Amersfoort en Omstreken
1878.
No. 320.
VOOR
Vrijdag- 8 Februari.
Uitgever: A. Af. Slothouwer,
Uren van vertrek der algemeen e Communicatie-middelen voor Amersfoort.
Winter dienst, geopend 15 October 1877.
Nederlandsche Centraal-Spoorweg.
Ooster-spoorweg.
De Unie van Utrecht.
In het volgend jaar zal het slui
ten der Unie dhn drie eeuwen
geleden feestelijk herdacht wor
den, en dat wel in de stad die op een
half uurtje sporens van ons verwij
derd ligt, in Utrecht. Het kan aan
geen redelijken twijfel onderhevig
zijn dat ook Amersfoort een talrijk
contingent feestvierenden zal leve
ren.
Dat deze herdenking of liever het
vooruitzicht daarop ons allen blij
moedig stemde ligt voor de hand
maar welke vreugde is onvermengd
Een der Katholieke woordvoerders
heeft gemeend te moeten beweren
dat het hem als Katholiek bedenke
lijk voorkwam opgemeld feest mede
te vieren. Dat deze mededeeling ve
len en ook ons weemoedig stemde,
was het natuurlijk gevolg. Men
vraagt zich ernstig af: is dan de
klove reeds zóó wijd en zóó diep dat
men zulk een feest niet meer samen
kan vieren? Is men reeds dermate
onderworpen aan de maar laat
ons niet bitter zijn.
Van zelf bracht de tijding ook vele
welversneden pennen in beweging.
Werd evenwel die polemiek weer op
algemeen terrein gevoerd, er is op
het punt der akte van het verbond
zelf den 5den Februari 1.1. in de Nieu
we Rotterdamsche Ct. een belang
rijk opstel verschenen van de hand'
van den Heer W. Th. Griethuijzeu
te Rotterdam. We achten ons ver
plicht dit. opstel ter kennisse te
brengen van diegenen onzer lezers
welke het nog niet lazen.
„Voor eenige jaren" zoo meldt
de schrijver „kocht ik hier (te Rot
terdam) op eene belangrijke veiling
de gewaarmerkte kopie van
deaktenderUnie.de kopie die
nooit in den handel is geweest, maar
als meesterstuk van druk en uitvoe
ring (met al de facsimilés hand
schriftafdrukken in koper ge
bracht) bij de kunstvrienden niet
onbekend is." Die aktestukken heeft
de heer Griethuijzen nauwkeurig
doorgelezen en in den tekst der do
cumenten de bevestiging gevonden
van hetgeen de geschiedenis leert,
dat nl. de toenmalige bewoners als
een éénig man optraden tegen de
Spaansche geweldenaars. Men was
doordrongen van het besef dat het
hier gold de gewetensvrijheid van
allen, de vereeniging van allen
tegen Spaansche onduldbare dwin
gelandij. En wie hebben nu dit do
cument onderteekend? De Protes
tanten? Zeer zeker; maar slechts
voor een deel. Een aantal ondertee
kenaars waren Katholieken; „min
stens een derde deel dier on
derteekenaars was Roomsch-
Katholiek," blijkt uit het stuk
en de Amsterdamsche dichter
van heden beweert dat het voor
den Katholiek bedenkelijk is het
feest mede te vieren. Uit deze prae-
misse, getoetst aan het document,
zoude men moeten afleiden dat de
Katholieken van heden geheel an
dere opvattingen hebben dan toen
maals, iets dat juist van die zijde
steeds ontkend wordt. Men moet
dus tot de gevolgtrekking konjen,
dat de Katholiek, die zich eensden
kend beschouwt met zijne geloofs-
genooten uit den jare 1579 mede zal
feestvieren, terwijl zij die thans een
nieuw opgetrokken gebouw bewo
nen, t' huis zullen blijven.
We vertrouwen dat ter wille van
geheel Nederland dit laatste gedeel
te niet zal bestaan, of zich tot een
zeer klein groepje zal bepalen. We
hopen dat de begaafde dichter wel
dra zal inzien dat hij zich vergiste.
We wenschen ook daarom unie,
omdat we zoo gaarne weder den
handslag van vriendschap, van houw
en trouw aan elkander vernamen,
die vooral in een klein land den
staatsburger zoo oneindig sterk
maakt tegen alles wat van buiten-
landsche zijde te eeniger tijd mocht
dreigen.
