaatst
van beslist orthodoxe en beslist liberale zienswijze.
Hoe heeft zich nu de Gemeente tegenover die kiesver
eeniging betoond? Heeft men hare zienswijze gebillijkt?
Heeft men hare pogingen gesteund En zoo nietaan wie
de schuld?
Bij de geopende stembus moeten eenvoudig de feiten
spreken.
De liberale leden der Gemeente hebben, bijna een
parig, de orthodoxe candidaten van G. en L. gekozen. Van
de 396 geldig uitgebrachte stemmen, verkregen deze toch
respectievelijk 374, 344 en 342 stemmen.
De orthodoxe leden der Gemeente hebben eenparig
de orthodoxe candidaten van G. en L. gekozen, de min of
meer liberale candidaten van deze kiesvereeniging laten
loopen, en daarvoor beslist orthodoxe personen gestemd.
De kiesvereeniging heeft hare candidaten gepubli
ceerd, en ieder de vrije keuze gegeven.
De confessioneele partij of liever enkele con-
fessioneelen, hebben hunne candidaten niet gepubliceerd,
hebben in stilte gewerkt, en hebben door één persoon
(blijkbaar uit het schrift) misschien honderd billetten of
daaromtrent, laten invullen. Een Alberding Thijm's questie
op kleine schaal 11
Wy gunnen aan ieder de vrijheid, en willen aan het
laatste feit geen onedeler naam geven, dan eenvoudig
„mystificatie van de vrije stemming."
Maar daarover niet meer. Alleen de vraag „wat nu te
doen" Allen, die het vrijheidsbeginsel in de Herv. Kerk
hartelijk liefhebben, moeten de acht candidaten van G. en
L. kiezen, en bij de herstemming in grooter getal
opkomen, dan zij bij de stemming hebben gedaan.
Men heeft gezegd: „de kiesvereeniging G. en L. heeft
„niet goed gehandeld. Zij had alleen beslist liberale candi-
„daten moeten stellen. Tegenover haar kan dan eene con
fessioneele kiesvereeniging ontstaan, die orthodoxe candi-
„daten stelde. Zoo kwam er eene zuivere en gezonde toe
stand." Dit zon ik een groote ramp achten. Wordt de ge
meente in twee groote kampen verdeeld, dan moet, daar de
partijen vrij gelijk staan, altijd eene groote minderheid zich
onderwerpen aan eene ietwat groote meerderheid. De rech
ten der minderheden moeten alsdan verkort worden,
Het kan niet anders. Daartegen moet gewaakt worden.
De leden van het kiescollegie moeten mannen van verschil
lende richting zijn en blijven, opdat er ook predikanten van
verschillende richting zouden kunnen gekozen worden.
Daarvan doordrongen hebben de liberale leden der ge
meente de orthodoxe candidaten van de kiesvereeniging
G. en L. gestemd. Maar nu moeten diezelfde leden dan
ook tronw bij de herstemming opkomen (en nog eens
trouwer dan bij de stemming), opdat evenzeer de
liberale candidaten in het kiescollegie zitting kunnen nemen.
Van ééne stem hangt in dezen veel af. De stemming
zelve heeft het met de stnkken bewezen. Weg
daarom met alle flauwheid en onverschilligheid. Er staan
heilige belangen op het spel. Het gelde niet meer of minder,
dan de vemheid in ons Protestantsch kerkgenootschap.
Dat men van vele orthodoxen niet dezelfde vrijgevigheid
kan verwachten, welke door de liberale leden der gemeente
is betoond, is genoegzaam bekend. Het „non possumus"
van den Paus, is ook hun devies, en tevens hun vloek, hun
ondergang althans op den duur. Maar naast die drij
vers heeft men Gode zij dankl nog vele gemoedelijke
orthodoxen, die, waar hunne rechten erkend worden,
ook de rechten van hnnne tegenstanders, neen van hunne
medestrijders voor de waarheid wenschen te erkennen, en
die niet kunnen dulden, dat eenige drijvers, de goê ge
meente, of liever de stembilletten van de goê gemeente be
werken, en zoo eene dwingelandij in het leven roepen, die
de edelste krachten van den menschelijken geest verkracht.
Toont dan Kiezers, dat ge den feitelijken toestand besten
digd wilt zien, en dat gij de samenwerking waardeert, die
hier tusschen gemeenteleden en ook tusschen predikanten
van verschillende richting gevonden wordt.
Mocht dit woord weerklank bij n vinden
Vinden sommigen het te onpartijdig, we hrengen den
zoodanige in herinneringdat het zaaijen van wind gemak
kelijk is, maar dat dan ook het maaijen van storm zeker is,
en dat de Heer Jezus niet gezegd heeft „zalig de partijma
kers" „zalig de drijvers" maar „zalig de vredestichters."
