Amersfoort en Omstreken
18 72.
No. 30.
Zaterdag' 20 Juli.
Uitgever: A. M. SLOTHOUWER,
Uren van vertrek der algemeene Communicatie middelen voor Amersfoort.
DE NUTSCHOOL.
WEEKBLAD
VOOR
Dit Blad verschijnt des Zaterdags namiddag.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 0.75.
Franco door het geheelc Rijk0.85.
Afzonderlijke nummers7Vg Cent.
Boekhandelaren en Postdirecteuren nemen bestellingen aan.
TE AMERSFOORT.
Advcrtcntiën van 15 regels0.50.
Iedere regel meer 0.10.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen door den belanghebbende in
persoon bezorgd „0.25.
Nederlandsche Centraal-Spoorweg Diligence-dienst naar. Maarsbergen en Barneveld.
Vertrek van Amersfoort naar Utrecht 8.5, 11.54, 2.37, 8.6. Van Amersfoort naar MaarsbergenNaar Barneveld
Zwolle 8.411.515.54, 8.30. 's morgens 6.45namiddag 6. des av. 81/;, n. aank. d. laatstentr.
Diligence-dienst J. Floor van Amersfoort naar Amsterdam V/„ uur nam.van Soestdijk 2y2 uvan Baarn 3 u.Eemnes 31/* u.
aankomst te Amsterdam 6 u.
In de vergadering der Afdeeling Amers
foort van de Maatschappij tot Nut vau 't
Algemeeu van Donderdag 4 Juli jl. werd
eene Commissie van vijf leden benoemd, om
te onderzoeken of men in de Departementale
Nutschool alhier aan wijziging of opheffing
der bestaande inrichting de voorkeur moest
geven. Dit voorstel werd gedaan ingevolge
den sterken achteruitgang van het aantal
leerlingen in de twee laatste jaren, welk aan
tal, wat de jongens betreft, gedurende dien
tijd tot ongeveer op de helft is verminderd
alsmede ten gevolge van ingekomen klachten
over het op die school gegeven onderricht.
Wij achten die vraag, tot onderzoek ge
steld, van genoegzaam gewicht om in het
openhaar te bespreken, want het geldt hier
niet meer en niet minder dan het bestaan
van eene nuttige inrichting. Beschouwen
wij daartoe de zaak van wat meer nabij, en
onderzoeken wij in de eerste plaats de vraag:
waartoe opheffing f
Wij antwoorden volgaarne het niet te
weten en ook niet te hopen. De Departe
mentale School, zoowel hier als elders geves
tigd, maakt een hoofdbestanddeel uit van
het groote doel, hetwelk de Maatschappij
van 't Nut, blijkens art. 1 van hare wet van
1864, beoogt, nl. om door bevordering van
Godsvrucht en goede zeden, overeenkomstig
de beginselen der Christelijke Godsdienst,
en door het voortplanten van nuttige kun
digheden, voornamelijk onder mingeoefen-
den, algemeen volksgeluk te verspreiden.
Werd nu de school opgeheven, dan zou het
belangrijkste middel om de bedoelde kundig
heden bij mingeoefenden aantekweeken, ter
stond worden gemist, en het doel der Maat
schappij hierterstede althans nooit geheel
kunnen worden bereikt. Bovendien zou
daardoor in deze gemeente de eenige gelegen-
o o o o
heid worden ontnomen aan kinderen uit
den gegoeden stand van 6 tot 10 jarigen
leeftijd tot het verkrijgen van lager onder
wijs. Ook zou er eene gelegenheid te minder
zijn opengesteld voor diezelfde kinderen ook
na 10 jarigen leeftijd, om opleiding te ont
vangen tot het bijwonen der lessen aan de
nog jeugdige Hoogere Burgerschool. Het
onlangs plaats gehad hebbend toelatings
examen op deze laatste, waarbij al de opge
geven leerlingen der Nutschool geheel zijn
geslaagd, levert o. i. het bewijs, dat de be
staande klachten over het onderwijs aan die
school minder gegrond zijn, en dat deze
inrichting dus wel degelijk ook als eene
voorbereidende voor de H. Burgerschool kan
aangemerkt worden.
Hoe meer gelegenheid er tot zulk onder
wijs bestaat, des te meer aanvraag zal er
misschien bestaan of komen. Hoe het zij,
opheffing beneemt die gelegenheid, en zal
de aanvraag al dadelijk doen verminderen.
Niet alleen dus zou het doel der Maatschappij
van 't Nut, maar ook het belang der H.
Burgerschool daaronder lijden, en daardoor
tevens het belang der Gemeente. De bloei
der H. Burgerschool wordt gerekend te be
staan in het aantal leerlingen; hoe grooter
dit is, hoe meer ingezetenen ook de Gemeente
telt, en vermeerdering van bevolking leidt
tot vermeerdering van welvaart, vooral wan
neer die bevolking bestaat uit de meer ge
goede en ontwikkelde klasse, welke ontwik
keling alleen kan verkregen worden door
onderwijs. Alzoo keeren wij van zelf terug
tot het punt, waarvan wij uitgingen, n.l. dat
men doen moet wat men kan om dit onder
wijs te bevorderen, hetgeen zeker niet kan
geschieden door opheffing van bestaande
scholen. Integendeel, verbetering, uitbrei
ding of vermeerdering is ook met het oog
op onze Gemeente, steeds wepschelijk.
Daarbij komt nog het persoonlijk belang
van den hoofdonderwijzer Versloot, hetwelk
door die opheffing zeer zou worden gekreukt.