Daarom,Katholieken, neemt ken
nis van geschiedenis en documen
ten, bezadigd en nauwkeurig, en
laat, ons, ook thans geünieerd, het
verbonduitden jare 1579, dat allen
Nederlanders heilig moet zijn, in
1879 als een vredefeest van verle
den, heden en toekomst vieren!
Overzicht der week.
BUITENLAND.
WEEKBLAD
Dit I lad verschijnt des Vrijdags namiddags.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 0,75.
Fi anco door het geheele Rijk 0,85,
Afzonderlijke nummers10 Cent.
Boekhandelaren en Postdirecteuren nemen bestellingen aan
te Amersfoort.
Avdertentiën van 15 regels0,50.
Iedere regel meer0,07.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen door den belanghebbende in persoon
bezorgd0,25.
Zwolle
10,56
11,10
4,10
7,45
10,55
Aankomst te
Leeuwarden Groningen
Naar Utrecht: Aankomst te
Vcrtr. Amersfoort Utrecht Rotterd. 'sHage Arnhem
7,10 (alleen Zat.) 8,— 9,40 9,45 9,55
9,18 10,— 11,25 11,40 12,25
11,6 (le. en 2e. kl.) 11,35 12,45 1,— 2,10
2,28 3,15 4,45 5,— 5,23
5,47 6,23 7,20 7,32 9,45
8,23 9,— 10,17 10,25
Postwagendienst (Onderneming A. Schimmel) tusschen Amersfoort en Maarsbergen.
Van Amersfoort 's morgens te 7 en 's namiddags te 2,30 uur.
Van Maanbergen 's morgens te 9,43 en 's avonds na aankomst van den laatsten trein.
Naar Zwolle:
Vertr. Amersfoort
9,1
9,45
1,36
6,13 (le en 2c kl.)
8,59
2,-
2,—
8,25
10,14
2,6
2,6
8,5
10,5
Naar Hilversum: Aankomst te
Vertr .Amersfoort Baarn Hilversum Utrecht Amsterd.
8,35
9,20
11,15
1,30
2,40
5,45
8,30
8,48
9,35
11,31
14,6
2,56
6,1
8,46
8,57
9,46
11,41
1,56
3,6
6,11
8,56
9,33
11,39
1,20
3,42
3,42
8,2
9,22
9,32
10,33
12,17
2,44
3,42
7,—
9,41
Naar ZutphenAankomst te
(V. Baarn) V. Amersf. Barneveld Apeldoorn Zutphen
8,21
9,30
1,11
3,42
5,56
8,42
10,58
8,39
9,47
1,27
3,54
6,12
9,3
11,10
8,59
10,5
1,47
6,30
9,24
9,31
10,37
2,20
7,1
9,59
9,54
10,56
2,42
7,20
10,23
„Mids dat een yder particulier in sijn
religie vry sal moghen blijven, cnde dat
men nyemand ter cause van religie sal
mogen achterhalen, of te ondcrsoecken."
Art. 13 der Unie.
Gelijk we reeds opmerkten, zijn de
vredespreliminairen tusschen Rusland en
Turkije geteekend. Het geschiedde te
Adrianopel, den 3 i9ten Januari. De voor
waarden schijnen hoogstwaarschijnlijk te
zijn: oprichting van een vorstendom Bul
garije; oorlogsvergoeding in geld of scha
deloosstelling door afstand van grond
gebied; onafhankelijkheid van Rumenië,
Servië en Montenegro met gebiedsver-
grootinghervormingen voor Bosnië
en de Herzegowina; latere overeenkomst
over de kwestie der zeeëngten; ontrui
ming de Donauvestingen. Dat vele de
zer grondslagen ook door andere mo
gendheden moeten overwogen worden
is duidelijk, maar Rusland heeft reeds
vroeger verklaard dat het zich niet ver
zette tegen eene gemeenschappelijke be
handeling der kwesties, het algemeen be
lang rakende. Het schijnt dan ook dat
men eene conferentie zal houden. Als
plaats van samenkomst zijn genoemd
Berlijn, Weenen en Brussel; vooralsnog
wordt over Weenen het meest gedacht.
