Landbouwberigten.
BUITENLAND.
Frankrijk. Meer en meer begint men in
te zien van hoeveel belaug degelijk volkson
derwijs is. De verzoekschriften ten gunste
van den schoolplicht tellen reeds 700,000
handteekeningenterwijl er zich 60 van 86
Generale Raden vóór hebben verklaard.
Om de matrozen uit de kroegen te houden
heeft de minister van onderwijs in overleg
met zijn ambtgenoot, voor marine eene cir
culaire gericht tot de schouwburgdirecteurs
in de havensteden, waarin verzocht wordt
aan matrozen tegen half entrée toegang te
verleenen.
Engeland. Te Liverpool heeft dezer da
gen eene vergadering plaats gehad van de
Vereeniging voor finantieele hervorming.
In het rapport der uitvoerende commissie
komt deze zinsnede voor: »De commissie is
van gevoelen, dat de Regeering, welke niet
in staat is een vredelievend, loyaal en de
wetten eerbiedigend volk voor minder dan
840 millioen gulden te regeeren, het ver
trouwen des volks niet waard is." Het be
ginsel hierin uitgedrukt, dat het bestuur van
een land goedkooper kan zijn naarmate de
inwoners zich meer als een vrij volk gedra
gen, d. i. meer gehoorzaamheid betoonen
aan de staatswetten, is de overweging over
waardig.
Duitschland. Er is een belangrijk ge
schil ontstaan tusschen den bisschop van
Ermeland (eene landstreek ten W. van Ko
ningsbergen) en de Regeering. Zonder toe
stemming der Regeering heeft die bisschop
excommunicaties afgekondigd en daardoor
de verordeningen der kerk boven de staats
wetten doen gelden. Tegen deze schending
der wet door den bisschop is de Regeering
krachtig opgekomen. Zij eischt in de eerste
plaats van den bisschop eene uitdrukkelijke
verklaring van volledige gehoorzaamheid
aan de landsregeering en ten tweede, dat de
geëxcommuniceerden door den bisschop in
hunne maatschappelijke eer zullen worden
hersteld en dat wel door een officieele ken
nisgeving. Wordt hieraan geen gevolg ge
geven, dan wordt de bisschop beschouwd als
met den staat gebroken te hebben, en zal de
Regeering de noodige maatregelen nemen.
Wederom is een betreurenswaardig over
blijfsel der Middeleeuwen in Duitschland
weggevalleli. De vorst van Lippe heeft na
melijk afgezien van zijn jachtrecht en genade
verleend aan hendie wegens jachtovertre-
dingen in staat van beschuldiging waren ge
steld. In den Rijksdag zijn de beraadsla
gingen begonnen over de verzoekschriften
ter verdrijving der Jezuieten. Hohenlohe,
de broeder van den kardinaal, streefden naar
de vernietiging van den staat en de omver
werping der moreele wereldbeschouwing,
waarop die staat rust. Na eene beraadslaging
van zes uren werd een voorstel aangenomen,
hetwelk bepaalt, dat het wenschelijk is eene
wet te maken, die den rechtstoestand en de
voorwaarden van toelating der godsdienstige
orden regelt, met name van die der Jezuie
ten, en waarbij daden gevaarlijk voor den
staat straf baar worden gesteld. Yon Bis
marck heeft wegens ongesteldheid groot ver
lof moeten nemen; men zegt voor zes maan
den. De heer Delbrück is zijn plaatsvervan
ger. De afdeeling van het Roode Kruis te
Berlijn heeft dezer dagen twee gezondheids-
wachten opengesteld. Dit zijn bureaux, die
ook des nachts zullen geopend zijn, en waar
ieder, die het noodig heeft, geneeskundige
hulp kan vinden. Elke wacht heeft zes art
sen en drie helpersdie elkander geregeld
aflossen. De bureaux zijn zoo ingericht, dat
ze des noods tijdelijk eenige zieken kunnen
herbergen.
Spanje. Het onderdrukken van den op
stand gaat bedaard voort. De provinciale
staten van Guipuzcoa hebben besloten zoo
dra de opstand geëindigd is, van de opstan
delingen vergoeding te eischen voor de
schade door hen te weeg gebracht. Voorts
zullen de muitzieke geestelijken afgezet, en
door andere vervangen worden, terwijl men
strenge maatregelen denkt te nemen tegen
die kloostex-s, die tot nu toe werden geduld
maar eigenlijk volgens de wet niet mogen
Turkije. De sultan vervolgt met kracht
de Jodenvervolgers te Smyrna. In mijn rijk,
heeft hij gezegd, kennen wij geene Christe
nen, Mohammedanen of Jodenwij kennen
slechts staatsburgers met gelijke rechten.