Nu mag zulks wel geen overwegend bezwaar
zijn, indien de opheffing bovendien was aan-
tebevelen; maar, nu dit het geval niet is, zou
het toch hard zijn den man, die meer dan 40
jaren met ijver zijn plicht heeft vervuld, en
die hij zijn veertigjarig jubilé zoovele dub
belzinnige blijken van achting en toegene
genheid van zijne oud-leerlingen heeft ont-
ontvangen, thans op eenmaal die broodwin
ning te ontnemen, misschien zelfs zonder
eeuige geldelijke tegemoetkoming voor dit
verlies. Alzoo ook dit, gevoegd hij onze
overige bezwaren tegen de opheffing der be
staande departementale school, doet ons be
sluiten om elk plan van opheffing aftekeuren.
Maar wijziging dan? Ja, dat is iets anders.
Verbetering is steeds wenschelijk, waar die
ook wordt aangebracht. En dat de Nutschool
alhier voor verbetering vatbaar is, houden
wij voor zeker.
Vooreerst vragen wij: welk mandaat
heeft de hoofdonderwijzer, en welk de hulp
onderwijzers van dit Departement ontvan
gen? Is dit, zoo als wij gelooven, voor allen
hetzelfde, dan beklagen wij den hoofdonder
wijzer, die daardoor alle gezag over zijne
hulponderwijzers mist. Deze laatsten gevoe
len zich op gelijke lijn te staan met den
eersten, en verlangen van hem geene voor
schriften, die zij alleen van het Departement
behoeven te verwachten. Onmin tusschen
het onderwijzend personeel moet daarvan
het gevolg zijn, hetgeen natuurlijk verder
felijk op de leerlingen moet werken. Voorts
is wijziging of voorziening noodzakelijk, nu
heide hulponderwijzers hebben bedankt en
de hoofdonderwijzer letterlijk voor alles al
leen staat.
Vermindering van het schoolgeld, zou
naar wij meenen, het aantal scholieren doen
klimmen en de school in bloei doen toene
men, terwijl daarentegen de onderwijzers
beter moesten worden beloond, wilde men
den besten waarborg verkrijgen voor het ge
halte van het personeel. Verbetering van
het schoollokaal en den toegang daartoe, o. i.
zoo dringend noodzakelijk, zou het verblijf
op de school veraangenamen en discipels
trekken. Aanleg van eene speelplaats voor
zulke jeugdige kinderen komt ons ook hoogst
aanbevelingswaardig voor.
En zooveel meer, dat wij thans niet zullen
opsommen, ten einde ook der Commissie de
handen vrij te laten, en omdat wij overtuigd
zijn dat, wanneer in het opgenoemde vol
doende wijziging kon worden gebracht, ook
de andere gebreken van zelve zouden ver
dwijnen. De vraag zou dan ook niet licht
meer behoeven te worden gesteld, of wijzi
ging dan wel opheffing verkiesselijk ware?
Integendeel, niemand zou aarzelen een goede
Nutschool eene onmisbare inrichting voor
deze Gemeente te noemen.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Amers
foort,
Gezien de aanschrijving van Hcercn Gedeputeerde Staten
der provincie LTtrecht van den 11. Januari 1872, No. 17
(Provinciaalblad No. 6);
Brengen ter kennis van de ingezetenen, dat de HERIJK der
maten en gewichten voor het dienstjaar 1S72 door den ar-
rondissements-ijker, in het gebouw de Waag op de Appel
markt alhier zal geschieden van Dinsdag, den 30. Juli tot
en met Vrijdag, den 9den Augustus aanstaandedagelijks
(de intevallen Zaterdag en Zondag uitgezonderd) 's voor
middags van 9 tot 12 en 's namiddags van 3 tot 5 uren
dat de letter Din den gewonen drukvorm schuin gesteld
bestemd is tot jaarletter, zoowel van den ijk als van den
herijk
dat de belanghebbenden verplicht zijn hunne maten cn
gewichten, behoorlijk schoongemaakt, bij den IJker, tijdens
zijn verblijf in deze gemeente, tot het ondergaan van den
herijk te bezorgendat zij die zulks verzuimen of daarin
op de hiervoor aangewezen dagen verhinderd worden, dc
voormelde maten en gewichten vóór den lsten October a.s.
nog aan den IJker ter standplaats van het ijkkantoor
(Utrecht) ter herijking moeten aanbieden;
dat na het eindigen van den termijn voor den herijk ge
steld, cn alzoo van af den lsten October e. k.het gebrui
ken of voorhanden hebben van maten en gewichten, niet
voorzien van dc vereischte stempelmerkcn, volgens art. 29
der wet van den 7. April 1869 (Staatsblad No. 57) verbo
den en strafbaar is.
En opdat niemand hiervan ecnige onwetendheid voor
wende, zal deze worden gedrukt, cn aangeplakt op dc daar
voor gebruikelijke plaatsen.
Wordende de ingezetenen aangemaand, zich getrouwelijk
van hunne verplichtingen ten deze te kwijten, teneinde be
waard te blijven voor de onaangename gevolgen en boeten,
tegen nalatigen vastgesteld.
Amersfoort, den 15. Juli 1872.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris, De Burgemeester,
W. L. SCHELTUS. A. G. WIJERS.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van Amersfoort
Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer gemeente,
dat het door den provincialen Inspecteur van 's rijks
directe belastingen in Noord-Holland en Utrecht cxecu-
toor verklaard kohier No. 3 van de PERSONEELE
BELASTING over het dienstjaar 1872/73 (Buitenwijken
fe, H cn I) aan den Ontvanger van 's rijks directe be
lastingen alhier is ter hand gesteid, aan wieu ieder ver
plicht is zijnen aanslag op den bij de wet bepaalden voet
te voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aan
geplakt te Amersfoort, den 15, Juli 1872.
De Burgemeester voornoemd
A. G. WIJERS.