Amersfoort, 2 Mei 1872. EEN ONPARTIJDIGE.
burgerlijke stand.
Bevallen: 24 April. Charlotte Visser, geb. Visser,
z. 25. Jette van de Beek, geb. Schonfeldt, z. Hen-
riëtte de Jong, geb van Stappershoef, d. 27. Louise van
Daal, d. 28. Gerritje Pannekoek, geb. van der Horst,
z. 29. Anna Langelaar, geb. Fitskie, z. Catrina
Adriana Kraaikamp, geb Collet, z. Anna Elisabeth van
Asperen. geb. Beuningh, z. Susanna Cappel, geb. van
Nierop, d. Elisabeth Clasina Hoksbergen, geb. Smil-
ders, d. 30. Cornelia van Doorn, geb. van Wageningen, d.
Ondertrouwd: 26 April. JohannesEgbertus Dieden
met Ida Maria Josephina van Eijck. Gerrit van Surk-
sum met Henderika van Poolen.
Gehuwd: 1 Mei. Willem Frederik Braxhoofdenmet
Evertje van Veldhuizen. Johannes Kroes met Anna
Battram. Willem Beijer met Catrina Maria van Bal-
kom. Gerrit van der Heijden met Antonette van W'ijland.
Overleden: 26 April. Theodorus Heere, 22 m.
Mijndert Reijn, 68 j.gehuwd met Willemijne Johanna
Everts. 28. Gerardus van Hamersveld, 4 j. en 6 m.
30. Petronella Maria Timmer, 67 j.gehuwd met Wen-
ceslaus Hendrikus Joannes Vermolen.
Amersfoort, 3 Mei.
Tarwe 12,50 a ƒ13,25. Rogge 7,60
a ƒ7,85. Boekweit 7,20 a ƒ7,70. Aard
appelen ƒ2,a 2,40. Boter 1,00 a 1,10
per kilogr. Eijeren 7 voor 20 cent.
Barneveld, 2 Mei.
Rogge ƒ7,a 7,50. Boekweit 7,
7,30. Boter ƒ1,a ƒ1,04 per kilogr.
Eijeren 4 a 10 ct. Aardappelen 1,90 a
2,10. Biggen 8,— a 10,—.
pCt.
Nederl. Werkel. Schuld.
4
3
3
3
3
3
3
Loten Rotterdam.
Spanje, Obligatiën.
Dito Buitenl. 1867.
Portugal, Obligatiën 1853,
Dito 1856—1863.
Dito 1867.
Rusland, Obl. Hope 1798 en
1816 5
Dito Hope, 5de Serie. 5
Dito dito 6de Serie. 5
Obl.-leening 1864 a ƒ1000. 5
Dito 1866 a 1000. 5
Dito 1860 2de leen.
Dito 1867/1869. 4
Aand. 1864 5 pet. Rs. 100.
Dito dito 1866.
Oostenr., Obl. pap. Mei-Nov. 5
Dito dito Febr.-Aug. 5
Dito in zilver, Jan.-Juli. 5
Dito dito. April-Oct. 5
Aand. 5 pet. fi. 500 1860.
Dito fl 100 1864.
Italië Cert. en insch. 5
Turkije, Oblig. Alg. Sch. 5
Egypte Obl. p. st. 100 1.1868 7
N.-Amerika, Obl. V. St. 1882 6
Dito dito 1885 6
Brazilië Obl. 1865. 5
Gr. Russ. spoorw. 5 pet. aand.
Russ. Spoorw. (Jelez). 5
Russ. Poti Tiflis a 1000. 5
Russ.spoorw. Jelez-Orell868 5
Dito Kursk Charkow. 5
Dito Charkow-Azow p st 100 5
Dito Moskou-Smolensk 1869 5
Aand. Oostenr. nat. bank. 3
Illin.Centr. Spoorw. cert.
Aand. dito constr. oblig. 7
Dito dito Debentures.
Obl. St. Paul Pac. Ie sectie. 7
Dito dito 2e sectie. 7
Dito dito 1869. 7
Zuid-Ital. Spoorw. Oblig. 3
1 Mei.
561/,
67
887s
87 V4
257»
97
72
847,
957,
9578
87%
743
250
246
57%6
56%
62»/»
637»
5467»
155
62
51%
863/,
97%
99%
947b
232
2207,
91»/»
91%
90%
91%
90»/»
895
1193/,
507,
74%
75%
99%
Gedrukt bij G. W. Boonstra, te Barneveld.