Beschamend genoeg voor heel veel Chris
tenen.
Eerk- en Schoolnieuws.
Eunstnieuws, enz.
Mengelingen.
Tan Vloten, betreffende den die weerden brief
van Ds. Mosselmans, in het Dev. Weekblad
opgenomen, is geëindigd, en de zaak verwe
zen naar de corr. terechtzitting van 11 Juni
k. De beleedigde partij Ds. Mosselmans,
pred. te Groningen, zal tegelijkertijd de bur-
gerl. rechtvord. instellen en bijgestaan wor
den door Mr. S. M. S. Modderman, adv. te
Groningen.
In Luxemburg hebben zich comité s
gevormd, tot oprichting van een gedenktee-
ken voor Prinses Hendrik.
De oud-hoogleeraar J. C. G. Boot,
deelt in de Amsterd. Ct. mede dat hem bij
het nazien en catalogiseeren der handschrif
ten, behoorende aan de Koninklijke acade
mie van wetenschappen en afkomstig van
het Koninklijk instituut een rijke verzame
ling van meest eigenhandige journalen, rap
porten, brieven en gedichten van Constan-
tijn Huygens in handen gekomen is. Een
geacht beoefenaar der vaderlandsche letter
kunde houdt zich thans met een nauwkeurig
onderzoek van het gevondene bezig.
Men verneemt, dat voor het examen
van surnumerair bij de posterijen, hetwelk
in de volgende week te 's Hage zal gehouden
worden, zich 39 adspiranten hebben aange
meld. Ook zullen den 10 Juni voor het
eerst de examens plaats hebben, die tenge
volge van de meer en meer toenemende com
binatie van posterijen en telegraphie, voor
de ambtenaren van laatstgemeld vak zijn in
gevoerd. Niet minder dan 63 telegrafisten
wenschen daaraan deel te nemen. N.v. d. D.
In de Zaterdag onder het presidium
van Mr. T. W. Baron van Styrum gehouden
vergadering derHoll. Maatschappij van We
tenschappen te Haarlem, is de groote gouden
medaille Boerhave toegekend aan den Heer
Sorby te Sheffield, als erkenning van zijn
groote verdiensten als aard- en delfstof kun
dige.
Dit is de eerste maal dat deze medaille is
toegekend. In het vervolg zal er om de vier
jaren eene medaille worden vereerd. Tot
binnenl. leden der maatschappij zijn be
noemd de hh. van der Sande Lacoste te Am
sterdam, Heynsius te Leiden, Baehr te Delft
en van Bemmelen te Arnhem; tot Buitenl.
leden de hh. Sorby, van Dechen, Motley en
Wurtz. (W. R. Ct.)
Boven Enschedé en omstreken is Zaterdag
11. een geweldige hagelbui losgebroken, die
groote schade heeft veroorzaakt. De oogst is
zoo goed als weg, en de weinigen, die zich
op de Pinksterdagen niet met papieren rui
ten in plaats van vensterglas moesten be
helpen, mogen van geluk spreken. Er vielen
hagelsteenen ter grootte van een duivenei.
Dingsdag 11 Juni a.s. zal van wege
de Afd. Zwolle, Zwollekerspel en omstr. van
de Maatseh. t. bevord. v. landbouw, tuin
bouw en veeteelt eene tentoonstelling van
paarden, vee, pluimgedierte en boter ge
houden worden te Zwolle, alwaar de ten
toon te stellen voorwerpen dagelijks tot dien
dag, om 8 uur, aan te geven zijn bij den
Heer H. Voetelink.
Blijkens bij de Regeering ontvangen
mededeeling zal van 13 tot 17 December
1872 in het lokaal van het genootschap voor
tuinbouw te Weenen eene tentoonstelling
worden gehouden van boter, melk, kaas en
alles wat tot de melkerij betrekking heeft,
welke echter alleen voor zooveel de midde
len tot uitoefening van het bedrijf aangaat,
internationaal zal wezen. De inzending
moet geschieden tusschen 1 en 8 December
1872.
De staat der bijen is, volgens verkla
ring van vele ijmkers, bij uitstek gunstig.
De korven zijn goed bevolkt en zij hebben
den voorraad honig tot nu toe nog niet ver
teerd. Sommige bijenhouders gebruiken te
genwoordig in plaats van voerhonig, witte
suiker.
Den 16 Mei jl. zijn nabij Elburg 7 goed
halfwassen vossen levend gevangen, en naar
Engeland gezonden.