De vijandelijkheden zijn gestaakt, maar
generaal Strukoff is tot Rodosto aan
de Egeische Zee doorgedrongen; hij be
weert dat hem de consul aldaar te hulp
riep ten einde de ongeregeldheden tegen
de ongelukkige vluchtelingen van de
zijde der Turksche soldaten te voorko
men en de valschelijk verontruste bewo
ners aan te zetten bedaard naar hunne
woonplaatsen terug te keeren. Zij die nu
eenmaal tegen Rusland een wantrouwen
hebben opgevat dat alles wat dit land
doet, afkeurt of verkleint, verklaren deze
mededeeling en tocht als een looze streek
van Strukoff om zich nog snel in het be
zit van een kustplaats te stellen. Maar al
ware dit zoo, dan zoude zulk een stel
ling bij het aannemen der voorwaar
den door de mogendheden alleen dit
uitwerken dat Turkije terjconferentie te
beter zal begrijpen dat thans diploma
tieke uitvluchten en misplaatste hoog
hartigheid, als op de conferentie te Con-
stantinopel gezien werden, niets meer
kunnen baten. Wat de conferentie zal
uitwerken is natuurlijk nog een raadsel,
maar dat Pruissen zooals waartoe
het bij vroegere jaren geneigd scheen en
zooals sommigen wanen dat het nu doen
zal aan Rusland een oppermachtigen
door niets opgewogen invloed in het
Oosten zouden laten, dit betwijfelen we.
Tusschen Rumanië en Rusland is ver
schil ontstaan over Bessarabië, dat door
Napoleon aan Rusland ontnomen, thans
teruggeëischt wordt in ruil voor de moe
rassige Dobrudscha: Rumenië wil hier
van niets wetenzoo althans luiden de
berichten; ook dit zal een punt van be
spreking opleveren.
Griekenland heeft ten slotte de mobiel-
making van zijn leger gelast, en 45 dui
zend man in de Grieksché wingewesten
van Turkije, nl. Thessalië, Macedonië en
Epirus geworpen. Aldaar woedt de op
stand terwijl -de Turksche bezetting 15
duizend man sterk zoude wezen. Opmer
kelijk zijn de uitingen van Derby omtrent
Griekenland. Hij prees dit land om zijn
voortdurende gematigdheid en zijn ge
duld; maar tevens bleek uit zijn woorden
dat alles wat Engeland tot nu toe tegen
het Turksch wanbestuur en de Turksche
onderdrukking gedaan had, had bestaan
in protesteeren bij de Porte. Vruchtbaar
protectoraat 1 Hij beweerde verder dat
Griekenland zeer zeker ter conferentie ge
hoord moest worden. Anderen integen
deel bespotten de houding van dit land;
maar als men nagaat dat de kuststeden
alle op een pleziertochtje om zoo te zeg
gen van de Turksche vloot vernield kon
den worden, dan zal men minder verhard
oordeelen. Lust tot vrijmaking van het
helleensch element uit de Turksche
boeien was er genoeg, maar de moge
lijkheid ontbrak. Thans nu de erfvijand
moet wijken en de Grieksche wingewes
ten in opstand zijn, kan eerst Grieken
land met eenige meerdere kans van suc-
cès handelend optreden.
Intusschen meldt men dat Hobart
Pacha met de Turksche vloot in aantocht
is, hetgeen veel ontsteltenis heeft veroor
zaakt. Griekenland schijnt een beroep op
de mogendheden te hebben gedaan.
In Engeland heeft de hartstochtelijk
heid een ongewoone hoogte bereikt. Een
minister maakte de opositie voor Russen
vrienden uit, hetgeen in betrekking tot
het standpunt waarop de regering zich
geplaatst heeft, een diepgaande beschul
diging was; het woord werd terugge
trokken maar was gesproken en heeft de
stemming er niet op verbeterd.
Het opgewonden grauw vertoont ma
nifestaties; de handel en het verlichte deel
der bevolking blijft op weigering van het
krediet en op vrede aandringen; de con
servatieven stemmen op hun meetings
natuurlijk de politiek der regering. Hoe
zal nu de houding van Beaconsfïeld om
trent zijne aanvrage zijn, terwijl de wa
penstilstand is gesloten? Vooralsnog