Uit Ede wordt gemeld dat de nacht
vorsten geene schade aan de te veld staande
aardappelen hebben veroorzaakt.
bestaan. De paus ontving op zijn ver
jaardag ook eene Spaansche deputatie, die
hem geld kwam aanbieden. Z. H. hield tot
haar eene redevoering in 't Spaansch, waarin
de hoop werd uitgedrukt, dat de beproeving,
die Spanje thans ondervindt, der kerk tot
voordeel zou strekken. De vereeniging van
O O
volk en geestelijkheid, zeide de paus, zal aan
't koninkrijk den vrede wedergeven. In wel
ken zin Z. H. dit bedoelt is niet duidelijk.
Zeker is het, dat de Spaansche bisschoppen
niets hebben gedaan om de oproerige geeste
lijkheid tot haar plicht te brengen en het
land voor rampen des oorlogs te behoeden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen-te Amcrougcn A. W. L. Talma te Har
ingen.
Bedankt: voor Schoonrewocrd door J. J. A. Ploos van
Amstel te Hilversumvoor Eemnes-Buitcn door F. C.
Wieder te Bunschotenvoor Houten door C. Leffef te
Eist bij Amerougcn.
Zondag 19 Mei 11. bield Ds. F. J. Herman te Baarn
naar aanleiding van Jesaija 57 2 eene treffende lijkrede,
waarbij ZEW. het smartelijk verlies deed uitkomen, het
welk die gemeente door het overlijden der beminde
Prinses Hendrik getroffen heeft.
Het Nat. Zeudingsfeest zal dit jaar op Woensdag
3 Juli te Wolfhezen gehouden worden. Openingsrede door
Prof. J. I. Doedes. Slotrede door Ds. Buitendijk. Er zul
len 4 spreekplaatsen zijn, meerdere cantines en onderschei
dene extra-treinen.
Het eindexamen voor leerlingen der Hoogere Burger
school in de provincie Utrecht zal van 15 tot 25 Juli
a.s. afgenomeu worden. Er hebben zich voor dit examen
twaalf candidatcn aangemeld.
Acte voor het middelbaar onderwijs in het Fransch na
examen op 23 Mei toegestaan aan MejJ. C. Camerlingh,
te Hilversum.
Z. M. heeft bij besluit van 17 Mei 1872, no. 9, tot
Inspecteur van het lager onderwijs in de provincie Utrecht
benoemd Dr. M. Salverda, hoogleeraar aan de hoogeschool
te Groningen en schoolopziener in het le. district dier
provincie, welke zijne nieuwe betrekking heeft aangeno
men, zoodat daardoor het professoraat in de zoölogie aan
gemelde hoogeschool vacant is.
Het groote Wagner-muziekfeest te Bay-
reuth, waaraan een koor van 250 zangers en
zangeressen en een orkest van 100 leden
heeft medegewerkt, is uitmuntend geslaagd
en werd door 1000 toehoorders, die ieder
100 thalers betaalden, bijgewoond, zoodat
juist de helft der kosten voor het op te rich
ten tooneelgebouw gedekt is. Na den afloop
van het uiuziekfeest werd met veel plechtig-
tigheid de eerste steen gelegd voor genoemd
gebouw, dat op een hoogte nabij de stad zal
worden gesticht, van waar men deze geheel
overziet. Bij deze gelegenheid hield Wag
ner zelf een toespraak tot de saamgevloeide
menigte, waarna door een koor van 300 zan
gers een lied werd aangeheven, dat zeer in
drukwekkend was. De feestelijkheden wer
den besloten met een feestmaal, waaraan
Wagner deelnam, die uit alle deelen van
Duitschland gelukwenschen ontving.
De schoolmeesters meer nog dan de ka
nonnen zijn oorzaak van de overwinningen
der Pruisen geweestzoo zegt men. Eilieve
waarom de eersten dan zoo zuinig van am
munitie voorzien in vergelijking van de
laatsten? Of geldt het voor de Pruisische
schoolmeesterhoe minder voedinghoe
krachtiger uitwerking?
Men zou wel in verzoeking komen te ge-
looven, dat men de waarheid hiervan bij vele
Nederlandsehe minimum-lijders proefonder
vindelijk wil onderzoeken.
Voor het monstermuziekfeest, dat aanst.
zomer te Boston zal gevierd worden, en 11
dagen zal duren, hebben zich 127 zangveree-
nigingen aangemeld. Men rekent op 20,000
zangeressen en zangers. Volgens het gerucht
zullen daar 5000 sopranen unifono een air
uit Halévy's VEclair, en 5000 alten evenzoo